Układ krążenia 24.02.15r. Układ sercowo-naczyniowy
Skład: serce, naczynia włosowate, tętnice, żyły
1.Budowa serca : 2 komory, 2 przedsionki
Z lewej komory ( do wszystkich tkanek) do prawej, do płuc, utlenowana
Zastawki zapobiegają cofaniu się krwi
-mitralna – lewa strona
-trójdzielna – prawa strona
Układ bodźcoprzewodzący serca, w jego skład wchodzą
-węzeł zatokowo przedsionkowy
-węzeł przedsionkowo-komorowy
-droga międzyprzedsionkowa
-droga międzywęzłowa
-pęczek Hisa z 2 odnogami (prawa i lewa)
-włókna Purkiniego
Rozprzestrzenianie się fali depolaryzacji w sercu
Węzeł zatokowo przedsionkowy(70-80 pobudzeń na minute)
-miesień prawego przedsionka
-pęczek Bachmanna
*mięsień lewego przedsionka
-przedni, środkowy i tylny pęczek międzywęzłowy
Węzeł przedsionkowo-komorowy
Pęczek Hisa
Prawa i lewa odnoga pęczka Hisa
Włókna Purkiniego
Mięsień komory
Unerwienie serca pozazwojowe włókna układu autonomicznego
-unerwienie współczulne (noradrenergiczne) – pobudzenie przyśpiesza prace serca
*Prawy pień wspólny – węzeł zatokowo-przedsionkowy i przedsionki serca
*Lewy pień współczulny – węzeł przedsionkowo-komorowy i komory serca
-Unerwienie przywspółczulne (cholinergiczne) – pobudzenie zwalnia prace serca brak wpływu na komory
*Prawy nerw błędny – węzeł zatokowo-przedsionkowy i komórki robocze obu przedsionków
*Lewy nerw błędny – węzeł przedsionkowo-komorowy
Fazy cyklu sercowego, wyróżnia się
Skurcz przedsionkowy
-dwie fazy dla każdej komory
*faza skurczowa(systole) obejmującą okres, gdy komory kurczą się i wyrzucają część zawartej krwi do dużych zbiorników tętniczych
*faza rozkurczową(diastole) obejmującą okres relaksacji mięśnia komór, spadku w nich ciśnienia i wypełniania krwią
Objętości serca
-objętość późno- lub końcoworozkurczowe (EDV) End diastoli volium to objętość krwi w komorach serca pod koniec skurcz przedsionków (180-200ml) (im większa objętość późno rozkurczowa, tym większa objętość wyrzutowa)
-objętość późno- lub końcowoskurczowa (ESV) to objętość komór pozostającą w komorze przy końcu fazy wyrzutu (40-70ml)
-objętość wyrzutowa serca (SV) to objętość krwi wyrzucanej przy każdym skurczu komory. Jest to różnica pomiędzy objętością późnorozkurczową i późno skurczową. W stanie spoczynku fizycznego i psychicznego (70-120)
EDV = SV + ESV
SV = EDV –ESV
EDV = ESV + powrót żylny
Cykl hemodynamiczny serca
1.Rozkucz serca – napływ krwi z układu żylnego do przedsionków i komór przy zamkniętych zastawkach półksiężycowatych
2.Skurcz przedsionków – zwiększa się ciśnienie w przedsionkach i zwiększa się objętość krwi w komorach (objętość późno rozkurczowa ok. 140ml)
3.Początek fazy skurczu komór – ciśnienie krwi w komorach staje się wyższe niż w przedsionkach i zamknięciu ulegają zastawki przedsionkowo-komorowe
4.Faza skurczu izowolumetrcznego komór przy zamkniętych zastawkach przedsionkowo-komorowych i półksiężycowatych aorty i tętnicy płucnej. Wzrost ciśnienia w komorach trwa aż do momentu, w którym osiągnie wartość nieco wyższą niż wartości ciśnienie rozkurczowego w tętnicy płucnej i aorcie. Wówczas otwierają się w kierunku naczyń zastawki półksiężycowate i rozpoczyna się kolejna faza cyklu.
5.Faza wyrzutu obejmująca skracanie się miocytów serca w wyniku czego objętość krwi w komorach maleje. Gdy prędkość przepływu krwi z komór do tętnic osiągnie wartość różną 0, tendencja krwi do cofnięcia się do komór powoduje zamknięcie zastawek półksiężycowatych
6. Faza rozkurczu izowolumetrycznego w której maleje ciśnie krwi w komorach. Gdy stanie się ono niższe niż ciśnienie w przedsionkach otwierają się zastawki przedsionkow0komore i rozpoczyna się faza wypełnienia komór.
Potencjał czynnościowy komórek rozrusznikowych
-faza 0 brak typowej fazy z nadstrzałem
-faza 1 i 2 łączą się przechodząc w fazę 3
-faza 4 charakteryzuje się wolnym narastaniem potencjału, zwanym powolną spoczynkową depolaryzacją. W momencie osiągnięcia przez potencjał błony wartości progowej, tzn. ok. 40 mV, następuje wyzwolenie potencjału czynnościowego związane z napływem jonów wapnia przez kanał wapniowy.
Jako pierwsze otwierają się kanały: (nic na nie nie wpływa, samo pobudzone)
HCE – kanały przez które napływa sód
Kanały wapniowe typu T – kanały przejściowe
Kanały wapniowe typu L
Wpływ układu współczulnego i przywspółczulnego na częstość pobudzeń w węźle SA
Potencjał czynnościowy miocytów serca
-faza 0-szybki dokomórkowy prąd Janów Na (niewielki wpływ ma dokomórkowy prąd jonów Ca)
-faza 1-inaktywacja sodowa i dokomórkowy prąd Janów Ca w wyniku otwierania kanałów wapniowych bramkowanych napięciem typu L – długoterminowe, napływ Janów Cl lub wypływ Janów K
-faza 2-odkomórkowy prąd jonów K i utrzymuje się prawie przez cały okres fazy plateau, wzrost dokomórkowego prądu Janów Ca
-faza 3-repolaryzacja kardiomiocytu w wynik obniżenia przewodności dla Janów Ca zwiększony prąd odkomórkowy jonów K
-faza 4 – powrót potencjału błonowego do wartości spoczynkowej.
Okres całkowitej niepobudliwości, czyli frakcji bezwzględnej obejmuje depolaryzację oraz fazy 1 i 2 repolaryzacji.
Okres względnej nie pobudliwości, czyli względnej refrakcji obejmuje fazę 3 repolaryzacji.
Kom. Stopniowo odzyskuje pobudliwość. Można ją pobudzić, ale potrzebne są do tego bodźce silniejsze niż w stanie spoczynku.
Skurcz w mięśniu sercowym ( tak samo jak w szkieletowym ) ( Receptory DHP )
Mechanizmy regulacji pracy serca zależą od:
-nerwowej regulacji częstości rytmu serca i kurczliwości mięśnia sercowego.
-spoczynkowego rozciągnięcia m. sercowego tj. of rozkurczowego wypełnienia serca ( prawo Franka – Starlinga )
Autonomiczny układ nerwowy
-część współczulna ( nerwy współczulne i adrenalina z nadnerczy )
Efekty:
*Efekt chromotropowy dodatni – zw. Częstości rytmu zatokowego
*Efekt dromotropowy dodatni – zw. Prędkości przewodzenia, gł. W węźle zat-przed
*Efekt inotropwy dodatni – wzrost kurczliwości przedsionków I komór
-część przywspółczulna ( nerwy przywspółczulne )
*Efekt chromo tropowy ujemny – zmniejszenie częstości lub hamowanie rytmu zatok.
*Efekt dromotropowy ujemny – zmniejszenie prędkości lub zniesienie przewodzenia w węźle zatokowo-przedsionkowy
*Efekt inotropowy ujemy – zmniejszenie lub zniesienie kurczliwości przedsionków
Prawo Fanka – Starlinga
Siła skurczu serca rośnie proporcjonalnie do długości włókien mięśniowych serca
Zgodnie z nim:
Energia skurczu jest funkcją wyjściowej długości mięśnia sercowego
W miarę wzrostu wyjściowej długości miocytów lub stopnia wypełnienia serca krwią w okresie późno rozkurczowym zwiększa się energia skurczu, osiągając szczyt przy pewnej optymalnej długości, po przekroczeniu której ulega zmniejszeniu
Siła skurczu izowolumetrycznego wzrasta do pewnych granic proporcjonalnie do przyrostu objętości krwi: