Konwencje genewskie – zbiór umów międzynarodowych ; część prawa humanitarnego

• Umowa jako konkretne źródła prawa ( cały mechanizm stanowienia i sankcjonowania )

• Chronologia umow 1864 , 1906 , 1946

• I konwencja – I z cyklu projektu międzynarodowych ; oznaczono 4 najważniejsze obszary

  • Przyznano pełną ochronę personelowi sanitarnemu (ma charakter neutralny) ; personel nie może uczestniczyć w walce i nie może być obiektem ataku ; ochrona trwa do momentu aż trwają funkcje wykonywane przez ochraniane podmioty

• Rozciągnięcie ochrony na ludność cywilną

• Zakaz dyskryminacji w kontekście niesionej pomocy na rzecz osób rannych w konfliktach zbrojnych (podstawowym kryterium w dokumencie jest narodowość)

• Przyznanie ochrony znakowi Czerwonego Krzyża ; oficjalne oznaczenie formacji medycznych i ich personelu

Konwencja genewska z 6.VII.1906

• Wprowadzenie zasad odnośnie ewidencji osób które zostały poszkodowane w ramach konfliktu zbrojnego ( międzynarodowy obowiązek ewidencjonowania osób poszkodowanych )

• Stworzenie systemu wymiany informacji na ten temat

Konwencje genewskie o ochronie ofiar wojny 12.VIII.1949

• Składają się na nie 4 akty

  • I konwencja genewska o polepszaniu losu chorych , rannych w armiach czynnych na lądzie

  • II konwencja o polepszaniu losu rannych , chorych i rozbitków na morzu

  • III konwencja o traktowaniu jeńców wojennych

  • IV konwencja o ochronie osób cywilnych podczas wojny

Daty powstania dokumentów nie jest przypadkowa (zaraz po zakończeniu II WŚ )

Zakres funkcjonowania konwencji genewskiej

• Podmiotowy – podmioty które sygnowały dokument

• Przedmiotowy – zakres w tytule dokumentu

• Terytorialny – obszar konfliktu zbrojnego

• Czasowy – nie jest konieczne uznanie stanu wojny

Prawo genewskie w swojej treści zachęca do stosowania również w konfliktach nie będących międzynarodowymi

Zakazuje się :

• Zamachów na życie

• Okrutne traktowanie , torturowanie , traktowanie w sposób poniżający

• Skazywania i wykonywania egzekucji bez uprzedniego wyroku sądowego

* Obowiązek ochrony rannych i zbieranie ich z pola walki (jeśli nie możliwe –zostaje z nimi personel medyczny)

* Komitet PCK zyskał prawo inicjatywy humanitarnej

* Konwencja dokonuje wyodrębniana na formacje sanitarne i zakłady ochronne (formacje stałe i lotne )

* Prawo genewskie umożliwia tworzenie stref i miejscowości sanitarnych (konieczność oznaczenia tych miejsc)

* Chroniony jest personel sanitarny ,kapłani , wojskowi wykonujący funkcje personelu medycznego

* Budynki i inwentarz medyczny podlegają ochronie

* Znaki : krzyż ,półksiężyc , lew i słońce

Sankcje :

• Ustalenie wewnętrznych przepisów co do ścigania łamania praw konwencji

• Tworzenie międzynarodowych instytucji

Standardem praw genewskich przysługuje każdej ofierze wojny bez względu na przynależność i niemożność wyzbycia się tych praw.

II konwencja genewska – o polepszaniu losu rannych ,chorych , rozbitków na morzu

• Ranny , chory , rozbitek nie biorą udziału w działaniach wojennych

• Implementacja konwencji genewskiej

• Katalog rzeczy zakazanych względem osób wymienionych jest tożsamy z katalogiem z I konwencji genewskiej

• Okręty stron wojujących mają możliwość wystąpienia z żądaniem wydania rannych , chorych , rozbitków (możliwe 4 scenariusze : 1) obojętność na wezwanie i pozostawienie osób na pokładzie 2)skierowanie osób do własnego portu 3) przekazanie osób do państwa neutralnego 4)zgoda na żądanie państwa i przekazanie do strony wystosowującej żądanie UWAGA : po przekazaniu ww. osób nie powinny one wrócić do działań wojennych

• Obowiązek państw po każdej bitwie do zorganizowania akcji poszukiwawczej dla rannych , chorych rozbitków i zapewnienie opieki

• Po odnalezieniu ww. powinna nastąpić ewidencja

• Strony zobowiązują się do sporządzenia i przekazania aktów zgonów

• W wypadku śmierci ww. osób strony powinny zgromadzić przedmioty o wartości osobistej , ważnej dla rodziny

• Ochrona obiektów sanitarnych i medycznych (statki , okręty) tak jak w I konwencji

Konwencja o ochronie jeńców wojennych

• Mocarstwo opiekuńcze – stoi na straży realizacji prawa genewskiego w obszarze prowadzonych działań zbrojnych (prawa te mogą być scedowane na organizację międzynarodową przy zachowaniu cech bezstronności )

• Za sytuację jeńców na terenie państwa zatrzymującego odpowiada państwo zatrzymujące

• Jeńcy powinni być zawsze traktowani w sposób humanitarny

• Zakaz stosowania środków odwetowych wobec jeńców

• Jeniec ma obowiązek : udzielenia informacji cele uzupełnienia karty jeńca ,

• Jeniec ma prawo : zachować rzeczy osobiste (przedmioty o wartości osobistej , rodzinnej) , zachować dystynkcje wojskowe

• Zapewnienie możliwości wykonywania praktyk religijnych , dostęp do duchownych

• Nie wolno zatrudniać jeńców która może być dla nich szkodliwa ; w obszarze rolnictwa , przemysłu , komunikacji , służby domowej i wszelka działalność nie mająca charakteru wojskowego

• Jeńcy wojenni wykonujący pracę dostają świadczenia pieniężne

• Funkcjonowanie Biura Informacji o jeńcach wojennych

Uczestnicy działań zbrojnych

• Uzupełnić