CO TO SĄ SOLE MINERALNE Nazwą „sole mineralne” określa się przede wszystkim pierwiastki spotykane w naturze – w organizmach żywych i w pożywieniu. Sole mineralne są ważnym składnikiem diety człowieka, ponieważ spełniają funkcję budulcową i regulatorową. Stanowią około 4% organizmu człowieka, przy czym najważniejsze to chlorek sodu, a także sole wapni i magnezu. Sole mineralne są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Te, które występują w dużych ilościach, nazywamy makroelementami. Należą do nich: fosfor, wapń, sód i magnez. Każdy z tych pierwiastków pełni inną funkcję, a razem zapewniają prawidłową pracę całego organizmu. Innych minerałów potrzebujesz w małej ilości, dlatego nazywane są mikroelementami.
SKŁAD MAKROELEMENTÓW I MIKROELEMENTÓW
W skład makroelementów zaliczamy: węgiel, tlen, wodór, azot, sód, potas, siarkę, magnez, fosfor, wapń i chlor
W skład mikroelementów wchodzą: żelazo, cynk, mangan, miedź, jod, fluor, molibden, kobalt, bor, chrom i selen.
Makroelementy
Makroelementy to pierwiastki występujące w organizmie w ilościach do kilku procent suchej masy. Są one niezbędne do prawidłowego rozwoju organizmów roślinnych i zwierzęcych. Dzienne zapotrzebowanie na makroelementy osoby dorosłej przekracza 100 mg.
MIKROELEMENTY
Mikroelementy to substancje chemiczne, których zapotrzebowanie u ludzi wynosi poniżej 100 mg na dobę. Są odpowiedzialne m. in.: za nastrój, regulację pracy nerek czy serca, temperaturę ciała czy apetyt na seks. Decydują również o naszej wadze i urodzie, życiowej energii i sprawności mięśni.
ROLA SOLI MINERALNYCH
Sole mineralne, podobnie jak witaminy, są niezbędne do prawidłowego rozwoju organizmów żywych. Muszą być one dostarczane wraz z pożywieniem, ponieważ nasze ciała nie potrafią ich wyprodukować.
Rola soli mineralnych w organizmie człowieka:
sole mineralne są materiałem budulcowym (kości, zębów, skóry, włosów);
wchodzą w skład: hemoglobiny, mioglobiny, tyroksyny, witaminy B12, ATP, ADP, enzymów;
stanowią podstawę w gospodarce wodno-elektrolitowej;
odgrywają podstawową rolę w utrzymaniu równowagi kwasowo-zasadowej;
są podwaliną pobudliwości nerwowo-mięśniowej.
SOLE MINERALNE W JEDZENIU
Najwięcej soli mineralnych jest w:
Wodzie
Brokułach
Szpinaku
Ciemnym pieczywie
PRZYCZYNY NIEDOBORU SOLI MINERALNYCH
nieprawidłowe, nieurozmaicone odżywianie
duża potliwość (np. utrata soli w trakcie uprawiania sportu)
biegunka, nudności i wymioty
nadmierne wydalanie lub zmniejszone przyjmowanie płynów
SKUTKI NIEDONORU SOLI MINERALNYCH
żelazo - anemia
fluor - próchnica zębów
jod - nieprawidłowe powiększenie tarczycy (wole), niedorozwój umysłowy
wapń - łamliwość kości, choroby zębów
fosfor - osłabienie, zmęczenie, łamliwość kości
magnez - rozdrażnienie, zaburzenia koncentracji
potas - zmęczenie, osłabienie mięśni
sód - zmęczenie, osłabienie mięśni, niedociśnienie
NIEODPOWIEDNIA ILOŚĆ SOLI MINERALNYCH
Nieodpowiednia ilość soli mineralnych w organizmie człowieka może prowadzić do różnych zaburzeń fizjologicznych takich jak:
Biegunka;
Nudności;
Wymioty;
Nadmierna potliwość;
Nadmierne wydalanie;
Zmniejszone przyjmowanie płynów.
STANY W KTÓRYCH PODAJE SIĘ SOLE MINERALNE
W stanach niedoboru składników mineralnych
W ciąży
W trakcie karmienia piersią
W czasie intensywnego wzrostu
Podczas przeziębień
Przy odwodnieniach
Podczas stosowania diety niskobiałkowej
W diecie wegetariańskiej, pozbawionej mięsa, jaj oraz mleka
CO ZAPEWNIAJĄ SOLE MINERALNE ?
Sole mineralne zapewniają prawidłową gospodarkę wodną organizmu. Nadmiar sodu zatrzymuje wodę, prowadząc do nadciśnienia i obrzęków. Jeśli chcesz zachować zdrowie, ogranicz sól kuchenną. Jony sodu są głównym kationem zewnątrzkomórkowym i są konieczne do utrzymania potencjału czynnościowego błon komórkowych. Sód odgrywa pewną rolę w patogenezie niewydolności krążenia. Bierze udział w przewodzeniu przez neurony impulsów nerwowych, wpływa na ciśnienie osmotyczne płynów ustrojowych, a także podwyższa stopień uwodnienia koloidów komórkowych. Potas jest niezbędny do pracy mięśni, nerwów i serca. Zarówno jego nadmiar, jak i niedobór powoduje groźne dla życia zaburzenia rytmu serca. Niedobór składników mineralnych bywa przyczyną zasłabnięć, skurczów łydek, uczuć kołatania i nieumiarkowanej pracy serca. Jedz banany, pomidory i ziemniaki, gdyż są bazą tych makroelementów.
ILOŚ SOLI MINERALNYCH W ORAGNIŹMIE
W organizmie człowieka dorosłego przeciętnie znajduje się:
Chloru - 90-100 g Manganu - 10-20 mg
Chromu - 1-6 mg Miedzi - 60-80 g
Cynku - 1600-2300 mg Potasu - 110-140 mg
Fosforu - 700-900 g Siarki - 120-200 g
Jodu - 90-100 g Sodu - 90-100 d
Kobaltu - 1,1-1,5 mg Wapnia - 1200 g
Magnezu - 25-35 g Żelaza - 3500-4500 mg
KONIEC PREZENTACJI
Pamiętajmy, aby zawsze jeść zdrowo, gdyż tylko takie jedzenie może w pełni zaspokoić potrzeby naszego organizmu.