Akademia Górniczo-Hutnicza
im. S. Staszica w Krakowie
Katedra Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn
Podstawy Konstrukcji Maszyn
Sprawozdanie
Temat: Badanie nośności połączeń wtłaczanych
Dariusz Nycz
Karol Nancka
gr. 7B
Schemat i opis stanowiska
Ćwiczenie wykonywane jest na maszynie wytrzymałościowej firmy Hung Ta, o maksymalnym obciążeniu do 50kN.
Do badań używa się kompletu sworzni Φ 25,023 Φ25,029 Φ25,040
i pierścienia (2) o odpowiedniej średnicy zewnętrznej Φ25,016
Rys. 2.1. Złącze wtłaczane: 1 - podstawka dystansowa, 2 - pierścień, 3 – sworzeń
Rysunek wykonawczy sworznia: 14.01.00
Rysunek wykonawczy pierścienia: 14.02.00
Przebieg ćwiczenia
Przed rozpoczęciem doświadczenia należy posmarować powierzchnie współpracujące smarem plastycznym i złożyć złącze na pierścieniu dystansowym (1), oraz ustawić je na podstawie maszyny wytrzymałościowej i założyć osłonę bezpieczeństwa.
Połączenie obciążać do uzyskania pełnego złączenia sworznia (3) z pierścieniem (2) i zatrzymać maszynę, odczytując wartość siły wtłaczania Pw. Podobnie uczynić przy rozłączaniu połączenia notując maksymalną wartość siły.
Wyniki
Siła [N] | Otrzymane wartości dla stopnia sworznia numer: |
---|---|
1 | |
wtłaczania | 7020 |
rozłączania | 7030 |
Opracowanie wyników
Wski=Wmi-1,2(Rzz+Rzw) Wcisk skuteczny Wski
Wartość nacisku pi
Współczynnik tarcia przy wtłaczaniu μw
Współczynnik tarcia przy rozłączaniu μr
Tabela z obliczeniami:
Parametry | Otrzymane wartości dla stopnia sworznia numer: |
---|---|
1 | |
Średnia średnica otworu Dw [mm] | 25,016 |
Średnia średnica sworznia Dz [mm] | 25,023 |
Wcisk mierzony Wm [μm] | 7 |
Średnia wysokość nierówności powierzchni sworznia Rzz [μm] | 0,32 |
Średnia wysokość nierówności powierzchni otworu tulei Rzw [μm] | 0,32 |
Wcisk skuteczny Wsk [μm] | 6,232 |
Nacisk w złączu p [N/mm2] | 21,10 |
Siła wtłaczania Pw [N] | 7020 |
Siła rozłączania Pr [N] | 7030 |
Średnica zewnętrzna pierścienia Dzp [mm] | 60 |
Średnica wydrążenia sworznia Do [mm] | 0 |
Wysokość złącza l [mm] | 25,5 |
Obliczony współczynnik tarcia wtłaczania μw | 0,084 |
Obliczony współczynnik tarcia rozłączania μr | 0,085 |
Sworzeń 1:
Sworzeń 1 w powiększeniu:
Sworzeń 2:
Sworzeń 2 w powiększeniu:
Sworzeń 3:
Sworzeń 3 w powiększeniu:
Wnioski
Na wykresach można zauważyć „skok”, który występuje podczas rozpoczęcia wytłaczania. Wzrost siły wytłaczania spowodowany jest koniecznością pokonania siły tarcia statycznego której wartość znacznie przewyższa wartość tarcia dynamicznego.
Smarowanie powierzchni współpracujących elementów przeprowadza się w celu zapobiegnięcia ich zatarciu oraz zmniejszenia sił tarcia pomiędzy powierzchniami.
Łatwo można zauważyć, że wraz ze wzrostem średnicy sworznia, rosną wartości siły potrzebnej do jego wtłoczenia bądź wytłoczenia. Wzrost średnicy zaledwie o 6μm powoduje ponad dwukrotny wzrost wartości siły. Dalszy wzrost średnicy o 11μm wymusza zastosowanie siły większej o ponad 10kN. Jak widać wartości siły potrzebnej do wytłoczenia sworznia są większe niż wartości siły do wtłoczenia.