KOROZJA KOMPOZYTÓW I ICH ODPORNOŚĆ NA ZUŻYCIE

Korozja kompozytów.

Korozja-(łac. corrosio – zżeranie) czyli proces stopniowego niszczenia materiałów, zachodzące między ich powierzchnią i otaczającym środowiskiem. Zależnie od rodzaju materiału dominujące procesy mają charakter reakcji chemicznych, procesów elektrochemicznych, mikrobiologicznych lub fizycznych (np. topnienie i inne przemiany fazowe, uszkodzenia przez promieniowanie).

Oddziaływanie chemiczne ze strony środowiska jamy ustnej powoduje hydrolityczny rozpad żywicy lub wypełniacza. Oba procesy mają wpływ na zużycie materiałów zarówno w miejscach kontaktów okluzyjnych, jak i w miejscach wyłączonych ze zgryzu.

Korozja w połączeniu z innymi obciążeniami powoduje powstawanie mikropęknięć, które w przyszłości mogą doprowadzić do rozległych złamań kompozytu. Zdecydowanie bardziej odporne na korozję są materiały z dużą ilością wypełniacza, dające gładką powierzchnię po wypolerowaniu, ze stabilną hydrolitycznie fazą organiczną oraz z mocnym połączeniem pomiędzy żywicą a wypełniaczem.

Odporność kompozytów na "zużycie"

Odporność na ścieranie kompozytów przeznaczonych do wypełnień zębów przednich jest zdecydowanie większa niż cementów krzemowych i krzemowo - fosforowych.

Zużycie żywic kompozytowych to proces złożony. Z jednej strony zależy od reakcji katalizy i hydrolizy zachodzących przy udziale enzymów zawartych w ślinie, takich jak hydrolaza i esteraza, z drugiej strony powiązane jest z fizyczną degradacją powierzchni.

Kliniczne zużycie materiału objawia się chropowatością na skutek ścierania się matrycy, wypadania cząstek wypełniaczy, złamań cząsteczek wypełniaczy wraz z matrycą lub ekspozycji pęcherzyków powietrza.

 

Ścieralność materiału powinna być porównywalna ze ścieralnością szkliwa. Uzyskuje się to poprzez dodanie cząsteczek szkła, baru lub cynku. Zbyt duże i zbyt twarde cząsteczki, np. kwarcu, mogą doprowadzić do wcześniejszego zużycia szkliwa zębów przeciwstawnych.

Materiały tradycyjne z makrowypełniaczem wykazują małą odporność na ścieranie ze względu na zjawisko wycierania się żywicy otaczającej duże cząstki wypełniacza i utraty bloków polimerów oraz złamań kohezyjnych cząsteczek wypełniaczy wraz z matrycą. Materiały zawierające wypełniacz zbudowany z mikro- i makrocząsteczek, czyli kompozyty hybrydowe, wykazują bardzo dużą odporność na zużycie. Charakteryzują się powolną degradacją, a także zwiększoną gęstością i spójnością fazy organicznej i nieorganicznej. Z uwagi na te własności materiały hybrydowe są najbardziej odpowiednimi z kompozytów do wypełnień ubytków w zębach bocznych.

Ścieralność materiałów złożonych uzależniona jest od:

1. Odporności spolimeryzowanej żywicy.

2. Rodzaju, gęstości, twardości i wielkości wypełniacza.

3. Chemicznej odporności materiałów łączących.

4. Jakości i rodzaju połączenia żywicy z wypełniaczem.

Czynniki mające wpływ na zużycie żywic kompozytowych:

1. Zgryz urazowy.

2. Rozległość wypełnienia powoduje zmniejszenie jego odporności na zużycie.

3. Niewłaściwe przygotowanie materiału do wprowadzenia do ubytku, np. zbyt energiczne mieszanie, powoduje wprowadzenie pęcherzyków powietrza.

4. Niewłaściwe opracowanie wypełnienia powoduje pozostawienie materiału i powstawanie zaburzeń zwarcia.

5. Nieprawidłowa polimeryzacja światłem ' halogenowym. Zbyt krótkie naświetlanie powoduje niecałkowite związanie materiału.

6. Złe wykończenie wypełnienia, tzn. niewłaściwe wypolerowanie materiału bądź nadmierne szlifowanie, może doprowadzić do depolimeryzacji matrycy.

7. Wysokie amplitudy temperatur osłabiają właściwości mechaniczne materiału.