Nie trzeba być doświadczonym administratorem ani kupować drogiego oprogramowania, żeby zdalnie kontrolować drugi komputer. Można skorzystać z bezpłatnych rozwiązań, a potrzebną wiedzę znajdziemy w tym artykule.

Korzystanie z technik zdalnej kontroli może wydawać się przywilejem jedynie zaawansowanych użytkowników. W rzeczywistości instalacja i konfiguracja odpowiedniego oprogramowania oraz nawiązanie połączenia nie sprawia dużej trudności. Niewielkim nakładem sił zyskamy możliwość pracy na odległym komputerze tak, jakbyśmy siedzieli przed jego monitorem. Na przykładzie dwóch bezpłatnych rozwiązań do zdalnej kontroli - programu VNC 4.1.1 oraz wbudowanego w Windows XP Professional narzędzia Pulpit zdalny - opisuję czynności konfiguracyjne oraz procedurę nawiązywania połączenia. Wyjaśniam, jak utworzyć połączenie z serwerem wirtualnej sieci prywatnej, które często jest niezbędnym elementem, umożliwiającym komunikację ze zdalnym komputerem.

Konfigurację VNC 4.0 oraz Pulpitu zdalnego omawiam w najprostszym wariancie, bez zagłębiania się w zaawansowane opcje konfiguracyjne czy dodatkowe czynności, które musimy wykonać. Dlatego na początku opisuję, jak radzić sobie z typowymi trudnościami, na które można natknąć się podczas prób nawiązania zdalnego połączenia, oraz podpowiadam, na jakie elementy należy zwrócić uwagę.

Sprawdzanie adresu IP

Połączenie ze zdalnym komputerem wymaga uzyskania jego adresu IP. W tym celu przejdź do Start | Uruchom, wpisz polecenie cmd i naciśnij Enter - otworzy się okno Wiersza poleceń. Następnie, w zależności od używanej wersji Windows, wpisz polecenie ipconfig (Windows 2000/XP) lub winipcfg (Windows 95/98) i ponownie naciśnij Enter.

Spowoduje to m.in. wyświetlenie adresu IP lokalnego komputera - zapamiętaj go.

Firewall

Jeśli korzystasz z osobistej zapory sieciowej, musisz zmienić jej konfigurację tak, żeby zezwalała na transfer danych związany ze zdalnym połączeniem. Jeśli korzystasz z zapory sieciowej na jednym lub obu komputerach biorących udział w połączeniu, musisz zmienić ustawienia firewalla tak, żeby przepuszczał transmisję danych związaną ze zdalnym dostępem. Większość firewalli podczas próby nawiązania zdalnego połączenia lub w momencie uruchomienia aplikacji do zdalnej kontroli wyświetli okno z monitem, czy zezwolić tej aplikacji na komunikację sieciową. Zmianę konfiguracji firewalla na komputerze z serwerem zdalnego dostępu musisz wykonać, zanim oddalisz się od niego. W przeciwnym wypadku nie będziesz mógł zdalnie go kontrolować, bo zapora sieciowa zablokuje próbę nawiązania połączenia.

Częstotliwość wyświetlania obrazu

Przekazywanie obrazu z odległego komputera wiąże się z przesyłaniem dużej ilości danych o zachodzących zmianach (otwieranie okien, przesuwanie kursora myszy itd.). Niektóre narzędzia do zdalnego dostępu mają mechanizmy optymalizujące transfer pomiędzy komputerami oraz oferują opcje zmniejszania ilości przesyłanych danych. Zarówno Pulpit zdalny, jak i VNC pozwalają określić głębię kolorów przesyłanego obrazu. W efekcie na lokalnym komputerze pojawi się na przykład obraz 8-bitowy zamiast 16-bitowego (256 kolorów zamiast 65 tysięcy). W ten sposób znacznie zmniejsza się ilość przesyłanych danych i szybciej widać zmiany na pulpicie zdalnego komputera.

Restart

Zdalny komputer możesz restartować tak samo, jak lokalny - wystarczy użyć odpowiedniej opcji w systemie operacyjnym. Aby po restarcie móc się ponownie połączyć ze zdalnym komputerem, moduł serwera musi być skonfigurowany do działania jako usługa systemu operacyjnego. W przypadku Pulpitu zdalnego dzieje się tak automatycznie, a użytkownicy programu VNC muszą zaznaczyć odpowiednie opcje podczas instalacji. Oczywiście, nie da się restartować zdalnego komputera "na twardo", przyciskiem umieszczonym na obudowie.

Logowanie

Komputer, z którym chcesz się połączyć, musi być włączony, a z tym wiąże się ryzyko, że pod twoją nieobecność ktoś mający fizyczny dostęp skorzysta z jego zasobów. Możesz się przed tym zabezpieczyć, wylogowując się z systemu lub blokując komputer kombinacją klawiszy [Windows L]. W ten sposób komputer pozostaje włączony, ale dostęp do jego zasobów będzie utrudniony. Jeśli chcesz uzyskać zdalny dostęp do takiego komputera, serwer zdalnego dostępu musi działać jako usługa systemu operacyjnego.

Autoryzacja

Dodatkowym zabezpieczeniem przed nieuprawnionym dostępem jest autoryzacja użytkownika przez program zdalnej kontroli, czyli żądanie hasła dostępu. Dostępnych jest kilka metod uwierzytelniania: 1.tworzenie wewnętrznych kont użytkowników na serwerze zdalnego dostępu;

2.logowanie Windows do komputera;

3. logowanie do domeny. Wyboru dokonuje się podczas konfiguracji serwera.

Pulpit zdalny Windows XP

Windows XP w wersji Professional zawiera wbudowane narzędzie, pozwalające na zdalną kontrolę komputera w trybie graficznym. Podstawową zaletą Pulpitu zdalnego jest prosta obsługa - jeśli oba komputery, między którymi ma zostać nawiązane połączenie, pracują pod kontrolą Windows XP, korzystanie z Pulpitu zdalnego wymaga jedynie minimalnych przygotowań. Ważna jest również możliwość zdalnej pracy z wykorzystaniem komputera wyposażonego również w inny system operacyjny niż Windows XP. W takiej sytuacji dostęp jest realizowany za pomocą przeglądarki internetowej.

Domyślnie pulpit zdalny jest wyłączony. Opcję aktywacji znajdziesz w Panelu sterowania.

Etap 1

Na komputerze, który będzie kontrolowany, przejdź do Panelu sterowania, uruchom aplet System i na karcie Zdalny zaznacz opcję Zezwalaj użytkownikom na zdalne łączenie się z tym komputerem. Uaktywni to serwer zdalnej kontroli.

Etap 2

Na drugim komputerze z Windows XP, który będzie pracował jako klient, wystarczy rozwinąć menu Start, przejść do folderu Wszystkie programy | Akcesoria | Komunikacja i wybrać pozycję Uruchamianie pulpitu zdalnego.

W oknie nawiązywanie połączenia wystarczy wpisać adres IP zdalnego komputera. Przycisk Opcje daje dostęp do dodatkowych parametrów. Pojawi się w okno, w którym należy wpisać adres IP komputera z włączoną opcją akceptacji zdalnych połączeń. Przycisk OK rozpoczyna nawiązywanie połączenia.

Jeśli wszystko pójdzie dobrze, zobaczysz na ekranie widok pulpitu drugiego komputera.

Etap 3

Pod przyciskiem Opcje kryją się dodatkowe ustawienia konfiguracyjne. Możesz m.in. zadysponować, żeby komputera przechowywał hasło dostępu do zdalnego komputera. Jeśli obraz ze zdalnego komputera jest przesyłany za wolno, przejdź do karty Ekran, rozwiń menu Kolory i wybierz opcję 256 kolorów.

Zmniejszenie liczby kolorów przyspiesza przesyłanie obrazu pulpitu zdalnego komputera. Zmniejszenie liczby kolorów znacznie przyspiesza transmisję danych ze zdalnego komputera. Jeśli to nie wystarcza, przejdź do karty Wrażenia. Usunięcie zaznaczenia dostępnych tam opcji powoduje dalszą redukcją ilości danych przesyłanych ze zdalnego komputera, a nie wpływa na pogorszenie jakości obrazu.

Konfiguracja Pulpitu zdalnego do pracy z przeglądarką WWW

Dostęp za pomocą przeglądarki internetowej wymaga bardziej złożonych przygotowań. Oprócz opisanych powyżej zmian w Panelu sterowania trzeba zainstalować internetowe usługi informacyjne (ang. Internet Information Services) - wbudowany w Windows XP serwer WWW.

W tym celu przejdź do apletu Dodaj lub usuń programy w oknie Panelu sterowania i naciśnij przycisk Dodaj/usuń składniki systemu Windows. Następnie zaznacz pole Internetowe usługi informacyjne i użyj przycisku Dalej - nastąpi zainstalowanie wspomnianych komponentów (musisz mieć pod ręką płytę instalacyjną Windows XP).

Po zainstalowaniu oprogramowania IIS możesz korzystać z przeglądarki internetowej do nawiązywania zdalnych połączeń. Z tak przygotowanym komputerem nawiążesz połączenie, korzystając z Internet Explorera. Aby to zrobić, wpisz na pasku adresu przeglądarki adres URL według następującego schematu: IP_odległego_komputera/tsweb. Przykładowy adres może wyglądać tak: 115.116.201.72/tsweb . W oknie przeglądarki pojawi się okno logowania - należy w nim podać nazwę komputera, z którym ma nastąpić połączenie. Po chwili zobaczysz okno logowania do Windows XP. Wpisz w nim nazwę użytkownika i hasło. Do tego niezbędne jest własne konto w Windows XP z nazwą użytkownika i hasłem (jeśli masz konto bez hasła, musisz je koniecznie uzupełnić).

Konfiguracja połączenia VPN

Gdy chcesz łączyć się przez Internet, np. z domu, z komputerem w firmowej sieci lokalnej, wtedy niezbędną dodatkową czynnością jest nawiązanie połączenia z serwerem VPN. Serwer ten, będący częścią sieci lokalnej i mający dostęp do Internetu, umożliwia dostęp z zewnątrz do zasobów sieci lokalnej, m.in. do twojego firmowego peceta. Inne cechy charakterystyczne połączeń VPN to szyfrowanie i kapsułkowanie przesyłanych danych (pakiety jednego protokołu zostają umieszczone wewnątrz pakietów innego protokołu).

Kreator nowego połączenia umożliwia konfigurację połączenia wirtualnej sieci prywatnej, która za pośrednictwem internetu daje dostęp do lokalnej sieci firmowej. Aby utworzyć połączenie VPN, musisz znać adres serwera VPN w swojej firmie. Znając adres serwera VPN, przejdź do Panel sterowania | Połączenia sieciowe i kliknij Utwórz nowe połączenie.

W nowym oknie naciśnij Dalej, następnie wybierz opcję Połącz z siecią w miejscu pracy. W kolejnym oknie wybierz Połączenie wirtualnej sieci prywatnej, a później podaj nazwę połączenia. W następnym oknie dla wygody warto zaznaczyć opcję Automatycznie wybierz to połączenie początkowe i wybrać z menu połączenie internetowe (aby korzystać z połączenia VPN, musisz mieć skonfigurowane połączenie internetowe).

W przedostatnim oknie wpisz adres serwera VPN. Najlepiej zapytaj o to administratora sieci. W ostatnim pozostaje tylko nacisnąć Zakończ. Nowe połączenie pojawi się na liście połączeń - możesz je aktywować jak zwykłe połączenie internetowe, wybierając Start | Połącz z | Nazwa twojego połączenia VPN.

Virtual Network Computing 4.1.1

To bezpłatna, ale dopracowana i funkcjonalna aplikacja do zdalnego dostępu. Główne zalety to prosta obsługa oraz dostępność wersji na różne platformy. VNC (www.realvnc.com) może działać pod kontrolą systemów z rodziny Windows, Solaris, Linux oraz Unix. Umożliwia zdalną kontrolę komputera za pomocą modułu klienta, wymagającego instalacji lub przeglądarki internetowej z zainstalowaną Javą. Minusem VNC jest dość wolne przesyłanie obrazu monitora ze zdalnego komputera, co jest szczególnie odczuwane przez użytkowników wolnych łączy internetowych, np. modemu.

Etap 1

Podczas instalacji VNC 4.0 zaznacz opcję uruchamiania programu jako usługi. Przygotowania rozpocznij od zainstalowania serwera VNC na komputerze, do którego chcesz mieć dostęp. Uruchom plik instalacyjny i w jednym z kolejnych okien wybierz opcję VNC Server (zainstalowany zostanie tylko moduł serwera, moduł klienta nie jest potrzebny na zdalnym komputerze). Dodatkowo w kolejnym oknie zaznacz opcje Register and configure VNC Server for Service-Mode oraz Start the VNC Server in Service-Mode - nie zawsze jest to konieczne, ale umożliwia po restarcie zdalnego komputera zalogowanie do niego lub domeny, jeśli system tego wymaga.

Etap 2

Dostęp do konfiguracji VNC 4.0 uzyskasz poprzez ikonę w zasobniku systemu. Po zakończeniu instalacji automatycznie pojawi się okno konfiguracyjne programu, a w menu Start znajdziesz folder RealVNC, zawierający skróty do modułu serwera. Dostęp do ustawień konfiguracyjnych uzyskasz po naciśnięciu prawym przyciskiem myszy ikony serwera VNC, widocznej w zasobniku systemowym. Wybierz z niego opcję Options.

Etap 3

W oknie konfiguracyjnym powinieneś od razu wpisać hasło dostępu. W tym celu kliknij przycisk Configure i w nowym oknie wprowadź hasło. Upewnij się, że jest zaznaczona opcja VNC Password Authentication. Przejdź do karty Desktop i zaznacz opcje: Remove wallpaper (nie będzie wyświetlana tapeta zdalnego komputera), Remove background pattern (wyłącza style interfejsu Windows) oraz Disable user interface effects. Dzięki temu obraz zdalnego pulpitu będzie szybciej przesyłany. Warto również rozważyć zaznaczenie opcji Lock workstation albo Logoff user.

]

Po zaznaczeniu opcji VNC Password Authentication nawiązanie zdalnego połączenia będzie wymagało podania hasła. Powodują one po zakończeniu połączenia odpowiednio zablokowanie zdalnego komputera lub wylogowanie z niego użytkownika. Zwróć uwagę, że mimo to nadal będziesz mógł nawiązać połączenie ze zdalnym komputerem, a jednocześnie nie będą mogły z niego korzystać osoby mające do niego fizyczny dostęp. Kliknij przycisk OK, aby zatwierdzić wprowadzone zmiany. Tak przygotowany pecet będzie nasłuchiwał nadchodzących połączeń. Komputer należy pozostawić włączony (i w miarę możliwości wylogować się lub zablokować dostęp).

Etap 4

Na drugim komputerze powtórz proces instalacji, zaznaczając opcję VNC Viewer. Po zainstalowaniu uruchom klienta VNC (Start | Programy | Real VNC | VNC Viewer | Run VNC Viewer). Pojawi się okno z polem przeznaczonym na adres IP drugiego komputera.

Aby nawiązać połączenie ze zdalnym komputerem, musisz znać jego adres IP. Przycisk Options otwiera okno ustawień, w którym możesz m.in. aktywować tryb pełnoekranowy oraz wybrać metodę przesyłania obrazu. Po zakończeniu konfiguracji i wpisaniu adresu IP zdalnego komputera (tego, na którym zainstalowałeś serwer VNC), naciśnij OK.

VNC może poprosić o hasło, jeśli wprowadziłeś jakieś w module serwera. Po nawiązaniu połączenia na ekranie lokalnego peceta w oknie VNC pojawi się pulpit drugiego komputera. Dodatkowe funkcje dostępne są po kliknięciu prawym przyciskiem myszy pola VNC na pasku zadań.

Etap 5

Wyłączenie opcji przesyłania ruchów myszy i naciśnięć klawiszy umożliwia dyskretne podglądanie działań osoby pracującej na zdalnym komputerze. Klient VNC może wyświetlać pulpit zdalnego komputera w trybie pełnoekranowym, jeśli w oknie konfiguracyjnym przejdziesz do karty Misc i zaznaczysz opcję Fullscreen mode. Interesujące ustawienia znajdują się na karcie Inputs. Jeśli usuniesz zaznaczenie opcji Send pointer events to server oraz Send keyboard events to server, do serwera VNC nie będą przesyłane ruchy myszy i naciśnięcia klawiszy. Będziesz widział pulpit drugiego komputera, ale nie wykonasz żadnej operacji. Ma to swoje zalety, pozwala na przykład dyskretnie obserwować działania osoby pracującej na komputerze z zainstalowanym serwerem VNC.