Zupełne systemy prawa
Narzędzie, które wprowadza sam prawodawca. Są to pewnego rodzaju normy wyłączające, które mówią nam w jaki sposób na danym gruncie prawa należy zakwalifikować stan faktyczny, do którego nie odnosi się żaden przepis prawny.
-Na gruncie prawa administracyjnego obowiązuje zasada, co nie jest w przepisach prawa prawnie dozwolone, zezwolone jest prawnie zakazane.
-Na gruncie prawa cywilnego obowiązuje zasada, że co nie jest prawnie zakazane, nakazane lub dozwolone, jest prawnie obojętne.
Rodzaje zdarzeń prawnych. ( – fakty prawne.)
Fakty prawne dzielą się na zdarzenia (niezależne od woli człowieka) i działania (zależne od woli człowieka).
\/
Działania dzielą się na czyny i akty prawne.
\/
Czyny prawne -> dozwolone i niedozwolone.
Akty prawne dzielimy na czynności prawne
\/
Czynności prawne - > akty administracyjne i orzeczenia sądowe konstytutywne (np. orzeczenie o rozwodzie).
*Zdarzenia prawne (czyli fakty prawne) - pociągają za sobą powstanie, zmianę lub rozwiązanie stosunku prawnego. Powstanie zmiana lub rozwiązanie stosunku prawnego są określone jako skutki prawne. Oznacza to, że zdarzeniem prawnym (faktem prawnym) jest każde zdarzenie, które wywołuje skutek prawny.
Zdarzenia w ścisłym tego słowa znaczeniu tworzą niewielką grupę. (Vis maior.)
Nie podlegają dalszemu podziałowi.
*Czyny prawne – to zachowania świadome i kierowane wolą podmiotu, ale celem nie jest wywołanie skutku prawnego. Czyny prawne dzielimy na dozwolone i niedozwolone (zgodne i niezgodne z prawem). Zgodny z prawem – to czyn, którego prawo nie zabrania łącząc z nim jednak pewien określony skutek prawny (np. prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia). Niezgodne z prawem – wszystkie czyny, które wywołują jakąś szkodę.
*Akty prawne
Czynności prawne – to działania, w których podmiot świadomie dąży do wywołania skutku prawnego (złożenie oświadczenia woli).
Akty administracyjne:
Decyzja administracyjne, postanowienie.
Orzeczenia sądowe konstytutywne:
Orzeczenie o rozwodzie.
Co to są zdarzenia prawne?
Gałęzie prawa
Jest to ukształtowany historycznie zespół norm regulujących kompleksowo daną dziedzinę życia. Dotyczy całej kategorii stosunków społecznych. Zbudowany jest z określonych instytucji.
Przykłady:
W obowiązującym polskim prawie wyróżniamy następujące rodzaje gałęzi prawa:
Prawo Administracyjne
Prawo Cywilne
Prawo Rodzinne
Prawo Karne
Prawo Pracy
Prawo Finansowe
Prawo Rolne
Prawo Handlowe
Prawo Wekslowe i Czekowe
Prawo Międzynarodowe Prywatne
Prawo Międzynarodowe Publiczne
Prawo Kanoniczne (Wybrane Państwa, w których obowiązuje)
Prawo Karne (regulowane w kilku aktach. Kodeks Postępowania Karnego, Kodeks Wykroczeń.. )
USTRÓJ ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ WYBRANEGO KRAJU UE (WŁOCHY)
FEDERACJA ROSYJSKA (KONSULTACJA INDYWIDUALNA)
Akty Prawne – akt prawny jest to sformalizowany przejaw woli organu władzy publicznej zawierający przepis prawny lub zawierający rozstrzygnięcie sprawy indywidualnej.
Akty prawne generalne – zwane są aktami normatywnymi (ustawy, rozporządzenia).
Akty prawne indywidualne – zawiera indywidualne rozstrzygnięcie sprawy (Akty Stosowania Prawa, takie jak : decyzje adm., orzeczenia sądowe).
Struktura aktów prawnych generalnych – akt prawny posiada:
- nagłówek (nazwa rodzajowa aktu prawnego [np.USTAWA])
- tytuł aktu prawnego
- pozycja (nr ustawy)
- data wydania aktu prawnego
- preambuła (wstęp aktu prawnego[nie we wszystkich aktach] – nie jest dzielony na przepisy, pisany podniosłym językiem, preambuły są dodawane do aktów prawnych wyższej rangi . Z tekstu preambuły nie można budować norm prawnych, ale może ona zawierać ona wskazówki).
- tekst – tekst zaczyna się od definicji legalnych.
Definicje legalne – przepisy, które zawierają znaczenie definicji zawartych w danym akcie prawnym.
Przepisy ogólne – np.: w kodeksie postępowania administracyjnego są ZASADY OGÓLNE.
Przepisy szczegółowe –
Przepisy końcowe – przepisy uchylające(derogacyjne) i wprowadzające.
- podpis osoby pełniącej funkcję publiczną (prezydent, premier).
Akty prawne generalne -> akty samoistne i akty wykonawcze(są wydawane na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w wyższym rangą akcie normatywnym).
Stosowanie prawa – proces rozstrzygania sprawa indywidualnych na podstawie obowiązujących norm generalnych (ogólno abstrakcyjne) prowadzących do wydania norm indywidualnych (jednostkowo konkretnych).
Są dwa typy stosowania prawa:
Typ sądowy – pozycja organu stosowania prawa jest szczególna (niezawisła i bezstronna). Kontradyktoryjność – strony postępowania przyjmują aktywną postawę, natomiast sąd przyjmuje postawę bierną. Postępowanie jest na wniosek.
Typ kierowniczy (administracyjny) – organ nie korzysta z postawy niezawisłości. Jest organem prowadzącym sprawę, ale z drugiej strony sam jest stroną i przyjmuje postawę aktywną. W większości przypadków organy prowadzą postępowanie z urzędu.
Etapy stosowania prawa
Wymień etapy stosowania prawa
Opisz jeden z etapów stosowania prawa
Etapy stosowania prawa:
Wybór normy prawnej, która będzie zastosowana w sprawie. Jej obowiązywanie i znaczenie.
Ustalenie istotnych faktów sprawy na podstawie zebranego materiału dowodowego i na podstawie obowiązującej na gruncie prawa zasady swobodnej oceny dowodów.
Subsumpcja – podciągnięcie (zakwalifikowanie) istotnych faktów sprawy, które zostały uznane za udowodnione pod stosowną normę prawną. Sumsumsusmsu działa czysto-mechanicznie. Niektóre fakty nie wymagają udowodnienia (święta 25.12).
Wymień i opisz typy stosowania prawa.
Dowody – to wszystko co dostarcza informacji na temat faktów i jest zgodne z prawem. Katalog środków dowodowych jest otwarty. Mogą się tam mieścić np. zeznania świadków, opinie biegłych(osoba posiadająca niezbędną, fachową wiedzę do rozstrzygania sprawy). Środkiem dowodowym mogą być również oględziny/wizja lokalna(oględziny rzeczy ruchomych jak i nieruchomych).
Eksperymenty dowodowe – na przykład inscenizacja przebiegu badanej sytuacji.
Teorie i zasady oceny dowodów :
Teoria formalnej i legalnej oceny dowodów – ma znaczenie historyczne. Sam prawodawca przyjmuje na siebie ciężar oceny.
Teoria swobodnej oceny dowodów – stosowanie zasad logiki i doświadczeń w ocenie dowodów.
Domniemanie prawne -> domniemanie faktyczne i domniemanie prawne
Faktyczne – rozumowanie oparte na doświadczeniu życiowym
Prawne – przepisy udowadniające fakt B jeśli fakt A został już udowodniony
Domniemanie niewzruszalne