WYKŁAD 2

Grunt

Produkcja roślin ozdobnych w gruncie jest bardzo rozdrobniona, mamy powyżej 300 000 gospodarstw, co jest wadą. Krzewy i drzewa ozdobne uprawiane są na powierzchni 4400 ha, a inne na prawie 2200 ha.

Z roślin ozdobnych najważniejsze są :

• Róże ok. 70 %

• Wrzosowate

• Iglaki

• Pnącza

Z drugiej grupy:

• Cebulowe 600 ha

• Byliny 400 ha

• Jednoroczne na suche bukiety 200 ha

Ważniejsze rośliny cebulowe to:

• Tulipany 300 ha

• Lilie 60 ha

• Narcyzy 50 ha

• Mieczyki 25 ha

Dla zwiększenia opłacalności produkcji roślin ozdobnych w Polsce konieczne jest:

• Powiększenie gospodarstw

• Stałe wprowadzanie postępu

• Biologicznego

• Technicznego

• Technologicznego

• Produkcja kwiatów, których daleki transport jest drogi np. rabatowych, doniczkowych,

• Szeroko rozwinięte poradnictwo ogrodowe

• Prawidłowa organizacja giełd i rynków hurtowych

• Analiza i prognozowanie zapotrzebowania na kwiaty

• Promocja kwiatów

Ważne jest także zwiększenie eksportu poprzez zawieranie długookresowych kontraktów na systematyczne i efektywnie duże partie towaru. Rozwój eksportu wymaga powstawania podmiotów zajmujących się:

• Koncentracją podaży

• Gromadzeniem szerokiego asortymentu roślin

• Ujednoliceniem partii towaru

Obecnie mamy znaczny eksport do Europy Zachodniej:

• Roślin z rozmnażania In vitro - 90 % całej produkcji

• Krzewów, róż, materiału szkółkarskiego zwłaszcza iglaków

Postęp w produkcji ogrodniczej dotyczy 3 kierunków:

• Biologicznego – rośliny

• Technologicznego – metod uprawy

• Technicznego – budowy i wyposażenia szklarni

Postęp biologiczny

Dotyczy:

• Przede wszystkim asortymentu:

• Nowe gatunki kwiatów ciętych i doniczkowych oraz rabatowych,

• Nowe odmiany

• Ale i rozmnażania:

• In vitro

• Specjalistyczna produkcja tzw. Młodzieży

Postęp technologiczny

Nowe technologie pozwalają obniżyć koszty produkcji i poprawić jakość roślin, sterować kwitnieniem.

Zmniejszenie kosztów robocizny można osiągnąć np. przez:

• Uprawę w podłożach inertnych,

• Na stołach zalewowych lub matach,

• Automatyzację fotoperiodu

Obniżenie nakładów na środki produkcji uzyskuje się przez:

• Wykorzystanie wody opadowej

• Stosowanie systemów zamkniętych

Sterowanie kwitnieniem można osiągnąć poprzez:

• Uprawę roślin dnia krótkiego,

• Przerywanie spoczynku

Postęp techniczny

• Wysokie szklarnie

• Nowoczesne systemy grzewcze

• Energooszczędne kurtyny

• Sterowanie klimatem

• Stoły przesuwane

• Mechanizacja (doniczkowanie, sterowanie)

Podział roślin ze względu na rozwój:

• Monokarpiczne – jeden raz wydają owoce i zamierają,

Jednoroczne, dwuletnie i wieloletnie

• Polikarpiczne – po osiągnięciu dojrzałości mogą kilka, kilkadziesiąt, a nawet kilkaset kwitnięć i owocować

Drzewa, krzewy, byliny

Okres uprawy

• Kilka tygodni lub miesięcy,

• 1 rok

• 2 lata

• Wiele lat

Okresowość rozwoju

2 okresy

• Wegetacja ( wzrost pędów, rozwój kwiatów i owoców)

• Spoczynek ( obumieranie części nadziemnej)

Okresy te uwarunkowane są

• Temperaturą ( strefa umiarkowana)

• Wodą ( step, pustynia)

Przebieg wegetacji jest różny. Zależy od warunków zewnętrznych i czynników generatywnych. Poszczególne gatunki różnią się więc terminem rozpoczęcia wegetacji i kwitnieniem. Rośliny więc kwitną:

• Bardzo wczesną wiosną np. przebiśnieg, krokus,

• Wiosną np. narcyz, tulipan,

• Późną wiosną np. piwonia ,

• Latem np. nagietek ostróżka,

• Późnym latem np. aster chiński,

• Jesienią np. dalia, aster, marcinek,

Rodzaje spoczynku:

• Bezwzględny

• Względny

Spoczynek bezwzględny (autonomiczny) uwarunkowany jest wewnętrznymi właściwościami rośliny.

Spoczynek względny związany jest z nieprzyjaznymi warunkami klimatycznymi jak:

• Za wysoka lub niska temperatura

• Niedobór wody

• Małe natężenie światła

• Niewłaściwy fotoperiod

Spoczynek bezwzględny nie zależy od pory roku i rośliny. Rośliny ozdobne przechodzą go np.:

• Tulipan latem

• Lilak latem i jesienią

• Większość bylin latem i jesienią

Przerywanie spoczynku:

• Względnego – stworzenie odpowiednich warunków do wzrostu,

• Bezwzględnego

• Eterem

• Cyjanowodorem

• Temperaturą ( wysoką lub niską)

• Hormonami roślinnymi

Dwie pierwsze metody są najstarsze i niebezpieczne. Ostania najnowsza.