Struktury sieciowe metali

Metale krystalizują w pięciu układach krystalograficznych: regularnym, heksagonalnym, tetragonalnym, rombowym, romboedrycznym.

Większość metali krystalizuje w układach krystalograficznych charakteryzujących się wysoką symetrią i dużą gęstością upakowania (zapełnienia sieci przestrzennej atomami) w szczególności w sieciach

• A1 – ściennie centrowanej układu regularnego

• A2 – przestrzennie centrowanej układu regularnego

• A3 – heksagonalnej o gęstym ułożeniu atomów.

Własność metali, w tym głównie podatność na odkształcenie plastyczne, w dużej mierze zależą od typu sieci przestrzennej.

Węgliki metali przejściowych

HfC – największa zdolność do tworzenia węglików, sieć krystaliczna – fazy o strukturach prostych. Węglik Hafnu – HfC ma wysoką temp. topnienia, ok. 3890°C, a stop węglika hafnu i węglika tantalu Ta₄HfC₅ ma jedną z najwyższych znanych temp. topnienia ok 4200°C.

Tantal również ma wysoką zdolność do tworzenia węglików.

Zużycie trybologiczne

Zużycie z udziałem utleniania

W przypadku gdy intensywność niszczenia powierzchni przez ścieranie jest mniejsza od intensywności tworzenia warstw tlenków, występuje zużycie z udziałem utleniania. Zużycie to polega na niszczeniu warstwy wierzchniej metali i stopów w warunkach tarcia w wyniku oddzielania warstw tlenków utworzonych w strefie tarcia wskutek adsorpcji tlenu oraz warstw roztworów powstałych następnie w wyniku dyfuzji tlenu w odkształcone plastycznie lub sprężyście obszary metalu.

W temperaturze poniżej 770 st. C (temp. Curie) żelazo jest ferromagnetyczne (Fe), a w temperaturze wyższej jest paramagnetyczne. W zakresie temperatur od 912 do 1394 st. C stabilna jest odmiana żelaza o sieci ściennie centrowanej układu regularnego A1.