ZESTAWIENIE OBROTÓW I SALD

 

Zestawienie obrotów i sald, nazywane też bilansem próbnym (eng. Trial Balance - TB) lub potocznie “obrotówką” służy do sprawdzenia poprawności zapisów księgowych za dany okres. Jest to zestawienie pokazujące i podsumowujące obroty oraz salda na wszystkich kontach w planie kont przedsiębiorstwa.

 

 

Sprawdzenie poprawności zapisów księgowych przy wykorzystaniu zestawienia obrotów i sald wynika z rachunkowej zasady podwójnego zapisu, której efektem jest to, iż:

suma obrotów debetowych wszystkich kont powinna być równa sumie obrotów kredytowych,

suma sald debetowych wszystkich kont powinna być równa sumie sald kredytowych.

 

Zestawienie obrotów i sald pozwala na wykrycie następujących błędów księgowych:

Dwukrotne zaksięgowanie transakcji po tej samej stronie konta zamiast po przeciwnych stronach.

Zaksięgowanie transakcji po jednej tylko stronie.

Błędne wyliczenie salda końcowego któregoś z kont.

 

Zestawienie obrotów i sald nie pozwala natomiast na wykrycie następujących błędów:

Zaksięgowanie transakcji po przeciwnych stronach, ale na niewłaściwych kontach lub w niewłaściwej, ale tej samej kwocie.

Zaksięgowanie transakcji po przeciwnych stronach na właściwych kontach, ale po niewłaściwych stronach. Taki błąd będzie wykryty jedynie w przypadku kont aktywnych lub pasywnych, na których w wyniku danej transakcji wystąpi saldo końcowe po niewłaściwej stronie.

 

Zestawienie obrotów i sald jest punktem wyjścia do tworzenia sprawozdania finansowego, a w szczególności bilansu i rachunku zysków i strat.

Zestawienie obrotów i sald we współczesnych systemach księgowych

 

Komputerowe systemy księgowe są z reguły stworzone w taki sposób, że uniemożliwiają popełnienie błędów historycznie wychwytywanych przy wykorzystaniu zestawienia obrotów i sald. Wymagają one bowiem od użytkownika utrzymania zasady podwójnego zapisu oraz często uniemożliwiają zaksięgowanie transakcji na koncie po niewłaściwej stronie.

 

Zestawienia obrotów i sald generowane współcześnie mają często wygląd odmienny od zaprezentowanego powyżej. Często spotyka się zapis z sadami ujemnymi i dodatnimi. Salda debetowe przedstawiane są jako dodatnie, a kredytowe jako ujemne. Takie zestawienia tworzone są z reguły z kontrolną sumą na dole, która powinna wynosić zero, co oznacza, że sumy sald po obu stronach są równe.

 

Zestawienia takie drukowane są z systemu automatycznie i często mogą zawierać nawet kilkaset kont.