Cel ćwiczenia: Wyznaczenie ciśnienia atmosferycznego dla Poznania.
Przebieg: Mierzymy wysokość zamkniętej rurki a, następnie za pomocą zaworu doprowadzającego wodę, wypełniamy układ wodą, na rurce otwartej napełniamy do wysokości b = 1,65m. Potem mierzymy wysokość b i c, i obniżamy poziom wody do 1,60 i odczytujemy wartość pomiarowe b , c i obniżamy poziom wody o 0,1m i za każdym razem odczytujemy wartość b i c. Pomiary wykonujemy aż do wyczerpania możliwości pomiaru c. Opróżniamy układ z wody i odczytujemy temperaturę wody. Pomiary powtarzamy trzykrotnie.
Wyniki pomiarów:
Seria 1 |
---|
Nr pomiaru |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13 |
Seria 2 |
---|
Nr pomiaru |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13 |
Seria 3 |
---|
Nr pomiaru |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13 |
Wyniki pomiarów pośrednich w poszczególnych seriach:
Przykłady obliczeń:
Obliczenie gęstości wody w temp 19oC
$$\rho = 1000 - \frac{\left( T - 4 \right)^{2}(T + 283)}{503,57(T + 67,2)}\ \lbrack\frac{\text{kg}}{m^{3}}\rbrack$$
$$\rho = 1000 - \frac{\left( 19 - 4 \right)^{2}(19 + 283)}{503,57(19 + 67,2)} = 998,435\lbrack\frac{\text{kg}}{m^{3}}\rbrack$$
Obliczenie wartości przyspieszenia ziemskiego dla Poznania
h= 100 m n.p.m.
φ = 52o39′38″
$$g = 9,7803218\left( 1 + 0,0053024\sin^{2}\varphi - 0,0000058\sin^{2}2\varphi \right) - 3,086*10^{- 6}*h\ \ \ \lbrack\frac{m}{s^{2}}\rbrack$$
$$g = 9,7803218\left( 1 + 0,0053024\sin^{2}53,56 - 0,0000058\sin^{2}2*53,56 \right) - 3,086*10^{- 6}*100\ = 9,781\ \lbrack\frac{m}{s^{2}}\rbrack$$
Hi :
Hi= b- c
Hi= 1,65- 0,145 = 1,505 m
d) ΔH:
ΔH =Δb+ Δc
ΔH=0,1+0= 0,1m
hi:
hi= a-c
hi=1,115-0,145= 0,970m
Δh:
Δh= Δa+Δc
Δh= 0,001+0= 0,001m
Zestawienie wyników:
Seria nr 1 |
---|
Nr pomiaru |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13 |
Seria nr 2 |
---|
Nr pomiaru |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13 |
Seria nr 3 |
---|
Nr pomiaru |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13 |
Obliczone ciśnienia atmosferyczne i błędy względne:
Dla 1 serii pomiarowej gdzie i=1, j=2…n
Ciśnienie atmosferyczne:
$p_{a} = \rho*g(\frac{H_{i}h_{i} - H_{j}h_{j}}{h_{j} - h_{i}}$)
$p_{a} = 998,435*9,781*(\frac{1,505*0,979 - 1,458*0,973}{0,973 - 0,970}$) = 134170,46 Pa
Składowe δp wynikające z błędów:
Δρ=$\left| \frac{\Delta\rho}{\rho} \right|$
Δρ=$\left| \frac{0,001}{998,435} \right| = 1,00*10^{- 6}$[kg/m3]
Δg=$\left| \frac{\Delta g}{g} \right|$
Δg=$\left| \frac{0,001}{9,781} \right| = 0,0001$ [m/s2]
ΔHi=$\left| \frac{h_{i}}{H_{i}*h_{i} - H_{j}*h_{j}} \right|*\Delta H_{i}$
ΔHi=$\left| \frac{0,970}{1,505*0,970 - 1,458*0,973} \right|*0,100 =$2,353 m
ΔHj=$\left| \frac{h_{j}}{H_{i}*h_{i} - H_{j}*h_{j}} \right|*\Delta H_{j}$
ΔHj=$\left| \frac{0,973}{1,505*0,970 - 1,458*0,973} \right|*0,103$= 2,432 m
Δhi=$\left( \left| \frac{H_{i}}{H_{i}*h_{i} - H_{j}*h_{j}} \right| + \left| \frac{1}{h_{j} - h_{i}} \right| \right)*\Delta h_{i}$
Δhi=$\left( \left| \frac{1,505}{1,505*0,970 - 1,458*0,973} \right| + \left| \frac{1}{0,973 - 0,970} \right| \right)*0,001 = \ $0,370 m
Δhj=$\left( \left| \frac{H_{j}}{H_{i}*h_{i} - H_{j}*h_{j}} \right| + \left| \frac{1}{h_{j} - h_{i}} \right| \right)*\Delta h_{j}$
Δhi=$\left( \left| \frac{1,458}{1,505*0,970 - 1,458*0,973} \right| + \left| \frac{1}{0,973 - 0,970} \right| \right)*0,004 = \ $1,475 m
δp= $\left| \frac{\Delta\rho}{\rho} \right| + \left| \frac{\Delta g}{g} \right| + \left| \frac{h_{i}}{H_{i}*h_{i} - H_{j}*h_{j}} \right|*\Delta H_{i} + \left| \frac{h_{j}}{H_{i}*h_{i} - H_{j}*h_{j}} \right|*\Delta H_{j}$+$\ \left( \left| \frac{H_{i}}{H_{i}*h_{i} - H_{j}*h_{j}} \right| + \left| \frac{1}{h_{j} - h_{i}} \right| \right)\Delta h_{i}$+ $\left( \left| \frac{H_{j}}{H_{i}*h_{i} - H_{j}*h_{j}} \right| + \left| \frac{1}{h_{j} - h_{i}} \right| \right)*\Delta h_{j}$
δp = 1, 00 * 10−6 + 0, 0001+2,353+ 2,432+0,370+1,475 = 6,63
Seria nr 1 |
---|
Nr pomiaru |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13 |
Średnia: |
Dla 2 serii pomiarowej gdzie i=n, j=1…n-1
Ciśnienie atmosferyczne:
$p_{a} = \rho*g(\frac{H_{i}h_{i} - H_{j}h_{j}}{h_{j} - h_{i}}$)
$p_{a} = 998,435*9,781*(\frac{0,448*1,063 - 1,504*0,969}{0,969 - 1,063}$) = 101934,40 Pa
Składowe δp wynikające z błędów:
Δρ=$\left| \frac{\Delta\rho}{\rho} \right|$
Δρ=$\left| \frac{0,001}{998,435} \right| = 1,00*10^{- 6}$[kg/m3]
Δg=$\left| \frac{\Delta g}{g} \right|$
Δg=$\left| \frac{0,001}{9,781} \right| = 0,0001$ [m/s2]
ΔHi=$\left| \frac{h_{i}}{H_{i}*h_{i} - H_{j}*h_{j}} \right|*\Delta H_{i}$
ΔHi=$\left| \frac{1,063}{0,448*1,063 - 1,504*0,969} \right|*0,109 =$ 0,118 m
ΔHj=$\left| \frac{h_{j}}{H_{i}*h_{i} - H_{j}*h_{j}} \right|*\Delta H_{j}$
ΔHj=$\left| \frac{0,969}{0,448*1,063 - 1,504*0,969} \right|*0,100$= 0,099 m
Δhi=$\left( \left| \frac{H_{i}}{H_{i}*h_{i} - H_{j}*h_{j}} \right| + \left| \frac{1}{h_{j} - h_{i}} \right| \right)*\Delta h_{i}$
Δhi=$\left( \left| \frac{0,448}{0,448*1,063 - 1,504*0,969} \right| + \left| \frac{1}{0,969 - 1,063} \right| \right)*0,010 = \ $0,111 m
Δhj=$\left( \left| \frac{H_{j}}{H_{i}*h_{i} - H_{j}*h_{j}} \right| + \left| \frac{1}{h_{j} - h_{i}} \right| \right)*\Delta h_{j}$
Δhi=$\left( \left| \frac{1,504}{0,448*1,063 - 1,504*0,969} \right| + \left| \frac{1}{0,969 - 1,063} \right| \right)*0,001 = \ $0,012 m
δp= $\left| \frac{\Delta\rho}{\rho} \right| + \left| \frac{\Delta g}{g} \right| + \left| \frac{h_{i}}{H_{i}*h_{i} - H_{j}*h_{j}} \right|*\Delta H_{i} + \left| \frac{h_{j}}{H_{i}*h_{i} - H_{j}*h_{j}} \right|*\Delta H_{j}$+$\ \left( \left| \frac{H_{i}}{H_{i}*h_{i} - H_{j}*h_{j}} \right| + \left| \frac{1}{h_{j} - h_{i}} \right| \right)\Delta h_{i}$+ $\left( \left| \frac{H_{j}}{H_{i}*h_{i} - H_{j}*h_{j}} \right| + \left| \frac{1}{h_{j} - h_{i}} \right| \right)*\Delta h_{j}$
δp = 1, 00 * 10−6 + 0, 0001+0,118+0,099+ 0,111+ 0,012= 0,34
Seria nr 2 |
---|
Nr pomiaru |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13 |
Średnia: |
Dla 3 serii pomiarowej gdzie i= środkowy punkt -7-
Ciśnienie atmosferyczne:
$p_{a} = \rho*g(\frac{H_{i}h_{i} - H_{j}h_{j}}{h_{j} - h_{i}}$)
$p_{a} = 998,435*9,781*(\frac{0,997*1,012 - 1,505*0,970}{0,970 - 1,012}$) = 104840,67 Pa
Składowe δp wynikające z błędów:
Δρ=$\left| \frac{\Delta\rho}{\rho} \right|$
Δρ=$\left| \frac{0,001}{998,435} \right| = 1,00*10^{- 6}$[kg/m3]
Δg=$\left| \frac{\Delta g}{g} \right|$
Δg=$\left| \frac{0,001}{9,781} \right| = 0,0001$ [m/s2]
ΔHi=$\left| \frac{h_{i}}{H_{i}*h_{i} - H_{j}*h_{j}} \right|*\Delta H_{i}$
ΔHi=$\left| \frac{1,012}{0,997*1,012 - 1,505*0,970} \right|*0,109 =$ 0,245 m
ΔHj=$\left| \frac{h_{j}}{H_{i}*h_{i} - H_{j}*h_{j}} \right|*\Delta H_{j}$
ΔHj=$\left| \frac{0,970}{0,997*1,012 - 1,505*0,970} \right|*0,100$= 0,215 m
Δhi=$\left( \left| \frac{H_{i}}{H_{i}*h_{i} - H_{j}*h_{j}} \right| + \left| \frac{1}{h_{j} - h_{i}} \right| \right)*\Delta h_{i}$
Δhi=$\left( \left| \frac{0,997}{0,997*1,012 - 1,505*0,970} \right| + \left| \frac{1}{0,970 - 1,012} \right| \right)*0,010 = \ $0,260 m
Δhj=$\left( \left| \frac{H_{j}}{H_{i}*h_{i} - H_{j}*h_{j}} \right| + \left| \frac{1}{h_{j} - h_{i}} \right| \right)*\Delta h_{j}$
Δhi=$\left( \left| \frac{1,505}{0,997*1,012 - 1,505*0,970} \right| + \left| \frac{1}{0,970 - 1,012} \right| \right)*0,001 = \ $0,027 m
δp= $\left| \frac{\Delta\rho}{\rho} \right| + \left| \frac{\Delta g}{g} \right| + \left| \frac{h_{i}}{H_{i}*h_{i} - H_{j}*h_{j}} \right|*\Delta H_{i} + \left| \frac{h_{j}}{H_{i}*h_{i} - H_{j}*h_{j}} \right|*\Delta H_{j}$+$\ \left( \left| \frac{H_{i}}{H_{i}*h_{i} - H_{j}*h_{j}} \right| + \left| \frac{1}{h_{j} - h_{i}} \right| \right)\Delta h_{i}$+ $\left( \left| \frac{H_{j}}{H_{i}*h_{i} - H_{j}*h_{j}} \right| + \left| \frac{1}{h_{j} - h_{i}} \right| \right)*\Delta h_{j}$
δp = 1, 00 * 10−6 + 0, 0001+ 0,245+0,215+0,260+0,027= 0,75
Seria nr 3 |
---|
Nr pomiaru |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13 |
Średnia: |
Średnie ciśnienie = (113654,38 +101184,48+ 91870,90)/3 = 102236,59 Pa = 1022,37 hPa