08.10.12 wykłady dr hab. inż. Adam J. Lipiński, prof. UWM
Mechanizacja- zastąpienie pracy ręcznej lub żywej siły pociągowej w celu zwiększenia wydajności pracy. Mechanizacja kompleksowa – zastosowanie odpowiednich narzędzi, maszyn i urządzeń umożliwiających zmechanizowanie wszystkich czynności danej pracy. Narzędzie – zespół roboczych części wykonywujących pracę w sposób bierny. Maszyna – zespół takich części, spośród których jedna część robocza wykonuje ruch (obrotowy, wahadłowy lub inny) będący wynikiem obrotu innej części. Zespoły robocze napędzane są najczęściej od WOM ciągnika lub kół jezdnych maszyny. Urządzenie – zespół części pracujących aktywnie, ale związanych z określonym miejscem pracy. Znak CE –w trakcie procesu usuwania przeszkód technicznych w handlu Wspólnota Europejska w 1985 przyjęła tzw. nowe podejście do harmonizacji technicznej. Oznacza to że wspólnota reguluje sprawy które są istotne dla zagwarantowania koniecznego poziomu bezpieczeństwa i zagrożenia zdrowotnego.
15.10.12 Orka- jest podstawowym zabiegiem uprawnym który jest wykonywany pługami. Orka jest wynikiem pracy pługa w wyniku której następuje odcinanie pasów gleby nazywanych skibami na właściwej głębokości i szerokości a także na ich odwracaniu . W wyniku odwracania następuje w mniejszym lub większym stopniu mieszanie i kruszenie cząstek gleby. Rodzaje odkładni: ażurowe, pełne, śrubowe. Podział pługów według: *sposobu wykonywania orki : do orki zagonowej( lemieszowe, talerzowe), do orki bez zagonowej (obracalne, wychylane), specjalne( łąkowe, leśne, plantacyjne) * rodzaju elementu roboczego: lemieszowe, talerzowe *sposobu połączenia ze źródłem napędu: zawieszane, półzawieszane, przyczepiane * źródła napędu : konne, ciągnikowe. Pługi lemieszowe- posiadają korpus płużny z lemieszem i odkładnicą ( dzielony lub niedzielona). Pługi talerzowe – elementem roboczym jest talerz ( stosowany powszechnie w krajach subtropikalnych gdzie gleba jest poprzerastana), w Polsce jest stosowany na mocno zadarnionych glebach, karczowiskach i odłogach. Pługi do orki zagonowej – powstaje bruzda, pole jest podzielone na zagony, problem z prawidłowym wyorywaniem pierwszej skiby ( lemieszowe i talerzowe). Pługi do orki bez zagonowej – pole jest bez bruzd, nie ma potrzeby dzielenia pola na zagony. Pługi specjalne: budowane najczęściej jako pługi zawieszane. ^ łąkowe – do orki łąk w porównaniu z normalnymi mają większą szerokość roboczą, muszą bardzo dobrze odwracać, ^ leśne – najczęściej jednoskibowe mogą być z dwustronnym korpusem ^ plantacyjne – jednoskibowe do bardzo głębokiej orki, # wał Cambella – przyśpiesza osiadanie gleby # głębosz - Zabezpieczanie korpusów płużnych przed uszkodzeniami: stosowanie podwójnych ( potrójnych) zabezpieczeń mechanicznych lub hydraulicznych zespołów roboczych przed uszkodzeniami. Płynna zmiana szerokości roboczej podczas wykonywania orki. Stosowanie i dobór prawidłowych materiałów na elementy robocze: * odpornych na zużycie ścierne, * charakteryzujące się małym współczynnikiem tarcia, *charakteryzujący się dużą wytrzymałością *profile zamknięte.
Stosowanie specjalnych lemieszy: * lemiesz z przyspawanym dłutem, * lemiesz z ostrzami utwardzanymi laserowo, * lemiesz z poprzecznymi napawami.
22.10.12 wykłady
Narzędzia uprawowe bierne
Cel doprawiania gleby:
Spulchnianie górnej warstwy gleby
Uzyskanie struktury gruzełkowatej i równomiernego rozmieszczenia porów
Narzędzia doprawiające bierne: brony, włoki, wały, kultywatory , agregaty uprawowe. ( kryterium podziału: rodzaj narzędzia doprawiającego).
Włóki – cel stosowania >> płytkie spulchnianie roli w okresie wczesnowiosennym, ścięcie po orce zimowej grzbietów skib,
Brony – cel stosowanie >> wyrównanie powierzchni, rozdrobnienie grud, stworzenie odpowiedniej struktury gleby, niszczenie chwastów, wymieszanie nawozów mineralnych, przykrycie nasion po siewie podział: zębowe > typu zygzak :^ lekkie, średnie, ciężkie, ^ sprężynowe, > chwastowniki : ^ Weedera , ^ kolczugowe, ^łąkowe , > łopatkowe, > talerzowe.
Podział bron zębowych < kryterium ciężar pola brony przypadające na jeden ząb>
Lekkie – na jeden ząb 5 -10 N
Średnie – na jeden ząb 10 -20 N
Ciężkie – na jeden ząb 25- 35 N
Brona sprężynowa – zęby sprężyste zakończone dwustronnymi wymiennymi redliczkami ( możliwość przestawienia i pracy drugą stroną redliczki).
Brony chwastowniki
Brona Weedera stosuje się je wyłącznie do niszczenia chwastów w okresie wsochów roślin. Brona jest wyposażona w długie zęby które uderzając delikatnie w rolę niszczą chwasty.
Brona kolczykowa- zęby brony kolczugowej wykonane są z odpowiednio wygiętego drutu. Cienkie stalowe zęby połączone są ze sobą przegubowo tworząc siatkę, zęby te mają daw robocze końce.
Brona łąkowa ( Laaciego) przeznaczona do pielęgnacje łąk, przewietrzenia darni, niszczenia mchu i kretowisk. Pojedyncze ogniwo brony łąkowej składa się z trzech dwustronnych zębów( kroje nożowe) różnej długości( możliwość przestawnia i pracy drugą stroną).
Brona kolczatka – stosowana do niszczenia zeskorupienia powierzchni pola. Często są agregatowane z pługiem w celu lepszego kruszenia skib. Elementy robocze są w postaci gwiazdek osadzonych obrotowo na osiach
Brona łopatkowa – do bron łopatkowych zaliczana jest brona rotacyjna nazywana często jako spulchniacz rotacyjny. Elementem roboczym brony rotacyjnej są tarcze z łopatkami osadzone sztywno na wale. Mogą występować jako jednośladowe bądź dwuśladowe.
Brony talerzowe- działają podobnie jak pług talerzowy. Mogą występować jako jednośladowe( dwusekcyjne) bądź dwuśladowe ( czterosekcyjne). Telerze bron bron mogą być gładkie lub zębate. Stosowane są do podorywek – tylko brony jednośladowe z talerzem gładkim. Cięcia wyoranych skib.
Kultywatory – służą do głębszej pracy, zespoły robocze kultywatorów są zęby które mogą być :
Sprężyste ( typu agrafkowego ,esowego, kolistego)
Półsztywne ( ze sprężyną płaską, śrubową, płaską skręcaną)
Sztywne ( z trzonkiem prostym, dzielonym)
Wały – zadania >> ugniatanie gleby w celu zmniejszania porowatości i kruszenia powierzchni gleby. Systematyka :
Ugniatające :
Powierzchniwo : gładki
Wgłębie : wał Campella
Kruszące
Pierścieniowe ( z pierścieniami gładkimi lub zębatymi)
Wał Cambridge
Wał Croscil
Wał strunowy
Wał kombinowany
Maszyny doprawiające:
29.10.12 wykłady
Maszyn doprawiające czynne ( pod względem ruchu elementów roboczych maszyny czynne dzielimy)
Obrotowe
Wahadłowe
Wibracyjne
W czynnych maszynach elementy robocze obracają się wokół własnej osi. Ważną rzeczą jest usytuowanie osi obrotu w stosunku do kierunku ruchu narzędzi oraz kierunku obrotu w stosunku do kierunku jazdy. Jeżeli kierunek obrotów jest zgodny z kierunkiem ruchów maszyny to maszyna pracuje w tzw. układzie współbieżnym. Jeżeli kierunek obrotów jest przeciwny do kierunku ruchów maszyny to maszyna pracuje w tzw. układzie przeciwbieżnym.
Pług rama ( szkielet), pętelka element stabilizujący w pionie .
Maszyny obrotowe – cechą maszyn obrotowych jest że ich elementy robocze są zgrupowane w zespoły w taki sposób , że 2, 3 lub więcej pracują w jednej płaszczyźnie. Praca tych elementów polega na odcinaniu kęsów gleby i na ich odrzucaniu: tył, przód lub na boki.
Podział maszyn obrotowych:
Glebogryzarki
Brony obrotowe
Motyki
Pługi obrotowe
Maszyny wahadłowe – elementy robocze maszyny wahadłowe wykonują wahania o amplitudzie w zakresie od kilku do kilkunastu centymetrów.
Podział maszyn wahadłowych:
Brony wahadłowe
Motyki
Kultywatory
Maszyny wibracyjne – elementy robocze maszyn wibracyjnych wykonują wahania o amplitudzie w zakresie od kilku do kilkunastu milimetrów.
Podział maszyn:
Kultywatory
Pługi
Pogłębiacze lemieszowe
Motyki
Uprawy międzyrzędowe zaliczamy do prac pielęgnacyjnych. Przeprowadza się je między rzędami rosnących na polu roślin.
Pas ochronny - jest to odległość między nożami kątowymi a pasem roślin.
V = 30 km/h ograniczenia: max odległość roślinach – 0,4 m; minimalna wielkość roślin 2- 4 cm: minimalna strefa ochronna 6 cm.
05.11.12 wykłady
Uprawianie roślin pozbawia glebę z rozmaitych składników pokarmowych. Nie można doprowadzić do wyjałowienia gleby.
Nawożenie racjonalne polega na:
Kompleksowym zaopatrzeniu roślin we wszystkie makro i mikro sładniki
Wpływ czynników agrotechnicznych na efektywość produkcji:
Nie zbilansowanie składników – 25%
Chwasty – 20 %
Opóźnienie siewu – 22%
Zła odmiana – 21%
Rozmieszczenie nawozu – 10%
Stosowanie nawozów wieloskładnikowych – 20%
Podział nawozów:
Mineralne :
W postaci stałej sypkie i granulowane
W postaci płynnej roztwory
2.organiczne
Systematyka maszyn do nawożenia nawozami organicznymi:
Nawozy organiczne w postaci stałej:
Maszyny do załadunku – ładowarki
# czołowe – nabudowane na ciągnik
# obrotowe – zawieszane lub przyczepnie
# samojezdne
Maszyny do rozmieszczania nawozu na polu:
Roztrząsacze
# jedno i dwuosiowe
# Szerokopasmowe i wąskopasmowe
# z bębnami ustawionymi: poziomo i pionowo
# bębny roztrząsające : nożowe, łopatkowe, ślimakowe.
Jeżeli szerokość pasa roztrząsanego obornika jest zbliżona do szerokości skrzyni ładunkowej to roztrząsacz obornika jest zaliczany do wąskopasmowych ( z bębnami ustawionymi poziomo).
Jeżeli szerokość pasa roztrząsanego obornika jest większa od szerokości skrzyni ładunkowej to roztrząsacz obornika jest zaliczany do szerokopasmowych.
^^Schemat ładowarki chwytakowej przyczepianej – dwukołowe podwozie, obrotnica, korpus obrotowy, dwuczęściowy wysięgnik ( 10 elementów)
Przykłady najczęściej stosowanych bębnów roztrząsających:
Nożowy ( wąskopasmowy)
Ślimakowy
Systematyka maszyn do nawożenia nawozami organicznymi
Wozy asenizacyjne: służą do wywożenia i rozlewania gnojówki na pole i użytki zielone
Pompa – maszyna w której energia przekazywana jest cieży za pomocą organu roboczego ( wirnik, tłok lub membrana). Działanie pompy polega na wytworzeniu różnicy ciśnień pomiędzy stroną ssawną ( wlotem) i tłoczną ( wylotem)
Sprężarka- maszyna robocza która wytwarza energie mechaniczną pobieraną od silnika napędowego
Systematyka maszyn do nawożenia nawozami mineralnymi – rozsiewacze ciągnikowe
Kryterium – sposób połączenia z ciągnikiem : przyczepiane i zawieszane
Kryterium – rodzaj układu jezdnego: jedno i dwuosiowe
Kryterium – zasada działania: mechaniczne i pneumatyczne.
Mechaniczne – z napędem tarcz rozsiewających od WOM ciągnika lub od silnika hydraulicznego.
Opryskiwacze – do dokarmiana dolistnego.
Rozlewanie wody amoniakalnej.
Budowa korpusu lemieszowego:
1 - lemiesz, 2 - odkładnica, 3 - słupica, 4 - płóz, 5 - piętka, 6 - listwa usztywniająca, 7 - ostrze lemiesza, 8 - dziób lemiesza, 9 - grzbiet lemiesza, 10 - pierś odkładnicy, 11 - skrzydło odkładnicy, 12 - listwa dokładająca, 13 - osłona bruzdy przed zasypywaniem.
Budowa korpusu lemieszowego ażurowego
1 - lemiesz, 2 - dziób lemiesza, 3 - odkładnica, 4 - pierś odkładnicy (ciągła), 5 - ażurowe skrzydło odkładnicy, 6 - obsada słupicy, 7 - pręt usztywniający skrzydło odkładnicy, 8 - listwa poprzeczna łącząca listwy skrzydła odkładnicy.
Rodzaj orki | Głębokość orki | Szerokość skiby | b/a |
---|---|---|---|
a [cm] | b [cm] | w eksploatacji | |
bardzo głęboka | 35-100 | 40-70 | 0,7-1,1 |
głęboka | 25-35 | 30-40 | 1,1-1,5 |
średnia | 18-24 | 25-35 | 1,3-1,8 |
podorywka | 5-12 | 24 | 2,0-5,0 |
orka łąk | 15-25 | 30-50 | 1,8-2,5 |
12.11.12 wykład
Maszyny do siewu i sadzenia
Siew nasion – zadania dla maszyn – siewników:
Odpowiednie rozmieszczenie nasion w glebie tzn. zachowanie optymalnych odstępów ( równomierność podłużna i poprzeczna)
Siew a rozmieszczenie, metody siewu nasion:
Siew rzędowy (wąskorzędowy, szeroko rzędowy)
Siew pasowy
Siew precyzyjny ( punktowy)
Siew rozproszony
Siew rzędowy:
Nasiona są wysiewane w wąskich rzędach ( a)
Pomiędzy rzędami są nieobsiane międzyrzędzia ( b)
Dominująca metoda siewu
Nierównomierne rozmieszczenie nasion w glebie
Siew pasowy:
Nasiona wysiewane w pasach (a)
Szerokość nieobsianych międzyrzędzi ( b) zmniejsza się aniżeli przy siewie rzędowym
Rozmieszczenie nasion w glebie korzystniejsze – możliwość zwyżki plonu o ok. 5%
Siew precyzyjny :
Nasiona wysiewne pojedynczo
Odległość pomiędzy nasionami wysiewanymi w rzędzie ( a1) i odległość pomiędzy rzędami (m) są dostosowane do gatunku wysiewanych nasion
Najkorzystniejsza metoda siewu
Czy zboża można wysiewać stosują siew precyzyjny? -
Siew rozproszony:
Nasiona pokrywają całą powierzchnię pola
Korzystne warunki wzrostu i rozwoju roślin – jednakowa „ przestrzeń życiowa” , jednakowe zacienie łanu – utrudniony rozwój chwastów, zmniejszona liczba zabiegów ochrony roślin
Zwyżka plonu 7 – 10 %
Systematyka maszyn: (siewniki)
Wg zasady działania:
Mechaniczne
Pneumatyczne
Wg sposobu połączenia z ciągnikiem :
Zawieszane
Przyczepiane
Wg przeznaczenia:
# siewniki rzędowe ( uniwersalne)
Mechaniczne
Pneumatyczne
Siewnik rzutowe
Siewniki precyzyjne:
Mechaniczne
Pneumatyczne
Siewniki kombinowane:
Siewniki do siewu bezpośredniego
Porównanie siewników pneumatycznych i mechanicznych ( nowoczesna pneumatyka przeciw wypróbowanej mechanice)
Wysiew przy próbie kręconej i wysiew rzeczywisty
Współczynnik nierównomierności wysiewu
Współczynnik eksploatacyjne
Zalety siewników mechanicznych:
Niższa cena
Dobra równomierność wysiewu
Brak hałasu
Łatwiejsze rozwiązania konstrukcyjne dla mechanizmu włączania i wyłączania ścieżek technologicznych
Mniejsza masa
Wady siewników mechanicznych:
Szewskość robocza siewnika i szerokość skrzyni nasiennej pokrywają się
Duża liczba zespołów wysiewających oraz redlic
Zalety siewników pneumatycznych:
Duży zbiornik ( kwadratowy)
Możliwość montowania zbiornika w dowolnym miejscu
Możliwość mechanicznego napełniania zbiornika nasion
Możliwość pracy z dużymi prędkościami ( 12 – 15 km/ h)
Siewniki do siewu bezpośredniego:
Siew w pole niezaorane
Siew w warstwę mulczową
Siew bezpośredni wykorzystujemy siewnikami z redlicami jedno, dwu tarczowymi oraz redlicami klinowymi.
Schemat siewnika mechanicznego: skrzynia nasienna, zespół wysiewający, przewód nasienny, redlica, zastawka, denko, mieszadło.
Rodzaje przewodów nasiennych: teleskopowe, lejkowe, spiralny, rurkowy – elastyczny.
Aparat wysiewający szczoteczkowy:
Do wysiewu dolnego
Do wysiewu bocznego
Elementy: szczoteczka, zasuwka, osłonka.
Aparat wysiewający wałeczkowy ( Hooziera):
Elementy : żłobkowany wałek, wałek gładki, wał napędowy, gniazdo aparatu, skrzydełka zmykające szczelinę, skrzynia nasienna, wieko skrzyni, mieszadło, zasuwka, sprężynujące denko aparatu.
Aparat wysiewają kołeczkowy ( Siederslebena)
Elementy: skrzynia nasienna, mieszadełko, element wysiewający, nastawialne denko, sprężyna dociskająca denko, ( 7 el)
Redlice siewników do nasion:
Płozowa ( europejska)
Radełkowa ( amerykańska )
tarczowa
schemat działania pneumatycznego Wiestese: wentylator, kanał powietrzny, dozownik, zbiornik, rura falista, głowica, przewód nasienny, redlica, zagarniacz.
19.11.12 wykłady
Symetryczne ustawienie redlic: Sr - szerokość robocza siewnika I1 = Sr – b/2 – a I2 =
W wyraźnym kierunkiem rozwoju jest stosowanie w coraz większym….
Prognoza ekspertów dotycząca technologii uprawy roli i siewu:
siew bezpośredni – 5% areału,
technologie z uproszczoną uprawą – 45%
technologie z użyciem pługa – 50%
sadzarki automatyczne – w sadzarkach automatycznych wszystkie czynności tzn.:
żłobienie bruzdy
umieszczenie sadzeniaków w bruździe
obsypywanie ziemniaków
- dokonywane jest przez zespoły sadzarki.
Sadzarki półautomatyczne
Kryterium podziału: ( rodzaj zespołu wysadzającego)
chwytakowe
czerpakowe
przyczepiane i zawieszane
W sadzarkach istotnym jest by gęstość sadzenia była zsynchronizowana z prędkością maszyny. Z tych względów zespoły wysadzające ….
Głębokość sadzenia odpowiada redlica ! odniesienie głębokości prze
Schemat sadzarki tarczowej do rozsad: elastyczne tarcze, koła ugniatające, redlica, rama, poprzeczna belka, zaganiacze, sygnalizator dźwiękowy.
26.11.12 wykłady
Tendencje w technice opryskiwania upraw polowych i sadowniczych
Klasyfikacja opryskiwaczy ( kryterium podziału)
Wg miejsce opryskiwania:
Polowe
Sadownicze
Szklarniowe
Chmielarskie
Wg sposobu rozpylania cieczy:
Ciśnieniowe
Pneumatyczne
Ciśnieniowo – pneumatyczne
Wg sposobu przemieszczania:
Ciągnikowe
Samojezdne
Samolotowe
Przenośne
Taczkowe
Plecakowe
Wg źródło energii:
Ciągnikowe
Silnikowe
Ręczne
Wg sposób emisji cieczy:
Ciśnieniowe
Z pomocniczym strumieniem powietrza
Wymagania agrotechniczne stawiane nowoczesnym technikom opryskiwania:
Skuteczność zabiegu
Bezpieczeństwo
Konsumenta
Operatora
Środowiska
Niskie koszty
Penetracja łanu cieczą użytkową podczas opryskiwania roślin opryskiwaczem z tradycyjną belką polową.
Elementy składowe naturalnego środowiska; czy opryskiwacze mogą przyczyniać się do degradacji środowiska? Tak , opryskiwacze przyczyniają się do degradacji naturalnego środowiska ( woda, gleba, powietrze)
^^Schemat budowy opryskiwacza polowego:
Sposoby ograniczania znoszenia cieczy: ( kierunkiem rozwoju nowoczesnych technik ochrony roślin są techniki ograniczające znoszenie cieczy użytkowej)
Wprowadzanie pomocniczego strumienia powietrza.
Wprowadzanie belek osłonowych.
Zwiększanie wielkości kropel.
Tendencje w technice opryskiwania upraw polowych:
Opryskiwacze polowe z pomocniczym strumieniem powietrza
Opryskiwacze polowe z belami osłaniającymi:
Z belka Släpduk
Zalety: oddziaływanie ekranu zwiększa równomierność i wielość naniesienia śor, wady: istnieje ryzyko przenoszenie chorób wirusowych przez ekran będący z bezpośrednim kontakcie z roślinami
Z belką Fllexi - Coli - jest wyposażona w dwie ażurowe, sztywne kurtyny – ekrany – emieszczone przed i za linią rozpylaczy; zadaniem kurtyny jest ochrona strumienia cieczy użytkowej przed wiatrem oraz oddziaływaniem otaczającego powietrza podczas ruchu opryskiwacza; dzięki osłonięciu strefy opryskiwania znoszenie cieczy jest mniejsze o 30 % w porównaniu z tradycyjną techniką
Porównanie parametrów opryskiwaczy
^^Rozpylacz Syngenta Potato Nozzle
Wysokość belki roboczej : 40 – 50 cm ( w zależności od typu rozpylacza )
Opryskiwacze uwzględniające zmienną aplikację: ( zmiana dawki cieczy)
Poprzez zmianę ciśnienia roboczego
Poprzez zmianę rozpylaczy np. głowica VarioSelect – firmy Lecher
Zielony – 0,15 x 0,6 l/ min
Żółty – 0,2 x 0,8 l/ min
Niebieski – 0,3 x 1,2 l/ min
Czerwony – 0,4 x 1,6 l/ min
10.12.12 wykłady
Podstawy eksploatacji ciągników i maszyn dr hab. inż. Jerzy Napiórkowski prof. Nadzwyczajny napj@uwm.edu.pl
Pokój A 106
Definicje jakości:
Pewien stopień doskonałości – Platon
Stopień jednorodności i niezawodności wyboru przy możliwie niskich kosztach i maksymalnym dopasowaniu do rynku
Definicja ogólna – jakość samą w sobie trudno jest zdefiniować, tak naprawdę pod tym pojęciem kryje się wszystko to co związek z pewnymi cechami – wyrobu lub usług .
Ocena jakościowa- polega na oszacowaniu właściwości dowolnego zdarzenia lub procesu lub systemu w skalach relatywnych np. duży, mały zawsze często, dobrze wystarczająco itd.
Jakość technologiczna:
Użyteczność – stopień i zakres realizowanych funkcji
Obługiwalność - komfort obsługiwania, podatność obsługowo – naprawcza, ergonomiczność
Niezawodność – zdolność do bezawaryjnego obsługiwania
Trwałość – okres zachowania stanu zdatności
Bezpieczeństwo eksploatacji
Efektywność eksploatacji
Jakość rynkowa:
Stopień - zgodności z wzorcem lub wyspecyfikowanymi wymaganiami
Widoczność – zespołu cech istotnych dla produktu
Ekskluzywność – prestiż nabywcy związany z posiadaniem produkt lub jego marką
Elastyczność – pozytywne odczucia osobiste
Prezentacja – forma zaoferowania – obsługa, sposób dostawy, opakowanie, certyfikaty.
Usatysfakcjonaowanie – zaspokojenie potrzeb i oczekiwań nabywcy
Koszt nabycia
Obiekt techniczny – przedmiot rozważań lub działalności człowieka, a w szczególności elementy mechaniczne towarzyszące z określonego punktu widzenia ( będącego kryterium podziału ) całość konstrukcyjną, funkcjonalną, użytkową itd. Obiektem w rozumieniu powyżej definicji jest np. maszyna, urządzenie, narzędzie, pojazd, agregat, linia technologiczna itd. pracujące w systemie operacyjnym.
Potencjał eksploatacyjny – bla bla bla
Eksploatacja – zespół celowych działań organizacyjno – technicznych i ekonomicznych ludzi z obiektem mechanicznym oraz wzajemne relacje.
Nauki o eksploatacji: tribiologia, niezawodność, logistyka….
Użytkowanie – działanie związane z wykorzystaniem ciągników i maszyny zgodne z konstrukcją i przeznaczeniem.
Obsługiwanie – działanie organizacyjno – techniczne związane z utrzymywaniem ciągłej zdolności.
Tribologia – nauka o zachodzących procesach tarcia w styku ciał, zjawiska fizyczne, chemiczne, biologiczne, cieple . Zużywanie i smarowanie
Trwałość obiektu – właściwość obiektu charakteryzująca jego zdolność do zachowania stanu zdatności w określonych warunkach w określonych przedziałach czasu.
Uszkodzenie – przejście elementu, a niek
17.12.12 wykłady
Mechanizacja zbioru okopowych
Zbiór ziemniaków – maszyny podstawowe
Kopaczki gwiazdowe :
Przyczepiane
Zawieszane
Kopaczki elewatorowe: - do pracy tzw. zapas
Z jednym przenośnikiem odsiewającym
Z dwoma przenośnikami odsiewającymi
Kopaczka urzędująca : z dodatkowym przenośnikiem poprzecznym, można uzyskać efekt tzw. wzbogacenia plonu
Kopaczki ładujące ( uproszczony kombajn) – bez stołu sortującego i zasobnika na ziemniaki: załadunek ziemniaków na jadący obok kopaczki zestaw transportowy
Kombajny do zbioru ziemniaków:
Przyczepiane
Samobieżne
Rozdrabniacze łętów:
Z elementami obracającymi się wokół osi poziomej
Z elementami obracającymi się wokół osi pionowej
Sortowniki:
Z płaskimi sitami
Z sitami cylindrycznymi
Obsypywanie kopców
Zbiór ziemniaków
Zasadnicze zespoły kombajnu do zbioru ziemniaków:
Zespół kopiujący –
lemiesze
Zespoły rozdrabniające –
zespoły kruszące bryły ziemi
Oddzielacze łętów i resztek porostu –
zespoły separujące bulwy od kamieni i brył ziemi
Urządzenia do przenoszenia i gromadzenia plonu
Stoły selekcyjne
http://zsaio.jalbum.net/12.Maszyny%20do%20zbioru%20okopowych/
Metody zbioru buraków:
Ręczna
Zbiór dwuetapowy
Wariant I
Ogławianie: ogławiacz
Wyorywanie i załadunek – kopaczka ładująca
Wariant II
Ogławiacz
Wyyorywnaie z załadunkiem
Zbiór trzyetapowy
Ogławianie - ogławiacz
Wyorywanie – kopaczka, wyorywacza
Załadunek - ładowarka
Zbiór jednoetapowy
Kombajn
Zbioru buraków pastewnych nie można przeprowadzać maszynami do zbioru buraków cukrowych.
Czym powinien charakteryzować się dobry zbiór buraków:
Niskimi startami masy korzeniowej
Krótkim i optymalnym terminem
Niskiem zanieczyszczeniem ziemią
Ograniczonym ugniataniem gleby
Prawidłowym zabezpieczeniem pryzmy
Prawidłowym ogłowieniem
Niewielkimi uszkodzeniami
Ogłowienie na poziomie dolnej linii żywych oczek.
Rodzaje ogławiaczy:
Bijakowe
Klasyczne zespoły ogławiające
Z nożami skośnymi, łukowymi, i tarczowymi ( napędzanymi i nie napędzanymi)
Z czujnikami płozowymi, tarczowymi ( napędzane i nie napędzanymi) oraz spiralnymi i gąsiennicowymi
Funkcje ogławiaczy:
Ogławiacze pozostawiające liście na polu w stanie nie rozdrobnionym lub rozdrobnionym
Ogławiacze zbierające liście do zbiorników w stanie
Rodzaje wyorywaczy( wyciągaczy):
Stałe - widłowe i lemieszowe
Drgające - widłowe i lemieszowe
Kołowe - aktywne napędzane i bierne
Talerzowe
Funkcje wyorywaczy:
Proste, pozostawiające wydobyte korzenie na polu bez ich oczyszczenia
Kopaczki wydobywające, oczyszczenia korzenia
Podział maszyn do zbioru buraków:
Wg. Liczby sekcji roboczych:
Ogławiacze i wyorywacze ( kopaczki) dwu trzy i sześciu rzędowe
Kombajny jedno dwu i sześciu rzędowe
Wg. Źródło napędu
Samojezdne
Maszyny przyczepiane ( nabudowane)
Przestrzegany zasadę:
Liczbę rzędów zbieranych maszynami, bla bla
W zależności od rodzaju przenoszonego materiału, charakteru transportu,
Urządzenia transportu kołowego zewnętrznego:
Samochody ciężarowe
Samochody dostawcze
Ciągniki rolnicze z przyczepami
Nadwozie Uniknięcie uszkodzeń, start, lepszego wykorzystania.
Podział przyczep
W zależności od przeznaczenia:
Uniwersalne
Specjalne
W zależności od nośności - jedn dwu trzy osiowe
w zależności od konstrukcji:
Samo wyładowujące – wychylane
Przeładowujące
Wykład 07.01.13
Zestawienie agregatów
Przeznaczenie
Dobór odpowiedniej mocy silnika ( „ obciążenie silnika”)
Dobór odpowiedniej prędkości pracy
Zapewnienie optymalnego poślizgu ( do 15-20%)
Pt = Q * W * ξ
Q –kg /h W = 43900 kJ / jg – paliwo ON
W = 18000 kJ / kg
Pe – moc efektywna
ηs = Pe/ Pt = 0,16 – 0,18
ηs = 0,28 – sprawność silników benzynowych
ηs = 0,28 – 0,36 – sprawność silnika diesel
q =Q/ Pe [ g / kWh} Q – zużycie paliwa Pe- moc efektywna
zależy od pojemności silnika, od nowoczesności silnika, od obciążenia silnika.
Pt ηs Pe Pe I Pp Mp( wałek),
Pe = PU+ PWOM + Ph ( moc użyteczna) + Pσ + Pf + Pm + Pα + P β ( straty sigma)
Pp = Wp * Mp
Ηs= Pp/ Pe
21.01.13 wykłady
Niezawodność – właściwości obiektu charakteryzujące jego zdolność do wykonania określonych funkcji w określonych warunkach i określonym czasie w sensie ilościowym. Niezawodność to prawdopodobieństwo poprawnego funkcjonowania zgodnie z przeznaczeniem w określonym czasie.
Trwałość obiektu – właściwości obiektu charakteryzująca jego zdolność do zachowania stanu zdatności w określonych warunkach w określonym przedziale czasu np. do naprawy głównej do likwidacji fizycznej w sensie ilościowym . trwałość jest określona wykonaną pracą ( h, km. Mth, ha).
Uszkodzenia – przejście elementu a niekiedy calego obiektu ze stanu zdatności w stan niezdatności.
Stan zdatności – to stan w którym obiekt techniczny spełnia wszystkie funkcje zgodnie z założeniami poczynionymi podczas konstruowania .
Stan częściowej zdatności – to stan w którym obiekt techniczny realizuje część założonych funkcji lub nie osiąga nominalnych parametrach funkcjonowania.
Stan niezdatności – to stan w którym obiekt techniczny nie może realizować przewidzianych funkcji użytkowych zgodnie z wymaga nianiami.
Termin diagnostyka – osądzanie , rozróżnanie.
Diagnostyka – jest nauką o procesach i metodach uzyskiwania informacji o obiekcie i jego otoczeniu oraz relacjach występujących między nimi.
Diagnostyka techniczna – badania i ocena stanu technicznego obiektu na podstawie obserwacji skutków jego funkcjonowania badań prowadzących technikami bezinwazyjnymi, bez demontażu w sposób istotny obiektu istotny naruszający jego funkcjonowanie.
Do diagnostyki technicznej zaliczane jest także lokalizowanie uszkodzeń.
Diagnoza może dotyczyć :
Ocena stanu technicznego
Prognozy rozwoju lub zmian stanu
Przyczyny rozwoju lub zmian stanu
Łączenie wszystkich wymienionych
Symptom diagnostyczny – informacja umożliwiająca wnioskowanie o właściwościach obiektu technicznego np. moc, ciśnienie, drganie, hałas, temperatura.
Teoria bezpieczeństwa maszyn - zajmuje się szczególnie przypadkami eksploatacji obiektu zagrażającymi życiu …i zdrowiu operatora.
Straty mogą pojawić się we wszystkich fazach istnienia wytworu techniki są one nie do uniknięcia co najwyżej można zmniejszyć ich wielkość i częstotliwość pojawiania się
Sozologia – nauka zajmująca się problemami ochrony przyrody i jej zasobów , bada przyczyny i skutki przemian w naturalnych lub zmienionych przez człowieka układach przyrodniczych .
Oznakowanie CE umieszczone na wyrobie jest deklaracją producenta że oznakowany produkt spełnia wymagania dyrektyw tzw. nowego podejścia UE. Dyrektywy te dotyczą zagadnień związanych z bezpieczeństwem użytkowania ochroną zdrowia i środowiska, określają zagrożenia które producent powinien wykryć i wyeliminować. Aby oznakować swój produkt znakiem CE producent wykonuje analizy i podejmuje działania do spełnienia odnośnych wymagań a następnie poddaje produkt procedurze oceny zgodności z odpowiednimi derektywami.
Logistyka – termin opisujący proces planowania realizowania i kontrolowania sprawnego i efektywnego ekonomicznego przepływu informacji surowców materiałów w tym eksploatacyjnych części .
Zarządzenie eksploatacją – działanie obejmujące planowanie i podejmowanie decyzji organizowanie kierowanie i kontrolowanie skierowane na zasoby systemu eksploatacji i wykonano z zamiarem osiągnięcia :
Racjonalnego wykorzystania obiektów mechanicznych
Utrzymanie obiektów mechanicznych w stanie zdatności funkcjonalnej i zawodowej
Podział ciągników rolniczych
Podział w zależności od nominalna siła uciągu
Klasa 0 - siła uciągu do 1 kN
1 - 2 kN
2 – 6 kN
3 – 9 kN
4 – 14 kN
5 – 20 kN
6 – 30 kN
7 – 40 kN
8 – 50 kN
Na ściernisku na glebie średniozwięzłej o wilgotności 15 -18 % ciśnieniu ogumieniu 0,1 MPa , prędkość 6 km/ h przy poślizgu wynoszącym :
Ciągniki kołowe z dwoma kołami napędzanymi 18%
4 koła napędowe – 16%
Gąsienice – 5%
Strategie ekspoalatacji – wyróżnia się 4 podstawowe strategie:
Strategia według resuru ( potencjału eksploatacyjnego)
Strategia według stanu
Strategia mieszana
Strategia według efektywności
Strategia według niezawodności