Pierwsza ofiara ukraińskiego faszyzmu.

Wieczór 19 października 1926 roku był chłodny i ponury. Jesienna pogoda nie zachęcała ludzi do wieczornych spacerów po ulicach Lwowa. Ulica Królewska (obecnie Kniazia Mstysława Udatnoho), to jedna z wielu niedużych uliczek przylegających od zachodu do wzgórza i parku Wysoki Zamek. W tamten wtorkowy wieczór była zupełnie pusta. Szedł nią tylko pięćdziesięcioparoletni mężczyzna z kobietą. Mężczyzna ten nie wiedział, że od wielu tygodni był obserwowany. Jacyś ludzie na zmianę pilnie śledzili jego codzienne życie. Próbowali ustalić rozkład jego dnia, codzienne zwyczaje, ulice, którymi najczęściej chodził, godziny codziennych spacerów. Zorientowali się, że wieczorami lubił spacerować na Wysoki Zamek. Uściślili wtedy z zegarkiem w ręku czas jego codziennej przechadzki, szczegółowo spenetrowali okolicę i wybrali najwygodniejsze miejsce, by go zaskoczyć. Nie mieli wątpliwości, że najlepsza będzie nieduża uliczka, znajdująca się tuż za ulicą Zamarstynowską i Starym Rynkiem. Słabo oświetlona, a w zimny, jesienny wieczór zwykle pusta.

Tam właśnie zaczaili się w bramie jednego z domów i czekali. Była godzina 18:15, dnia 19 października 1926 roku. Mężczyzna z kobietą szli powoli ulicą Królewską. Nie zorientowali się nawet, że nagle z bramy domu, który mijali wysunęła się jakaś postać i stanęła za nimi. Padł tylko jeden strzał z rewolweru w tył głowy mężczyzny, który natychmiast powalił go martwego na ziemię. Zaraz potem dwaj młodzi ludzie rzucili się do ucieczki w przeciwną stronę. Strzał z rewolweru nikogo nie zaalarmował. Upłynęło dużo czasu zanim zszokowana kobieta, która towarzyszyła zabitemu mężczyźnie, wezwała policję. Gdy w końcu zjawili się policjanci, sprawców już dawno nie było. Świadków, poza kobietą, także nie.

Następnego dnia na pierwszej stronie „Gazety Lwowskiej” pojawiła się notatka pt. „Padł na posterunku!”. Przekazano w niej czytelnikom następującą informację: „Wczoraj około godziny 6:15 wieczorem padł z ręki skrytobójcy jeden z ludzi najzacniejszych, znakomity pedagog, wzorowy urzędnik, gorący patriota polski, kurator lwowskiego okręgu szkolnego, dr Stanisław Sobiński. Wracał do domu z żoną, ani przypuszczając, że za chwilę padnie ugodzony kulą rewolwerową w tył głowy. Człowiek w sile wieku (ur. 12 czerwca 1872 r. w Złoczowie), mógł jeszcze długie lata służyć wydatnie własnemu społeczeństwu i sprawie dobra publicznego. W ciągu swej kariery urzędniczej, czy to na stanowisku profesora szkół średnich, dyrektora gimnazjum, czy wreszcie kuratora, zdobył cześć i miłość powszechną. Zrównoważony, uczynny, podbijał wszystkich prostotą i szczerością w postępowaniu, więc i tragiczny, a niczym nieusprawiedliwiony zgon jego wywołał ogólny żal i oburzenie. Powołane czynniki wytężają wszystkie siły, by ująć zbrodniarzy. Nie wątpimy, że im się to uda i że poniosą oni za swój czyn odpowiednią karę”.

Niestety nie ponieśli nigdy. W dniach 21 stycznia – 13 marca 1928 roku odbył się we Lwowie proces 17 członków Ukraińskiej Organizacji Wojskowej, których oskarżono o terroryzm, zdradę państwa polskiego i szpiegostwo. Zabójstwo Stanisława Sobińskiego przypisano dwóm spośród oskarżonych – Wasylowi Atamańczukowi i Iwanowi Werbyćkiemu. Skazano ich na karę śmierci. Jednak Sąd Najwyższy, do którego odwołali się ich adwokaci, miał wątpliwości i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia sądowi przysięgłych we Lwowie. Proces był poszlakowy. Opierał się w dużej mierze na uzyskanej przez policję informacji, że wyrok śmierci na Sobińskiego wydała tajna Ukraińska Organizacja Wojskowa. W drugim procesie, który trwał od 18 stycznia do 15 lutego 1929 roku, skazano Werbyćkiego na karę śmierci, a Atamańczuka na 10 lat ciężkiego więzienia. Nie rozwiało to wątpliwości Sądu Najwyższego, który 27 lipca 1929 roku utrzymał karę zasądzoną Atamańczukowi, a Werbyćkiemu zamienił karę śmierci na 15 lat ciężkiego więzienia.

Wyrok był pomyłką sądową. Zamachu na kuratora Sobińskiego rzeczywiście dokonała Ukraińska Organizacja Wojskowa, ale jego bezpośrednimi wykonawcami nie byli ci, których za to później skazano. Byli nimi natomiast Bohdan Pidhajny i Roman Szuchewycz – studenci Politechniki Lwowskiej i członkowie UWO. Ci dwaj młodzi ludzie tamtego wieczora, po tym jak padł strzał z rewolweru, natychmiast rzucili się do ucieczki. Nikt ich nie widział, nikt ich nie rozpoznał, nawet żona zamordowanego. Zanim policja wszczęła pościg, zdążyli się już dobrze zamelinować i zatrzeć ślady. To była ich pierwsza akcja terrorystyczna, chrzest bojowy w UWO. Ta pierwsza polska krew, którą tego październikowego wieczora 1926 roku we Lwowie wzięli na swoje sumienia otworzyła im drogę do zbrodniczej kariery. Najpierw w Ukraińskiej Organizacji Wojskowej, a potem w Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów.

Pidhajnego ta droga zawiodła do 14. (1. ukraińskiej) Dywizji Grenadierów Waffen-SS „Galizien” („Hałyczyna”), gdzie był SS-Obersturmführerem, Szuchewycza natomiast na najwyższe szczyty – komendanta Ukraińskiej Powstańczej Armii. Ale tego wieczora, kiedy po zabójstwie kuratora Sobińskiego udało im się ukryć, nic jeszcze nie wróżyło ich wielkiej przyszłości. Obaj mieli po 19 lat. Pidhajny był długo blady i trzęsły mu się ręce, chociaż to nie on strzelał. W przeciwieństwie do niego Szuchewycz wykazał się nadzwyczajnym spokojem. Już podczas tej pierwszej zbrodni zdradził predyspozycje do mordowania ludzi z zimną krwią. Tak samo spokojny i opanowany będzie Szuchewycz 17 lat później, gdy UPA pod jego dowództwem wytoczy morze polskiej krwi na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej. W tamten jesienny wieczór to on na zimno i precyzyjnie strzelił Stanisławowi Sobińskiemu w tył głowy. Niczym funkcjonariusz NKWD w Katyniu.

Ani autor notatki w „Gazecie Lwowskiej”, informującej o zabójstwie Sobińskiego, ani policja, ani sąd, który skazał nie tych, którzy byli prawdziwymi sprawcami zbrodni, ani zszokowana tą zbrodnią opinia publiczna – słowem nikt nie miał wówczas świadomości, że wieczorem 19 października 1926 roku na uliczce Królewskiej we Lwowie rozpoczęła się krwawa historia faszyzmu ukraińskiego, czy też jak chcą niektórzy „integralnego” lub „rewolucyjnego” nacjonalizmu ukraińskiego. Jej kolejnymi etapami będą terrorystyczna działalność OUN, kolaboracja nacjonalistów ukraińskich z Niemcami hitlerowskimi i ludobójstwo wołyńsko-małopolskie. Ta historia trwa do dzisiaj, a jej najnowszymi rozdziałami są przewrót polityczny na Majdanie, wojna w Donbasie i budowanie tożsamości narodowej Ukraińców na kulcie zbrodni i zbrodniarzy. Takich jak Roman Szuchewycz.

W chwili zabójstwa kuratora Sobińskiego 19-letni Szuchewycz miał już za sobą kilkuletni staż w ukraińskiej konspiracji nacjonalistycznej. W 1922 roku – mając 15 lat – został członkiem tajnej organizacji ukraińskiej o nazwie Towarzystwo Czarnego Tryzuba, która wprost odwoływała się do faszyzmu włoskiego. 14 marca 1923 roku – nie mając jeszcze 16 lat – został członkiem UWO. „Chrzest bojowy” na ulicy Królewskiej we Lwowie dał mu m.in. przepustkę na tajny kurs oficerski, który niemiecka Abwehra zorganizowała dla członków UWO w Wolnym Mieście Gdańsku. Po jego ukończeniu Szuchewycz stał się czołową postacią terrorystycznych struktur UWO i OUN. Jako szef referatu bojowego Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów kierował przygotowaniem i organizacją wszystkich akcji terrorystycznych OUN, w tym najbardziej znanych, jak zamordowanie posła Tadeusza Hołówki (działacza ruchu prometejskiego i wielkiego przyjaciela Ukraińców), napad na pocztę w Gródku Jagiellońskim, zamach na konsulat ZSRR we Lwowie i zamordowanie ministra spraw wewnętrznych Bronisława Pierackiego. Wszystko to zaczęło się jednak od zabójstwa kuratora Sobińskiego w tamten październikowy wieczór.

Polska policja wiedziała, że referatem bojowym OUN kierował „Dzwin”, ale nigdy nie potrafiła skojarzyć tego pseudonimu z osobą Romana Szuchewycza, którego w 1936 roku skazano jedynie za samą przynależność do OUN na trzy lata więzienia, z których odsiedział tylko rok.

Dlaczego UWO postanowiła w 1926 roku zamordować Stanisława Sobińskiego? Wedle ówczesnej i współczesnej propagandy ukraińskiej winny był oczywiście sam Sobiński, ponieważ miał doprowadzić do nasilenia „ataków polskiej władzy okupacyjnej na całe szkolnictwo ukraińskie” – jak to ujął banderowski historyk Petro Mirczuk. Chodzi o to, że Sobiński jako kurator wprowadzał w podległym mu okręgu szkolnym postanowienia ustawy z 31 lipca 1924 roku, regulującej zasady organizacji szkolnictwa dla mniejszości narodowych (tzw. ustawa Grabskiego). Przewidywała ona przekształcenie szkół ukraińskich, ale też i polskich – odziedziczonych w Małopolsce Wschodniej po zaborze austriackim – w dwujęzyczne. Wprowadzenie tej ustawy na Kresach Wschodnich spowodowało, że z 2151 ukraińskich szkół powszechnych w 1924 roku pozostało 684 w 1930 roku, a z 2568 polskich – 2186. W miejsce zlikwidowanych szkół ukraińskich i polskich powstały 1793 szkoły dwujęzyczne. Ponadto Sobiński zalecił również wprowadzenie języka polskiego w urzędowaniu szkół ukraińskich oraz zakazał używania w stosunku do nich określenia „ukraiński” i polecił zastąpić je słowem „rusiński”, które nawiązywało do tradycji historycznej.

Zgodnie z decyzją Rady Ambasadorów z 15 marca 1923 roku, Polska nie miała obowiązku wprowadzania w Małopolsce Wschodniej autonomii terytorialnej, politycznej lub kulturalnej. Polityka władz polskich odnośnie szkolnictwa ukraińskiego nie stała więc w sprzeczności z prawem międzynarodowym ani Konstytucją RP. Ponadto to nie kurator Sobiński ponosił winę za reformę szkolnictwa, ale minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego Stanisław Grabski, realizujący politykę rządu, którego premierem był wówczas jego brat Władysław Grabski. Lwowski kurator był jedynie urzędnikiem wykonującym decyzje podjęte w Warszawie. „Zatem był niewinny –zauważył prof. Edward Prus – i o tym decydenci z UWO wiedzieli, ale im przecież nie chodziło o sprawy winy i kary, oni pragnęli polskiej krwi i światowego rozgłosu; za to przecież brali pieniądze od sąsiadów Polski – z zachodu, wschodu i północy”[1].

Trudno nie zgodzić się z opinią prof. Prusa. Reforma szkolnictwa, wcielana w życie przez kuratora Sobińskiego, była tylko pretekstem do zbrodni. Rzeczywista wina kuratora lwowskiego leżała gdzie indziej – a mianowicie w jego narodowości. Pozwala nam to lepiej zrozumieć poniższy fragment pisanego wierszem dzieła literackiego:

„Dajcie noża, siłę dajcie,

Męki Lachom, męki!

Męki straszne, niewymowne,

By aż piekło drgnęło!”

– „Dobrze, synu, noże będą.

Dziś na święte dzieło”.

To fragment utworu „Hajdamacy” Tarasa Szewczenki (1814-1861)[2] – „ukraińskiego Mickiewicza”, którym wielokrotnie zachwycał się salon warszawsko-krakowski i jego prasowy organ – „Gazeta Wyborcza”. Słowa opublikowane po raz pierwszy w 1841 roku – 88 lat przed powstaniem Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów i 102 lata przed ludobójstwem wołyńsko-małopolskim. Czy zatem można powiedzieć, że przyczyną terroryzmu ukraińskiego w II RP i ludobójstwa, jakiego nacjonaliści ukraińscy dopuścili się na Polakach podczas drugiej wojny światowej, były jakieś współczesne krzywdy doznane rzekomo przez Ukraińców od Polaków? Przecież na utworach Szewczenki wychowywały się całe pokolenia Ukraińców – narodu, którego świadomość, a co za tym idzie także nacjonalizm, zaczęły się kształtować właśnie około połowy XIX wieku. Utwory Szewczenki musiano przecież czytać także w inteligenckim domu Romana Szuchewycza. To w tych strofach m.in. leży źródło ukraińskiego szowinizmu i jego zbrodni.

Szuchewycz czytywał też Dmytro Doncowa, wedle którego „przemoc jest jedynym sposobem, jakim rozporządzają się… narody, zbydlęciałe przez humanitaryzm (…) pragnienie wielkości dla swego kraju oznacza pragnienie nieszczęścia dla swoich sąsiadów (…) gdy historia jest walką o przetrwanie i władzę, o wzięcie w posiadanie, to twórcza przemoc musi odgrywać ogromną rolę w tym procesie, bowiem zawłaszczanie jest przede wszystkim chęcią pokonania (…). Agresja, dzięki której nowa idea wchodzi w życie, nie jest przypadkowa, jest immanentna każdej (…) narodowej idei”[3].

Z tego podglebia wyrósł następnie „Dekalog ukraińskiego nacjonalisty” (1929 r.), którego siódme „przykazanie” głosiło: „Nie zawahasz się spełnić największej zbrodni, kiedy tego wymaga dobro sprawy”.

Decyzję o zamordowaniu Stanisława Sobińskiego podjął Julian Hołowinśkyj – komendant krajowy UWO i były oficer Ukraińskiej Armii Ludowej, czyli sojusznik Piłsudskiego podczas wojny 1920 roku. Lwowski kurator szkolny nie był pierwszą polską ofiarą nacjonalizmu ukraińskiego. Pierwszą ofiarą był namiestnik Galicji i marszałek Sejmu Krajowego Galicji Andrzej hr. Potocki, który zginął zamordowany 12 kwietnia 1908 roku przez Myrosława Siczynskiego w odwecie za przegranie przez nacjonalistów ukraińskich wyborów do galicyjskiego Sejmu Krajowego. Kolejnymi ofiarami nacjonalizmu ukraińskiego byli liczni Polacy zamordowani pod władzą Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej (1918-1919). Ofiarą nacjonalizmu ukraińskiego o mało nie został też sam jego wielki sojusznik – Józef Piłsudski – na którego nieudanego zamachu dokonał we Lwowie 25 września 1921 roku członek UWO, Stepan Fedak.

Stanisław Sobiński był zatem kolejną ofiarą nacjonalizmu ukraińskiego, ale zarazem pierwszą ofiarą faszyzmu ukraińskiego. Dlaczego? Dlatego, że zabójcą Sobińskiego był Roman Szuchewycz, który już wtedy zaliczał się do otwartych zwolenników ideologii faszystowskiej i który razem ze Stepanem Banderą skierował później nacjonalistyczny ruch ukraiński w kierunku faszyzmu i sojuszu z III Rzeszą. Nazwisko Szuchewycza czyni więc z zamachu na Sobińskiego wydarzenie symboliczne w kontekście późniejszych wydarzeń związanych z osobą Szuchewycza, w tym ludobójstwa na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej. Strzał rewolwerowy na małej lwowskiej uliczce 19 października 1926 roku stanowił preludium do „czerwonych nocy” na Wołyniu w 1943 roku.

14 października na Ukrainie po raz kolejny będzie obchodzone święto narodowe, ustanowione dwa lata temu ku czci domniemanej rocznicy powstania UPA. Na ulice ukraińskich miast ponownie wyjdą tysiące pogrobowców Romana Szuchewycza, by oddać hołd zbrodniczej idei, na której pomajdanowa Ukraina buduje swoją tożsamość państwowo-narodową. Dzisiaj we Lwowie na elewacji jedynej polskiej szkoły wisi popiersie Romana Szuchewycza, a na lwowskim przedmieściu Biłohoroszcze znajduje się muzeum Romana Szuchewycza. To właśnie muzeum zwiedzał dwa lata temu „wybitny polski intelektualista” Kazimierz Wóycicki i po zakończeniu zwiedzania oddał swoje wrażenia w pełnym egzaltacji wpisie na swoim blogu, gdzie stwierdził m.in., że Szuchewycz „jest i powinien być również dla Polaków postacią o cechach bohatera”[4].

Postawa Wóycickiego – podzielana w mniej lub bardziej zawoalowanej formie przez cały establishment III RP – tłumaczy nam dlaczego przypadająca 19 października 90. rocznica śmierci Stanisława Sobińskiego zostanie przemilczana. Przypominam więc tę rocznicę i tę zbrodnię. W naprawdę wolnej Polsce ofiara Sobińskiego powinna być nie tylko przypominana, ale i upamiętniona, np. tablicą. Na to obecnie jednak nie ma szans nie tylko ze względu na ukraińską biegunkę polskiej „klasy politycznej”, ale przede wszystkim ze względu na to, że większość członków tej „klasy” po prostu nie wie kto to był Stanisław Sobiński i co się wydarzyło we Lwowie 19 października 1926 roku.

Dedykuję zatem ten artykuł „klasie politycznej” solidarnościowej Polski, w tym przede wszystkim Jarosławowi Kaczyńskiemu, który na kijowskim Majdanie wykrzykiwał banderowskie pozdrowienie „Sława Ukrainie” przy aplauzie neobanderowców ze „Swobody” i Prawego Sektora – ministrowi Witoldowi Waszczykowskiemu, który razem z Ukraińcami zamierza szukać „właściwych sprawców” rzezi wołyńskiej – byłej podsekretarz stanu w MSZ Katarzynie Kacperczyk, wedle której „nie można odmówić Ukrainie prawa do odwoływania się do przykładów patriotycznych postaw”, a za gloryfikację UPA ponosi winę „obecna rosyjska propaganda” – Adamowi Michnikowi, który wielokrotnie zamieszczał w „Gazecie Wyborczej” skandaliczne wywiady z Jurijem Szuchewyczem, synem Romana – redaktorowi Tomaszowi Sakiewiczowi, który bawiąc na lwowskim uniwersytecie zauważył diabelskie piekło w Moskwie, ale nie zauważył znajdującego się niedaleko mauzoleum Stepana Bandery – oraz wielu, wielu innym, którzy krzycząc każdego dnia o patriotyzmie i polskiej tożsamości odcinają się od polskiej historii.

[1] E. Prus, „Taras Czuprynka. Hetman UPA i wielki inkwizytor OUN”, Wrocław 1998, s. 34.

[2] T. Szewczenko, „Hajdamacy” (tłum. Leonard Sowiński), http://www.wolenlektury.pl(dostęp 4.09.2016).

[3] D. Doncow, „Nacjonalizm”, Kraków 2008, s. 193-194.

[4] K. Wóycicki, „Śladami UPA – muzeum jego dowódcy Romana Szuchewycza”,http://www.kazwoy.wordpress.com (dostęp 28.09.2016).

Bohdan Piętka

Oświęcim, 4 października 2016 r.

„Myśl Polska” nr 41-42 (2105/06), 9-16.10.2016, s. 14-15

https://bohdanpietka.wordpress.com/2016/10/04/pierwsza-ofiara-ukrainskiego-faszyzmu/

Ukraiński faszyzm (OUN-UPA)

Ludobójstwo Żydów i Polaków (1941-1947)

Jan Peczkis "uczony i myśliciel"

 

Lista autor mówi: "Faszyzm ... Ludobójstwo ... współpraca ... OUN, grupa ukraińskich faszystów (których Ostatecznym celem była totalitarna, etnicznie czystego pan-ukraińskiego imperium) szukał ukraińsko-nazistowską marionetkowe państwo. Nigdy nie obiecał, że mimo wszystko współpracował w nazistowskim ludobójstwie Żydów.Potem zabili 180,000-300,000 Polaków (ograniczone tylko przez polskich umocnień) i tysiące niezależnych poglądach Ukraińców.

Z nazizmem zbliża klęsce faszyzmu i zdyskredytowane, OUN-UPA przemalowany się jako demokracja kochający bojowników o wolność. Morderstwa Polaków kontynuowane, dopóki Sowieci zgnieciony UPA lub wydalony pozostałe Polaków (w zależności lokalnie zdarzyło pierwszy).

To już nie był ukraińsko-polskiego konfliktu niż Holocaust jest konflikt niemiecko-żydowska. (Ukraińców zabitych przez Polaków w późniejszym obrony i represji, nie przekracza 5% odwrocie.). A "Wyzwolenia Narodowego" ma usprawiedliwienia dla ludobójstwa, a nic złego, że Polacy nigdy nie zrobił Ukraińców stwierdzi równolegle. Nie ma ważne relatywizacja ludobójstwa Polaków z późniejszym przesiedlenia Ukraińców (operacja Wisła).

apologetów UPA wykonać taktykę leżeć i-zaprzeczyć i shift-winy. Słyszymy o "przebierańców radzieckich zespołów" lub "bandytami" lub dowódców UPA wszystkim utratą kontroli. "Ostrzeżenia wyjeżdżać", oprócz tego, że półprawdy, nie zminimalizować ludobójstwo. Winę-the-ofiarą wymówki Centrum na Polaków współpracujących z Niemcami i Sowietami-śmiesznych jak te, nawet jeśli prawdziwe, zostały poprzedzone, a także znacznie skarłowaciałe, przez ich ukraińskimi odpowiednikami.

"Polacy zabili Ukraińców w Hrubieszowie, etc." ignorować faktu, że rozliczenia ukraiński (i niemieckim) zaatakowane przez polskich partyzantów były częścią niemieckiej sponsorowanych przymusowej wymiany (Odilo Globocnik'S) Polaków z Niemcami i Ukraińcami. Nawet one nie porównać z liczbą Polaków zabitych przez OUN wcześniej, w roku 1939 działań na 5. kolumn.

Rosjanie, po 50 latach zaciemniania i kłamstwa, przyznał winy za Katyń.

OUN- ( ludobójczy. - Administrator ) liderem Bandera dostaje ukraińskiego święta narodowego.

	Ludobójstwo na Wołyniu i Ratownictwa: Wspomnienia o nacjonalizm ukraiński czystek etnicznych Kampanii Przeciw Polaków podczas II wojny światowej "Mimo to chyba najlepszy opis anglojęzyczna eksterminacji OUN-UPA na Polakach Wołynia (Wołyń) i wysiłków obronnych Polaków, często przeciwko przytłaczającym siłom wroga."

	Rekonstrukcja narodów Polska, Ukraina, Litwa, Białoruś, 1569Â-1999 "Ta praca, przez amerykańskiego historyka, zawiera doskonałe, szczegółowe, opis w języku angielskim ludobójstwa OUN-UPA Polaków oparte na dużej kolekcji ukraińskim, polskim i innych źródeł. Nie mylić tego z ludobójstwa "Polsko-ukraińska wojna", która weszła później. "

	Children of Terror "Praca ta zawiera szczegółowe zeznania potem 9-letnia Polka, która przeżyła atak ludobójstwa OUN-UPA na jej wsi, ukrywając się w wysokich plonów pszenicy."

	Zdanie życia: Wyznania ukraińskiego więzień polityczny (Kanadyjskie biblioteki w badaniach ukraińskich) "An English-języka ukraińskiego perspektywa ludobójstwa OUN-UPA na Polakach Wołynia (Wołyń, Wołyniu)."

	Heroes i Villains: Tworzenie historii narodowej we współczesnej Ukrainie "Szczegółowy przegląd współczesnej ukraińskiej myśli o OUN-UPA i jej ludobójstwa Polaków."

Zagłada Żydów wołyńskich: 1941-1944 "" Po pierwsze Żydów, to Polacy "był wspólnym hasłem ukraińskich nacjonalistów. Uczony żydowski opisuje dziesiątki tysięcy ukraińskich kolaborantów hitlerowskich odegrał ważną rolę w eksterminacji nazistów miejscowych Żydów, a następnie umieścić swoje mordercze umiejętności posługiwania przeciwko Polakom w zrób to sam projekt ludobójczy. (Bardziej konkretnie Żydów, patrz na dole tej listy). "

	Harvest of Despair: Życie i śmierć na Ukrainie w okresie narodowego socjalizmu "Holenderski historyk, pisząc w języku angielskim, opisuje Wii Ukraińcy zarówno jako ofiar i sprawców. On obejmuje dość obiektywną analizę ludobójstwa OUN-UPA Polaków, używając wielu ukraińskich, polskich i innych źródeł. "

Wołyń Aflame "An English-language przygody wypełnione konto osobiste od naocznego świadka do ludobójczych działań OUN-UPA na ludności polskiej, a także ewentualnych polskich umocnień, które go ograniczają. Wiem, że autor dobrze, a przywilej tłumaczenia tej książki na język angielski. Więcej informacji na temat polskiej obrony, zobacz Peczkis ListMania: Guerilla Warfare-The Untold Story of WWII ... "

	Czystek etnicznych w Europie XX wieku "To antologia zawiera dość Celem rozdziału w języku angielskim, przez Aleksandra V. Prusin na ludobójstwa OUN-UPA Polaków. Zdaje sobie sprawę, że próby zrzucić winę na Polaków są kłamstwa. "

	Etniczne czystki Polaków na Wołyniu iw Galicji Wschodniej, 1942-1946 (ZZWRP) "Zwięzły podkład w języku angielskim na temat ludobójstwa OUN-UPA Polaków i błędnych argumentów przedstawionych przez apologetów OUN-UPA zaprzeczyć lub winę polskich ofiar."

	Polski samoobrony na Wołyniu "Zwięzłe wprowadzenie w języku angielskim do ludobójstwa OUN-UPA Polaków na Wołyniu (Wołyniu Wołyniu) i Polski bronili wioski, która sprzeciwia, oszczędzając około 150 tysięcy polskich życie."

	Prawne i politycznej oceny OUN i UPA / ocena polityczna i prawna OUN i UPA / Politychna i iurydychna OUN i UPA otsinka (angielski, polski i ukraiński Edition) "To naukowe Zarys ukraińskiego faszyzmu, jednocześnie w języku angielskim, ukraińskim i polskim, przez ukraińskiego politologa".

UPA-Ukraińska povstanska armiia: Ii heneza, Rist i DII u vyzvolnii borotbi ukrainskoho Narodu za ukrainsku samostiinu sobornu ... prolohu i suchasnosty) (Ukraińska Edition) "W tej książce ukraińskiego języka, przywódca OUN-UPA, który jest często oskarżany o bycie głównym (ale bynajmniej nie jedynym) architekt ludobójstwa Polaków daje jego wersję wydarzeń. (Zobacz szczegółową opinię w języku angielskim). "

	Armiia Bez Derzhavy (pamięci) "W tym pamiętniku ukraińskiego języka, założyciela i lidera oryginalnego UPA, Taras Bulba-Borowiec, omawia ludobójstwa OUN-UPA na Polakach, a potępia go. (Zobacz szczegółową opinię w języku angielskim). "

	Bitter Truth przestępność Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów (OUN) i Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA): Świadectwo Ukraińca "Szczegółowa analiza historyczna i polityczna ukraińskiego faszyzmu (OUN-UPA), przez ukraińskiego uczonego, w języku angielskim."

Falszowanie Historii najnowszej Ukrainy;: Wołyń-1943 I JEGO znaczenie (polska edycja) "Ukraiński badacz przedstawia bezkompromisowa analiza prób zminimalizowania kolaboracji z nazistowskim OUN-UPA i przemalować go jako organizacji demokracji kochający. (Zobacz szczegółowy przegląd w języku angielskim). [Istnieją inne istotne prace ukraińskich autorów, że nie mogę przejrzeć lub post na tym ListMania ponieważ nie są obecnie prowadzone przez Amazon.] "

	Eksterminacja Ludności Polskiej na Wolyniu w Drugiej wojnie swiatowej (w wersji polskiej) "Eksterminacji ludności polskiej Wołynia [Wołyńskiego] w drugiej wojnie światowej. Zawiera niemieckie, sowieckie, ukraińskim i polskim dokumenty, które obalają głupie twierdzenie, że nie ma dowodów na to dokumentalna ludobójstwa ".

	Ludobójstwo Dokonane Przez Nacjonalistow Ukrainskich Na Polakach W Wojewodztwie Tarnopolskim 1939-1946 "Ludobójstwo, przez ukraińskich nacjonalistów z biegunów tarnopolskim województwa. Systematyczne, katalog wieś po wsi. "

	Antypolska Akcja Nacjonalistow Ukrainskich w Małopolsce Wschodniej W ŚWIETLE Dokumentów rady Gownej Opiekunczej 1943-1944 (polska edycja) "AKTY ANTIPOLISH ukraińskich nacjonalistów w Little WSCHODNIEJ POLSCE ... Dokumenty pochodzące od samego czasu wydarzeń udowodnić, że ludobójcze masakry nie później wynalazki".

	Kresowa Ksiega Sprawiedliwych 1939-1945: O Ukraincach Ratujacych Polakow Poddanych Eksterminacji Przez OUN I UPA (polska edycja) "Kresy Księga Sprawiedliwych Ukraińców. Daleko od wszystkich Ukraińców obsługiwane ludobójstwa OUN-UPA. W rzeczywistości, ta książka kataloguje 350 znane przypadki, gdy Ukraińcy wspomagane Polacy, często kosztem własnego życia. "

Woyn 1939-1944: Eksterminacja CZY Walki Polsko-Ukrainskie: Studium Historyczno-Wojskowe Zmagan Na Woyniu W Obronie Polskosci, Wiary I "Jest to szczegółowe badanie opiera się na języku polskim, ukraińskim, niemieckim i źródeł żydowskich. Zawiera harmonogram wydarzeń. Polskie uzbrojenie sporadyczne represje, współpracę z partyzantami sowieckimi i Niemcami, etc., dalekie od uzasadniające lub usprawiedliwiania ludobójstwa OUN-UPA rozpoczęła miesięcy po jego rozpoczęciu, w przeciwnym razie, beznadziejnej obrony przed nim. (Zobacz szczegółowy przegląd w języku angielskim). "

	Ludobójstwo Nacjonalistow Ukrainskich Na Polakach Na Lubelszczyznie w latach 1939-1947 (polska edycja) "Apologeci OUN-UPA uchwycić w jakimś moralnym wzniesieniu, twierdząc, że zabójstwa doszło na" ukraińskich terytoriach etnograficznych. "Faktycznie, ludobójstwo wystąpił również na ziemie polsko-bezspornie większościowe. W samej strefie lubelskiej, 13,000-14,000 Polacy zostali zamordowani. "

	Krwawe żniwa: Za Styrem, Horyniem i Slucza: Wspomnienia z Rodzinnych stron z Czasów okupacji (polska edycja) "Bloody zbiorów ... Bardzo szczegółowe badania polski-język nieudanej polski bronił wsi Huta Stepanska i okolic."

	Church in Ruins (Szewczenko Towarzystwa Naukowego / ukraińskie Studies, Vol. 56) (ukraiński i angielski Edition) "Ukraiński emigrant zapewnia autor atlasu zrujnowanych ukraińskich kościołów w SE Polsce w jej powojennych granic wszystko z głucha cisza co do przyczyny tych wydarzeń."

Niemieckiego panowania w Rosji: 1941-1945 "Ta klasyczna praca, choć nadmiernie uzależniona od źródeł ukraińskich nacjonalistów, posiada dobry przegląd współpracy ukraińsko-nazistowskiej. Książka ta umożliwia również oczywiste, że naziści nie ma na celu stworzenia ukraińsko-nazistowską marionetkowe państwo. Przeciwnie: ziemie słowiańskie do nich niczym więcej niż obiektów wykorzystywania i rozliczania się z Niemców ".

	Nowy porządek w Polsce "Żydowski autor pisze o przywilejach Ukraińców pod rządami nazistów i że OUN była coraz bardziej faszystowskie i nazistowskie-podobne. Zostało to opublikowane przed Holocaustem i na długo przed ludobójstwem OUN-UPA Polaków, więc jego wnioski nie mógłby być pod wpływem tych późniejszych wydarzeń. "

	Pierwszy i ostatni Koszmar Sonia Reich: A Memoir Syna "Ocalałych Żydów z Dubna, Wołyń wspomnieć ukraińskich masowych mordów Polaków. W rzeczywistości, ulotnych Żydem rzeczywiście obawiali się coraz zabity jako Polak. (Patrz przegląd Peczkis). "

Shoah na Ukrainie: Historia, Świadectwo, Memorialization "Zawiera omówienie 12,000-24,000 początkowo Żydów zamordowanych przez OUN-zorganizowanych zespołów w" pogromów ", które często poprzedzały pojawienie się Niemców.Później policja ukraińska kolaboracji (Schutzmannschaften), instrumentalne w eksterminacji Żydów, składał się z 100.000 członków. Po ich późniejszego dezercję, wiele z nich utworzyło UPA, a włączone Polaków. "

	Einsatzgruppen raporty: Wybór z wysyłek kampanii z Hitlerowskiego szwadronów "przeciwko Żydom lipiec 1941-styczeń 1943 "Zawiera rolę ukraińskiej milicji w masowych mordach Żydów na korku Wehrmachtu postępu w 1941 roku"

	Głos na wyciszony "Dokonuje analizy instrumentalnej roli nazistowskiego współpracujących ukraińskich policjantów w niszczeniu Żydów Skala, Galicji Wschodniej."

Alliance for Murder: Nazistowski-nacjonalizm ukraiński Partnerstwa "W przeciwieństwie do swoich krytyków, którzy mogą nie czytać, ta książka jest oparta na świadków żydowskich, a nie" sowieckiej dezinformacji ". Nie jest to przede wszystkim o współpracy ukraińsko-nazistowskiej. Ma ona jednak zawierać publikacje OUN, które określają swoje ludobójcze cele, które dawno wyprzedził II wojny światowej. "

	Erased: Vanishing Ślady żydowskiej Galicji w dzisiejszej Ukrainy "A Fine opisowa Atlas fotograficzną pozostałości architektury żydowskiej w Galicji Wschodniej, ale z dość powierzchownym rozumieniem ludobójstwa OUN-UPA Polaków."

https://www.amazon.com/gp/richpub/listmania/fullview/R3EAH9J8ZVAA82

================================================================= wyżej po,polsku, niżej po angielsku.

Ukrainian Fascism (OUN-UPA)

Genocide of Jews and Poles (1941-1947)

Jan Peczkis “Scholar and Thinker”

 

The list author says: “Fascism…genocide…collaboration…The OUN, a group of Ukrainian fascists (whose eventual goal was a totalitarian, ethnically-pure pan-Ukrainian empire) sought a Ukrainian-Nazi puppet state. Never promised it, they nevertheless collaborated in the Nazi genocide of Jews. Then they killed 180,000-300,000 Poles (limited only by Polish defenses) and thousands of independent-minded Ukrainians.

With Nazism nearing defeat, and fascism discredited, the OUN-UPA repainted itself as democracy-loving freedom fighters. The murders of Poles continued—until the Soviets crushed the UPA or expelled the remaining Poles (whichever locally happened first).

This was no more a Ukrainian-Polish conflict than the Holocaust being a Nazi-Jewish conflict. (Ukrainians killed by Poles, in later defense and reprisals, don’t exceed 5% of the reverse.). A“National liberation” is no excuse for genocide, and no wrong that Poles had ever done to Ukrainians finds any parallel. There is no valid relativization of the genocide of Poles with the later resettling of Ukrainians (Operation Wisla).

UPA apologists perform lie-and-deny and shift-blame tactics. We hear about “disguised Soviet bands” or “bandits” or UPA commanders all losing control. “Warnings to leave”, besides being half-truths, don’t minimize the genocide. Blame-the-victim excuses center on Poles cooperating with Germans and Soviets—laughable as these, even when true, were preceded, and greatly dwarfed, by their Ukrainian counterparts.

“Poles killed Ukrainians at Hrubieszow, etc.” ignore the fact that the Ukrainian (and German) settlements attacked by Polish guerillas were part of the German-sponsored (Odilo Globocnik’s) forced replacement of Poles with Germans and Ukrainians. Even these don’t compare with the numbers of Poles killed earlier by the OUN, in 1939 5th-column activities.

The Russians, after 50 years of obfuscation and lies, admitted fault for Katyn.

OUN-(genocidal – Admin.) leader Bandera gets a Ukrainian national holiday.

	Genocide and Rescue in Wolyn: Recollections of the Ukrainian Nationalist Ethnic Cleansing Campaign Against the Poles During World War II “Still probably the best English-language description of the OUN-UPA extermination of the Poles of Volyn (Wolyn) and the defense efforts of Poles, often against overwhelming odds.”

	The Reconstruction of Nations: Poland, Ukraine, Lithuania, Belarus, 1569–1999 “This work, by an American historian, includes an excellent, detailed, English-language description of the OUN-UPA genocide of Poles–based on a large collection of Ukrainian, Polish, and other sources. He doesn’t confuse this genocide with “the Polish-Ukrainian war”, which came later.”

	Children of Terror “This work includes the detailed testimony of a then 9-year-old Polish girl who survived the OUN-UPA genocidal attack on her village by hiding in the tall wheat crop.”

	Life Sentence: Memoirs of a Ukrainian Political Prisoner (The Canadian library in Ukrainian studies) “An English-language Ukrainian perspective on the OUN-UPA genocide of the Poles of Volhynia (Volyn, Wolyn).”

	Heroes and Villains: Creating National History in Contemporary Ukraine “A detailed survey of contemporary Ukrainian thought on the OUN-UPA and its genocide of Poles.”

The Holocaust of Volhynian Jews: 1941-1944 “”First the Jews, then the Poles” was a common slogan of Ukrainian nationalists. A Jewish scholar describes how tens of thousands of Ukrainian Nazi collaborators played a major role in the Nazis’ extermination of the local Jews, and then put their murderous skills to use against the Poles in a do-it-yourself genocidal project. (For more specifically on Jews, see the bottom of this list).”

	Harvest of Despair: Life and Death in Ukraine under Nazi Rule “A Dutch historian, writing in the English language, describes WII Ukrainians as both victims and victimizers. He includes a fairly objective analysis of the OUN-UPA genocide of Poles, using many Ukrainian, Polish, and other sources.”

	Wolyn Aflame “An English-language adventure-filled personal account of an eyewitness to the genocidal actions of the OUN-UPA against the Polish population, and the eventual Polish defenses that limited it. I know the author well, and had the privilege of translating this book into English. For more on Polish defenses, see the Peczkis Listmania: GUERILLA WARFARE–THE UNTOLD STORY OF WWII…”

	Ethnic Cleansing in Twentieth Century Europe “This anthology includes a fairly objective English-language chapter, by Alexander V. Prusin, on the OUN-UPA genocide of the Poles. He realizes that attempts to blame it on the Poles are falsehoods.”

	Ethnic cleansing of Poles in Volhynia and Eastern Galicia, 1942-1946 (ZZWRP) “A concise English-language primer on the OUN-UPA genocide of Poles and the fallacious arguments advanced by OUN-UPA apologists to deny it or to blame the Polish victims.”

	Polish self defence in Volhynia “A concise English-language introduction to the OUN-UPA genocide of Poles in Volyn (Wolyn, Volhynia) and the Polish defended villages that opposed it, saving about 150,000 Polish lives.”

	Legal and Political Assessment of the OUN and UPA / Ocena polityczna i prawna OUN i UPA / Politychna i iurydychna otsinka OUN i UPA (English, Polish and Ukrainian Edition) “A scholarly outline of Ukrainian fascism, simultaneously in English, Ukrainian, and Polish, by a Ukrainian political scientist.”

	UPA–Ukrainska povstanska armiia: Ii heneza, rist i dii u vyzvolnii borotbi ukrainskoho narodu za ukrainsku samostiinu sobornu … prolohu i suchasnosty) (Ukrainian Edition) “In this Ukrainian-language book, the OUN-UPA leader who is often accused of being the chief (but by no means only) architect of the genocide of Poles gives his side of the story. (See the detailed English-language review).”

	Armiia Bez Derzhavy (Memorial) “In this Ukrainian-language memoir, the founder and original leader of the UPA, Taras Bulba-Borovets, discusses the OUN-UPA genocide of Poles, and condemns it. (See the detailed English-language review).”

	Bitter Truth: The Criminality of the Organization of Ukrainian Nationalists (OUN) and the Ukrainian Insurgent Army (UPA) : The Testimony of a Ukrainian “A detailed historical and political analysis of Ukrainian fascism (OUN-UPA), by a Ukrainian scholar, in the English language.”

Falszowanie historii najnowszej Ukrainy ;: Wolyn–1943 i jego znaczenie (Polish Edition) “A Ukrainian scholar presents an uncompromising analysis of attempts to minimize the Nazi collaborationism of the OUN-UPA and to repaint it as a democracy-loving organization. (see detailed English-language review). [There are other relevant works by Ukrainian authors that I cannot review or post on this Listmania because they are not presently carried by Amazon.]”

	Eksterminacja ludnosci polskiej na Wolyniu w drugiej wojnie swiatowej (Polish Edition) “THE EXTERMINATION OF THE POLISH POPULATION OF WOLYN [VOLYN] IN THE SECOND WORLD WAR. Contains German, Soviet, Ukrainian, and Polish documents that refute the silly contention that there is no documentary evidence of this genocide.”

	Ludobojstwo Dokonane Przez Nacjonalistow Ukrainskich Na Polakach W Wojewodztwie Tarnopolskim 1939-1946 “THE GENOCIDE, BY THE UKRAINIAN NATIONALISTS, OF THE POLES OF TARNOPOL VOIVODSHIP. A systematic, village-by-village catalog.”

	Antypolska Akcja Nacjonalistow Ukrainskich W Malopolsce Wschodniej W Swietle Dokumentow Rady Gownej Opiekunczej 1943-1944 (Polish Edition) “THE ANTIPOLISH ACTS OF THE UKRAINIAN NATIONALISTS IN LITTLE EASTERN POLAND… Documents dating right from the time of the events prove that the genocidal massacres were not later inventions.”

	Kresowa Ksiega Sprawiedliwych 1939-1945: O Ukraincach Ratujacych Polakow Poddanych Eksterminacji Przez OUN I UPA (Polish Edition) “THE KRESY BOOK OF RIGHTEOUS UKRAINIANS. Far from all Ukrainians supported the OUN-UPA genocide. In fact, this book catalogues 350 known instances when Ukrainians aided Poles, often at the cost of their own lives.”

Woyn 1939-1944: Eksterminacja Czy Walki Polsko-Ukrainskie: Studium Historyczno-Wojskowe Zmagan Na Woyniu W Obronie Polskosci, Wiary I “This is a detailed study based on Polish, Ukrainian, German, and Jewish sources. Includes a timeline of events. Polish arming, sporadic reprisals, cooperation with Soviet partisans and Germans, etc., far from justifying or excusing the OUN-UPA genocide, began months AFTER its start, and in otherwise-hopeless defense against it. (see the detailed English-language review).”

	Ludobojstwo Nacjonalistow Ukrainskich Na Polakach Na Lubelszczyznie W Latach 1939-1947 (Polish Edition) “OUN-UPA apologists grasp at some sort of moral high ground by claiming that the killings occurred on “Ukrainian ethnographic territories.” Actually, the genocide also occurred on indisputably Polish-majority lands. In the Lublin-area alone, 13,000-14,000 Poles were murdered.”

	Krwawe zniwa: Za Styrem, Horyniem i Slucza : wspomnienia z rodzinnych stron z czasow okupacji (Polish Edition) “BLOODY HARVESTS…A very detailed Polish-language study of the failed Polish defended village of Huta Stepanska, and surrounding areas.”

	Church in Ruins (Shevchenko Scientific Society / Ukrainian Studies, Vol. 56) (Ukrainian and English Edition) “A Ukrainian emigre author provides an atlas of ruined Ukrainian churches in SE Poland in her postwar boundaries–all with deafening silence as to the cause of these events.”

	German Rule in Russia: 1941-1945 “This classic work, although over-reliant on Ukrainian nationalist sources, includes a good overview of Ukrainian-Nazi collaboration. This book also makes it obvious that the Nazis never intended to create a Ukrainian-Nazi puppet state. To the contrary: Slavic lands to them were nothing more than objects of exploitation, and settling with ethnic Germans.”

	The new order in Poland “Jewish author writes about the privileges of the Ukrainians under Nazi rule, and that the OUN was growing more fascist and Nazi-like. This was published before the Holocaust and long before the OUN-UPA genocide of the Poles, so its conclusions couldn’t possibly have been influenced by these later events.”

	The First and Final Nightmare of Sonia Reich: A Son’s Memoir “Jewish survivors from Dubno, Volyn mention the Ukrainian mass murders of Poles. In fact, the fugitive Jew actually feared getting killed as a Pole. (see the Peczkis review).”

The Shoah in Ukraine: History, Testimony, Memorialization “Includes discussion of the 12,000–24,000 Jews initially murdered by OUN-organized bands in “pogroms” that often preceded the arrival of the Germans. Later, the Ukrainian collaborationist police (Schutzmannschaften), instrumental in the extermination of the Jews, consisted of 100,000 members. After their subsequent desertion, many of them formed the UPA, and turned on the Poles.”

	The Einsatzgruppen Reports: Selections from the Dispatches of the Nazi Death Squads’ Campaign Against the Jews July 1941-January 1943 “Includes the role of Ukrainian militia in the mass murders of Jews on the heels of the advancing Wehrmacht in 1941.”

	To Speak for the Silenced “Elaborates on the instrumental role of the Nazi-collaborating Ukrainian police in the destruction of the Jews of Skala, eastern Galicia.”

	Alliance For Murder: The Nazi-Ukrainian Nationalist Partnership “Contrary to its critics, who likely haven’t read it, this book is based on Jewish eyewitnesses, not “Soviet disinformation”. Nor is it primarily about Ukrainian-Nazi collaboration. It does, however, include OUN publications that specify its genocidal goals, which long predated WWII.”

	Erased: Vanishing Traces of Jewish Galicia in Present-Day Ukraine “A fine descriptive photographic atlas of the remnants of Jewish architecture in eastern Galicia, but with a rather superficial understanding of the OUN-UPA genocide of Poles.”

https://www.amazon.com/gp/richpub/listmania/fullview/R3EAH9J8ZVAA82

==========================================================================================================================