Technologia Postaci Leków WYK

2013-12-06

Temat: Proszki

Zasady sporządzania proszków

• Należy dobrać odpowiedni moździerz i pistel

  • Krzywizna części trącej pistla powinna być zbliżona do krzywizny czaszy wewnętrznej moździerza

  • Nie należy wypełniać nadmiernie moździerza

  • Grubość warstwy rozdrabnianej nie powinna być wyższa od promienia głowicy pistla

  • Do mieszania silnie zabarwionych substancji służy w aptece osobny moździerz

  • Do mieszania trucizn służy w aptece osobny moździerz

• Masę proszkową należy zbierać ze ścian moździerza i z pistla kartą, a następnie ponownie mieszać do uzyskania homogennej mieszaniny

• Należy dokładnie mieszać pistlem po dodaniu do moździerza kolejnej porcji odważonego proszku

• Należy zachować właściwą kolejność dodawania składników, z uwzględnieniem zarówno ich ilości w leku, jak i ich właściwości

• Substancje wrażliwe na czynniki zewnętrzne (światło, wilgoć), proszkuje się ex tempore – bezpośrednio przed użyciem do receptury:

  • Acidum acetylosalicylum

  • Acidum ascorbicum

  • Aluminii kalii sulfas

  • Aminophylinum

  • Chlorali hydras (wodzian chloralu)

  • iodium

  • methenaminum- co to jest

  • natrii hydrogenocarbonas (wodorowęglan sodu – kwaśny węglan sodu)

  • natrii sulfas (siarczan sodu)

  • zinci oxidum

• Substancje o niskiej temperaturze topnienia należy proszkować z dodatkiem etanolu aby je zmikronizować

  • Camphora

  • Mentholum

  • Tymolum

• Rozpuszczamy substancje w niewielkiej ilości etanolu ( lub innego lotnego rozpuszczalnika) i dodajemy i mieszamy z częścią talku. Po odparowaniu nadal rozcieramy i dodajemy pozostała ilość talku

• Substancje gęste lub maziste

  • Ammoni bituminosulfonas - p/bakteryjne, p/zapalne (mineralny)

  • Balsamum peruvianum - p/bakteryjne, p/zapalne

  • Lanoinum – podłoże maściowe

  • Pix Liquida Pini (dziegieć sosnowy) - p/bakteryjne, p/zapalne

• Substancje puszyste

  • Pyralginum – Metamizol sodowy,

  • Calcii carbonas praecipitatus

  • Calcii oxidum

Wykonywanie proszków

• Ocena merytoryczna leku recepturowego (analiza składu recepty)

  • Sprawdzenie właściwości fizykochemiczne składników

  • Ocena niezgodności

  • Sprawdzenie dawki maksymalnej – dla substancji do użytku wewnętrznego,

  • sprawdzenie stężenia dla substancji do użytku zewnętrznego

• Obliczenia masy odważanych składników (proszki dzielone)

• Opisanie torebki,

• Lek zawsze wykonujemy z oryginału recepty

• Przygotowanie stanowiska pracy

  • Przygotowanie elektronicznej wagi do proszków

    • Wypoziomowanie

    • Sprawdzenie czystości

    • Wytarowanie

• Przygotowanie sprzętu

  • Moździerz z pistlem

  • Karta celuloidowa

  • Papierek do odważania

  • Łyżka do odważania

  • Opłatki apteczne

  • Kartka papieru ( na nich kładziemy opłatki)

• Przygotowanie pracownika

  • Umycie rąk, założenie czystego fartucha

• Odważanie substancji stałych

  • Waga proszkowa o obciążeniu max 50,0

  • Odważanie na wytarowanej karcie celuloidowej lub wytarowanym papierku pergaminowym

  • Zasada trzykrotnego czytania

  • Nie należy gromadzić naczyń surowcami na stole recepturowym

• Dodawanie substancji leczniczych

  • Przenosimy do moździerza niewielką ilość substancji słabo działającej zapisanej w recepcie w największej ilości - jeżeli brak substancji słabo działającej- wykorzystujemy substancje silnie działającą

  • Ucierając pistlem ‘zacieramy pory’

  • Następnie odważamy i ucieramy kolejno

    • Składniki od najmniejszej ilości

    • Składniki barwne (błękit metylowy)dodajemy na końcu

  • Tabletki i drażetki używa się do sporządzenia proszków tylko w przypadku braku substancji do receptury. Tabletki i drażetki rozciera się i proszkuje

  • Po każdym dodaniu składnika miesza się zawartość moździerza pistlem oraz zgarnia co jakiś czas proszek, ze ścian moździerza i pistla za pomocą karty

  • Po wymieszaniu, dodaje się porcjami stale mieszając resztę składników. Miesza się w celu uzyskania homogennej mieszaniny

  • Substancje wilgotne, lepkie, płynne, dodaje się do moździerza po wsypaniu i roztarciu części substancji suchych. Miesza się, dodaje pozostałą część substancji stałych i dokładnie miesza

  • W razie potrzeby można dodać substancje rozpraszające o osuszające (Amylum, Talcum, Saccharum).Rodzaj i ilość dodanego składnika należy uwidocznić na recepcie

  • !!! Uwaga !!!

    • Methyleum coeruleum (barwnik) przed dodaniem do moździerza należy wymieszać ze składnikiem najmniej czynnym

  • Gdy substancja lecznicza nie jest dostępna w postaci proszku do receptury należy pobrać ją z tabletki lub z drażetki

    • Po obliczeniu ilości tabletek potrzebnych do sporządzenia proszków, tabletki lub drażetki należy miałko sproszkować przed dodaniem i wymieszaniem z pozostałymi składnikami proszków (użyć sita aby ocenić sproszkowanie)

    • Ilość wylicza się na podstawie deklarowanej zawartości substancji czynnej w 1 tabletce

    • Należy pamiętać, że ilość substancji czynnej w stosunku do całkowitej masy tabletki może być w preparatach różnych producentów różna

    • Z drażetek należy usunąć otoczkę cukrową

    • Otoczek z tabletek dojelitowych nie usuwa się – tylko umieszczamy się całą tabletkę w opłatku

• Rozcieranie i mieszanie

  • Pistel prowadzimy od środka moździerza ku brzegom

  • Co pewien czas masę proszkową należy dokładnie zgarniać ze ścian moździerza i pistla i ponownie mieszać do czasu uzyskania homogennej mieszani ny

• Proszki dzielone

  • Rozsypuje się do kapsułek skrobiowych wagowo

  • Rozmiar opłatka

    • Zsumować wszystkie składniki pojedynczego proszku, przemnożyć przez 5, zaokrąglić w górę = nr opłatka

    • Dla substancji puszystych dodać 1

    • Dla pyralginy dodać 2

• Pakowanie

  • Sprawdzić poprawność zapisu na torebce z oryginałem recepty

  • Proszki do użytku wewnętrznego – torebka biała

  • Proszki do użytku zewnętrznego – torebka pomarańczowa

  • Proszki higroskopijne powinny być umieszczone w torebce foliowej ze struną

• Uprzątnąć stanowisko pracy

Kontrola dawkowania, stopień rozdrobnienia

Rp 1.

Papaverini hydrochloridi 0,02

Metamizoli natrici 0,4

M.f.pulv.

D.t.d No XX

D.S. do 3 proszków dziennie

Papaverini hydrochlorisum DJM=0,2 DDM=0,6

Metamizolum natricium DJM=1,0 DDM=3,0

Działanie leku:

• p/bólowe powstające w wyniku skurczów

Papaverini hydrochlorisum

DJR = 0,02 – nie przekroczona

DDR=0,06– nie przekroczona

Metamizolum natricium

DJR = 0,4 – nie przekroczona

DDR=1,2– nie przekroczona

proszki do użytku zewnętrznego – stężenie

Rp.

Benzocaini 2,0

Talci ad 30,0

M.f.pulv.

D.S.Zewnętrznie

Benzocainum –DJZS, DDZS – FP VI do 10%

Proszki niedzielone do sporządzania roztworów do użytku zewnętrznego

• stężenie roztworu który chory przygotuje

Rp.

Natrii salicylatis

Natrii hydrogenocarbonatis

Natrii chloridi aa 20,0

Lactosi 10,0

M.f.pulv.

D.S. łyżeczkę proszku rozpuścić w szklance wody do płukania gardła

Laktoza się bardzo długo się rozpuszcza

Łyżeczka proszku 2,5

Szklanka wody 250,0