FIZYKO - METODYKA ZABIEGÓW
IR :
odległość ~1 m ogólne, ~50 cm miejscowe (jeśli lampa z regulacją mocy to może być bliżej)
pozycja wygodna, brak ubrania w miejscu zabiegu, odczucie przyjemnego ciepła, okulary jeśli twarz
filtry: brak = full, czerwony = średnie, niebieski = słabe
sprawdzić czucie ciepła!!!
czas zabiegu: 5-15 min, widoczny rumień cieplny
najefektywniej kąt 90o względem powierzchni naświetlane (prawo Lamberta)j, ale nie nad pacjentem!
UV :
okulary pacjent + terapeuta!
terapeuta min 1 metr od lampy
zapytać o fotouczulacze i/lub antydepresanty
dawka zgodna z BIODOZĄ - uwzględniamy MED., czas, lampę
I-szy zabieg ½ MED, II-gi MED, itd..
wziąć poprawkę na odległość jeśli inna niż MED! (odległość 2)
LASER :
metoda: a) punktowa, siatki, skanowania; b) kontaktowa / bezkontaktowa
sonda czerwona = płycej (R), niebieska = głębiej (IR)
moc = dżul / pole pow => wygodniej pracować na małym polu (~1 cm2) bo nie trzeba przeliczać dawki rzeczywistej
dawka: ostry 0.1-2 J/cm2, podostry 3-4 J/cm2, przewlekły 5-12 J/cm2 (stopniowanie bodźca - ostatnie 4 zabiegi max)
czas ustawia maszyna!
regulacja mocy w MW => pozwala wydłużyć/skrócić czas zabiegu przy stałej dawce J/cm2, praca ciągła
okulary dla wszystkich! (pacjent, terapeuta, kibice..)
to co świeci na czerwono to nie LASER, ale warto pokazać „światełka” pacjentowi bo placebo działa cuda
ULTRADŹWIĘKI :
częstotliwość: 0.8 lub 1 MHz = głęboka, 2.8 lub 3 MHz = płytka
sprawdzić ERA - rzeczywista/czynna powierzchnia głowicy
powierzchnia zabiegu max 3x ERA!
moc (W/cm2): ostry 0.1-0.5 W/cm2, podostry 0.5-1.5 W/cm2, przewlekły 1.5-2.0 W/cm2
(według WHO max moc 3W/cm2)
czas: ~3 min = krótki, ~9 min = średni, max 15 min = długi
rodzaj pracy: ciągły / impulsowy (współczynnik wypełnienia)
1:y (1 - czas impulsu (ms); y - czas okresu czyli impulsu + przerwy) lub przeliczane na %, np. 1:8 = 12.5% dawki liczonej
czynniki warunkujące ilość dawkowanej energii:
ERA (cm2) x moc (W/cm2) x t (s) = energia (J)
dla współczynnika wypełnienia równego 1 (1:1) czyli dawki ciągłej!!!, przy impulsowej uwzględniamy współczynnik wypełnienia (np. wypełnienie 1:4 więc wartość energii przez 4)
dawka ATERMICZNA do 0.3 W/cm2 ! ! ! wybitny efekt TERMICZNY = impuls ciągły
substancja sprzęgająca ! ! !
MAGNETOTERAPIA :
dawkowanie:
ostry 0.1-5 mT, 5 Hz
podostry 5 mT, 20Hz
przewlekły 10 mT, 50Hz
do tych wartości dawka ATERMICZNA ! ! !
1 mT = 10 Ga (mili tesle, gaussy) - indukcja magnetyczna, czyli jednostka intensywności pola magnetycznego
niektóre aparaty jako regulację mocy podają % max dawki -> trzeba znać max (stary aparat AWFu ma maxa 10mT)
I-szy zabieg 40% dawki pełnej, każdy kolejny trochę więcej (zazwyczaj I - 40%, II - 70%, III - 100%)
czas: zabiegi zawsze długie! < 10 min = brak efektów; 15-30 min, 60 min max
najpierw zabieg ciągły, następnie impulsowe (uwzględnić współczynnik wypełnienia!)
kształt impulsu (?działa?): kwadrat = kości, trójkąt = tk miękkie, sinusoida = mięśnie / nerwy (efekt przekrwienny)
zabieg zawsze o tej samej porze dnia (wpływ na rytm biologiczny), 17:00 max
nie trzeba rozbierać ani zdejmować opatrunku i/lub gipsu => fala magnet jedzie równo przez wszystkie tkanki
pacjent ściąga elementy metalowe (kolczyki, sprzączki paska itp) - mogą zakłócać przebieg pola
sprzęt elektromagnetyczny tj. płyty CD/DVD, karty bankomatowe, zegarki, komóry itp. min 2 metry od źródła pola magnetycznego bo mogą ulec zrypaniu
DIATERMIA KRÓTKOFALOWA :
metoda:
KONDENSATOROWA -
UŁOŻENIE OKŁADEK!!! =>
podłużne = lepsze przewodzenie!
„więcej grzania”
działa płytko
oddalenie okładek pogłębia
okładki asymetryczne =>
mocniejszej przegrzanie przy mniejszej
lepiej działa składowa elektryczna =>
dobra na kości
INDUKCYJNA -
jedna elektroda
działa głębiej
lepiej działa składowa magnetyczna =>
dobra na mięśnie
dawkowanie: brak konkretnych dawek - parametry na podstawie odczuć pacjenta, doświadczenia terapeuty oraz mocy średniej
atermia - brak wrażeń cieplnych
oligotermia - progowe poczucie ciepła (tzn. lekkie pod koniec zabiegu)
termia - odczucie ciepła
hipertermia - poczucie wysokiego ciepła (bez bólu!!!)
praca ciągła lub impulsowa
SZEROKOŚĆ IMPULSU x MOC x CZĘSTOTLIWOŚĆ = MOC ŚREDNIA
moc < 6-7 Wat => dawka ATERMICZNA
czas: max 15 min (3-4 min = krótki, 5-9 min = średni, 10-15 min = długi)
krzesło / leżanka DREWNIANE
nie przez ubranie! - sztuczne się stopi..
skóra czysta i sucha
nie musi być bezpośrednio na skórze - zwykle wypełnienie dla wyrównania powierzchni (tkanina naturalna!)
zdjęcie biżuterii, kolczyków, bransolet, itd - nagrzewanie!