Kasztanowiec - rodzina kasztanowate

Gatunki kasztanowca: Znamy ok. 25 gatunków tych drzew, w tym rodzimy kasztanowiec zwyczajny (Aesculus hippocastanum) oraz często spotykany kasztanowiec czerwony (Aesculus carnea). Inne spotykane w parkach i arboretach to: kasztanowiec żółty (Aesculus octandra), kasztanowiec gładki (Aesculus glabra), kasztanowiec drobnokwiatowy (Aesculus parviflora), kasztanowiec krwisty (Aesculus pavia).

Cechy: Kasztanowiec zwyczajny to szybkorosnące drzewo, osiągające wysokość do ok. 30 m i średnicę 120 cm. Kora drzew młodych jasnoszara do szarawobrunatnej, później ciemniejsza, spękana na płytki i z korowiną. Pączki zimowe bardzo duże do 3 cm ciemnobrązowoczerwonawe, bardzo lepkie. Liście naprzeciwległe, złożone, dłoniastopierzaste 5-7 listkowe, ogonek zgrubiały u nasady do 20 cm długości. Listki ostro zaostrzone na szczycie, regularnie podwójnie piłkowane do 25 cm długości i 10 cm szerokości. Z wierzchu ciemnozielone od spodu jaśniejsze, nagie. Na jesieni złotożółte do brązowożółtych. Kwiaty 5-krotne koloru białego w wielkich prostych wiechowatych kwiatostanach w kształcie piramidy do 30 cm.

Płatki okrągławe, w środku z jasnożółtą, później pomarańczowo- i ciemnoczerwoną plamką. Ponad koroną wystaje 5-9 pręcików. Zalążnia przekształca się w 5-7 cm zieloną torebkę z kolcami, która odpada na zimę i uwalnia 1 lub 2 brązowawe nasiona. Nasiona lśniące, czerwono-brązowe, nie jadalne i lekko trujące.

Rozmaitości: W Polsce żyją drzewa kasztanowca przekraczające 200 lat. Wg Pacyniaka najstarszy kasztanowiec zwyczajny liczy sobie 233 lata, rośnie w Lubiniu gmina Krzywiń - woj. leszczyńskie. Ma on obwód 501 cm, pierśnicę 159,5 cm i wysokość 26 m. Znane są w Polsce egzemplarze wyższe do 30 m i o większym obwodzie - powyżej 600 cm.

Kasztanowiec ma właściwości toksyczne, od dawna stosowano go w Turcji do leczenia kaszlu u koni. Dlatego w języku angielskim i rosyjskim nazywany jest "końskim kasztanem". Owoce kasztanowca w lesie służą jako karma dla zwierzyny, zwłaszcza płowej. W medycynie ludowej papka kasztanowa była stosowana zewnętrznie jako środek przeciw hemoroidom.

Kasztanowiec wzmacnia naczynka. Surowcem do produkcji leków i kosmetyków są liście, kwiaty i owoce. odkryto w nich escynę, która potrafi uszczelniać ściany naczyń krwionośnych i zmniejszać obrzęki. Ekstrakt z kasztanowca pobudza mikrokrążenie, usuwa nadmiar wody nagromadzonej w tkankach, działa drenująco.

Pochodzenie: Półwysep Bałkański, Azja Mniejsza.