Sprawozdanie techniczne
Dane formalno-prawne:
ZLECENIODAWCA: Wydział Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska,
Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, ZOD w Rudzie Śląskiej
WYKONAWCA: Marcela Odrobińska, Paweł Fliegiel, Roksana Szatkowska
PRZEDMIOT ZLECENIA: Wykonanie pomiaru kątów metodą kierunkową
MIEJSCE WYKONANIA ZLECENIA: tereny obok budynku AGH, ZOD Ruda Śląska
DATA POMIARU: 20.10.2012r.
WARUNKI POMIARU: bardzo dobre
SPRZĘT POMIAROWY: teodolit z dwumiejscowym systemem odczytowym
Zeiss Theo 010 , statyw, szkicownik
Czynności wstępne:
Przed przystąpieniem do pomiaru dokonano sprawdzenia elementów mechanicznych teodolitu (obrócono go kilka razy dookoła własnej osi w celu rozruszania elementów mechanicznych), oględzin elementów optycznych i sprawdzenie warunków geometrycznych (wykryto błąd libeli rurkowej, który został wyeliminowany o połowę wychylenia błędu). Przyrząd przez ok. 5 minut nabierał temperatury (ok. 20 stopni Celsjusza) w czasie, którym został poprawnie spoziomowany.
Czynności pomiarowe:
Po spoziomowaniu i sprawdzeniu instrumentu wykonano pomiar katów metodą kierunkową. Do pomiaru wybrano trzy punkty o nieznanych współrzędnych. Kąty zostały pomierzone w trzech seriach z podwójnym nacelowaniem (koincydencją). Każdy obserwator pomierzył wszystkie kierunki w jednej serii. Za cel pierwszy obrano najlepiej widoczny punkt, po czym ustawiono wartość odczytu na mikrometrze bliską 0g (0,5290g). Następnie celowano na kolejne punkty 2 i 3 wykonując jednocześnie podwójny odczyt. Na koniec wycelowano jeszcze raz na punkt początkowy, gdzie otrzymano pewną wartość świadczącą o niezamknięciu horyzontu. Następnie w drugim położeniu lunety wykonano pomiary w ruchu przeciwnym do obranego poprzednio kierunku na punkt 1, 3, 2 i zamykając na punkcie początkowym. Ten sam algorytm zastosowano w kolejnych seriach pomiarowych za każdym razem zmieniając odczyty początkowe zgodnie ze wzorem:
$\frac{200\ \text{grad}ow}{s}$ s-ilość serii 1 seria ~ 0g 2 seria ~ 67g 3 seria ~ 133g
Czynności obliczeniowe i analiza dokładności:
Przeprowadzono wyrównanie stacyjne pomiaru kątów metodą kierunkową wraz analizą dokładności pomiarów uzyskując błędy średnie. Pierwszym etapem obliczeń jest uśrednienie odczytów z obu koincydencji, następnie obliczono odchyłkę oraz poprawkę horyzontu. Dodając do kierunków zredukowanych poprawkę uzyskaliśmy kierunki poprawione, z których obliczono średnie kierunki ze wszystkich serii. Kolejnym etapem jest ocena dokładności pomiaru. Obliczono poprawkę (V) oraz skręty kierunków (σ) dla każdej serii, dodając poprawkę i wartość skrętów uzyskujemy poprawkę skorygowaną (V`). Końcowym etapem jest obliczenie błędu kierunku m i błędu pomiaru kąta mkt , których wyniki zestawiono w tabeli.
Wynik:
Dopuszczalny błąd kierunku m podany w instrukcji G-1 nie powinien przekraczać 8cc. Uwzględniając zasadę przenoszenia się błędów, dopuszczalny błąd kierunku wynosi: 8cc√2≈11cc. Z oceny dokładności wynika, ze błąd kierunku nie został przekroczony.
m=±1,5cc
Błąd kierunku początkowego wynosi: $m_{\text{kp}} = \frac{m}{\sqrt{2}} = \frac{{1,5}^{\text{cc}}}{\sqrt{2}} \approx 1^{\text{cc}}$
Błąd kąta $m_{\text{kt}} = m\sqrt{2}\ \approx {2,2}^{\text{cc}}$