URZĄDZANIE LASU WYKŁAD 1.

„Podział gruntów leśnych”

• Grunty leśne zalesione

• Grunty leśne niezalesione

• Grunty związane z gospodarką leśną

1.Grunty leśne zalesione

a)drzewostan:

-uprawy i młodniki I klasy wieku o zadrzewieniu 0,5 i wyżej (różnica między uprawą a młodnikiem – w młodniku jest zwarcie)

-drzewostany II klasy wieku o czynniku zadrzewienia 0,4 i wyżej

-drzewostany III klasy wieku i starsze o czynniku zadrzewienia0,3 i wyżej

-drzewostany w klasie odnowienia (KO) i w klasie do odnowienia (KDO) 2 budowy pionowe drzewostanu

b)plantacje drzew :

-nasienne

-gatunki drzew szybko rosnących

2.Grunty leśne niezalesione

a)w produkcji ubocznej:

-plantacje choinek

-plantacje krzewów

-poletka łowieckie

b)do odnowienia:

-zręby- grunt pozbawiony drzewostanu do lat 5

- halizna – grunt pozbawiony drzewostanu powyżej lat 5; uprawy i młodniki I klasy wieku o czynniku zadrzewienia: *poniżej 0,5 lub *0,4 i niżej

-płazowina- grunt porośnięty drzewami II klasy wieku o czynniku zadrzewienia *poniżej 0,4 lub *0,3 i niżej ; grunt porośnięty drzewami III i starszych klas wieku o czynniku zadrzewienia : *poniżej 0,3 lub *0,2 i niżej

c)pozostałe powierzchnie leśne nie zalesione:

-przewidziane do naturalnej sukcesji w szczególności powierzchnie referencyjne wyznaczone dla obserwacji procesów naturalnych w lasach

-objęte szczególną ochroną fragmenty ekosystemów- nie objętych dotąd powierzchniową formą ścisłej ochrony, a kwalifikujące się do niej ze względu na szczególną rolę jaką pełnią w ekosystemach leśnych, w szczególności płaty roślinności ściśle chronionej (np. polany, w strefie górnej granicy lasu) lub ostoje niektórych zwierząt ściśle chronionych (np. powierzchni otwartych w ostojach węża Esculapa)

-przeznaczone do małej retencji wodnej w lasach : śródleśne oczka wodne, bagienka, mszary, torfowiska i inne naturalne zbiorniki wodne

-wylesienia na gruntach leśnych przewidziane do wyłączenia z produkcji na podstawie decyzji dyrektora RDLP (dotyczy przede wszystkim gruntów już wylesionych, lecz jeszcze nie przekwalifikowanych na nieleśne w ewidencji gruntów i budynków)

-obszary podtopione na skutek szkód górniczych (do czasu ich rekultywacji)

3.Grunty związane z gospodarką leśną

a)budynki i budowle związane z gospodarką leśną (wykorzystywane na jej potrzeby) np. budynek leśnictwa (ustawa o lasach)

b)urządzenia melioracji wodnych (rowy melioracyjne i inne urządzenia melioracji wodnych)

c)linie podziału przestrzennego lasu (linie podziału powierzchniowego i inne linie)

d)drogi i kolejki leśne

e)tereny pod liniami energetycznymi i telefonicznymi

f)szkółki leśne (ale bez szkółek podokapowych)

g)miejsce składowania drewna

h)parkingi leśne i inne ”powierzchniowe” urządzenia turystyczne

PODZIAŁ POWIERZCHNIOWY – podział obrębu leśnego na mniejsze jednostki zwane oddziałami

Jak powstaje oddział?:

-poprzez linie gospodarcze (ostępowe)

-poprzez linie oddziałowe

Linia gospodarcza (ostępowa)- bezdrzewny pas o szerokości 4-10m (przeciętnie ok. 6m), biegnące najczęściej z W-E (z kierunkiem panujących wiatrów) przez cały obiekt leśny na przestrzał (żeby nie było żadnych szkód i zapór dla wiatru)

Pas ostępowy (nie Linia!!!!)-

a)obszar lasu zawarty między dwoma najbliższymi liniami gospodarczymi

b)obszar lasu zawarty między linią gospodarczą a granicą lasu z innym gruntem

Linia oddziałowa- bezdrzewny pas o szerokości 3-4m (najczęściej) biegnący w kierunku północ południe. Rola –dzielą pas ostępowy na oddziały .

Numerowanie oddziałów :

-ciągłe w przynajmniej skali obrębu leśnego

-zawsze zaczyna się od oddziału wysuniętego na północ od północnego wschodu

-powinien biec kolejnymi pasami ostępowymi i kończyć się na oddziale wysuniętym najbardziej na południe, południowy zachód

Kształt oddziału- najczęściej prostokątny o stosunku boków 1:2; 2:3,5

W skład powierzchni każdego oddziału wchodzą :

-północna linia gospodarcza

-wschodnia linia oddziałowa

Długość linii gospodarczej przypisanej do każdego oddziały:300 -400m (powierzchnia oddziału najczęściej wynosi 25ha (od 15 do 30 ha, ale zdarza się 5 ha i 50 ha))

Długość linii oddziałowej – 500-800m

Słupek oddziałowy powinien znajdować się w południowo zachodniej części oddziału (**na skrzyżowaniu linii gospodarczej, przy wyjściu z obszaru, na skrzyżowaniu z liniami oddziałowymi i gospodarczymi)

Obowiązek utrzymywania słupków : leśnicy, 1 raz do roku odmalowują

Podział powierzchni wyróżniony dla terenów górskich i nizinnych:

1.podział powierzchni nizinnych:

-sztuczny (np. Puszta Notecka)

-naturalny(np. Góry, w lasach o funkcji ochronnej )

-kombinowany (najczęściej)

a)sztuczny-cechy:

*przejrzysty

*regularny

*oddziały mają tą samą powierzchnię

*wszystkie linie powstają sztucznie(wycięcie)

Wady:

-wszystkie linie sztucznie stworzone(utrata powierzchni produkcyjnej)

Zalety

-łatwość organizacji zabiegów gospodarczych

- łatwość orientacji , poruszania się po terenie(schemat)

b)naturalny-cechy:

*każdy oddział inny, różne kształty

*nieregularny

*nieprzejrzysty

Zalety:

- maksymalne wykorzystanie powierzchni produkcyjnej (linie biegną po naturalnych przerwach, liniach kolejowych, drogach, itd.)

Wady:

-utrudnienie orientacji w terenie

-utrudnione prowadzenie zabiegów gospodarczych

c)kombinowany- cechy:

*łączy zalety obu wymienionych podziałów

-wykorzystanie istniejących linii (optymalizacja warunków)

2.Podział powierzchni w terenach górskich :

*Linie biegną po:

-warstwicach

-strumieniach

-naturalnych przejściach

*mogą się krzyżować linie gospodarcze (a w pozostałych nie)

*musimy mieć mapę warstwicową