Konstrukcje wież: Spr warunku konstr. h/b≥230 stat. Stateczn miejsc sprawdza się dla poszczegól prętów wg normy.Warunek na wyb spr od obciaż katastrof, wsp 1,1 Ugięcie wierzchołka wieży≤h/100. Przy proj obowiązują zasady:szerok podst(1/12÷1/17)h;wierzch (1,5÷2,0)m; grub iglicy (0,3÷1)m. Stosujemy przepony w płaszczyźnie poziomej nie większej niż 10m, w wieżach o przekroju wielokątnym. Przepony stosuj w tych miejsc, w których zaczepione jest obc lub wieża zmienia zasad kształt. Na krawężniki stosuje się nast kątowniki lub rury okrągłe. Oparcie wieży na fundamencie: opar bezpośred na fundamen(uziemiające);na fundamen na izolatorach.	Konstrukcje masztów:Podpory sprężyście podatne. Stopień podatn podpory zależy od nast charakt: przekr odciągu;kąta nachylenia(naj 45lub30-60);modułu sprężys odciągu;liczby odciągów na danym poziomie; od stopn wst sprężenia odciągu; długości odciągu.Obliczenia wstępne: zakłada się schem staty masztu jako belkę ciągłą na sztyw podporach;Ustala się liczb kondygn,kąt nachylenia odciąg, wymiary przekroju. Oblicz dokładne: polegaj na uwzględn podatności podpór i wpływy II rzędu;Trzeba robić dla masztów>150m.Ugięcie konstrukcji masztu: ∆1,2,3≤h1,2,3/100. Statecz trzonu masztu(2 postacie utraty): I mała sztywn podpór, II nierównom obc trzonu masztu. Smukłość odc trzonu między poziomami odciągów zawiera się zwykle dla masztów niższych w granicach 60-100. Przy zachowaniu takich smukłości szerok trzonu jest zwykle większa od 1/35 dł odcinka.	Kominy projektuje się jako konstrukcje smukłe, głownym obciążeniem jest wiatr. Ważną cechą kominów jest szczelność. Kominy podlegają bardzo restrykcyjnym wymaganiom dot. ochrony antykorozyjnej i termicznej. Trzon komina wykonywany jest z gotowych rur lub blach walcowanych na gorąco, giętych i spawanych. Min. grubośc blachy trzonu 6mm. Do łączenia blach stosuje połączenia czołowe spawane lub na śruby. Obciążenia jakie działają na komin:dynamiczne działanie wiatru,ciężar własny,ciężar osprzętu,ciężar pomostów i drabin, oblodzenie ( nie dotyczy kominów dymowych), oddziaływania termiczne i korozyjne, Obc. dynamiczne spowodowane są:zmianami prędkości wiatru,podatnością konstrukcji kominów na drgania, właściwością aerodynamicznym kominów. Układy konstrukcyjne kominów można obliczac na 2 sposoby:jako układ ciągły o nieskończonej liczbie stopni swobody,układ dyskretny jako wspornik o masie 0 i nieskończonej ilości znajdujących sie na nim mas skupionych.Przy projektowaniu wyróżnia się 2 sytuacje projektowe:1. Komin jest już po czasie przeznaczonym na ekspolatację i musi przetrwać jeszcze 3 lata, wyznacza się tu naddatki korozyjne.2. Zakłada się że komin jest nowy i uwzględnia się wcześniej wyznaczone wartości do zaprojektowania komina.
Rodzaje stężeń w budynkach szkieletowych: W celu zapewnienia stateczności i odpowiedniej sztywności bud jako całości oraz poszczególnym jej częściom i elementom stosuje się stężenia. Wyróżnia się: w budynkach do 6 kondygnacji funkcję pionowych stężeń poprzecznych mogą pełnić ściany szczytowe - murowane, betonowe, lub ryglowe, wypełnione cegłą lub betonem o gr. >25cm., pod warunkiem że nie mają dużych otworów; Tężniki poziome w postaci ram - stosowane gdy względy technologiczne nie pozwalają na wykonanie stropów lub stężeń kratowych;stężenia montażowe - przenoszą obciążenia w trakcie montażu konstrukcji najczęściej demontowane po zakończeniu prac konstrukcyjnych; Tężniki kratowe; płaskie tężniki pionowe w postaci wsporników kratowych lub pełnych - przenoszą siły poziome i zapewniają geometryczną niezmienność całego układu;tężniki poziome - stropy, mogą być w postaci belek stalowych, zespolonych lub żelbetowych. W budynkach mieszkalnych mogą być zastosowane stropy z pustaków lub gotowych płyt; Stężenia pionowe muszą być rozmieszczone w sposób zapewniający stateczność budynku zarówno w czasie montażu jak i po jego wybudowaniu	Stężenia dachowe połaciowe poprzeczne - przejmują siły wywołane parciem wiatru na ściany szczytowe i ewentualnie świetliki. Ponadto tężniki te zapobiegają wyboczeniu górnego pasa dźwigara w płaszczyźnie połaci dachowej, ograniczając jego długość wyboczeniową do odstępu pomiędzy płatwiami.Tężniki te projektuje sie pomiędzy sąsiednimi wiązarami na całej szerokości nawy w skrajnych polach oraz co 8 pole jeżeli jest więcej niż 7 pól pomiędzy skrajnymi stężeniami, a także po obu stronach dylatacji. Rodzaje krat:X, W ze słupkami, W ze słupkami i drugorzędnymi skratowaniami, K;stężenia połaciowe podłużne - przenoszą siły od parcia wiatru na ściany podłużne, łączą tężniki połaciowe poprzeczne umieszcza się je przy okapach wzdłuż ścian zewnętrznych pomiędzy dwoma sąsiednimi polami;Tężniki dachowe pionowe-zabezpieczają wiązary przed skręceniem, wywróceniem, przechyleniem. Spełniają tą rolę zarówno podczas montażu ja i póżniejszej pracy. Montowane są co najmniej w polach gdzie występują skratowania połaciowe poprzeczne i w odstepach nie wiekszych niż 15m. Jeżeli w hali wystepują suwnice o udziwgu >150kN stężenia te nalezy dać na całej szerokości hali;Stężenia ścienne pionowe - daje się je zawsze w scianach podłużnych zapewniają one stateczność poprzecznych układów głównych hali. Zapewniają one statecznośc płaskich układów głównych wzdłuż budynku, gdyż słupy w tym kierunku traktuje się zwykle jako przegubowo połączone z fundamentem. Tężniki ścienne stosuje się przeważnie jako kratowe lub ramowo-kratowe. Umieszcza sie je w skrajnych polach hali, co 7 pól, tam gdzie tężniki połaciowe poprzeczne.	Konstrukcje z blach są to cienkościenne powłoki, najczęściej obrotowe, o róznych kształtach. Powłoki te charakt się szczególn warun pracy stali. Naprężenia w powłok są z reguły dwukierun i o wys wart. Ponadto wyst napręż miejsc mające charakt napręż własnych, spowodow spawaniem arkuszy blach,tłoczeniem blach, niektórymi metodami montażu. W większości przypadków podst znaczenie ma bezmomentowy stan napręż. Moment stan naprężeń może mieć znaczenie w przypadku zbiornik cylindrycz pracujących pod obciążeniem hydrostat, silosów pod obciąż wiatr, itp. oraz w niektórych przypad szczególnych. Istotną rolę odgrywają napręż lokal szybko zanikające w miarę oddalania sie od miejsca występ. Występują najczęściej w miejsc łączenia różnych powłok,przy zmianie grub blach,w pobliżu sztywnych pierścieni,podpór,itp. Napręż te zwane często napręż krawędziowymi, należy uwzględnić przy projektowaniu. Większość zbiorników zwłaszcza na paliwa płynne, jest narazona na działanie niskiej temp. Niska temp. łącznie z wystep w niektórych węzłach koncentracją naprężeń spawalniczych, zwiększa niebezpiecz zniszczenia zbiornika wskutek kruchego pęknięcia. Charakteryzują się dużą szczelnością,służą do magazynowania lub transportu materiałów.Błonowa teoria powłok osiosymetrycznych. Powłoki osiowosymetryczne o małej równomier grubości zachowują się jak błona, czyli nie podlegają zginaniu. Przenoszą one osiosymetryczne obciążenia, najczęściej ciśnienie. W dowolnym pkt powłoki panuje płaski stan naprężenia określony 2 napręż główn σ1 w przekroju płaszcz południkową oraz σ2 w przekroju pow stożkową o tworzącej normaln do pow środkowej. 2 napręż są rozłożone równomiernie na grub powłoki. Promienie krzywizny w rozpatrywanym pkt powłoki, w płaszczyźnie południkowej oraz płaszcz do niej prostopadłej wynoszą odpowiednio ξ2 i ξ1.
Obliczenie nośności węzła: W połączen belki ze słupem wyróżna się nast. częsci:1-panel środnika słupa przy ścina; 2-środnik słupa w stref ścisk;3-pas i środnik belki w stref ścisk;4-środnik słupa w stref rozciag;5-środnik belki w strefie rozciąganej6-pas słupa przy lokal zginan;7-blacha czoł przy zginan,8-sruby rozciagane. Poł powinny być projektowane aby o nośności nie decydowały spoiny łączące belkę z blachą czołową lub bezpośr ze słup. Spr nośności węzłów łącz belkę ze słupem:Spr warunk konstrukc;określen konfigur węzła; oblicz nośności 1,2,3,4,5,6,7 i śrub przy rozciąganiu;Obliczanie efektynej nośności szeregu śrub, rozumianej jako minimalna nośność składników; Obliczanie nośności węzła. Sztywność- określenie odkształcalności tych samych cz składowych węzła, które rozpatruje się przy obliczniu nośności węzła. Jedynie pasy i środniki belki przy ściskaniu i rozciąganiu oraz zginany pas słupa w połacz spawanym nie są brane pod uwagę, a ich sztywność uznawana jest za nieskończ. Obliczanie sztywności Be-sł:określanie konfig węzła;obliczanie współ sztywności środnika słupa przy ścinaniu;ściskaniu; rozciąganiu; pasa słupa przy lokalnym zginaniu dla 1 szereg; blachy czolowej przy lok zgin dla jednego szeregu śrub; dla jednego szeregu śrub w stref rozciąg; Obliczanie zast wpół sztywności węzła z więcej niż jednym szereg śrub w stref rozciag;Obliczanie sztywności węzła.	Transport wew. służy do przemieszczania materiałów i wyrobów w różnych stadiach produkcji i jest ważną częścią procesu produkcyjnego. Typy transportu wew.: - suwnice mostowe o różnym udźwigu - suwnice, których konstrukcja jest podwieszona do konstrukcji przekrycia - przenośniki o ruchu ciągłym, podwieszone do konstrukcji przekrycia hali - monorelsy - lekkie elektrowciągi - suwnice portalowe z torem jezdnym wzdłuż osi nawy hali na jednym lub dwóch poziomach - suwnice wspornikowe z torami na dwóch poziomach - dźwigi wspornikowe z pionową osią zawieszenia, przemieszczane wzdłuż hali, z możliwością obrotu wspornika wokół osi pionowej	Klasyfikacja węzłów: Zależnie od sztywności obrotowej, porównując początkową sztywność węzła Sj,ini z wart granicznymi podanymi w PN-EN 1993-1-8, jako: Sztywny(WS), gdy ma wystarczająco dużą sztywność obrotową, aby uzasadnione było w analizie założenie o pełnym przeniesieniu momentów zginających przez węzeł Sj,ini≥Sj,sup. Nominalnie przegubowy(WNP), jest zdolny do przeniesie sił wewn bez udziału znaczących moment, które mogłyby niekorzystnie oddziaływać na elem lub konstr jako całośc Sj,ini≤Sj,inf Podatny(WP), nie spełnia kryt WS lub WNP Sj,inf<Sj,ini<Sj,sup – graniczne wartości sztywności klasyf Klasyf ze względu na nośność: O pełnej nośności (WPN), gdy obliczeniowa nośność węzła jest nie mniejsza niż obliczeniowa nośność przy zginaniu przekroju dołączonych prętów Nominalnie przegubowy(WNP), jeżeli oblicz nośn węzła przy zginan Mj,Rd nie przekracza 25% obliczeniowej nośn przy zginaniu przekroj dołączonych prętów, wymaganej w wypadku węzła o pełnej nośności oraz pod warunkiem, że ma on także wyst zdolność do obrotu O niepełnej nośności(WNN) gdy nie spełnia powyższych
PROJEKTOWANIE SŁUPÓW OSIOWO JEDNOGAŁĘZIOWYCH 1. Przyjęcie przekroju słupa (wstępne oszacowanie słupa) Awst­=NEd/(Zwst*fy) 2.Określenie klasy przekroju 3.Sprawdzenie nośności przekroju na ściskanie osiowe – NEd/NC,Rd =<1,0 4.Sprawdzenie nośności na ściskanie z uwzględnieniem wyboczenia względem osi x, y 5. Obliczenia głowicy słupa: a) przyjęcie wymiarów blachy i płytki centrującej b) sprawdzenie nośności na docisk płyty centrującej c)obliczenia spoiny spoiny łączącej płytę centrującą z blachą zamykającą -przyjęcie grubości spoiny -sprawdzenie nośności spoiny pachwinowej d) obl. spoiny łączącej blachę zamykającą z żebrami e) obliczenie spoiny łączącej żebra ze środnikiem słupa 6.Podstawa słupa. a) dobór i rozstaw kotew b)dobór blachy podstawy c)długość strefy docisku d) sprawdzenie poprawności doboru kotew e)dobór blachy trapezowej f) obliczenie spoiny łączącej blachę węzłową z blachą podstawy g)sprawdzenie spoin łączących blachę węzłową z profilem słupa	PROJEKTOWANIE SŁUPÓW MIMO JEDNOGAŁĘZIOWYCH 1. Wyznaczenie klasy przekroju 2. Wyznaczenie nośności charakterystycznej przekroju przy ściskaniu i zginaniu. Warunek: NRk=A*fy, A- pole powierzchni przekroju poprzecznego 3. Sprawdzenie nośności przekroju na ściskanie z wyboczeniem 4. Sprawdzenie nośności przekroju na zwichrzenie 5. Sprawdzenie nośności przekroju na zginanie i ściskanie z uwzględnieniem wyboczenia i zwichrzenia 6. Sprawdzenie słupa w miejscu utwierdzenia , warunek nośności przekroju na zginanie z siłą podłużną. 7. Sprawdzenie przemieszczeń poziomych (SGU). Warunek U­max=<H/150, gdzie H- wysokość słupa. 8. Obliczenia głowicy słupa: a) przyjęcie wymiarów blachy i płytki centrującej b) sprawdzenie nośności na docisk płyty centrującej c)obliczenia spoiny spoiny łączącej płytę centrującą z blachą zamykającą -przyjęcie grubości spoiny -sprawdzenie nośności spoiny pachwinowej d) obl. spoiny łączącej blachę zamykającą z żebrami e) obliczenie spoiny łączącej żebra ze środnikiem słupa 9.Podstawa słupa. a) dobór i rozstaw kotew b)dobór blachy podstawy c)długość strefy docisku d) sprawdzenie poprawności doboru kotew e)dobór blachy trapezowej f) obliczenie spoiny łączącej blachę węzłową z blachą podstawy g)sprawdzenie spoin łączących blachę węzłową z profilem słupa	PROJEKTOWANIE SŁUPÓW MIMO WIELOGAŁĘZIOWYCH W przypadku elementów dwugałęziowych ściskanych mimośrodowo nie zaleca się stosowania słupów z przewiązkami. Elementy ze skratowaniem wykonuje się wg procedury odnoszącej się do elementów ściskanych osiowo, przyjmując określone wartości siły ściskającej w pojedynczej gałęzi słupa. 1) Nośność na wyboczenie w płaszczyźnie elementu (względem osi z1)Siłę NEd­ oblicza się przyjmując wartość momentu zginającego med. 2) Nośność na wybocz z płaszczyz elem (wzgl osi y) Procedura: Spr nośności sciskanych mimośrodowo elementów dwugałęziowych skratowanych. 1. Sprawdzenie klasy przekroju gałęzi słupa 2. Wyznaczenie zastępczego momentu bezwładności przekroju słupa dwugałęziowego ze skratowaniem. : Ieff­=0,5*ho^2Ach, gdzie ho – odległość osiowa między pasami, Ach-pole powierzchni gałęzi słupa 3. Wyzn sztywn postac Sv w zależn od rodz skratowania 4. Wyzn zastępczej siły krytycznej elementu złożonego 5. Przyjęcie wstępnej imperfekcji słupa eo= (u*L)/500 6. Przyjęcie max obliczeni momentu przęsłowego elem z uwzględnieniem efektu II rzędu - Med. *Wyboczenie w płaszczyźnie skratowania (względem osi z1) 7. Wyzn oblicz siły ściskającej w gałęzi słupa – Nch,Ed 8. Wyzn nośności elementu na wyboczenie Nb,Rd,z1 9. Sprawdzenie warunku nośności elementu na wyboczenie względem osi z1.Nch,ED/Nb,Rd,z1 =<1,0 *Wyboczenie z płaszczyzny skratowania (względem osi y) 10. Wyzn oblicz siły ściskającej w gałęzi słupa – Nch,Ed 11. Wyzn nośności elementu na wyboczenie – Nb,Rd,y 12. Sprawdzenie warunku nośności elementu na wyboczenie względem osi y.Nch,ED/Nb,Rd,y =<1,0
PROJ SŁUPÓW OSIOWO WIELOGAŁĘZIOWYCH W przypadku sprawdzenia nośności słupa wielogałęziowego z uwzględnieniem wyboczenia w płaszczyźnie elementu norma wskazuje przyjmowanie wstępnych imperfekcji geometrycznych i materiałowych. Ich wpływ na nośność słupa uwzględnia się przez przyjęcie w obliczeniach wstępnego wygięcia elementu w jego płaszczyźnie (względem osi z) o strzałce eo np. eo=L/500. Przyjęcie wstępnego wygięgia powoduje pojawienie się w elemencie dodatkowego momentu zginająceg i towarzyszącej mu siły poprzecznej (MEd i VEd) 1) Elementy dwugałęziowe z przewiązkami 1.Nośność na wyboczenie elementu (względem osi z1) – sprowadza się w 2 przekrojach porzecznych trzonu. a) przekrój w środku długości elementu – Moment zginający med. Jest max a siła VEd jest = 0. Nośność gałęzi wyznacza się, przyjmując jej długość wyboczeniową równą osiowemu rozstawowi przewiązek. Sprzwdzenie nośności gałęzi sprawdza się tak jak dla jednogałęziowego słupa ściskanego osiowo. b) przekrój podporowy – max dla siły poprzecznej VEd, a moment MEd=0, długość wyboczeniowa równa osiowemu rozstawowi przewiązek. Nośność sprawdza się jak dla jednogałęzio słupa ściskającego mimośrodowo. 2. Nośność na wyboczenie w płaszczyźnie elementu (względem osi y) Długość wyboczenia gałęzi przyjmuje się równą długości słupa L przemnożonej przez współczynnik długości wyboczeniowej µ (np. µ = 1,0) Nośność sprawdza się jak dla jednogałęziowego słupa ściskanego osiowo. 2) Elementy dwugałęziowe ze skratowaniem 1. Nośność na wyboczenie w płaszczyźnie elementu (względem osi z1) Długość wyboczenia gałęzi przyjmuje się równą odległości między węzłami skratowania. Nośność gałęzi sprawdza się taj jak w przypadku jednogałęziowego elementu ściskanego osiowo. 2. Nośność na wyboczenie w płaszczyźnie elementu (względem osi y) Długość wyboczenia gałęzi przyjmuje się równą długości słupa L przemnożoną przez µ. Nośność jak w przypadku jednogałęziowego elementu ściskanego osiowo.	Hale typu lekkiego - najczęściej nawy o jednakowej wysokości i rozpiętości, najczęściej stosuje się wiązary jednoprzęsłowe.Hale typu ciężkiego - słupy są utwierdzone w fundamentach, jedynie słupy skrajne są przegubowe, aby uzyskać dużą sztywność. Głównym układem hali jest szkielet złożony z szeregu ram połączonych i usztywnionych.Ramy nośne składają się z wiązarów i podpierających je słupów.Wyróżnia się układy przegubowe i ramowe. Układy ramowe zaleca się stosować w halach wysokich, gdyż zwiększa to sztywność słupów. W halach niskich o większej rozpiętości korzystniej są przegubowe połączenia rygla ze słupem. 1a)Układ konstrukcyjny który ma sztywne połączenie rygla ze słupami i słupy sztywno zamocowane w fundamencie. Układ ten jest bardziej sztywny od poprzedniego, lecz również niekorzystny dla posadowienia na gruntach o niejednolitej strukturze. 1b,c)Układ w którym rygiel jest połączony sztywno ze słupem, natomiast słup z fundamentem połączony jest przegubowo. Takie rozwiązanie stosuje się zazwyczaj w halach wysokich, zwłaszcza gdy stosunek rozpiętości do wysokości jest <1. W przypadku dachów stromych często projektuje się dodatkowy przegub w kalenicy, gdyż pozwala to na zmniejszenie wymiarów fundamentów oraz na posadowienie na gruntach słabych. Ujemną stroną ukł ramowych z przegub są trudności montażowe zwłaszcza w przypad ram o dużych wymiarach. 1d)Układem konstrukcyjnym jest rama, w której słupy są utwierdzone w fundamentach i przegubowo połączone z ryglem.Hale wielonawowe: Układ konstrukcyjny hali wielonawowej jest z reguły połączeniem kilku układów jednonawowych. Zasady stosowania słupów połączonych sztywno lub przegubowo z fundamentem i wiązarem pozostają takie same jak dla hal jednonawowych. Natomiast charakterystycznymi elementami w układach wielonawowych są słupy wahliwe, tzn. przegubowo połączone z fundamentem i ryglem. Są to słupy pośrednie lub skrajne, usytuowane między nawami.Korzystnym ukształtowaniem układu wielonawowego jest usytuowanie nawy o dużych wymiarach w środku, a naw mniejszych po jednej i drugiej stronie. Przy niewielkich rozpiętościach stosuje się schemat 2a. Przy większych rozpiętościach naw bocznych , wyposażonych w suwnice, korzystniejsze jest rozwiązanie 2b. Hale typu lekkiego są najczęściej o jednakowej wysokości i rozpiętości, rys 2c.