1.TYPY SYTUACJI TRUDNYCH wg. TOMASZEWSKIEGO ORAZ wg. JAROSZA
Sytuacje trudne wg. Tomaszewskiego :deprywacja , przeciążenie, utrudnienie, zagrożenia
-deprywacja – (pozbawienie czegoś)- stan psychiczny człowieka , który jest skutkiem niezaspokojenia podstawowych potrzeb : biologicznych, emocjonalnych , społecznych, kulturowych.
Deprywacja może być : krótkotrwała i długotrwała
W sytuacji kiedy deprywacja trwa krótko dochodzi do :
    obniżenia poziomu sprawności działania
    dezorganizacji funkcjonalnej wówczas:
a)wydłuża się czas reakcji
b) zawęża się pole świadomości
c)mogą pojawić się halucynacje i błędy w spostrzeganiu (omamy)
d)pobudzenie emocjonalne
W sytuacji kiedy deprywacja jest długotrwała i silna :
    zanik wartości i zanik sensu życia , najczęstsze przyczyny
a)alkoholizm
b)narkomania
c) próby samobójcze
    przeciążenie – sytuacje w których człowiek otrzymuje zadanie na granicy swojej możliwości fizycznych, społecznych umysłowych czy wytrwałości nerwowej
Rodzaje przeciążeń :
    percepcyjne
    motoryczne
    umysłowe
Przeciążenie może doprowadzić do :
-wyczerpania
-zmęczenia
    zniechęcenia
    zaniku motywacji
   
-utrudnienie – sytuacja w której możliwość wykonania zadania zostaje zmniejszona na skutek jakiś braków lub przeszkód
Rodzaje przeszkód :
    fizyczne
    społeczne
Rodzaje braków:
    braki przedmiotów
    braki informacyjne

    zagrożenia -  sytuacje , w których zachodzi prawdopodobieństwo utraty czegoś lub jakiejś wartości , którą człowiek bardzo sobie ceni
Zagrożenie :
    motywuje człowieka do usunięcia , uniknięcia zagrożenia
    usuwaniu zagrożenia towarzyszy zawsze lęk , który wpływa na sprawność działania , na sprawność myślenia
    stąd ludzie w sytuacjach zagrożenia zachowują się nieadekwatnie co znacznie zmniejsza ich bezpieczeństwo.


Sytuacje trudne wg. Jarosza : sytuacje konfliktowe, urazy , frustracje, stres

    Sytuacje konfliktowe -   dążenie- dążenie, unikanie – unikanie , dążenie- unikanie
    Urazy -  fizyczne , mechaniczne , psychiczne, emocjonalne
    Frustracje- 
- udaremnienie dążeń
- pokrzyżowanie planów
- zniweczenie nadzieji
W psychologii frustracje -udaremnienie dążeń na skutek pojawienia się przeszkody .
Frustracji nie można leczyć , można natomiast :
    strać sie zapobiec frustracjom
    lub usuwać jej następstwa
Radzenie sobie z frustracją :
    zidentyfikowanie źródła frustracji
    ocenienie czy to źródło da sie zmienić
    nie powtarzać sytuacji frustracyjnych

    Stres- to sytuacja konfliktowa + urazy+frustracja

2. „5” WIELKICH CZYNNIKÓW OSOBOWOŚCI "WIELKA PIĄTKA" (Costy i Mc Crae’a)
- neurotyczność-
- ekstrawersja
- otwartość na doświadczenie
- ugodowość
- sumienność

3. OSOBOWOŚC wg.  EYSENCKA
Koncepcja osobowości H.J.Eysencka w opracowaniu należy do teorii osobowości , które mają charakter teorii temperamentu .
Według H.J.Eysencka osobowość (O) to :
1) temperament (T)
2) inteligencja (I)
                                 O= T+I
Jeżeli z obszaru osobowości pominiemy I pozostanie T

4.OSOBOWOŚĆ wg. FREUDA
Wg. Freuda osobowość składa się z 3 warstw :
    superego (nadjaźń, nadświadomość )
    ego (jaźń, świadomość )
    id
ID – podświadomość, coś co tkwi w człowieku tzw. Zwierzęca natura człowieka , rezultat rozwoju biologicznego .Pełni podstawową rolę rozwoju osobowości . Jest siłą napędów życia psychicznego , jest siedzibą wrodzonych instynktów.
Na id składają się popędy :
    życia – tworzy go tzw libido , głównie popęd seksulany ,polega na dążeniu w życiu do przyjemności , rozkoszy.
    Śmierci – instynkt śmierci thanatos  - to agresja  która skierowana jest na innych ale może być ona skierowana także na siebie wtedy mamy samoagresję, celem agresji jest zadanie komuś krzywdy , wyrządzenie komuś bólu, znieszczenie człowieka .
Są dwie przeciwstawne siły – popęd życia i popęd śmierci.
Dzięki nim w przyrodzie istnieje równowaga. Historia ludzkości to historia walki między libido a agresją.
Id nie zanika z wiekiem całe życie jesteśmy w pewnym stopniu niewolnikami popędu.

EGO – popycha ono człowieka do postępowania zgodnie z obowiązkiem. Funkcją tej warstwy osobowości jest realizacja popędów , człowiek dąży do przyjemności i stara się uniknąć przykrości .  Ego żyje w świadomości realnym i jego głównym zadaniem jest likwidacja konfliktów jakie powstają miedzy ID a SUPEREGO dlatego mówi się, ze rządzi nim zasada realizmu.

SUPEREGO- kształtuje się w czasie rozwoju dziecka . Jest to rezultat wychowania i dziecko w czasie długotrwałego przebywania z rodzicami podlega systematycznym wpływom, te wpływy są  przez dziecko uwewnętrznione, przyjęte jako własne. Wzorce i normy tworzą zespół ideałów i są podstawa w ocenie siebie samego. Na superego składają  sie dwa elementy: 1. ja idealne- jest to równość za która otrzymuje się nagrody w danej tematyce „taki chciałbym być”. 2.  sumienie- reprezentuje nierozwiązane napięcie oraz karne czy zakazane dziedziny aktywności ”zło” taki nie chciałbym być.
Dlatego mówi się ze SUPEREGO jest sumieniem, cenzura, wewnętrznym reprezentantem wymagań moralnych społeczeństwa, umieszczonych w każdym z nas.

5.POTRZEBY LUDZKIE, GŁÓWNIE KWALIFIKACJA POTRZEB wg. ABRAHAMA MASLOWA
Pojęcie potrzeby- jest to stan napięcia , który pobudza organizm do działania. Potrzeba to odczuwalny brak czegoś do którego zlikwidowania dąży organizm.
Potrzeby są siłą motoryczną zachowania , mają zasadniczy wpływ na działanie .Potrzeby nie są stałe i w  życiu ulegają przekształceniu. Inne są potrzeby dziecka , inne młodzieży, inne dorosłych ...
KLASYFIKACJA POTRZEB WG.ABRAHAMA MASLOW'A
I Potrzeby fizjologiczne, organiczne
II Potrzeba bezpieczeństwa
III Potrzeba miłości i przynależności
IV Potrzeba uznania i szacunku
V Potrzeby poznawcze
VI Potrzeby estetyczne
VII Potrzeba samorealizacji

6.GŁÓWNE SKŁADNIKI (komponenty) EMOCJI .
1.Składnik efektywny -wskazuje na zabarwienie emocjonalne tj. Składnik oceny pozytywnej (t) lub negatywności (-)przedmiotu lub czynności czemu odpowiada tendencja do podtrzymania lub zerwania kontaktu z danym przedmiotem
a)emocje dodatnie (+)-rozkosz, przyjemność zadowolenie
b)emocje ujemne (-)- cierpienie , przykrość , niezadowolenie
2.Składnik pobudzeniowy (najważniejszy składnik )- związany z oceną oddziaływania a także jego ważności dla jednostki , silniejsze i ważniejsze oddziaływania wywołują na ogół intensywniejsze pobudzenie
Ten składnik obejmuje :
a)autonomiczny składnik nerwowy (AUN)
b)układ mięśniowy i ruchowy (zesztywnienie mięśni) drżenie kończyn , wzrost ogólnej ruchliwości tzn. Niepokój ruchowy albo przy bardzo silnym pobudzeniu – spadek napięcia mięśniowego tzn. Uginanie nóg , utrata głosu..
c)oś przysadkowa – nadnercze, jej pobudzenie prowadzi do zmian w funkcjonowaniu gruczołów dokrewnych , w szczególności do wydzielania adrenaliny
3.Składnik treściowy- ze względu na treść można wyróżnić następujące emocje :
a)zainteresowanie
b) zadowolenie, zachwyt
c)zdziwienie, zaskoczenie, wstrząs
d)przykrość udręka
e)wstyd poniżenie
f)strach przerażenie
g)potępienie
h)wstręt
i)gniew

7.PODZIAŁ PROCESÓW EMOCJONALNYCH:
Podział procesów emocjonalnych ze względu na siłę i czas trwania :
wyróżnia się następujące emocje :
1.Nastroje – są to przeżycia niezbyt silne (słabe) ale jednocześnie długotrwałe, nie są skierowane na jakiś dany przedmiot. Wywołują je wydarzenia , które mają dla człowieka dodatnie lub ujemne znaczenia.
2. Afekty – są to silne a jednocześnie krótkotrwałe przeżycia emocjonalne . Charakterystycznym objawem dla osób w stanie afektu jest utrata panowania nad sobą .Wyrażają się w czynach gwałtownych.
3.Namiętności- są to uczucia bardzo silne i długotrwałe. Niekiedy wywierają one wpływ na całe zachowanie człowieka prowadząc do podporządkowania im całej aktywności.

Podział emocji ze względu na udział procesów nerwowych powstających  emocji :
1.    Steniczne- czynne z przewagą procesu pobudzenia np. gniew
2.    Asteniczne- bierne z przewagą procesu hamowania np. Smutek

8.REGULACJE, FUNKCJE EMOCJI I WPŁYW EMOCJI NA FUNKCJONOWANIE CZŁOWIEKA
Emocje wpływają na :
    przebieg procesów umysłowych
    spostrzeganie
    pamięć
    wyobraźnie i fantazje
    myślenie
    sprawność czynności aktualnie wykonywanych (sprawność działania)
    zmiany w zakresie fizjologicznej i biochemicznej równowagi ustroju ( zmiany fizjologiczne)
Fizjologiczne wskaźniki emocji :
1.Reakcja skórno- galwaniczna RSG – elektrody są przymocowane do skóry i podłączone do urządzenia (galwometru) mierząc zmiany stresu emocjonalnego

2.Zmiany w krążeniu krwi :
    rumieńce przy zakłopotaniu
    blednięcie twarzy
    skurcz lub rozkurcz naczyń krwionośnych
3. Rytm pracy serca :
    gwałtowne bicie serca w podnieceniach emocjonalnych
4.    Oddychanie :
- przyśpieszenie oddechu
-spłycenie oddechu
- wzdychanie
5.Odruch źreniczny :
    rozszerzenia źrenicy w gniewie i bólu
    zwężenie w spokoju

6.Wydzielania śliny:
-podniecenie emocjonalne wywołuje suchość w ustach
7. Reakcje pilomotoryczna tzn gęsia skórka
8. Ruchy żołądka i jelit :
    biegunki w stanie napięcia nerwowego
    wrzody w stanie napięcia stresowego – dłuższego napięcia emocjonalnego
9.Napięcia mięśniowe
10. Skład krwi :
    wzrost adrenaliny
    wzrost moradrenaliny


9.POJĘCIE MOTYWACJI I JEJ CECHY:
Motywacja- to proces psychicznej regulacji od której zależy kierunek ludzkich czynności oraz ilość energii jaką człowiek jest gotów przeznaczyć na ich realizację.
Motywacja- to hipotetyczny (przypuszczalny) proces wewnętrzny warunkujący dążenie ku określonym celom.

Cechy Motywacji :
1)kierunek- pragnienia pobudzają do osiągania przedmiotu pragnień a obawy (niechęci)do unikania źródła obaw tzn są  zorientowane na osiągnięcie pewnych celów.
2) natężenie- tzn. ,że ponudzenie pragnień lub obaw, powoduje stan podniecenia podekscytowania tj. zmiany energetyczne w zachowaniu (przyrost lub spadek sił )
3) stany emocjonalne- wskazują na ZWIĄZEK motywów i emocji , emocje towarzyszą procesom motywacyjnym w przypadku realizacji dodatnie emocje- przyjemność w razie niemożności realizacji ujemne emocje-przykrość

10.I i II PRAWO YERKESA DOGSONA
I PRAWO YERKESA DOGSONA- dotyczy związku między sprawnością działania a siła motywacji
I prawo mówi ,ze w miarę wzrostu natężenia motywacji sprawność działania wzrasta do pewnego poziomu, po czym zaczyna spadać , a przy bardzo wysokim natężeniu motywacji sprawność działania jest niska .
II PRAWO YERKESA DOGSONA : dotyczy zależności między siłą motywacji a sprawnością działania z uwzględnieniem trudności zadania.
TREŚĆ: w rozwiązywaniu zadania łatwego największą sprawność osiąga się przy wysokim poziome motywacji , a w rozwiązywaniu zadań trudnych przy niskim poziomie motywacji .

11.KONFLIKT MOTYWACYJNY I JECH 3 TYPY
Konflikt motywacyjne- polega na występowaniu sprzecznych dążeń tej samej osoby- gdy osoba znajduje się w polu przeciwstawnych oddziaływań i gdy z dwóch różnych celów działania musi wybrać jeden , a wybór Ten uniemożliwia realizacje drugiego celu mówimy o sytuacji konfliktowej.
Konfliktowi towarzyszy napięcie emocjonalne.
3 TYPY :
1) konflikt przyciągania z przyciąganiem (dążenie- dążenie ) jest wtedy gdy zaspokojenie potrzeby można osiągnąć przez realizację dwóch różnych celów o wartościach pozytywnych występujących jednocześnie.
2) konflikt unikania z unikaniem(unikanie-unikanie)- człowiek jest zmuszony do wybory i wykonania czynności nieprzyjemnych
3) konflikt przyciągania z unikaniem (dążenie-unikanie)- na człowieka działa pociągająca wartość pozytywna celu ale na drodze do jej realizacji jest przeszkoda w postaci wartości negatywnej albo ten sam cel ma dla człowieka zarówno wartość pozytywną jak i negatywną.

12.ORGANIZACJA PROCESÓW SPOSTRZEGANIA (figura i tło) ZASADY SPOSTRZEGANIA
Spostrzegania charakteryzują się pewną organizacją, przykładem jej może być zdolność różnicowania  bodźców , może być na figurę lub tło.
Niekiedy te same elementy spostrzegamy raz jako figurę a innym razem jako tło i odwrotnie ; są to figury dwuznaczne inaczej odwracalne.
ZASADY SPOSTRZEGANIA :
1)Podobieństwo – elementy pozostają w stosunku do siebie w tej samej reakcji przestrzennej , spostrzegamy na zasadzie podobieństwa- kolumny jedynek, kolumny dwójek
2)Bliskość – elementy występują blisko siebie mają tendencję do łączenia się w całość np. 12 12 12 12 12 ( czytanie)
3) Zamykanie – mamy tendencję do tego , aby figury niekompletne spostrzegać całkowicie
4) Ciągłości- z reguły łączymy ze sobą te elementy figury, które tworzą pewną ciągłość.


13.PROCESY PAMIĘCI
1 Faza - ZAPAMIĘTYWANIE- spostrzegane przedmioty wywołują zmiany w komórkach nerwowych w postaci śladów pamięciowych .
2 Faza- PRZECHOWYWANIE - zmiany te utrzymują się chociaż wywołujące je bodźce przestały działać
3 Faza - PRZYPOMINANIE- rozpoznajemy przedmioty jako znane i reprodukujemy je .
14.REMINISCENCJA
REMINISCENCJA- w psychologii nieświadome wspomnienie, refleksja.
15.ZASTÓJ PLATEAU:
(brak - ale jutro poszukam i wstawie)

16.ZAINTERESOWANIA
(brak - ale jutro poszukam i wstawie)

17. POJECIA KOMPONENTY I PRZEDMIOTY POSTAW, 3 KOMPONENTY POSTAW, CECHY POSTAW
Postawa- to ukształtowana w procesie zaspokojenia potrzeb w określonych warunkach społecznych , względnie trwała organizacja
    wiedzy, przekonań
    uczuć, motywów oraz pewnych form zachowań i reakcji ekspresywnych podmiotu , związania z określonym podmiotem
Komponenty postaw :
1.Komponent poznawczy -tworzy wiedze o przedmiocie przekonania (spełnia zasadniczą role w tym komponencie , rozumiane jako intelektualny stan pewności o realności lub własności jakiegoś przedmiotu lub stanu rzeczy), przypuszczenia lub wątpienia odnoszące się do przedmiotu postawy .
2.Na Komponent emocjonalny składa się stosunek do przedmiotu , gdy mamy postawę pozytywną nasze uczucia są dodatnie gdy zaś jest to postawa  negatywna, przeżywane uczucia są jakościowo różne , najczęściej ujemne.
W skład postaw wchodzą przede wszystkim tzw. Uczucia wyższe : gdy mówimy ,że ktoś ma ukształtowane uczucia moralne , intelektualne, religijne czy estetyczne i spodziewamy się ,iż będzie on  przejawiał te uczucia wielokrotnie w odpowiednich sytuacjach to mamy właściwie na myśli uczuciowy komponent postawy .
3.Komponent behawioralny obejmuje charakterystyczne zachowanie sie w stosunku do przedmiotu postawy
Reakcje behawioralne dzielimy na :
    reakcje werbalne, typową formą reakcji werbalnych są opinie
    reakcje niewerbalne tj. Mimiczne i pantonimiczne oraz działanie
Działanie czyli aktywność umiarkowana na cel obejmuje :
a)
    nawiązywanie kontaktu
    życzliwość
    pomoc
    szacunek
    uległość
b)
-unikanie
    wrogość
    przeszkadzanie
    domincja

Przedmioty postaw :
przedmiotem postaw mogą być :
a) inne osoby- matka żona ojciec córka
b)grupy społeczne – zawodowe, organizacje społecznej
c)instytucje społeczne
d)czynności społeczne
e) normy
f)przedmioty
g)przedmioty postaw

Cechy postaw:
1.    znak postawy (+)
- dodatni (+) jest to postawa przychylna do przedmiotu, zachowania w stosunku do przedmiotu będą miały charakter zbliżania sie
- ujemny (-)- to nieprzychylna postawa do przedmiotu  unikamy przedmiotu postawy
- zerowy (0)- to brak zdecydowania w tym zakresie
2.    Siła postawy (nasilenie)- to intensywność , informuje o tum czy postawa jest skrajna czy umiarkowana, wyraża stopień przychylności, bądź nieprzychylności do przedmiotu
3.    Treść przedmiotowa- postawa jest pojęciem mianowanym tzn. ,że dotyczy czegoś lub kogoś. Dotyczy zagadnień moralnych społecznych politycznych.

18. SCHEMAT Z TEORII MASOWEGO KOMUNIKOWANIA SIĘ
NADAWCA-PRZEKAZ- KANAŁ -ODBIORCA-POSTAWA PIERWOTNA- POSTAWA ZMIENIONA
19.FACYLITACJA
Facylitacja - jest jedną z metod rozwiązywania konfliktów. Stosuje się ją w przypadkach, gdy w konflikcie bierze udział wiele stron, dotyczy on złożonych problemów, oraz jeśli uczestnicy mają problemy z przestrzeganiem zasad. Cechą facylitacji jest obecność facylitatora - osoby pomagającej w rozwiązaniu konfliktu, która jest bezstronna, a jej zadaniem jest wyłącznie pilnowanie, aby nie doszło do kłótni i eskalacji konfliktu
20.TECHNIKI WYWIERANIA WPŁYWU NA LUDZI (wg. Roberta Cialdini)
6 zasad , reguł :
-wzajemności : polega na tym ,że jeżeli komuś wyświadczymy przysługę albo coś podarujemy to osoba ta będzie bardziej skłonna nam ulec- nasza prośbom
- zaangażowanie i konsekwencja- ludzie posiadają przemożną potrzebą bycia konsekwentnym. Społeczeństwo nakłada na nas wymogi bycia konsekwentnym oraz zgodności naszego działania w tym co już się zaangażowani.
U człowieka istnieje silne dążenie do zgodności pomiędzy słowami , czynami postawami .
-autorytet: łatwiej ulegamy osobie , którą uznajemy za autorytet w danej dziedzinie lub kupujemy produkt , który  jest poparty wielkim autorytetem.
-sympatia- ludzie chętniej mówią „tak” osobom, które ludzie znają , bardziej przekonują nas ludzie , których darzymy sympatią .Sympatie można podnieść atrakcyjnym wyglądem , pochodzeniem , poglądami itp.
-społeczny dowód słuszności- człowiek łatwiej decyduje się na coś co zostało wybrane przez grupę ludzi, uważamy jakieś zachowanie za poprawne w danej sytuacji ,jeżeli widzimy innym ludzi , którzy się tak W odpowiedzi właśnie zachowują
- niedostępności, niedobór- ludzie przypisują większą wartość tym możliwością albo temu co jest nieosiągalne , trudno dostępne . Ludzie traktują niedostępności jako przesłankę wartości przedmiotu.
21.OD CZEGO ZALEZY STOPIEŃ KONFORMIZMU:
Stopień konformizmu zależy od:
1.Osób poddawanych naciskowi:
- od ich osobowości
- inteligencji
- poczucia własnej wartości
-lękliwości
2. Charakteru grupy wywierającej nacisk
- wykazują wysoką jednomyślność
- największy wpływ na swoich członków mają grup 3-4 osobowe
3.Cech zadania którego ten nacisk dotyczy