Ćwiczenie nr 3 „ Analiza sanitarna wody ‘’

Data odbycia ćwiczenia: 19.03.2014r.

Skład sekcji:

Bieniek Anna

Serafimowicz Weronika

Stąporek Milena

Cel ćwiczenia:

Zbadanie jakości mikrobiologicznej wody (pobranej z rzeki, jeziora, studni, itp.), określenie miana wody oraz przeprowadzenie analiz fizykochemicznych próbek.

Metody badań:

W ćwiczeniu zastosowano metodę płytek lanych, inaczej zwaną posiewem wgłębnym. Polega ona na umieszczeniu objętości 1 ml zawiesiny materiału mikrobiologicznego na środku sterylnej i suchej płytki Petriego, a następnie zalewa się ją podłożem agarowym MPA o temperaturze ok. 45°C, delikatnie mieszając ruchem okrężnym zawartość płytki w celu równomiernego rozprowadzenia zawiesiny bakterii w podłożu. W doświadczeniu użyto również podłoża Eijkmana. Jest to płynne podłoże o fioletowym zabarwieniu, które pozwala na wyodrębnienie bakterii fermentujących laktozę, o czym świadczy zmiana zabarwienia na żółte oraz zmętnienie.

Do analizy fizykochemicznej wody wykorzystano podręczny zestaw do analizy wody, dzięki któremu można oznaczyć w próbce wody takie parametry, jak: pH, azotany, azotyny, amon, fosforany oraz twardość wody.

Odczynniki, które użyliśmy do ćwiczenia:

• Próbka wody

• Probówki z 9 ml soli fizjologicznej

• Podłoże agarowe

• Podłoże płynne Eijkmana

Czynności:

Na samym początku do 50 ml płynnego podłoża Eijkmana dodano 50 ml wody. Kolejno do pięciu probówek z 10 ml podłoża Eijkamana dodano po 10 ml wody z kranu. Próby inkubowano w temperaturze 37°C przez 48h. Po odczycie należało skorzystać ze wzoru :

miano= NPL/100.

Kolejną rzeczą jaką zrobiono był szereg rozcieńczeń próbki wody z kranu do wartości 10^-3. Najpierw do 9 ml soli fizjologicznej dodano 1 ml wody otrzymując rozcieńczenie 10^-1. Po czym wykonano szereg rozcieńczeń. W tym celu z pierwszej probówki z rozcieńczeniem 10^-1 pobrano 1 ml zawiesiny i umieszczono do kolejnej probówki otrzymując rozcieńczenie 10^-2. Tak samo postąpiono, aby uzyskać rozcieńczenie 10^-3. Następnie wykonano posiew metodą płytek lanych. W tym celu wprowadzono do czterech sterylnych, suchych płytek Petriego po 1 ml wody z kranu z rozcieńczeń: 10^-2 (1 płytka) oraz 10^-3 (1 płytka). Materiał umieszczony na szalce Petriego zalano ok. 10 ml ciepłym odżywczym podłożem agarowym. Materiał delikatnie wymieszano z agarem na płytkach. 2 płytki ( po jednej z każdego rozcieńczenia) inkubowano przez 7 dni w temperaturze pokojowej w celu oznaczenia bakterii psychrofilnych. Następnie należy skorzystać ze wzoru:

(CFU/ml) = [(średnia liczba kolonii/ objętość kropli) (rozcieńczenie)].

W celu określenia liczebności bakterii mezofilnych próby inkubowano w temperaturze 37 °C przez 48h.

Ostatnia rzeczą, jaką należało zrobić była analiza fizyko- chemiczna próbek wody z kranu, która była zanieczyszczona żelazem. Należało oznaczyć takie parametry jak:

• Azotany

Probówkę napełniono wodą (do zaznaczonej objętości), dodano dwie miarki odczynnika 1 ( NO_{3 Reag. 1} ), dodano jedna miarkę odczynnika 2 i wstrząsano przez minutę. Po upływie 10 minut porównano kolor ze skalą.

• Azotyny

Próbówkę napełniono próbką wody ( do zaznaczonej objętości), dodano dwie miarki odczynnika i rozpuszczono. Po upływie 3 minut porównano kolory.

• Amon

Probówkę napełniono próbką wody ( do zaznaczonej objętości), dodano 10 kropel odczynnika 1 i zamieszano. Następnie dodano jedną miarkę odczynnika 2 i znowu zamieszano. Odstawiono na 5 minut i dodano 15 kropli 3 odczynnika i ponownie zamieszano. Po upływie 7 minut porównano kolory.

• Fosforany

Probówkę napełniono próbką wody ( do zaznaczonej objętości), dodano 10 kropli odczynnika 1 (PO₄ reag.1), a następnie wymieszano, po czym dodano 1 kroplę odczynnika 2 i wymieszano. Po upływie 5 minut porównano kolory.

• pH

Probówkę napełniono próbką wody ( do zaznaczonej objętości), dodano trzy krople odczynnika do oznaczania pH i zamieszano. Porównano kolory.

• Twardość całkowita

Próbkę napełniono próbką wody ( do zaznaczonej objętości), dodawano odczynnika do oznaczania twardości wody i liczono krople do momentu zmiany narastającego zabarwienia różowego na niebieskie.

Wyniki:

NUMER PRÓBY	PĘCHERZYK GAZU	NPL W 100 ML	Miano coli	WYNIKI
1	Brak	0	0	Wątpliwy
2	Brak	0	0	Ujemny
3	Brak	0	0	Ujemny
4	Brak	0	0	Ujemny
5	Brak	0	0	Ujemny
kolba	Brak	0	0	wątpliwy

Z dwóch prób wątpliwych wykonano posiew na podłożu Endo metodą sektorową, na jednej szalce Petriego. Po czasie inkubacji nie stwierdzono obecności bakterii E. coli. Na szlaku posiewu zaobserwowano małe kolonie bakteryjne o zabarwieniu czerwonym.

PODŁOŻE AGAR
NUMER PRÓBY
1
2

* Próba nr 1 została nieprawidłowo wykona, ze względu na brak doświadczenia przeprowadzającego badanie.

PODŁOŻE AGAR
NUMER PRÓBY
1
2

Analiza fizykochemiczna wody
Azotany
Azotyny
Amon
Fosforany
pH
Twardość wody

Wnioski:

Ludzie głównie zaopatrują się w wody powierzchniowe. Prawie cała woda która zostaje pobierana przez ludzi zostaje oddana w postaci wód zużytych posiadających różne substancje mineralne, chemiczne i organiczne. Ładunki zanieczyszczeń które są również zawarte w wodach zużytych uniemożliwiają dalsze korzystanie z wód powierzchniowych. Woda przez nas badania, należy do I klasy wód(Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 5 listopada 1991 r. (Dz. Ust. Nr 116 poz. 503). Badana przez nas woda była z kranu, z mieszkania znajdującego się w centrum Gliwic. Ogromne znaczenie ma to, czy ta woda była nieco spuszczona, a następnie pobrana, czy pobrana od razu. W naszym przypadku była to woda spuszczona od razu, a więc była odstana w rurach. Woda odstana w rurach, może zawierać ołów. Ołów należy do czynników zanieczyszczenia środowiska, dla których nie znaleziono nieszkodliwej dolnej granicy. "Dopuszczalne" wartości graniczne zostały w ostatnich latach kilkakrotnie skorygowane na niższe. Najlepiej ilustruje to przykład dopuszczalnego stężenia ołowiu w wodzie pitnej: do 2002 roku obowiązywały wartości 0,04 miligrama na litr, które w 2003 r. zostały obniżone do 0,025 mg/l. W obowiązujących od 3 maja 2011 roku przepisach odnośnie wody pitnej, zawartość ołowiu w próbce wody, reprezentatywnej dla danego tygodnia, nie może przekraczać wartości 0,01 miligrama ołowiu na litr.

Ma odpowiednie pH o wartości 7, co ustanowione jest w polskich normach wody wodociągowej, która mówi, że woda powinna mieć odczyn obojętny lub lekko zasadowy. Zawartość w naszych próbkach azotanów wynosi 10 mg/l przy czym norma wskazuje 50mg/l(Rozporządzenie MZiOS z dnia 31 maja 1977 r. (Dz.U. nr 18, poz.72/1977). Ilość azotynów, których w badanej przez nas wodzie było <0,002 mg/l natomiast norma wynosi 1 mg/l zgodnie z normami.( Projekt Rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać woda do picia i na potrzeby gospodarcze oraz warunków zaopatrzenia ludności w wodę (publ. Ochrona Środowiska, 1994, 1 (52). jest niewielka. Masa amonu w badanych przez nas próbkach wynosiła <0,05 mg/l, natomiast norma wskazuje, ze jest to 0,5 mg/l( Rozporządzenie MZiOS z dnia 31 maja 1977 r. (Dz.U. nr 18, poz.72/1977). Należy dodać, że nasze próbki wykazały brak jakichkolwiek fosforanów. Jest to woda twarda, zgodnie ze skalą twardości wody, na co wskazuje wartość 9° niemieckich. Na szalkach nie zauważono bakterii E.coli, co świadczy, że woda nie jest skażona fekaliami. Jedyne bakterie jakie się pojawiły to drobne czerwone kolonie, ale najprawdopodobniej nie są one patogenne.

Zakres analiz mikrobiologiczno-sanitarnych często jest poszerzany o badania ogólnej liczby bakterii psychrofilnych i mezofilnych. Bakterie psychrofilne świadczą o zanieczyszczeniu wody substancjami organicznymi łatwo ulegającymi rozkładowi. Ich optymalna temp. wzrostu wynosi zwykle około 20 °C. Do bakterii mezofilnych zalicza się m.in. większość bakterii chorobotwórczych oraz bakterie występujące w przewodzie pokarmowym. Ich optymalna temp. wzrostu wynosi zwykle ok. 37 °C. Według stosowanych w Polsce kryteriów, w wodzie do picia liczebność bakterii psychrofilnych nie powinna przekraczać 100 komórek w 1 ml, natomiast bakterii mezofilnych 10 komórek w 1 ml wody. Badane próbki można więc zaklasyfikować do wody zdatnej do picia. Woda nie jest dla bakterii chorobotwórczych środowiskiem naturalnym. Trafiają one do wody bezpośrednio z chorego organizmu ludzi lub zwierząt lub pośrednio przez ścieki albo skażoną glebę. Woda jest jedynie przenośnikiem bakterii i to tylko w okresie, w którym organizmy te mogą przetrwać. Jednak dane epidemiologiczne wskazują, że woda nadal może być  przyczyną wielu przypadków zachorowań o charakterze jelitowo-żołądkowym.