Rozwój emocjonalny:

Czym są emocje?

Procesy psychiczne i fizjologiczne wyrażające subiektywny stosunek osobnika wobec zdarzeń otaczającej rzeczywistości, również wobec samego siebie. Nie tylko poznawanie, ale i odnoszenie się do rzeczywistości.

Komponenty emocjonalne

1. Znak

2. Narzędzie

3. Treść

Adaptacyjny charakter emocji pełni funkcje:

1. Informacyjną

2. Ekspresywną

3. Komunikacyjną

Źródła emocji:

1. Pierwotne – fizjologiczne, doznania zmysłowe

2. Wtórne bodźce emocjonalne, które powstają w skutek naśladowania, warunkowania i generalizacji

3. Poznawcze, nowe bodźce budzą ciekawość

Noworodek: emocje pierwotne

2 stanowiska:

1. Noworodek ujawnia 2 niezróżnicowane stany: negatywne i pozytywne

2. Noworodek ujawnia 6 stanów emocjonalnych – emocje pierwotne

Rozwój emocjonalny:

1. Różnicowanie się emocji (pojawiają się nowe)

2. Zmiany w pojmowaniu emocji

3. Różnicowanie się bodźców wywołujących emocje (czynniki rzeczywiste, symboliczne reprezentacje)

4. Sposoby wyrażania emocji

5. Kontrolowanie emocji

6. Zmiany w zakresie trwałości emocji

Ad.1

1 rok życia – empatia – emocjonalne zarażenie

2 rok życia – ma trudności z utrzymaniem punktu widzenia innej osoby

3 rok życia – empatyzuje też z osobami, postaciami z TV

19 miesiąc – zazdrość – jest reakcją na domniemaną albo rzeczywistą utratę miłości

2 i 3 rok – oznaki poczucia winy, wstydu i zażenowania. Łączenie się emocji (np. lęk i złość)

STRACH:

Jedna z najwcześniej ujawnianych emocji. Źródłem są bodźce działające nagle i niespodziewanie.

W wieku przedszkolnym dzieci przeżywają strach wobec nagłych zjawisk przyrodniczych.

Pod koniec średniego dzieciństwa lęki nasilają się pod wpływem rozwoju wyobraźni.

Późne dzieciństwo – lęki szkolne

Adolescencja – lęki społeczne

RADOŚĆ

Początkowo towarzyszy stanowi dobrego samopoczucia. Ok. 3 miesiąca pojawia się uśmiech społeczny i radosne ożywienie na widok osoby. W sytuacjach zabawowych, w kontakcie z rówieśnikami.

GNIEW

U niemowląt reakcja na unieruchomienie kończyn.

Wiek przedszkolny – gdy przerywa się zabawę

Wiek szkolny – gdy zostanie oszukane, nie potrafi dorównać rówieśnikom

Noworodki od urodzenia potrafią rozpoznawać 6 pierwotnych emocji.

Od 4 miesiąca rozróżniają emocje w głosie.

Od 5 miesiąca rozróżniają również w obcych językach.

Ok. 7 miesiąca – dopasowanie ekspresji mimicznej i wokalnej

10 miesiąc – zjawisko odniesienia społecznego – dzieci nabywają umiejętność wykorzystania informacji od opiekunów aby modyfikować własne działanie