1912

-Sad rozstajny Bolesław Leśmian DEBIUT

1913

-Na złotym polu Jan Lechoń (zbiór wierszy) DEBIUT czternastolatka

-debiut Włodzimierza Majakowskiego (rosyjski futurysta)

-W stronę Swanna Marcel Proust (powieść) [I z 7część cyklu W poszukiwaniu straconego czasu]

1915

-Lilith Jarosław Iwaszkiewicz (wiersz) DEBIUT

1917

-w Krakowie powstaje klub futurystyczny Katarynka [Tytus Czyżewski, Stanisław Młodożeniec i Bruno jasieński-> rok później Anatol Stern i Aleksander Wat]

1918

-początek epoki-> Dwudziestolecie ;)

-kawiarnia Poetów Pod Picadorem [po raz pierwszy występuje tu grupa artystów-> Skamander]

-Tęcza łez i krwi Leopold Staff (zbiór wierszy)

-Wiosna Julian Tuwim na łamach „Pro Arte et Studio” (wiersz)

1919

-Ponad śnieg bielszym się stanę Stefan Żeromski (dramat)

-Oktostychy Jarosław Iwaszkiewicz [książkowy debiut pisarza]

-Wiosna i wino Kazimierz Wierzyńskim [debiut książkowy]

1920

-JA z jednej strony i JA z drugiej strony mego mopsożelaznego piecyka Aleksander Wat (nadrealistyczna prozapoetycka) DEBIUT

-Związek Literatów Polskich zał. Stefan Żeromski

1921

-Biała rękawiczka Stefan Żeromski (dramat)

-Jednodńuwka futurystów i Nuż w bżuhu jednodniówki futurystów współautor Bruno Jasieński

-But w butonierce Bruno Jasieński

1922

-Ulisses James Joyce (eksperyment?) parodia wędrówki homeryckiego bohatera

-Niebieskie migdały Maria Pawlikowska-Jasnorzewska (zbiór poezji)

-Cieśle Julian Przyboś w „Skamander” (wiersz) DEBIUT

1923

-DEBIUT Józefa Czechowicza na łamach „Reflektora”

-polski przekład Elegii Duinejskich Rainera Marii Rilkego

1924

-ruch futurystyczny w Polsce przestaje istnieć

-Czarodziejska góra Thomas mann (powieść)

-Manifest surrealizmu

-Mitologia Jan Parandowski

-A Tadeusz Peiper (poezja)

-1924-1939 „Wiadomości Literackie” zał. I red. Mieczysław Grydzewski [przede wszystkim publikował tu Skamander, ale czasopismo miało charakter otwarty]

1925

-Wiatraki Władysław Broniewski (zbiór wierszy) DEBIUT

-Uciekła mi przepióreczka Stefan Żeromski (komedia?)

-Proces Franz Kafka [pośmiertnie] powieść

-Druga Ojczyzna Jerzy Liebert (tomik poezji)

-Nowe usta Tadeusz Peiper (szkic o awangardowej poezji)

-PEN Club (Poets, Essayist, Novelist) I prezes Jan Lorentowicz, III Jan Parandowski do ‘78

1926

-Przedwiośnie Stefan Żeromski (powieść polityczna)

1928

-Konstanty Idefons Gałczyński wstępuje do grupy Kwadryga

-1928-1940 powstaje Mistrz i Małgorzata Michaiła Bułhakowa

1929

-Niespodzianka [data wystawienia] (dramat ekspresjonistyczny?)

-Porfirion Osiełek czyli Klub Świętokradców Konstanty Idefons Gałczyński (powieść groteskowa) DEBIUT

-Nagroda Nobla dla Thomasa Manna

1930

-pierwsze wiersze Czesława Miłosza na łamach „Alma Vilnensis”

1931

-1931-1933 pismo literackie „Linia” pod red. J.Kurka (zw. Z awangardą, też młodsza generacja z Żagarów)

-Nocny lot Antoine Saint-Exupery

1932

-1932-1934 powstaje: Noce i dnie Maria Dąbrowska (saga rodzinna)-> herbatka? ;)

-Kordian i Cham Leon Kruczkowski (powieść)

-Kariera Nikodema Dyzmy Tadeusz Dołęga-Mostowicz (powieść polityczna)

1933

-zaczyna wychodzić prosanacyjny „Pion” (czasopismo)

-Panny z Wilka, Brzezina Jarosław Iwaszkiewicz (nowela?)

-Poemat o czasie zastygłym Czesław Miłosz- debiut książkowy

-1933-1939 Polska Akademia Literatury [pr. Wacław Sieroszewski. V-pr.Leopold Staff, ponad to Bolesław Leśmian, Zofia Nałkowska, Tadeusz Żeleński (Boy), Kornel Makuszyński i in. W sumie 15.

-Sklepy cynamonowe Bruno Schulz (zbiór opowiadań)

1934

-Szewcy Stanisław Ignacy Witkiewicz [wyst.1957] (dramat)

-Poezje Jerzy Liebert (tomik poezji) ze wstępem Leopolda Staffa

-Zjazd Pisarzy Radzieckich [socrealizm]

1935

-Zaczyna wychodzić „Okolica Poetów” [Stanisław Czerniak, Jan Bolesław Ożóg i inni] do 1939

-Cudzoziemka Maria Kuncewiczowa (powieść)

-zaczyna wychodzić narodowo konserwatywne „Prosto z mostu” (czasopismo)

-Granica Zofia Nałkowska (powieść)

-Trzy zimy Czesław Miłosz

1936

-Drogi nieuniknione Jerzy Andrzejewski. DEBIUT (zbiór opowiadań)

-Lato w Nohant Jarosław Iwaszkiewicz (dramat, psychologizm?)

-Sanatorium Pod Klepsydrą Bruno Schulz (zbiór opowiadań)

1936

-Ferdydurke Witold Gombrowicz [z datą 1938] (powieść)

1937

-Utwory poetyckie Konstanty Idefons Gałczyński

1938

-„Pióro” (kwartalnik literacko-artystyczny) wyd. Józef Czechowicz i Ludwik Fryde, grupujący autorów Drugiej Awangardy

-Iwona księżniczka Burgunda Witold Gombrowicz [wyst.1957] (dramat)

-Maskarada Jarosław Iwaszkiewicz (dramat, psychologizm?)

-DEBIUT Różewicza w prasie młodzieżowej

1939

-Nagroda Młodych dla Andrzejewskiego przyznaną przez Polską Akademię Literatury (chyba za Ład serca wyd. 1938)

-Koniec -> Dwudziestolecia ;)

-pierwsza fala emigracji

-Drugi Manifest Surrealizmu

1939

-Wiersze Czesław Miłosz [metoda powielaczowa, pseudonim- Jan Syruć]

1942

-wydane Wiersze wybrane Krzysztof Kamil Baczyński (tomik poezji)

-Dramat Krzysztof Kamil Baczyński (dramat )

-Aby podnieść różę Andrzej Trzebiński (dramat)

1943

-List do Jana Bugaja (Krz. Kam. Bacz.) Kazimierz Wyka w podziemnym „Miesięczniku literackim” (szkic)

-Misterium niedzielne, Homer i Orchidea Tadeusz Gajcy (dramat)

-Widma Tadeusz Gajcy pod pseud. Karol Topornicki (zbiór wierszy) DEBIUT oficjalny

-Mały książę Antoine Saint-Exupery

1944

-wydany Arkusz poetycki Krzysztof Kamil Baczyński (tomik poezji)

-powołanie w obrębie PKWN Resort Informacji i Propagandy-> 1945 Centralne Biuro Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk-> ’46 cenzura, jako Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk otrzymała status ministerialny CENZURA

-1944-1950 „Odrodzenie (czasopismo)

-Święto Winkelrida Jerzy Andrzejewski i Jerzy Zagórski [opubl. ’46 wyst. ‘56] (dramat satyryczny?)

-Grom powszedni Tadeusz Gajcy (II tomik poezji) [w środku Do potomnego]

-Polska Ludowa, manifest PKWN. W życiu literackim przestała istnieć już w 1976 roku [„Zapis”, drugi obieg, niezależność]

-Echa leśne Tadeusz Różewicz pseud. Satyr (zbiór poezji i krótkich opowiadań)

1945

-Ocalenie Czesław Miłosz (tomik wierszy) w środku Campo di Fiori (nap.IV ’43)

-1945-1950 „Kuźnica” (czasopismo)

-„Twórczość” (czasopismo, miesięcznik)

-„Tygodnik powszechny” [z przerwami] (czasopismo)

-Związek Pisarzy Polskich na Obczyźnie

-kamienica dla pisarzy w Krakowie- dom wieszczów przy ul. Krupniczej

1946

-Miasto niepokonane i Drewniany koń Kazimierz Brandys DEBIUT(y)

-1946-1950 Zielona Gęś Konstanty Idefons Gałczyński (w „Przekroju”)

-Dwa teatry Jerzy Szeniawski (dramat)

-Powrót Tuwima z emigracji

-powstaje Instytut Literacki w Rzymie->od ’47 Maisons-Laffitte. Jerzy Giedroyć

-Medaliony Zofia Nałkowska (7 opowiadań)

-Niepokój Tadeusz Różewicz (zbiór poezji) [w środku Ocalony „mam dwadzieścia cztery lata ocalałem prowadzony na rzeź] wyd. 1947????

1947

-Pożegnanie z Marią i Pewien żołnierz Tadeusz Borowski (zbiory opowiadań)

-Dżuma Albert Camus (powieść)

-Traktat moralny Czesław Miłosz

1948

-Popiół i Diament Jerzy Andrzejewski (powieść)

-Kamienny świat Tadeusz Borowski (zbiór opowiadań)

-Epoka pieców A.Rudnicki

-Czerwona rękawiczka Tadeusz Różewicz

1949

-„Nowe Książki” (czasopismo, miesięcznik)

-Niemcy Leon Kruczkowski (dramat)

-Rok 1984 George Orwell (antyutopia)

-IV WALny Zjazd ZZLP w Szczecinie (socrealizm)

-Kwiaty polskie Julian Tuwim (poemat dygresyjny)

1950

-1950-1963 „Nowa Kultura” (czasopismo)

-DEBIUT Zbigniewa Herberta [jakies trzy wiersze]

-Przy budowie Tadeusz Konwicki (fabularyzowany reportaż) DEBIUT ksiązkowy

1951

-1951-1990 „Życie Literackie” Kraków (czasopismo)

-powrót Słomińskiego z emigracji

-Inny świat. Zapiski sowieckie [wyd. w jęz. Ang., w Pl. W ’53 w Londynie] (proza wspomnieniowa)

-1951-1952 Zniewolony umysł Czesław Miłosz [w siedzibie „Kultury”]

-’51-’66 pisana Operetka Witolda Gombrowicz [trzecia i ostatania sztuka sceniczna] (operetka? )

1952

-Czekając na Godota Samuel Becket (dramat)

-Stary człowiek i morze Ernest Hemingway (opowiadanie)

-Dlatego żyjemy Wisława Szymborska (zbiór poezji) debiut?

1953

-Pierwszy krok w chmurach Marek Hłasko napisane (zbiór opowiadań m.in. Baza Sokołowska) DEBIUT

-Zdobycie władzy Czesław Miłosz (I powieść Miłosza)

-Ślub Witold Gombrowicz [wyst.1960] (dramat)

-Trans-Atlantyk Witold Gombrowicz (powieść)

-Zdobycie władzy Czesław Miłosz (powieść)

-Półpancerze praktyczne Sławomir Mrożek (pierwszy zbiór opowiadań) konwencja socrealistyczna

1954

-Głos w dyskusji o młodzieży Andrzej Bursa (poemat) DEBIUT

-Dolina Issy Czesław Miłosz

-Władza Tadeusz Konwicki (powieść polityczna)

1955

-Dolina Issy Czesław Miłosz [nap.1954 Francja] opubl. Przez Instytut Literacki (powieść)

- „Prapremiery pięciu poetów” Herbert, Białoszewski, Jerzy Harasymowicz, Stanisław Czycz, Bohdan Drozdowski w „Życiu Literackim”

-Czarny potok Leopold Buczkowski

-1955-1956 Odwilż. Termin od tytułu powieści IIji Erenburga ottiepiel ZSRR 1954, PL 1955 tlum.Jan Brzechwa

-Poemat dla dorosłych Adam Ważyk. Opubl. W „Nowej Kulturze” [odebrany jako sygnał odwilży]

-1955-1963 polska szkoła filmowa-> Andrzej Wajda, Tadeusz Konwicki, Andrzej Munk, Kazimierz Kutz, Wojciech J. Has

1956

-Skowyt i inne wiersze A.Ginsberg (tom poezji) beat generation, pokolenie beatników

-Obroty rzeczy Miron Białoszewski (tomik poezji) DEBIUT [w środku: Podłogo pobłogosław]

-1956-1971 „Współczesność” Czasopismo

-Ballada Rycerska Stanisław Grochowiak, pokolenie „Współczesności” (zbiór poezji) DEBIUT?

-Jaskinia filozofów Zbigniew Herbert w „Twórczości”

-Struna światła Zbigniew Herbert (I tom poezji)

-Pierwszy krok w chmurach [wydane] Marek Hłasko DEBIUT (zbiór opowiadań) „Biblia pokolenia października”

-1956-1962 Sława i Chwała Jarosław Iwaszkiewicz

1957

-Ciemności kryją ziemię Jerzy Andrzejewski (opowiadanie)

-nagroda Nobla dla Albert Camus

-Hermes, pies i gwiazda Zbigniew Herbert (tom poezji)

-Wzlot Jarosław Iwaszkiewicz

-Myśli nieuczesane Stanisław Jerzy Lec (druk. Od ’54) (zbiór aforyzmów)

-Wołanie do Yeti Wisława Szymborska (zbiór poezji) [powtórny debiut poetki

1958

-„Odra” Wrocław (czasopismo, miesięcznik)

-premiera Policji SLawomira Mrożka (dramat)

-emigracja Marka Hłaski

-powrót Wańkowicza z emigracji

-Rodzinna Europa Czesław Miłosz

-Hymn bałwochwalczy Halina Poświatowska (zbiór wierszy) debiut?

1960

-Bramy raju Jerzy Andrzejewski (opowiadanie)

-premiera Kartoteki Tadeusza Różewicza (I dramat Róż.)opublikowana w „Dialogu”

1961

-Góry nad czarnym morzem Wilhelm Mach (powieść- technika autotematyczna)

-Solaris Stanisław Lem (SF)

1961

-Tylko Beatrycze Teodor Parnicki (powieść historyczna)

1963

-Idzie skacząc po górach Jerzy Andrzejewski (powieść)

-1963-1981 „Kultura” (czasopismo)

-emigracja (niedobrowolna?) Aleksandra Wata

-emigracja Sławomira Mrożka

-Sennik współczesny Tadeusz Konwicki (powieść)

-Dużo ognia Edward Stachura (tomik poezji)

1964

-List 34 m.in. Stefan Kisielewski – pierwszy publiczny protest w dziejach PRL

-Tango Sławomir Mrożek (tragikomedia) wystawiony 1965???

1965

-DEBIUT Stanisława Barańczaka w miesięczniku „Odra”

-nagroda miasta Wrocławia dla Urszuli Kozioł

-DEBIUT Rafała Wojaczka w miesięczniku „Poezja”

1967

-DEBIUT Adama Zagajewskiego w „Życiu Literackim”

1968

-Korekta twarzy książkowy debiut Stanisława Barańczaka

-emigracja pisarzy z powodów antysemickich i antyinteligenckich

-Leszek Kołakowski zmuszony do emigracji

1969

-nagroda Nobla dla Samuela Becketa

-Akt urodzenia Ryszard Krynicki (zbiór wierszy)

1970

-Pamiętnik z powstania warszawskiego Miron Białoszewski

-mowa Jerzego Andrzejewskiego na pogrzebie Pawła Jasiennicy

1971

-(1971-1981) „Teksty” (od 1990) „Teksty Drugie” (czasopismo, miesięcznik)

-1971-1995 Dziennik pisany nocą Gustaw Herling Grudziński „Kultura”-> „Rzeczpospolita”

-Chleb rzucony umarłym Bogdan Wojdowski

1974

-Kronika wypadków miłosnych Tadeusz Konwicki (powieść)

-Gdzie wschodzi słońce i kędy zapada Czesław Miłosz (zbiór poezji)

-Pan Cogito Zbigniew Herbert (zbiór poezji) [w środku: Przesłanie Pana Cogito]

1975

-Rozmowy z katem Kazimierz Moczarski (zbeletryzowana relacja)

1977

-Kompleks polski Tadeusz Konwicki- pierwsza w Polsce powieść wydana poza zasięgiem cenzury

-Zdążyć przed Panem Bogiem Hanna Krall (wywiad z Markiem Edelmanem)

-1977-1982 Warszawa, „Zapis” [wyd. w drugim obiegu kwartalnik o profilu literacko społecznym] redaktorzy-założyciele: Stanisław Barańczak, Wiktor Woroszylski, Jacek Bocheński

1978

-Cesarz Ryszard Kapuściński [cesarz Etiopii Hajle Syllas?] (reportaż)

1979

-Miazga Jerzy Andrzejewski (realistyczna powieść współczesna)

-Mała Apokalipsa Tadeusz Konwicki [jako 10. Zeszyt „Zapisu”]

-Poezje wybrane Jan Twardowski [w środku: Oda do rozpaczy]

1980

-kolejna fala emigracji z Polski (m.in. Nowa Fala- Barańczak, Zagajewski, Jacek Bierezin)

1982

-„Zeszyty Literackie” Paryż

-Szach-in-szach Ryszard Kapuściński [szach Iranu Rezy Pahlavi] (reportaż)

1986

-Początek Andrzej Szczypiorski (powieść) wyd. przez Instytut Literacki

1988

-zaczynają wychodzić Dzienniki Marii Dąbrowskiej

1990

-11IV ostatecznie rozwiązano urząd cenzury

-Wiedźmin Andrzej Sapkowski

1996

-Widok z ziarnkiem piasku Wisława Szymborska (zbiór poezji)

1998

-Heban Ryszard Kapuściński (reportaż)

2003

-Dziennik Paryski Jerzy Andrzejewski (dziennik)