SAMOGŁOSKI: a, o, u, e, y, i, ą, ę
I. Ze względu na ruchy pionowe języka samogłoski dzielimy na:
- wysokie: u, y, i
- średnie: ę, e, o, ą
- niskie: a
II. Ze względu na ruchy poziome języka samogłoski dzielimy na:
- przednie: e, y, i, ę
- środkowe: a
- tylne: u, ą, o, [ó]
III. Ze względu na udział rezonansu nosowego i ustnego samogłoski dzielimy na:
- ustne: a, o, u, e, y, i
- nosowe: ą, ę
SPÓŁGŁOSKI
I. Ze względu na sposób artykulacji spółgłoski dzielimy na:
- szczelinowe: w, f, z, s, ż, sz, ź, ś, ch
- zwarto-szczelinowe: c, dz, dż, cz, dź, ć
- zwarte: b, p, d, t, k, g
- półotwarte: l, ł, m, n, r
II. Ze względu na miejsce artykulacji spółgłoski dzielimy na:
- wargowe: b, p, f, w
- przedniojęzykowe: z, s, dz, c, d, t, n, ż, sz, dż, cz, l, r
- środkowojęzykowe: ź, ś, dź, ć, ń
- tylnojęzykowe: k, g, ch
III. Ze względu na położenie środka języka spółgłoski dzielimy na:
- miękkie: ś, ć, ź, ń, dź, j
- twarde: p, b, f, w, s, z, c, Ch, dz, n, m, l, ł, k, g, t, d, sz, ż, cz, dż, r
IV. Ze względu na ruchy wiązadeł głosowych spółgłoski dzielimy na:
- dźwięczne: b, d, g, w, z, ź, ż, l, ł, r, m, n, j, dz, dź, + wszystkie samogłoski.
- bezdźwięczne: p, t, k, f, s, ś, sz, c, ć, cz, ch
V. Ze względu na udział rezonansu nosowego:
- nosowe: m, n, ń, ą, ę
- ustne: b, c, d, k, s, t, p, l, w, z i pozostałe oprócz nosowych.