Ciśnienie akustyczne, zmienne w czasie ciśnienie panujące w ośrodku wywołane przez zaburzenia o charakterze drgań. Ciśnienie akustyczne opisuje się jako falę rozprzestrzeniającą się lub stojącą, sumuje się je z ciśnieniem statycznym ośrodka (np. atmosferycznym).Ciśnienie akustyczne odbieramy jako dźwięki. Dźwięki słyszalne dla człowieka to ciśnienia akustyczne mieszczące się w przedziale od 2·10^-5 Pa do 2 Pa.

Natężenie dźwięku – miara energii fali akustycznej, której jednostką jest W/m². Jest ona równa średniej wartości strumienia energii akustycznej przepływającego w czasie 1 s przez jednostkowe pole powierzchni (1 m²) zorientowanej prostopadle do kierunku rozchodzenia się fali.

Akustyczne krzywe korekcyjne (ergonomia w leśnictwie), w celu umożliwienia określania zagrożeń akustycznych na stanowiskach pracy i ich porównywania wprowadzono w akustyce krzywe korekcyjne  dźwięków A, B, C w zależności od charakteru hałasu na stanowisku pracy. I tak krzywa korekcyjna A - koryguje wartości fali akustycznej adekwatnie dla parametrów częstotliwościowych słyszalności dźwięku ucha ludzkiego (w [dB(A)]); krzywa C - stosowana jest dla hałasów niskiej częstotliwości (w [dB(C)]); krzywa D - dla monitorowania  hałasów samolotowych  (w [dB(D)]). Krzywa B - obejmuje dźwięki w zakresie (dB(C) - dB(A)). Na rycinie przedstawiono przebieg akustycznych krzywych korekcyjnych. 

Ze względu na właściwości ludzkiego słuchu, tzn. dźwięki o takim samym poziomie ale różnym widmie są słyszane inaczej, stosuje się przetwarzanie sygnału przez filtry wagowe (korekcyjne) o znormalizowanych charakterystykach. Kształtowanie sygnału mierzonego przy pomocy filtrów wagowych nazywane jest ważeniem częstotliwościowym (ang. frequency weighting).

Krzywe wagowe: A – dla niskich poziomów ciśnienia SPL

B – dla średnich poziomów ciśnienia

C – dla wysokich wartości ciśnienia

D – do pomiaru hałasów lotniczych

L – krzywa płaska (brak ważenia – linear)

Czynniki szkodliwe w środowisku pracy - to czynniki, których oddziaływanie na pracownika prowadzi lub może prowadzić do powstania choroby zawodowej lub innego schorzenia związanego z wykonywaną pracą. Czynniki szkodliwe w środowisku pracy można podzielić na następujące kategorie:

• czynniki fizyczne np. hałas,

• czynniki chemiczne np. benzen,

• pyły np. pył drzewa twardego.

     Czynniki uciążliwe w środowisku pracy - to czynniki, których oddziaływanie na pracownika może być przyczyną złego samopoczucie lub nadmiernego zmęczenia, które nie prowadzi jednak do trwałego pogorszenia stanu zdrowia. Mogą one jednak prowadzić do dłuższej nieobecności pracownika z powodu choroby i obniżenia wydajności. Do głównych czynników o charakterze uciążliwym zaliczyć można następujące kategorie:  

• Mikroklimat

• Monotonia

• Obciążenie psychiczne

• Obciążenie statyczne

• Oświetlenie

• Wysiłek fizyczny

Luminancja – wielkość fotometryczna będąca miarą natężenia oświetlenia padającego w danym kierunku. Opisuje ilość światła, które przechodzi lub jest emitowane przez określoną powierzchnię i mieści się w zadanym kącie bryłowym. Jest to miara wrażenia wzrokowego, które odbiera oko ze świecącej powierzchni.

Jednostką luminancji w układzie SI jest kandela na metr kwadratowy (cd/m²) nazywana też nit (nt).

Olśnienie

Olśnieniem nazywa się pewien przebieg (stan) procesu widzenia, przy którym występuje odczucie niewygody lub zmniejszenie zdolności rozpoznawania przedmiotów czy jedno i drugie, w wyniku niewłaściwego rozkładu luminancji lub niewłaściwego zakresu luminacji albo nadmiernych kontrastów w przestrzeni lub w czasie.

Olśnienie jest doznaniem wywołanym jaskrawymi powierzchniami występującymi w polu widzenia.

Z punktu widzenia występujących skutków wyróżnia się następujące rodzaje olśnienia:

• przeszkadzające – zmniejszające zdolność widzenia na bardzo krótki, ale zauważalny czas i bez wywoływania uczucia przykrości

• oślepiające – olśnieni tak silne, ze przez pewien zauważalny czas żaden przedmiot nie może być spostrzeżony. Jest to skrajny przypadek olśnienia przeszkadzającego.

• przykre – wywołujące uczucie przykrości, niewygody, rozdrażnienia oraz wpływające na brak koncentracji bez zmniejszenia zdolności widzenia. Natychmiast po usunięciu przyczyny olśnienia niewygoda ustępuje. Olśnienie to zależy od : luminancji poszczególnych źródeł olśniewających, luminacji tła, na którym znajdują się źródła, ich położenia względem obserwatora oraz ich liczby w polu widzenia.

Natężenie oświetlenia

• Natężenie oświetlenia € jest ot gęstość powierzchniowa strumienia świetlnego padającego na daną płaszczyznę, czyli jest to stosunek strumienia świetlnego padającego na płaszczyznę do jej pola powierzchni E = F/S

• Jednostką natężenia oświetlenia jest luks (lx), gdzie: lx = lm/m²;

• Natężenie oświetlenia ma wpływ na szybkość, bezpieczeństwo i komfort spostrzegania i wykonania zadania wzrokowego. Wartości natężenia oświetlenia podane w normie zapewniają w wygodę widzenia i potrzebę wydolności.

Równomierność oświetlenia (d) na danej płaszczyźnie wyznacza się jako iloraz najmniejszej zmierzonej wartości natężenia oświetlenia występującej na danej płaszczyźnie (Emin) do średniego natężenia oświetlenia na tej płaszczyźnie (EŚr): d = Emin/Eśr, gdzie:

Eśr = (E1 + E2 + … + En) /n;

n - liczba punktów pomiarowych

E1+En – wyniki pomiarów w kolejnych punktach pomiarowych

W normie ustalono minimalne dopuszczalne wartości równomierności oświetlenia w polu zadania i w polu bezpośredniego otoczenia. Przyjmuje się, że równomierność oświetlenia na płaszczyźnie roboczej (w polu zadania) powinna wynosić co najmniej 0,7,a w polu bezpośredniego otoczenia – co najmniej 0,5.

Luminancja (L) jest to fizyczna miara jaskrawości. Zależy ona od natężenia oświetlenia na obserwowanym obiekcie, właściwości odbiciowych powierzchni obiektu (barwa, stopień chropowatości) oraz od jego pola pozornej powierzchni świecącej.

Pozorna powierzchnia świecąca jest to wielkość postrzeganej przez obserwatora powierzchni płaszczyzna świecącej uzależniona od kierunku jej obserwacji.

Zadanie wzrokowe elementy wzrokowe wykonywanej pracy.

Pole zadania CZESC POLA W MIEJSCU PRACY, GDZIE WYKONYWANE JEST ZADANIE WZROKOWE. W MIEJSCACH, DLA KTÓRYCH WLELKOSCI LUB POŁLOŻENIE POLA ZADANIA JEST NIEZNANE, JAKO POLE ZADANIA NA LEZY UZNAĆ POLE, GDZIE ZADANIE MOZE BYĆ WYKONYWANE.

Pole bezpośredniego otoczenia

Pas o szerokości co najmniej 0,5m otaczający pole zadania, występu i pracy w polu widzenia.

Kąt ochrony - kąt między poziomą płaszczyzną i pierwszą linią wzroku, przy której święcące części lamp w oprawie oświetleniowej są bezpośrednio widoczne.

Równomierność oświetlenia stosunek minimalnego natężenia oświetlenia do średniego natężenia oświetlenia na powierzchni.

Migotanie powoduje dekoncentracje i może wywoływać fizjologiczne skutki takie jak bó1 głowy. Efekty stroboskopowe mogą wywoływać niebezpieczne sytuacje w wyniku zmian w postrzeganiu maszynowych ruchów obrotowych i postępowo zwrotnych. Zaleca sie takie projektowanie oświetlenia ,aby nie było migotania i efektów stroboskopowych.

Aspekty barwy- Jakości barwy "blisko białego" światła lampy określane są dwiema cechami: wyglądem barwy samej lampy, zdolnością do oddawania barw, wpływającą na wygląd barw obiektów i osób oświetlonych przez Lampe. Te dwie cechy na leży rozważać dzielnie.

Oświetlenie kierunkowe może być użyte w celu intensywnego oświetlenia obiektów, podkreślenia faktury i poprawienia wyglądu osób w obrębie przestrzeni. Takie oświetlanie określa się terminem. "modelowanie". Oświetlenie kierunkowe zadania wzrokowego może także wpływać na jego widzialność.

Kwantyl - parametr służący do opisu populacji — taka liczba x_q, że 100q% elementów danej populacji ma wartość badanej cechy nie większą od x_q;

Wymiary antropometryczne
Do kształtowania stanowiska pracy pod kątem wygody użytkownika i funkcjonalności projektowanych elementów niezbędna jest znajomość wymiarów człowieka, zwanych wymiarami antropometrycznymi. Ich wykorzystanie umożliwia ustalenie wielkości przestrzeni pracy, adekwatnych rozmiarów powierzchni pracy i jej wysokości, rozmiarów siedzisk i urządzeń pracowniczych oraz optymalne rozmieszczenie wymienionych elementów, urządzeń sygnalizacyjnych i sterowniczych względem siebie i względem użytkownika. 

W praktyce istnieje podstawowa trudność, wynikająca ze znacznego zróżnicowania wymiarów (i innych cech, jak siła) poszczególnych członków populacji. Jego podłożem może być pochodzenie etniczne, płeć, wzrost, rozwój, stadium wiekowe czy klasa społeczna i zawodowa. Wspomniana trudność uniemożliwia zasadniczo stworzenie optymalnego stanowiska pracy, którego ukształtowanie przestrzeni pokrywałoby się z potrzebami wszystkich pracowników. Często w projektach uwzględnia się oczywiście regulowalność pewnych elementów stanowiska pracy, która wyrównuje indywidualne różnice, jednakże względy ekonomiczne i technologiczno-konstrukcyjne ograniczają możliwość pełnej adaptacyjności parametrów stanowiska do pracownika.

Czynniki szkodliwe w środowisku pracy - to czynniki, których oddziaływanie na pracownika prowadzi lub może prowadzić do powstania choroby zawodowej lub innego schorzenia związanego z wykonywaną pracą. Czynniki szkodliwe w środowisku pracy można podzielić na następujące kategorie

czynniki fizyczne np. hałas,

czynniki chemiczne np. benzen,

pyły np. pył drzewa twardego.

Czynniki uciążliwe w środowisku pracy - to czynniki, których oddziaływanie na pracownika może być przyczyną złego samopoczucie lub nadmiernego zmęczenia, które nie prowadzi jednak do trwałego pogorszenia stanu zdrowia. Mogą one jednak prowadzić do dłuższej nieobecności pracownika z powodu choroby i obniżenia wydajności. Do głównych czynników o charakterze uciążliwym zaliczyć można następujące kategorie

Mikroklimat

Monotonia

Obciążenie psychiczne

Obciążenie statyczne

Oświetlenie

Wysiłek fizyczny

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (DZ.U. Nr 217, poz. 1833 z późn. zm) ustala najwyższe dopuszczalne stężenia czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (NDS) i najwyższe dopuszczalne natężenia fizycznego czynnika szkodliwego dla zdrowia w środowisku pracy (NDN) jako

Czynniki szkodliwe w środowisku pracy.

a) Czynniki szkodliwe w środowisku pracy - to czynniki, których oddziaływanie na pracownika prowadzi lub może prowadzić do powstania choroby zawodowej lub innego schorzenia związanego z wykonywaną pracą. Czynniki szkodliwe w środowisku pracy można podzielić na następujące kategorie:

- czynniki fizyczne np. hałas,

- czynniki chemiczne np. benzen,

- pyły np. pył drzewa twardego.

b) Czynniki uciążliwe w środowisku pracy - to czynniki, których oddziaływanie na pracownika może być przyczyną złego samopoczucie lub nadmiernego zmęczenia, które nie prowadzi jednak do trwałego pogorszenia stanu zdrowia. Mogą one jednak prowadzić do dłuższej nieobecności pracownika z powodu choroby i obniżenia wydajności. Do głównych czynników o charakterze uciążliwym zaliczyć można następujące kategorie:

- Mikroklimat

- Monotonia

-Obciążenie psychiczne

-Obciążenie statyczne

-Oświetlenie

- Wysiłek fizyczny

2.

a)Fazy istnienia systemu (system działania Człowiek – Obiekt Techniczny)

-Faza konceptualna

-Faza projektowa

-Faza wykonania i badania prototypu

-Faza wykonania wersji seryjnej

-Faza eksploatacji obiektu technicznego

-Faza likwidacji obiektu technicznego

b)Systemy projektowane i projektującesystemy projektowne

W wyniku projektowania powstaje coś więcej niż sam „przedmiot projektowany” - niezależnie od tego, czy projektant zdaje sobie z tego sprawę, czy też nie. Zaprojektowany i następnie wykonany przedmiot techniczny (artefakt) swoim istnieniem zmienia zastany fragment rzeczywistości. Można więc stwierdzić, że projektant konceptualnie modyfikuje pewien fragment rzeczywistości, wprowadzając do niego (również konceptualnie) wirtualne „przedmioty projektowane”. Trudno z góry dokładnie określić granicę zmienianej rzeczywistości. Jest to jedna z ważnych przyczyn brakujących pełnej przewidywalności wszystkich skutków projektowania. Zakreślając jednak (z uświadomym ryzykiem) pewien fragment rzeczywistości, w stosunku do którego przewidujemy oddziaływanie zmiany, zbliżamy się do pojęcia przedmiotu projektowanego.

Składa się on – jak cały realny świat – z pewnych obiektów (ludzi, zwierząt, roślin, przedmiotów technicznych, tworów geologicznych itp.) oraz różnorodnych relacji (stosunków, zależności, związków) zachodzących między nimi. W ten sposób definiujemy system – przedmiotem projektowania jest więc system będący fragmentem rzeczywistości (nadsystemu). System ten działa w sposób celowy i zaplanowany, lecz działania te są w określony sposób uzależnione od warunków zewnętrznych.

Zmiany wprowadzane do systemu wskutek projektowania mogą być przewidywalne lub nieprzewidywalne w odniesieniu do ich rodzaju, siły oddziaływania, kosztów, zasięgu czasu ujawniania się i okresu trwania. Zmiany te mogą być ponadto pożądane lub niepożądane, albo – pozytywne lub negatywne (z możliwym stopniowaniem tej cechy w wymienionym zakresie znaczeniowym)......... W przypadku projektowania systemów złożonych z ludzi i obiektów technicznych, „człon techniczny” przedmiotu projektowania powinien być dostosowany do człowieka, zaś „człon człowieczy” - do części technicznej”. Jest to zasada „projektowania humanistycznego”, które bazuje na dorobku ergonomii.

Przedmiotem projektowania ergonomicznego jest system złożony zawsze z dwóch podsystemów: ludzkiego oraz technicznego. Jest to klasyczny obiekt badań ergonomii nazwany systemem (lub układem): człowiek-maszyna, człowiek-praca lub człowiek-obiekt techniczny. Z uwagi na wymóg jednoznaczności i ogólności w dalszych rozważaniach używana będzie nazwa człowiek-obiekt techniczny.

c) Systemy projektujące

Zespołowość (grupa) sprawcy projektowania. Sprawcę procesu projektowania można więc potraktować jako system projektujący złożony z projektantów jako elementów systemu, z wzajemnych powiązań i relacji o charakterze informacyjnym oraz emocjonalnym, mający określone, obustronne związki z otoczeniem. System projektujący i jego otoczenie – struktura hierarchiczna. OTOCZENIE SYSTEMU PROJEKTUJĄCEGO( eksperci, zleceniodawca, inwestor, wykonawca, transport, użytkownik, serwis, ekolog)Generalny projektant ->pracownie-> zespoły

d) Ergonomiczne kryteria projektowe

Kryteria są merytoryczną i metodologiczną podstawą podejmowanych decyzji. Dostarczają one projektantowi niezbędnych informacji i ukierunkowują jego myśli w stronę rozwiązań o pożądanych cechach. Ergonomiczne kryteria projektowe będą się zatem przyczyniać do powstawania projektów o wysokiej ergonomicznej jakości.

Przytoczona wyżej definicja wskazuje, że kryteria są podstawą podejmowania określonych decyzji związanych z ocenianiem, klasyfikacją, wyborem i podobnymi działaniami dokonywanymi na pewnych obiektach. W procesie projektowania taka komfortowa sytuacja nie występuje nigdy. Obiekt oceniany znajduje się w chwili poczęcia i wiele istotnych informacji o nim po prostu nie istnieje. Dopuszczalny równoważny poziom ciśnienia akustycznego na stanowisku roboczym wynosi 85 dB – tak brzmi kryterium diagnostyczne. W przypadku ergonomicznych kryteriów projektowania, przestrzeń tę tworzy sześć podstawowych wymiarów: hierarchiczny, funkcyjny, treściowy, logiczny, podmiotowy, walidacyjny.

e) Projektowanie procesu pracy i przestrzeni pracy

Projektowanie procesu pracy

Należy dokonać dokładnej specyfikacji wszystkich zadań i operacji, które

będzie wykonywał człowiek-operator na stanowisku pracy, a także podstawowych

zadań i operacji związanych z obsługą techniczną maszyny, wykonywaną

przez pracowników serwisu.

3. Ćw.

a)Światłość w fotometrii – wielkość charakteryzująca wizualną jasność źródła światła. Światłość jest podstawową wielkością w fotometrii wizualnej. Jednostką światłości jest kandela, która należy do jednostek podstawowych układu jednostek SI.

Z innymi wielkościami fotometrycznymi światłość wiąże się następującym równaniem co oznacza, że światłość M jest równa stosunkowi strumienia świetlnego dΦ emitowanego w nieskończenie mały kąt bryłowy dΩ do wartości tego kąta.

b)Luminacja, jaskrawość, blask, jasność powierzchniowa, L, wielkość fotometryczna (fotometria) charakteryzująca świecenie ciał (światłem własnym lub odbitym).Luminacja mierzona jest w określonym kierunku, wyraża się wzorem: L=(dl/dS)•cosα, gdzie dl/dS - lokalna wartość stosunku natężenia światła w pewnym kierunku do rzutu powierzchni świecącej na płaszczyznę normalną do tego kierunku, kąt α zawiera się pomiędzy wybranym kierunkiem a normalną do świecącej powierzchni.

c)Analogicznie definiuję się luminację energetyczną, wówczas natężenie światła zastępuje się natężeniem promieniowania. Jednostką luminacji jest kandela na m² (cd/m², nit)

d) Strumień świetlny – wielkość fizyczna z dziedziny fotometrii wizualnej określająca całkowitą moc światła emitowanego z danego źródła światła mogącego wywołać określone wrażenie wzrokowe.

Strumień świetlny oznaczany jest literą Φ. Jego jednostką miary jest lumen. Izotropowe źródło punktowe, którego światłość jest równa 1 kandeli, emituje strumień 4π lumenów.

e) Natężenie oświetlenia - gęstość strumienia świetlnego padającego na daną powierzchnię, równa granicy ilorazu strumienia świetlnego Φ padającego na powierzchnię i pola S tej powierzchni, przy S dążącym do 0.

Gdy znane jest natężenie światła emitowanego ze źródła I, to wzór opisujący natężenie oświetlenia w dowolnym punkcie powierzchni można przedstawić następująco, gdzie E jest natężeniem oświetlenia, α jest kątem między normalną do powierzchni a wektorem skierowanym na źródło światła a r odległością punktu powierzchni od źródła światła.

f)Pole zadania jest to część pola w miejscu pracy, gdzie wykonywane jest zadanie wzrokowe.

g)Pole bezpośredniego otoczenia pas o szerokości co najmniej 0,5 m otaczający pole zadania wzrokowego, występujący w polu widzenia.

4. Podstawowe pojęcia z akustyki

a) Ciśnienie akustyczne – zmienne w czasie odchylenie od średniej wartości ciśnienia statycznego panującego w ośrodku, występujące podczas rozchodzenia się w nim fali akustycznej. Ciśnienie akustyczne opisuje natężenie dźwięku i wyraża się w paskalach.

Najmniejsze ciśnienie akustyczne, które wywołuje u człowieka wrażenie słuchowe wynosi 2·10-5 Pa. Jest to ciśnienie odniesienia, oznaczane p0.

Ponieważ słuch ludzki reaguje na bodźce w sposób logarytmiczny, ciśnienie akustyczne wyraża się często w skali logarytmicznej (w decybelach). Poziom ciśnienia akustycznego to logarytm stosunku ciśnienia zmierzonego p1 do ciśnienia odniesienia.

b) Natężenie dźwięku – miara energii fali akustycznej, której jednostką jest W/m2. Jest ona równa średniej wartości strumienia energii akustycznej przepływającego w czasie 1 s przez jednostkowe pole powierzchni (1 m2) zorientowanej prostopadle do kierunku rozchodzenia się fali.

c) krzywe korekcyjne- w celu umożliwienia kreslania zagrożęń akustycznych na stanowiskach pracy i ich porównywania wprowadzono w akustyce krzywe korekcyjne dźwięków A, B, C w zależności od chrakteru hałasu na stanowisku pracy. I tak krzywa korekcyna A - koryguje wartości fali akustycznej adekwatnie dla parametrów częstorliwościowych słyszalności dźwięku ucha ludzkiego (w [dB(A)]); krzywa C - stosowana jest dla hałasów niskiej częstotliwości (w [dB(C)]); krzywa D - dla monitorowania hałasów samolotowych (w [dB(D)]). Krzywa B - obejmuje dźwięki w zakresie (dB(C) - dB(A)). Na rycinie przedstawiono przebieg akustycznych krzywych korekcyjnych.

d) źródła hałasu –

A. Mechaniczne

1) drgania

2) uderzenia

3) tarcie

4) inne

B. Elektryczne

1) magnetyczne

2) magnetostrykcyjne

3) łuk elektryczny

4) inne

C. Technologiczne

1) procesy skrawania i przecinania

2) zmiana spójności materiałów

3) procesy pękania

D. aero- i hydrodynamiczne

1) przepływy

2) kawitacja

E. Inne

1) proces spalania

2) zjawiska termiczne

3) zjawiska chemiczne

4) wybuchy

5) fale uderzeniowe [bibliografia]

5. a)Ergonomia stanowisk pracy:

Przedmiotem badań jest układ człowiek - maszyna - warunki materialnego otoczenia pracy - warunki pracy na stanowisku roboczym. Celem głównym jest polepszanie warunków pracy człowieka, które obejmuje dostosowanie ich do możliwości pracownika oraz właściwy dobór pracownika do danej pracy i jego edukację obejmującą specyfikę stanowiska.Wyróżnia się ergonomię koncepcyjną (wprowadzanie zasad ergonomii podczas opracowania koncepcji oraz projektowania) i ergonomię korekcyjną (korektę warunków pracy na drodze modernizacji już funkcjonujących stanowisk pracy (maszyn, urządzeń.

b) cechy antropometryczne - Masa ciała, cechy anatomiczne człowieka, jego predyspozycje fizyczne i psychiczne, ze względu na swą stosunkowo małą elastyczność warunkują zagadnienie kształtowania struktury przestrzennej miejsca pracy oraz jego elementów składowych. Informacji na temat budowy, wielkości i proporcji ciała człowieka, dostarcza nauka zwana antropometrią. Wykonywane pomiary antropometryczne opisują sylwetkę:

- wyprostowaną, zajmuje się tym antropometria klasyczna: statyczna i dynamiczna,

- naturalną, jaką przyjmuje człowiek podczas wykonywanej czynności, zajmuje się tym antropometria ergonomiczna.

W antropometrii klasycznej pomiary obejmujące:

-ciało z wyjątkiem głowy - noszą nazwę sematometrii;

- głowę - kefalometrii;

- kości - osteometrii.

Dla cech o charakterze statycznym (w pozycji nieruchomej, stojącej lub siedzącej) wykonywane są pomiary:

- wysokości, które służą do określenia odległości punktów antropometrycznych od położenia, na którym stoi lub siedzi badany ( w pionie);

- długości (poszczególnych części ciała);

- szerokości i głębokości;

-obwodów;

-średnicy chwytu rękojeści;

- współrzędnych sklepienia stopy;

-kątów między palcami ręki;

Pomiary cech dynamicznych obejmują:

- kąty odchylenia kończyn górnych i dolnych (całych i ich części): w dół, w górę, w lewo i prawo,

- kąty odchylenia i skrętów głowy,

- kąty skrętu kończyn i ich części,

-kąty odchylenia grzbietowego i podeszwowego stopy,

-kąty odchylenia ręki zaciśniętej na uchwycie cylindrycznym.