Warunki techniczne dla garaży wszelkich typów oraz ich elementów funkcjonalnych i techniczno-budowlanych

Podstawowe warunki techniczne dla garaży

■ Rozporządzenie MGPiB [19] ustala co następuje:

„§102. 1. Garaż do przechowywania i bieżącej, niezawodowej obsługi samo­chodów osobowych w budynku, stanowiącym samodzielny obiekt budowlany lub część innego obiektu, z zewnętrzną obudową pełną, częściową lub ażuro­wą, powinien mieć:

1) wysokość w świetle konstrukcji co najmniej 2,2 m i do spodu przewo­dów

instalacyjnych 2 m

2) wjazdy lub wrota garażowe co najmniej o szerokości 2,3 m i wysoko­ści 2 m w świetle,

3) elektryczną instalację oświetleniową w garażach zbiorowych wielo­stanowiskowych,

4) wymianę powietrza (dotyczy tylko garaży zamknię­tych)

5) wpusty kanalizacyjne z osadnikami błota, olejów i smarów: w ga­rażach z instalacją wodociągową, w garażach podziemnych

6) instalacją przeciwpożarową, wymaganą przepisami szczególnymi,

zabezpieczoną przed zamarzaniem.

2. Garaż, o którym mowa w ust, powinien spełniać wymagania oraz przepisy dotyczące ochrony przeciwpożarowej.

Przepisy te odnoszą się do wszelkich typów (form) garaży, także otwar­tych, czyli nie mających pełnych ścian zewnętrznych. Jednakże w garażach otwar­tych nie można praktycznie wykonać instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych ze względu na niemożliwość zabezpieczenia ich przed zamarzaniem w porze zimowej, albo trzeba ograniczyć je do zamkniętych części garażu, w których mieści się np. dyżurka i związane z nią pomieszczenie higieniczno-sanitarne.

Nie rokują powodzenia próby wykonania instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych w całym garażu otwartym, przystosowanych jedynie do użytkowania w porze ciepłej, czyli najwyżej od 15 kwietnia do 31 paździer­nika. Wymagałoby to bowiem nie tylko opróżniania na okres zimowy insta­lacji wodnej, ale także zapewnienia praktycznie niewykonalnej ochrony przed zamarzaniem zamknięć syfonowych wszystkich wpustów kanalizacyjnych i zabezpieczenia ich przed jakimkolwiek zanieczyszczeniem.

Przepisy dotyczące garaży:

1. Obiekty powinny być wyposażane w podręczny sprzęt gaśniczy i agregaty zwane dalej „ sprzętem ", w zależności od zagrożenia ludzi, wielko­ści obciążenia ogniowego oraz powierzchni (jednostki odniesienia).

2. Stosowanie stałych urządzeń gaśniczych, do których zalicza się

stałe urządzenia gaśnicze wodne (tryskaczowe i zraszaczowe), parowe, pia­nowe, gazowe i aerozolowe, proszkowe, jest wymagane w obiektach:

- garażach podziemnych o liczbie stanowisk powyżej 100 lub o wię­cej niż jednej kondygnacji podziemnej.

Instalacje sygnalizacyjno-alarmowe stosuje się w:

- garażach podziemnych o liczbie stanowisk powyżej 50.....

-W przypadku wyposażenia obiektów w stałe urządzenia gaśnicze moż­na zrezygnować z wyposażania ich w instalacją sygnalizacyjno-alarmową."

Garaż znajdujący się w budynku o innym przeznaczeniu powinien mieć ściany i stropy, zapewniające wymaganą izolację akustyczną oraz szczel­ność, uniemożliwiającą przenikanie spalin lub oparów paliwa do sąsiednich pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi.

Przepis ten zobowiązuje do specjalnego potraktowania roli przegród pio­nowych i poziomych w garażach, oddzielających je od pozostałej części bu­dynku z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi. Należy dla ścisłości dodać, że garażu nie uznaje się za pomieszczenie przeznaczone na pobyt ludzi.

■ W zakresie ochrony pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi przed hałasami od garaży wbudowanych lub przybudowanych należy przestrzegać przede wszystkim ustaleń obowiązujących norm:

l)PN-87/B-02151/02. „Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem po­mieszczeń w budynkach. Dopuszczalne wartości poziomu dźwięku w po­mieszczeniach",

2)PN-87/B-02151/03. „Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem po­mieszczeń w budynkach. Izolacyjność przegród w budynkach oraz izola-cyjność akustyczna elementów budowlanych. Wymagania".

3)PN-EN-ISO 717-1:1999. „Akustyka. Ocena izolacyjności akustycznej w budynkach i izolacyjności akustycznej elementów - izolacyjność od dźwięków powietrznych."

4) PN-EN-ISO 717-2:1999. „Akustyka, j.w. - izolacyjność od dźwięków ude­rzeniowych.

5)PN-EN-ISO 11654:1999. „Akustyka. Wyroby dźwiękochłonne używane w budownictwie. Wskaźnik pochłaniania dźwięku.

■ Spełnienie wymagań w zakresie ochrony akustycznej eliminuje praktycznie możliwość wbudowania garaży otwartych w budynki z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi. Zresztą, przepis zabrania sytuowa­nia pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi powyżej kondygnacji przeznaczonych na garaż otwarty, natomiast nierealne ze względów użyt­kowych, technicznych i ekonomicznych byłoby projektowanie garażu otwartego powyżej kondygnacji z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi.

■ Konieczność zapewnienia odpowiedniej izolacyjności akustycznej i szczelności przegród, w szczególności poziomych, w garażach zamkniętych wbudowanych w budynki z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi, przemawia za zastosowaniem do ich budowy monolitycznych konstrukcji żel­betowych o grubości zapewniającej dostateczną izolacyjność akustyczną, po­nieważ nie mają one żadnych złączy, spoin i mikroszczelin, nieuniknionych np. w konstrukcjach murowanych lub prefabrykowanych. Niezależnie jednak od naturalnej, stosunkowo wysokiej szczelności przegród monolitycznych, stro­py dzielące część garażową od położonych nad nią pomieszczeń przeznaczo­nych na pobyt ludzi należy izolować szczelną folią (PCW) zgrzewaną, układa­ną na starannie wyrównanej i zatartej gładzi cementowej. Dopiero na takiej szczelnej folii wykonuje się podłogę pływającą z odpowiednią izolacją ter­miczną i akustyczną.

Mimo tych pozytywnych cech monolitycznych konstrukcji żelbeto­wych, nie ma jednak przeciwwskazań, aby w domach jednorodzinnych prze­grody pionowe i poziome (oddzielające garaże wbudowane lub przybudo­wane do części mieszkalnej) nie wykonywać w technologii tradycyjnej, ewentualnie z użyciem prefabrykatów drobnowymiarowych. Trzeba jed­nak wykonywać je z maksymalną starannością, a na stropach w każdym wypadku należy starannie układać szczelną izolację z folii PCW zgrzewa­nej. Niedostateczną izolacyjność akustyczną wielu rodzajów stropów sto­sowanych w tym budownictwie można zrekompensować dodatkową izola­cją akustyczną niepalną podwieszaną pod stropem garażu lub na stropie, w jego warstwie podłogowej.

■ Do podstawowych warunków technicznych dla wszelkich typów garaży należy zaliczyć również następujące:

1. Posadzka w garażu nie powinna być śliska i powinna mieć spadki do wewnętrznego lub zewnętrznego wpustu kanalizacyjnego. W zabu­dowie jednorodzinnej i zagrodowej dopuszcza się kierowanie spadków po­sadzki bezpośrednio na teren działki.

2. W garażu krawędzie płaszczyzny postojowej i manewrowej, a także znajdujących się w niej otworów, należy ograniczyć progiem (obrzeżem) o wysokości 30 mm, uniemożliwiającym spływ wody lub innej cieczy na zewnątrz i na niższy poziom garażowania. Na drodze ruchu pieszego próg ten powinien być odpowiednio wyprofilowany w sposób umoż­liwiający przejazd wózkiem inwalidzkim.

Instalowanie w garażu studzienek rewizyjnych instalacji, aparatów i przewodów gazowych oraz umieszczanie otworów od palenisk lub otworów przeznaczonych do czyszczenia kanałów dymowych, spalino­wych i wentylacyjnych jest zabronione.

Dopuszcza się prowadzenie przewodów gazowych z rur stalowych bez szwu, łączonych za pomocą spawania, przez jedną kondygnację garażu, znaj­dującą się bezpośrednio pod budynkiem, pod warunkiem zabezpieczenia tych przewodów przed uszkodzeniem."

Należy dodać uwagę, że w garażach otwartych, nie mających z natury rzeczy ogrzewania i - w konsekwencji - instalacji wodociągowej i kanalizacyjnej, spływ wody używanej w porze ciepłej do zmywania posadzek i doprowadzanej elastycznymi wężami z zewnętrznych zaworów czerpalnych, należy skierować do zewnętrznych wpustów kanali­zacyjnych, co praktycznie jest realne jedynie w garażach jedno- i dwukondy-gnacyjnych.

Parametry stanowisk postojowych i dróg manewrowych w garażach

■ Parametry stanowisk postojowych i dróg manewrowych w gara­żach są następujące:

1. Dojazd (droga manewrowa) do stanowisk postojowych w garażu jednoprzestrzennym bez ścian wewnętrznych powinien mieć szerokość dostoso­waną do warunków ruchu takich samochodów, jakie mają być przechowywane, oraz do sposobu ich usytuowania w stosunku do osi drogi, ale co najmniej:

1) przy usytuowaniu prostopadłym - 5,7 m,

2) przy usytuowaniu pod kątem 60°— 4 m,

3) przy usytuowaniu pod kątem 45°- 3,5 m,

4) przy usytuowaniu równoległym - 3 m.

Stanowiska postojowe w garażu powinny mieć wymiar, zapewniające zachowanie odległości między samochodami co najmniej 0,6 m oraz między samochodami a przegrodami budowlanymi - co najmniej 0,5 m.

Odległości odnoszące się do stanowisk prze­znaczonych dla samochodów, z których korzystają osoby niepełnosprawne, powinny wynosić co najmniej 1,2 m.

Minimalne wymiary szerokości dróg manewro­wych odnoszą się tylko do wielostanowiskowych garaży jednoprzestrzennych, nie podzielonych wewnętrznie przegrodami budowlanymi, które ograniczały­by możliwości wykonania nawet części manewru wjazdu i wyjazdu już na sta­nowisku postojowym, co ma ścisły związek z szerokością drogi manewrowej. Należy jednak zwrócić uwagę, że również słupy konstrukcyjne stanowią prze­szkodę w manewrach samochodem, szczególnie przy skośnym usytuowaniu stanowisk postojowych w stosunku do osi drogi manewrowej.

■ W garażu wielostanowiskowym wbudowanym w całości lub w czę­ści w podziemie innego budynku, np. mieszkalnego, może zaistnieć koniecz­ność wykonania w kondygnacji garażowej monolitycznych ścian konstrukcyj­nych o układzie poprzecznym, wynikającym z przyjętych rozpiętości stropów kondygnacji naziemnych. Trudności uwzględnienia przepisów w takich przypadkach wskazują na konieczność ścisłej korelacji tych rozpiętości z mo­dułem funkcjonalnym stanowisk garażowych.

-580 w św.

-600

Z przepisów ust. 3 wynika, że wielkość odstępów między samochodami i między samochodami a przegrodami pionowymi muszą być odpowiednio zwiększone, jeżeli użytkownikami danego stanowiska postojowego będą oso­by niepełnosprawne korzystające z wózków inwalidzkich

■ W garażu jednoprzestrzennym, w którym przewiduje się tylko kilka stanowisk postojowych dla samochodów użytkowanych przez oso­by niepełnosprawne, można uwzględnić efekt kumulacji przestrzeni, jaki można uzyskać w przypadku odwrotnego ustawiania co drugiego samocho­du w stosunku do kierunku wjazdu, tzn. przemiennie - jeden tyłem a drugi przodem.

Projektując stanowiska postojowe w garażach jednoprzestrzennych dla samochodów użytkowanych przez osoby niepełnosprawne trzeba zapewnić nie tylko wymagane odstępy między samochodami, ale również odpowied­nią szerokość przejazdu wózkiem inwalidzkim między stojącym samocho­dem a słupami konstrukcyjnymi.

Komunikacja pionowa w garażach

Pochylnie dla samochodów

■ Wymagania dotyczące zastosowania i parametrów pochylni w ga­rażach określają przepisy następujące:

1. Do garażu położonego poniżej lub powyżej terenu, należy za­pewnić dojazd dla samochodów za pomocą pochylni o maksymalnym nachy­leniu nie większym niż określono w §70 lub zastosować odpowiednie urządzenie do transportu pionowego.

2. W garażu wielopoziomowym, przeznaczonym dla więcej niż 25 samo­chodów na każdej kondygnacji, należy stosować pochylnie o szerokości co naj­mniej 5,50 m, umożliwiające ruch dwukierunkowy lub osobne, jednopasmowe pochylnie o szerokości co najmniej 2,7 m dla wjazdu i wyjazdu samochodów.

3. W garażu wielopoziomowym, przeznaczonym dla nie więcej niż 25 samochodów na kondygnacji, dopuszcza się zastosowanie wyłącznie pochyl­ni jednopasmowych, pod warunkiem zainstalowania sygnalizacji do regula­cji kierunków ruchu.

4. W garażu dwupoziomowym, przeznaczonym dla nie więcej niż 10 sa­mochodów na kondygnacji, dopuszcza się zastosowanie pochylni jednopasmowej bez sygnalizacji świetlnej.

■ Nawierzchnie wszelkich pochylni powinny być szorstkie, a pochylni o nachyleniu większym niż 15% - ponadto karbo­wane, co przeważnie jest obecnie łatwe do uzyskania dzięki zastosowaniu kostki brukowej układanej w Jodełkę" z ukierunkowaniem równocześnie spływu wody opadowej do wpustu kanalizacyjnego przed wrotami do gara­żu. Uzyskanie wymaganego karbowania nawierzchni umożliwia zastosowa­nie przemiennie skośnych pasów z kostki brukowej o grubości 6 i 8 cm.

■ Balustrady przy pochylniach dla samochodów muszą odpowiadać przepisom tzn. mieć wysokość co najmniej 1,10 m, prześwity między elementami wypełnienia balustrady nie powinny przekraczać 0,20 m, a konstrukcja balustrady musi przenosić siły poziome.

W garażu wielopoziomowym, przeznaczonym dla więcej niż 25 samo­chodów na kondygnacji, należy sto­sować pochylnie dwupasmowe o sze­rokości co najmniej 5,50 m, przezna­czone dla ruchu dwukierunkowego: w górę i w dół.

W garażu wielopoziomo­wym, przeznaczonym dla więcej niż 25 samochodów na kondygnacji moż­na zastosować po­chylnie jednopasmowe o szerokości co najmniej 2,70 m, osobno dla wjazdu i wyjazdu samochodów.

W garażu wielopoziomowym dla nie więcej niż 25 samochodów na kondygnacji mogą być zastosowane pochylnie jednopasmowe o szerokości co najmniej 2,70 m, przeznaczone do jazdy w górę i w dół, pod warunkiem zastosowania sygnalizacji świetlnej

W garażu dwupoziomowym, przeznaczonym maksymalnie dla 10 samochodów na kondygnacji można zastosować prostą pochylnię jednopasmową dla obydwu kierunków ruchu, bez potrzeby zastosowania sy­gnalizacji świetlnej, ale przy nachyleniu pochylni > 10% trzeba wykonać schody dla ru­chu pieszego.

Tablica 4-1. Maksymalne nachylenie pochylni w garażach

Przeznaczenie pochylni	Nachylenie pochylni [%]
	nie nakrytych
Dla samochodów w garażach wielostanowiskowych: a) jedno- i dwupoziomowych, b) trzypoziomowych i wyższych	15 15
Dla samochodów i ruchu pieszego w garażach jednopoziomowych podziemnych i nadziemnych	10
Dla samochodów w garażach indywidualnych	25

Ze względu na konieczność skutecznego za­bezpieczenia konstrukcji balustrady przed skutkami uderzenia samochodu, balustrady wykonuje się przeważnie jako żelbetowe monolityczne, grubości 15 cm i wysokości co najmniej 0,60 m, uzupełnione do 1,10 m ażurową kon­strukcją, np. z rur stalowych

■ W garażach wielopoziomowych, a szczególnie w garażach otwar­tych, projektuje się ostatnio najczęściej tzw. półrampy albo „rampy systemu d'Humy" , które zapewniają najbardziej korzystne warunki ruchu i wymaga­ją najmniejszego zaabsorbowania przestrzeni garażu.

Tablica 4-2. Minimalne promienie skrętu niektórych samochodów osobowych

Marka samochodu	Wewnętrzny promień skrętu [m]	Zewnętrzny promień skrętu [m]
Volkswagen Polo	3,65	5,00
Volkswagen Golf Coupe'	3,99	5,25
Volkswagen Passat	4,58	5,35
Audi 80	4,40	5,35
Audi 100	4,60	5,80
BMW	4,72	5,50
Mercedes 560 SEL	5,16	5,30
Rolls Roys	5,35	6,35

Źródło: opracowanie autora na podstawie [10]

Dźwigi do transportu pionowego samochodów

■ W §103 ust. 1 rozporządzenia został zamieszczony prze­pis dopuszczający zastosowanie w garażu wielopoziomowym lub podziem­nym zamiast pochylni, odpowiednich urządzeń technicznych do pionowego transportu samochodów. Urządzenie takie, polegające na zastosowaniu dźwi­gu (najczęściej hydraulicznego) z platformą o wymiarach ok. 2,70 x 5,50 m, stosuje się w sytuacjach, gdzie ograniczona powierzchnia działki nie pozwa­la na wydzielenie odpowiedniego miejsca na pochylnią, a równocześnie ist­nieje konieczność uzyskania maksymalnej liczby stanowisk postojowych. Konkretne wymiary platformy dźwigowej i szybu, jak i pozostałe parametry techniczne, należy uściślić po przeanalizowaniu ofert producentów urządzeń, mających odpowiednie świadectwa Urzędu Dozoru Technicznego o dopusz­czeniu do ich zastosowania w Polsce.

Ze względu na optymalne warunki pracy dźwigów hydraulicznych, ga­raże obsługiwane przy pomocy takich urządzeń nie powinny mieć więcej niż 4 kondygnacje podziemne i naziemne łącznie.

W granicach dopuszczalnej wielkości strefy pożarowej garażu (patrz pkt 6.4 i 7.4) nie wymaga się wydzielenia szybu dźwigu samochodowego prze­grodami spełniającymi funkcje oddzielenia przeciwpożarowego. Wjazd i wyjazd samochodów z platformy dźwigowej może zatem odbywać się przy zastosowaniu np. zapór dwudzielnych, a jedynie na poziomie terenu - odpo­wiednich wrót podnoszonych (przesuwanych) automatycznie przy pomocy jednolitej aparatury sterowniczej dźwigu.

W aktualnych warunkach gospodarczych i poziomie rozwoju techniki, taki system obsługi garaży wielo­poziomowych jest w Polsce mało realny w najbliższych latach.

Schody w garażach

■ Schody w gara­żach wielostanowiskowych powinny mieć biegi i spoczniki o szerokości użyt­kowej co najmniej 0,90 m w świetle wykończonych ścian i balustrad. Wysokość h stopni nie powinna przekraczać 0,19 m, a w związku z tym sze­rokość stopni 5, wyliczona z umotywowanego ergonomiczne wzo­ru 2h.+ 5 = 0,6 do 0,65 m, powinna wynosić od 0,22 do 0,27 m. Ponieważ garaże użytkowane są przede wszystkim przez osoby dorosłe, zatem w prak­tyce szerokość stopni powinna zbliżać się do 0,27 m.

■ Jeśli natomiast chodzi o schody prowadzące do garażu indywidu­alnego, zlokalizowanego w podziemiu budynku jednorodzinnego, to można zinterpretować ten sam przepis w ten sposób, że powinny one mieć parametry wymagane dla schodów gospodarczych, czyli szerokość biegów i spoczników co najmniej 0,80 m, a wysokość stopni nie powinna przekra­czać 0,20 m, w związku z tym szerokość stopni wyniesie 0,20 do 0,25 m, przy czym zaleca się stosowanie wielkości zbliżonej do wymiaru większego.

■ Schody w garażach powinny odpowiadać także następującym przepisom, a zatem liczba stopni w jednym biegu nie powinna przekraczać 17 wysoko­ści, a wykończenie ich powierzchni powinno odróżniać je od poziomych płasz­czyzn ruchu.

Ponadto wymaga się, aby.

- schody o wysokości przekraczającej 0,50 m zostały zaopatrzone w balu­strady lub inne zabezpieczenia od strony otwartej,

- balustrady przy schodach miały wysokość co najmniej 1,10 m, a wielkości otworów prześwitów (ażuru) w balustradach nie przekraczały szerokości 0,20 m.

Dźwigi osobowe w garażach

Rozporządzenie ustala w odniesieniu do garaży ogólną, zasadę, iż:

- Stanowiska postojowe dla samochodów, z których korzysta­ją osoby niepełnosprawne, należy sytuować na poziomie terenu lub na kondygnacjach dostępnych dla tych osób z pochylni, lub przy zastosowaniu mechanicznych urządzeń podnośnych.

Regulacja ta w zasadzie rozwiązuje problem dostępności garaży dla osób niepełnosprawnych tylko w odniesieniu do garaży naziemnych, w któ­rych istnieje możliwość zaprojektowania stanowisk postojowych na pozio­mie przyziemia, a więc na poziomie otaczającego terenu lub z niewielkim podniesieniem bądź obniżeniem poziomu tych stanowisk w stosunku do terenu. Różnicą taką można łatwo pokonać przy pomocy stosunkowo krót­kich pochylni wewnętrznych o nachyleniu 10% lub przy zastosowaniu urzą­dzeń podnośnych przystosowanych do przewożenia osób niepełnospraw­nych na wózku inwalidzkim.

Trudności powstają natomiast w wypadkach gdy chodzi o zapewnienie dostępu osobom niepełnosprawnym do garażu podziemnego (przynajmniej na pierwszą kondygnację podziemną), ponieważ praktycznie niezmiernie rzad­ko będzie możliwe zaprojektowanie pochylni o wymaganym nachyleniu 6% i ograniczeniu odcinków pochylni między spocznikami pośrednimi do naj­wyżej 9 m. Pozostaje wówczas zastosowanie mechanicznego urządzenia pod-nośnego, ale jest to możliwe jedynie przy ograniczeniu wysokości podnoszenia do pokonania różnicy wysokości odpowiadającej jednej kondygnacji garażo­wej. W podziemnym garażu wielopoziomowym jest zatem celowe zastoso­wanie dźwigu osobowego o wymiarach dostosowanych do warunków ruchu osób niepełnosprawnych korzystających z wózków inwalidzkich, czyli ma­jącego kabinę o wymiarze wewnętrznym co najmniej 1,50 * 1,50 m (pożąda­ne 1,40 x 2,00 m) i drzwi co najmniej o szerokości 0,80 m (pożądane 0,90 m) oraz odpowiedniej powierzchni manewrowej dla wózka inwalidzkiego przed drzwiami wejściowymi do kabiny dźwigu (min. 1,50 * 1,50 m) .

Z reguły inaczej przedstawia się problem dostępności dla osób niepeł­nosprawnych w garażach podziemnych zlokalizowanych w całości lub w części pod budynkami mieszkalnymi wielorodzinnymi i użyteczności pu­blicznej, w których są przewidziane również dźwigi osobowe przystosowa­ne do przewożenia osób niepełnosprawnych i chorych na noszach, stosownie do wymagań rozporządzenia. Obowiązek zainsta­lowania dźwigów osobowych nie dotyczy wprawdzie wielorodzinnych bu­dynków mieszkalnych niskich, czyli mających najwyżej 4 kondygnacje naziemne, ale jest pożądane, aby w wypadku zbudowania pod nimi garażu podziemnego została przewidziana w projekcie co najmniej możliwość za­instalowania takich dźwigów w czasie późniejszym. Wówczas jednak dla

osób niepełnosprawnych trzeba wyznaczyć odpowiednią liczbę stanowisk postojowych naziemnych, które mogą być usytuowane 5 m od okien bu­dynku mieszkalnego i zamieszkania zbiorowego.

W każdym przypadku zainstalowania urządzeń podnośnych, a szczegól­nie dźwigów osobowych, dostęp do nich nie może prowadzić przez stanowi­ska postojowe lecz powinien być zapewniony bezpośrednio z drogi manew­rowej lub przez wydzielony między stanowiskami postojowymi i oznakowany pas ruchu pieszego o szerokości co najmniej 1,20m.