Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny
Katedra Konstrukcji Żelbetowych i Technologii Betonu
Wydział Budownictwa i Architektury
Budownictwo grupa 7
Sprawozdanie z doświadczenia laboratoryjnego nr 1:
Obliczenie wytrzymałości cementu na zginanie i ściskanie, oznaczenie konsystencji normowej i czasu wiązania zaczynu oraz badanie zmiany objętości
Wykonali:
Katarzyna Smentek
Grzegorz Skorupiński
1. Oznaczenie cech wytrzymałościowych cementu.
Cechy wytrzymałościowe cementu to jego odporność na ściskanie i zginanie. Pozwalają nam określić klasę wytrzymałościową cementu. Klasę cementu natomiast możemy ustalić dzięki badaniu na ściskanie połówek beleczek wykonanych z zaprawy normowej. Wykonuje się ja w stosunkach wagowych 1(spoiwo): 3(kruszywo): 0,5(woda). W laboratorium przygotowaliśmy zaprawę 450g:1350g:225g i wykonaliśmy beleczki normowe o wymiarach 4x4x16cm. Następnie włożyliśmy uzyskaną zaprawę do formy, którą napełniliśmy do połowy wysokości. Zagęściliśmy wszystko w zagęszczarce, która pracowała z szybkością 60 uderzeń/min. Na tą warstwę nałożyliśmy drugą, wyrównaliśmy powierzchnię, ponownie zagęściliśmy całość i umieściliśmy w komorze klimatycznej o wilgotności ponad 90%.
(?)Po 24h należy beleczki wyjąć z komory i pod folią przechowywać w kąpieli wodnej na ruszcie w wannie laboratoryjnej do czasu badania. Pomiary przeprowadza się po upływie 2, 7 i 28 dni.
Aby oznaczyć wytrzymałość na zginanie kładziemy beleczkę na podporach o rozstawie 10cm i obciążamy siłą skupioną w środku rozpiętości. Wartości naprężeń niszczących wyliczamy ze wzoru:
gdzie:
M=P*l/4
W=b*h2/6
M – moment zginający [N*m]
W – wskaźnik wytrzymałości [m3]
P – siła niszcząca [N]
l = 0,1m – rozstaw podpór
b,h = 0,04m – wymiary poprzeczne beleczki
Oznaczenie wytrzymałości na ściskanie przeprowadza się na połówkach beleczek. Siłę niszczącą przekazuje się przy użyciu podkładek metalowych. Wytrzymałość na ściskanie obliczamy ze wzoru:
gdzie: P – siła niszcząca [N]
A = 0,0016m2
Jako wynik pomiaru wytrzymałości na zginanie oraz na ścinanie przyjmuje się średnią arytmetyczną otrzymanych wyników.
Badanie wytrzymałości na zginanie:
Badanie przeprowadziliśmy na maszynie wytrzymałościowej przy rozstawie podpór a =100 [mm].
Wartości sił niszczące poszczególne próbki:
P1 = 2,935 [kN]
P2 = 3,248 [kN]
P3 = 2,272 [kN]
Stąd: R1 = 6,88 MPa
R2 = 7,61 MPa
R3 = 5,33 MPa
Wartość średnia:
Rśr = (6,88+7,61+5,33) /3 = 6,61 MPa
Jeżeli jeden z wyników różni się od średniej o więcej niż o 10% należy go odrzucić i ponownie obliczyć średnią z pozostałych dwóch wyników. Jeżeli dwie próbki kwalifikują się do odrzucenia, badanie w całości powtórzyć.
Badanie wytrzymałości na ściskanie:
Do oznaczenia wytrzymałości na ściskanie wykorzystujemy połówki beleczek z powyższego oznaczenia na zginanie. Gotową próbkę należy umieścić w maszynie wytrzymałościowej, jednak w ten sposób by ścianka, która w formie była górną teraz była boczną (obrót o 90o).
Przyrost siły nacisku na daną beleczkę powinien wynosić 2,0 ± 0,5 MPa na sekundę.
Po zniszczeniu próbki należy odczytać wartość siły niszczącej P.
Siła potrzebna do zniszczenia poszczególnym połówek próbek (w [kN]):
P1 = 74,57
P2 = 71,29
P3 = 71,47
P4 = 74,10
P5 = 69,41
P6 = 63,31
Wytrzymałość na ściskanie obliczymy ze wzoru:
gdzie:
F – przekrój ściskanej próbki = 1600 [mm2]
P – siła niszcząca próbkę [N]
Stąd:
R1 = 46,61 MPa
R2 = 44,56 MPa
R3 = 44,67 MPa
R4 = 46,31 MPa
R5 = 43,38 MPa
R6 = 39,57 MPa
Wartość średnia: Rśr = 44,18 MPa
Wnioski:
Z podanych powyżej wyników wytrzymałości na zginanie nie możemy określić czy cement, który badaliśmy jest wstanie przenieść obciążenia na które został zaprojektowany. Badanie należy powtórzyć, gdyż wszystkie wyniki odbiegają o więcej niż 10% od średniej. Ciężko stwierdzić co spowodowało taką różnice w wynikach, ale mógł być to jakiś błąd przy wykonywaniu beleczki lub zbyt duże zabrudzenie pod bezpośrednia powierzchnią ściskaną (fragment poprzedniej próbki) co mogło popsuć badanie.
Natomiast z wyników wytrzymałości na ściskanie możemy stwierdzić, że wytrzymałość ta wynosi Rśr=44,18 MPa
2. Oznaczenia normowej konsystencji zaczynu.
Oznaczenie to przeprowadza się przy użyciu aparatu Vicata z trzonem o powierzchni przekroju 1 cm2. Aby wykonać oznaczenie należy wcześniej przygotować zaczyn cementowy składający się z 500 g cementu oraz wstępnie przewidywalnej ilości wody w mieszarce normowej -o określonych cyklach mieszania: 140 i 280 obrotów na minutę. Po wymieszaniu składników zaczyn należy przenieść do pierścienia Vicata, ustawionego na szklanej płytce o wymiarach 100x100 mm, następnie usunąć powietrze z zaczynu przez kilkakrotne wstrząśnięcie pierścienia. Pierścień wraz z płytką należy przetrzeć cienką warstwą oleju. Górną warstwę zaczynu należy wyrównać nożem i umieścić na podstawie aparatu Vicata tak, aby koniec trzonu dotykał powierzchni zaczynu. Po upływie 4 minut od rozpoczęcia mieszania należy zwolnić trzon i pozwolić mu na swobodne wniknięcie w zaczyn. Badany zaczyn ma normową konsystencję wtedy, gdy po upływie 30 s od zwolnienia trzonu, zagłębił się on na odległość 6 + 2 mm. W przeciwnym wypadku oznaczenie należy powtórzyć zmieniając proporcje wody do cementu. Aby uzyskać zaczyn, do naszego badania użyliśmy 500g cementu i 125g wody.
3. Oznaczenie czasu wiązania cementu.
Do oznaczania czasu wiązania stosujemy zaczyn cementowy (o sprawdzonej normowej konsystencji), który wraz z pierścieniem ustawia się na podstawie przyrządu Vicata wyposażonego w igłę o przekroju poprzecznym 1 mm2. Oznaczenie przeprowadza się analogicznie jak w oznaczaniu normowej konsystencji zaczynu cementowego. Igłę należy zanurzyć swobodnie w różnych miejscach zaczynu co 10 minut. Początek wiązania jest to czas liczonych od chwili wymieszania cementu z wodą, do chwili, gdy igła zanurzona w zaczynie zatrzyma się w odległości 4 ± 1 mm nad powierzchnią płytki. Koniec wiązania jest to czas liczonych od chwili wymieszania spoiwa z wodą do chwili, gdy igła zanurzy się w zaczynie tylko na głębokość 0,5 mm.
4.Oznaczenie stałości objętości cementu w pierścieniu La Chatelier’a.
Zmiany objętości zaczynów są spowodowane wyparowaniem wody podczas zastygania- wtedy zmniejszają one swój rozmiar, oraz pęcznieniem w warunkach wilgotnych, co prowadzi do zwiększenia objętości. Musimy zatem znaleźć sposób na ustalenie pewnej stałości objętości. Oznaczenie stałości objętości przeprowadzamy przy użyciu zaczynu normowego, który umieszczamy w pierścieniu Le Chatelier’a z drutami pomiarowymi. Po napełnieniu pierścienia, całość przechowujemy w temperaturze 200C i wilgotności względnej powietrza około 98% przez czas 24h. Po upływie 1 dnia należy zmierzyć odległość X pomiędzy igłami. Następnie pierścień z zaczynem ogrzewamy do temperatury wrzenia wody i trzymamy go w tych warunkach 3h. Na zakończenie chłodzimy pierścień do temperatury 200C i mierzymy odległość Y między igłami. Różnica Y-X jest miarą stałości objętości i jest w normie, jeśli nie przekracza 10mm.