Uwarunkowania biologiczne
Biologiczne różnice między płciami polegają głównie na innej gospodarce hormonalnej, trochę odmiennej anatomii, niewielkich różnicach w budowie mózgu. W mózgu kobiet jest więcej połączeń między dwiema półkulami. Lewa półkula odpowiada przede wszystkim za zdolności werbalne i szczegółowe, uporządkowane przetwarzanie informacji (mówienie, czytanie, pisanie). Uszkodzenia lewej półkuli powodują wszelkiego rodzaju problemy językowe. Kontroluje również logiczne, uporządkowane procesy myślowe. Natomiast prawa półkula odpowiada za wyobraźnię przestrzenną. Kontroluje abstrakcyjne procesy myślowe. Osoba z uszkodzoną prawą półkulą traci orientację, poczucie kierunku. Lewa półkula kontroluje prawą stronę ciała, a prawa półkula – lewą. I tak to, co widzimy lewym okiem przetwarzane jest w prawej półkuli.
Badania pokazały, że podział funkcji między półkulami u kobiet jest mniej wyraźny niż u mężczyzn. Zarówno lewa jak i prawa półkula uczestniczy w czynnościach werbalnych i wizualnych. Natomiast mózg mężczyzn jest bardziej wyspecjalizowany (lewa półkula niemal wyłącznie odpowiada za funkcje językowe, a prawa za przestrzenne). Wynika to prawdopodobnie z innej budowy ciała modzelowatego, u kobiet jest więcej włókien łączących prawą i lewą półkulę. Dlatego też między dwiema półkulami następuje większa wymiana informacji.
Przeprowadzono bardzo dużo badań mających na celu wykrycie różnic w funkcjonowaniu mózgów u osób różnej płci. Kilka takich odmiennych uzdolnień udało się wychwycić. Oczywiście istnieją od tej zasady wyjątki. Trzeba pamiętać, że opisane niżej różnice dotyczą porównania przeciętnego mężczyzny i przeciętnej kobiety i opierają się na obliczeniach statystycznych. Zupełnie pominięty jest czynnik indywidualny, czyli zdolności poszczególnych osób:
zdolności przestrzenne – jest to zdolność do wyobrażenia sobie przedmiotów: ich kształtu, położenia, proporcji. Mężczyźni zdecydowanie lepiej radzą sobie z takimi zadaniami (szczególnie, jeśli chodzi o wyobrażenie sobie rotacji brył). Ma to przełożenie na pracę z przedmiotami trójwymiarowymi. Oczywiście są kobiety, które mają duże zdolności przestrzenne, jednak statystycznie istotna jest przewaga mężczyzn w tej dziedzinie. Powszechnie znana jest trudność kobiet w odczytywaniu map (odwracanie ich w zależności od kierunku jazdy). Mężczyźni nie potrzebują tego robić, potrafią odwrócić sobie mapę w głowie. Można też zaobserwować, że chłopcy chętniej niż dziewczynki bawią się klockami, budują różnego rodzaju pojazdy, budowle. Wynika to właśnie z lepszej wyobraźni przestrzennej. Łatwiej jest im zrobić coś z klocków na podstawie instrukcji tzn. z dwuwymiarowego projektu stworzyć trójwymiarową bryłę.
matematyka – w pierwszych klasach szkoły podstawowej lepsze z matematyki są dziewczęta, jednak wraz z wiekiem chłopcy je wyprzedzają. Dorośli mężczyźni zdecydowanie lepiej radzą sobie z matematyką. Przeprowadzone kiedyś badanie pokazało, że na jedną wybitnie uzdolnioną matematycznie dziewczynkę, przypada trzynastu równie uzdolnionych chłopców.
zdolności werbalne – dziewczynki wcześniej niż chłopcy zaczynają mówić, odznaczają się większą łatwością mówienia i częściej to robią. Szybciej uczą się czytać, przyswajają sobie zasady gramatyki, ortografii, interpunkcji. Potrafią słownie wyrazić różnego rodzaju niuanse emocjonalne, opisywać uczucia. Z większą łatwością uczą się języków obcych (jednak ta różnica jest niewielka).
spostrzegawczość – dotyczy to głównie wrażliwości na bodźce zmysłowe, kobiety lepiej wychwytują subtelne różnice i szybciej reagują. Łatwiej łączą ze sobą informacje płynące z różnych ośrodków zmysłowych, dostrzegają relacje między nimi. Np. słyszą drobne różnice w tonie głosu. Dotyczy to także zmysłu dotyku, kobiety mają większą wrażliwość na dotyk na skórze całego ciała.
pamięć – kobiety mają zdolność do zapamiętywania większej ilości nieistotnych, przypadkowych informacji i obiektów. Dlatego też łatwiej wyszukują przedmioty pośród innych. Przydaje się to w domu, gdzie trzeba pamiętać położenie wielu niepotrzebnych rzeczy. Mężczyźni potrafią zapamiętać tak dużą ilość informacji tylko wtedy, kiedy tworzą one jakąś logiczną całość, albo mają dla nich jakieś znaczenie.
mowa ciała i intuicja – kobiety znacznie lepiej odczytują mowę ciała, mimikę twarzy, wszelkiego rodzaju sygnały. Spostrzegają rzeczy, na które mężczyźni na ogół są głusi i ślepi. Same potrafią wyrażać uczucia nie tylko za pomocą słów, ale również poprzez mowę ciała, różne gesty. Powszechnie znana jest kobieca intuicja, kiedyś traktowana jako czarna magia. Polega ona głównie na zdolności do wychwytywania najdrobniejszych sygnałów społecznych, różnicowaniu subtelnych gestów, tonu głosu, mimiki twarzy. Informacje płynące z różnych zmysłów są zbierane i interpretowane, co daje kobietom szerszy pogląd na niektóre sprawy. Proces ten nazywany jest intuicją, ponieważ nie odbywa się na świadomym poziomie.
agresja - niewątpliwie większą agresją wykazują się mężczyźni i w dużym stopniu jest to spowodowane wpływem testosteronu. Większość pobić, zabójstw, rozbojów to dzieła mężczyzn. Kłótnie między chłopakami nierzadko kończą się bójką. W przeszłości (i teraz czasami również) naturalne było rozwiązywanie konfliktów, zatargów drogą siłową. Powszechne były pojedynki o honor. Mężczyźni, zdecydowanie częściej niż kobiety uprawiają sporty, w których bycie agresywnym jest niezbędne. Są to wszystkie rodzaje walk oraz gry zespołowe oparte na przewadze fizycznej i sile. Zdarzają się jednak sytuacje, że kobiety również wykazują wysoką agresję (co pokazuje, że nie tylko testosteron jest czynnikiem ją wywołującym).
Kultura i wychowanie
Nie tylko biologia warunkuje różnice pomiędzy płciami. Coraz bardziej podkreśla się rolę środowiska i wychowania. Od małego dziecka uczymy się własnej płci. Inne zabawki kupowane są chłopcom, a inne dziewczynkom. Odmienny jest również styl wychowywania dzieci. Dziewczynki chwalone i nagradzane są za zachowania altruistyczne (kiedy komuś pomagają), wykazuje się zrozumienie i pielęgnuje ich wrażliwość. Chłopcy natomiast mają większą swobodę, ceni się ich niezależność. W ten sposób kształtują się różnice pomiędzy kobietami i mężczyznami:
wygląd zewnętrzny - kobiety zdecydowanie więcej czasu poświęcają swojej urodzie. Stosują diety, nakładają makijaż, modnie się ubierają. Wygląd jest istotnym elementem ich samooceny. Jest to w dużej mierze wynik presji ze strony środowiska, mediów, które wykreowały trudny do osiągnięcia ideał kobiecego piękna. Mężczyźni mają lepszą opinię na temat swojego wyglądu, bardziej się sobie podobają. Natomiast kobiety mają ciągłe kompleksy, zastrzeżenia. Oceniają poszczególne partie swojego ciała (np. nie podobają mi się moje uszy, mam za grube nogi, itp.), podczas gdy mężczyźni widzą siebie jako całość.
sprawność fizyczna - kobietom zależy na wyglądzie, natomiast mężczyźni robią wiele (więcej niż kobiety), aby być sprawnymi fizycznie. Zależy od tego ich pozycja w grupie (według teorii ewolucji najsilniejszy samiec jest liderem stada), łatwiej zdobywają partnerki.
pozycja zawodowa - kobiety jeszcze mają niższą pozycję zawodową ni mężczyźni, co jest widoczne w bardzo małej ilości pań piastujących czołowe stanowiska np. w rządzie, na uczelniach, w firmach. Ogólnie panuje zasada, że im wyżej w hierarchii zawodowej, tym więcej mężczyzn. Nie wynika to z braku motywacji kobiet do zajmowania wysokich stanowisk, ale np. z gorszego wykształcenia (kiedyś mniej kobiet studiowało, zajmowały się raczej gospodarstwem domowym). Sytuacja powoli ulega zmianie, jednak w chwili obecnej różnica ta nadal jest istotna.
styl porozumiewania się – mężczyźni w rozmowie skupiają się na faktach, liczbach, konkretach. Natomiast kobiety są empatyczne, bardziej dbają o atmosferę, a nie wyłącznie o treść. Zupełnie odmienny styl porozumiewania się często prowadzi do nieporozumień między kobietami i mężczyznami zarówno w sferze osobistej jak i zawodowej. Kobiety zarzucają swoim partnerom, że ich nie słuchają, nie rozumieją itp. Natomiast na gruncie zawodowym bardziej ceniony jest „męski” styl porozumiewania się oparty na faktach, uważany za bardziej racjonalny. Kobieta, która chce być odpowiednio traktowana np. w biznesie, zazwyczaj uczy się takiego (właściwego mężczyznom) stylu.
cele, wartości – kobietom zazwyczaj bardzo zależy na relacjach, emocjonalnej więzi, nastawione są na kontakt z innym człowiekiem, dbają o atmosferę. Dlatego przeważnie kobiety zajmują się podtrzymywaniem tradycji rodzinnych, pielęgnowaniem zwyczajów. Natomiast mężczyźni nastawiani są bardziej zadaniowo. Koncentrują się na rozwiązywaniu problemów, skutecznym działaniu, efektach swojej pracy.
Płeć psychologiczna
Przeprowadzone badania pokazały, że wszyscy ludzie mają jasne stereotypy płci. Gdy zapytać ich, jakie cechy są zdecydowanie męskie, a jakie żeńskie, nie mają problemów, aby je wymienić. Cechy przypisywane mężczyznom to: przebojowość, agresja, arogancja, bezwzględność, racjonalizm. Natomiast kobiety określa się jako: wrażliwe, opiekuńcze, uważne, uległe i emocjonalne. Stopień, w jakim dana osoba przejawia stereotypy własnej płci znacznie wpływa na to, jak jest postrzegany w środowisku. Na przykład, kiedy mężczyzna jest delikatny i wrażliwy, mówimy, że ma kobiecy sposób zachowywania się. Natomiast o kobiecie powiemy, że jest jak mężczyzna, kiedy jest opanowana, rywalizująca, dominująca.
W ten sposób powstało pojęcie płci psychologicznej. Jest to stopień natężenia stereotypowych cech kobiecości lub męskości.
Wyróżnia się cztery typy:
męski – wysokie natężenie stereotypowo męskich cech
kobiecy - wysokie natężenie stereotypowo kobiecych cech
androgyniczny - wysokie natężenie cech stereotypowo męskich oraz kobiecych
nieokreślony – niskie natężenie cech stereotypowo męskich i kobiecych.
Dodatkowo wyróżnia się osoby krzyżowo określone seksualnie, czyli wykazujące cechy płci przeciwnej tzn. kobiecych mężczyzn oraz męskie kobiety. Coraz bardziej pożądany jest typ androgyniczny, który charakteryzuje się posiadaniem (w dużym natężeniu) cech zarówno męskich, jak i kobiecych. Najlepiej, kiedy cechy te ujawniają się w określonych sytuacjach, np. kobieta androgyniczna w pracy jest rzeczowa, racjonalna, asertywna; a w domu opiekuńcza, empatyczna i wrażliwa.
Nie da się ukryć, że mężczyźni i kobiety różnią się od siebie. Stało się tak w dużej mierze za sprawą ewolucji, która wyspecjalizowała mężczyzn w cechy niezbędne do walki (obrony rodziny, polowań), natomiast kobiety do dbania o relacje z ludźmi, ciepło rodzinne. Przez wiele lat cechy te są dziedziczone genetycznie mimo tego, że już nie są istotne dla przetrwania. Nasza tradycja, kultura wciąż podtrzymuje takie wzorce i wartości i w taki sposób wychowuje się dzieci, aby dobrze wypełniały swoje role. W ostatnim czasie próbuje się zatrzeć, zminimalizować istniejące różnice. Mniejszy nacisk kładzie się na odpowiednie wychowanie dzieci (dziewczynki mogą chodzić po drzewach, bawić się samochodami, a chłopcy lalkami). Cenione są cechy uznawane za męskie jak i za kobiece, ale odpowiednio do sytuacji (w domu dobrze jest zachowywać się inaczej, a w pracy inaczej).
Jedno jest pewne - poznanie i zrozumienie różnic między płciami powinno ułatwić porozumiewanie się mężczyzn z kobietami i załagodzić odwieczne problemy.
Czy zastanawialiście się kiedyś jakie różnice dzielą mężczyznę od kobiety? Nie chodzi tu wcale o te fizjologiczne aspekty - tylko te, które są ukryte w naszej osobowości. Trzeba zastanowić się co nas oddala, a co zbliża. Niestety takie różnicy zawsze były, istnieją i będą dalej towarzyszyć naszemu życiu. Cały szczegół tkwi w tym, żeby potrafić zaakceptować je i starć się z nimi żyć.
Uczucia
Od zawsze towarzyszyły obu płciom. Kobiety zdecydowanie prościej okazują swoje emocje, a faceci mają zawsze z tym problem. Mężczyźni są bardziej skryci i czasami wstydzą się tego - co czują. Wolą zamknąć się w sobie i stłamsić nawet największą rozterkę wewnątrz. Przecież to niedopuszczalne, żeby facet w gronie znajomych powiedział „kocham cię Izabelko”. To przykre, ponieważ wiele się traci na takim zachowaniu. Nakłaniamy do większego polotu w okazywaniu prawdziwych emocji.
Kobieta ma o wiele łatwiejsze zadanie. Bez większych oporów wyznaje swoje uczucia. Nie boi się nawet okazywać publicznie. Każde słowo, które wydobywa się z ust twojej partnerki, przynosi jej ulgę. Kobiety uważają, że szczera rozmowa ze swoim mężczyzną, bardzo dobrze służy w związku. Słowa przekazują uczucia, które wypływają prosto z serca – a przecież o to chodzi.
Rodzina
Mężczyzna – jest typowym domatorem. Lubi spędzać czas w gronie najbliższych. Z biegiem czasu robi się coraz bardziej rodzinny. Niedzielne spacery i wspólny obiad, są dla niego spełnieniem idealnego dnia. Naturalnie, że lubi wyrwać się za miasto ze swoją pięknością i nie odbierać telefonów, ale nie robi tego zbyt często.
Kobieta – Do czasu zanim nie urodzi dziecka, nie domaga się częstych chwil spędzanych w gronie rodziny. Woli zaszyć się ze swoim chłopakiem w pokoju i przytulać się do niego cały czas. Rola rodziców jest bardzo istotna, ale nie przesadzajmy. Macierzyństwo jest dla niej najważniejszym etapem w życiu. Wtedy spotkania rodzinne nabierają jakby innego znaczenia.
Praca
Mężczyzna – dla niego to symbol własnej wartości. Dobra praca jest nadzwyczaj ważna dla pozycji społecznej. Nie masz pracy – jesteś nikim. Takie podejście jest wpisane w geny, każdego z nas. Dodatkowo przyświeca idea - po trupach, jeśli cel jest w zasięgu ręki.
Kobieta podchodzi do tej sprawy znacznie spokojniej. Owszem – lubi pracować i wie, że jest taka konieczność, ale nie stawia jej na szczycie piramidy własnych celów. Umie odgraniczyć pracę, od życia osobistego. Bardzo ważne także jest, że nie przenosi problemów firmy na teren własnego domu. Jeśli zdobędzie dobrą pracę, będzie z niej dumna, ale wcale nie znaczy to, że będzie wszystkim się chwalić.
Miłość
Chyba największa różnica, która występuje pomiędzy kobietą, a mężczyzną. Nie jest to absolutnie żadna reguła, ale facet zawsze inaczej będzie do tego podchodził. Miłość to bardzo ważne uczucie, ale równie ważna jest wygoda, przyzwyczajenie i spokój emocjonalny. Facet potrzebuje być kochanym i bardzo lubi, kiedy kobieta mu o tym mówi. Sam jest w stanie kupować kwiaty, zabierać do kina i na spacer. Rzadziej mówi "kocham", chociaż w głębi serca jest o tym przekonany.
Kobieta, kocha kochać! Od takiego założenia trzeba wyjść, jeśli chce się omawiać to najtrudniejsze uczucie. Potrzebuje ciepłych słów, pieszczot, gestów, zrozumienia. Wszelkie dowody miłości są mile widziane. Każdego dnia potrzebuje ciągłej adoracji, aby żyła w przekonaniu, że jest twoją jedyną kobietą. Pierwsza miłość będzie zapamiętana do końca życia. Poświęca się jej i przedkłada nade wszystko.
Wierność
Mężczyzna – zapytany wprost odpowie, że bardzo kocha swoją kobietę, i że jest jej wierny. Nie przeszkadza to mu jednak, aby zrobić skok w bok. Niestety, ale rzeczywistość brutalnie pokazuje, że to prawda. Trzymamy jednak męska stronę i zwalamy wszystko na hormony.
Kobieta – wierna i oddana swojemu wybrankowi. Wynika to ze stereotypu, który utkwił im w głowach. Zdają sobie jaka rola społeczna spoczywa na ich barkach. Jest jednak mały problem – jeśli już zdradzi to szybciej, niż mężczyzna angażuje się emocjonalnie.
Łóżko
Kolejna różnica, która jest dostrzegana gołym okiem. Co tu dużo mówić – dla faceta liczy się seks, a jeszcze bardziej jego finalna postać - orgazm. Niestety, ale mężczyzna owładnięci testosteronem, nie jest w stanie postawić na pierwszym miejscu, dobra partnerki. Ponadto w pewnym okresie, faceci zmieniają panienki jak rękawiczki. Każda dyskoteka przynosi nową zdobycz. Chyba po to, żeby dorównać wyczynom słynnego Rocco. Często seks nie jest spełnieniem uczuć, to zwykła czynność fizyczna. Dopiero jak skończy się biały okres, seks staje się dodatkowym symbolem miłości. Dopełnia to, co najważniejsze.
Ona nie musi osiągać orgazmu, aby wynieść ze stosunku seksualnego pełnie rozkoszy. Seks jest dodatkiem do udanego związku. Nie ma seksu bez miłości, a nie odwrotnie jak w przypadku mężczyzn. Kobieta uwielbia sam nastrój, dotyk i towarzyszące temu emocje. Zdecydowanie bardziej woli być kochana. Uwaga, nie jest to reguła. Czasami kobiety są bardziej żądne seksu, niż mężczyźni.
Podrywanie
Mężczyzna – to do niego należy inicjatywa. Potrafi tropić swoją zdobycz – niczym myśliwy. Jak zainteresuje go jakaś kobieta, jest skłonny zrobić wszystko, żeby ją zdobyć. Często facet potrafi być nachalny (szczególnie jak jest pijany) i zniechęca tym samym płeć przeciwną. Doświadczony partner może oczarować każdą kobietę. Wymaga to tylko trochę pracy.
Kobieta – seksapil to jej broń kobieca. Doskonale o tym wie, że musi wysłać pierwsze sygnały. Potem tylko grzecznie czeka, aż mężczyzna zdobędzie się odwagę i podejdzie do niej.
Rozstanie
Mężczyzna – jest bardziej skłonny do rozstań ze swoją partnerką. Ma jedynie problem z powiedzeniem tego. Jest to trudna decyzja, ponieważ faceci panicznie boją się takich sytuacji (czy. płacz, smutek). Woli zrobić to przez sms, telefon lub maila. Najlepszą jednak opcją jest zostawienie wszystkiego w nicości, aż samo się rozwiąże.
Kobieta – pierwsza do powiedzenia „zrywam z tobą”. Ona nie może długo żyć w niepewności. Zadręcza się taką sytuacją i potrafi nie spać po nocach. Kobiety lubią jasne sytuacje, nawet jeśli są one niedobre.
Forma
Mężczyzna – jeśli tylko ma czas, bardzo lubi aktywną formę spędzenia czasu. Godziny spędzane pod nakładem ciężaru potrafią być bardzo przyjemne. Nic dziwnego, że najpopularniejsza jest siłownia. Dzięki ćwiczeniom siłowym można kształtować swoje ciało. Po za tym faceci zdają sobie sprawę, że ich dobra kondycja fizyczna podoba się kobietom.
Kobieta – Na szczęście są tez takie panie, które aktywnie ćwiczą. Basen, lekka atletyka oraz ćwiczenia aerobowe. Pozostała jednak część zdecydowanie mniej dba o swoją sylwetkę. Oczywiście odchudzanie jest na pierwszym planie, ale ciężko nakłonić do ćwiczeń fizycznych. Jest to uciążliwe i lepiej w tym czasie robić co innego.
Wszystkie różnice zostały oparte na teoriach psychologów i seksuologów. Chociaż niektóre mogą wydawać się być śmieszne, to jednak tak to wygląda. Zaprezentowane przykłady, są uogólnieniem zebranych informacji, także z internetu.