„PRACE PROMOCYJNE Z PEDAGOGIKI WYD. UNIWERSYTETU WARMIŃSKO MAZURSKIEGO OLSZTYN 2000” pod redakcją W. Ciszewskiego
4. Przedmiot badań str. 36
„Przedmiot badań dotyczy nauk o wychowaniu, nauk o człowieku. Ze względu na uogólnienie nie możemy jeszcze tego do końca sprecyzować. Korzysta z innych rodzajów nauk np. filozofia, socjologia, które wspólnie badają procesy wychowawcze. Dostarczają wiedzy i informacji na temat kształcenia, wychowania, uwarunkowaniach i skutkach. Przedmiotem badań są czynniki psychologiczne i socjologiczne, które tworzą podstawę analizy pedagogicznych. Są to procesy wychowawcze.
5. Problem badawczy str. 39
Według S. Nowaka „ problem badawczy to tyle, co pewne pytanie lub zespół pytań, na które odpowiedzi ma dostarczyć badanie.”
S. Nowak „ Metodologia badań socjologicznych”, Warszawa 1970 s.214
Str. 84
S. Nowak rozróżnia dwie kategorie problemów:
a) jedna dotyczy własności przedmiotów,
b) druga zaś, zjawisk, czy też natężenia cech ilościowych S. Nowak dz. cyt. s. 214-222
„Ogólnie rzecz biorąc, są to pytania o wartości zmiennych charakterystycznych zjawiska i przedmioty, które znalazły się w polu naszego zainteresowania się(…)
J. Brzeziński „ Elementy metodologii badań psychologicznych Warszawa 1980 s. 56”
„Druga kategoria problemów badawczych dotyczy relacji zachodzących między zmiennymi.” Str.85
15. Hipoteza str. 86
„Hipoteza to stwierdzenie co do którego istnieje prawdopodobieństwo, że stanowić będzie ona prawdziwe rozwiązanie pozostawianego problemu.”
J.C.Townsend. Introduction to Eksperimentae Method. New York 1953 s. 188
T. Pilch za W.J. Bereridgem uważa hipotezę „ najważniejszą umysłową techniką badacza, (…) która musi być poprzedzona nauczaniem i studiami z literatury.
T. pilch, dz. cyt., s. 177
Ale nawet ta praktyka nie daje gwarancji poprawności. Dlatego zanim nie podda się jej weryfikacji wewnętrznej nazywamy ją hipotezą roboczą. Weryfikacja wewnętrzna jest wstępną rozumowaną weryfikacją hipotezy „czyli szukaniem zgodności przewidywanych skutków z już znanymi i stwierdzonymi(…). Etap ten możemy nazwać również etapem ostrożności.”
W. Zaczyński, dz. cyt., s. 26
8. „Zdarzenia, fakty, procesy lub zjawiska opisujemy empirycznie przez typologię głównych ich cech, czyli zmiennych.” Str. 87
19. Dobór metod badawczych
Jest to etap przygotowania właściwej procedury badań „chodzi tu szczególnie o takie metody badawcze, aby były one dostosowane do stawianych przez badacza problemów i hipotez oraz odpowiadały warunkom przyszłego terenu badań i osobliwości badanych(…).”
M. Łobodzki, dz. cyt., s. 89
SONDAŻ str. 94
„W pedagogice sondaż nazywamy diagnostycznym, ponieważ badania pedagogiczne są z istoty swej nakierowane na cel użyteczny, wychowawczy. Sondaż diagnostyczny prawie zawsze posługuje się technikami kwestionariuszowymi. Ponieważ jednak przedmiotem badań są poniekąd sprawy osobiste, które często ludzie traktują jako obszar prywatny –lepsze efekty to wywiad, który zakłada bardziej osobisty, intymny kontakt z badanymi (…) mógłby to być wywiad skategoryzowany (…) ewentualnie uzupełniony rozmową.”
NARZĘDZIA str. 94
Wielu badaczy opracowuje własne narzędzia do badań. Muszą przy tym uwzględnić ogólne zasady konstruowania narzędzi, które sprawdzają się do następujących dyspozycji:
Mają być tak zbudowane aby uzupełniały i weryfikowały wiedzę uzyskaną innymi sposobami,
Mają stanowić specyficzne dla konkretnych badan narzędzie (z wyjątkiem testów)
Mają być podporządkowane celom ogólnym zawartym w problemach badawczych,
Mają być tak skonstruowane, by dało się odróżnić opisywanie do opiniowania,
Mają być tak skonstruowane, by odzwierciedlały kolejne kroki przygotowania badań,
Mają posługiwać się językiem ścisłym i jednoznacznym ( z zastosowaniem definiowania)
Mają uwzględniać wymóg wiarygodności uzyskiwanych informacji, którą warunkują:
wewnętrzna struktura narzędzi badań, stopień ich standaryzacji, wielkość, pytania filtrujące , kontrola i okoliczności zastosowania narzędzi ,
Mają też uwzględniać warunek trafności i rzetelności.