Modlitwa mistyczna  Ewa Leśniewska OCDS

Kontemplacja wlana jest źródłem modlitwy mistycznej. Kontemplacja wlana wg F. Naval to: "poznanie o charakterze intuicyjnym, dotyczące prawd Bożych,  połączone z bardzo intensywną miłością Boga,  które staje się udziałem człowieka w sposób jawnie nadprzyrodzony, dzięki wyższym darom Ducha Świętego." Modlitwa mistyczna jest specjalnym doświadczeniem religijnym, czysto chrześcijańskim, ukrytym na szczytach życia duchowego. Jest tajemniczą rzeczywistością Bożej łaski w duszy i nadprzyrodzonym komunikowaniem się z Bogiem. Modlitwa mistyczna jako "poufne i przyjacielskie z Bogiem obcowanie" jest owocem miłości wzbudzonej w duszy przez Ducha Świętego. Charakterystyka stopni modlitwy mistycznej wg opisów św. Teresy z Awili: Skupienie bierne Modlitwa odpocznienia Zjednoczenie proste Zjednoczenie ekstatyczne (pełne) Zjednoczenie przemieniające Skupienie bierne Twórcą tego skupienia w duszy jest sam Bóg. Przejście od modlitwy skupienia czynnego do modlitwy skupienia biernego jest spontaniczne i prawie niezauważalne. Intelekt staje się skłonny do upraszczania swojej działalności ale pozostaje zdolny do rozważania. Doświadczenie Bożej obecności jest stosunkowo słabe. Jest to początek dalszych łask i głębszego doświadczenia Boga. Skupienie bierne jest wstępem do kontemplacji wlanej. Modlitwa odpocznienia Bóg ogarnia w człowieku całą dziedzinę woli. Rozważanie dyskursywne staje się niemożliwe. Bóg udziela duszy głębokiego pokoju. Intelekt uzyskuje nowe światło w poznaniu Boga. Sprawia ono niewyrażalne uczucie obecności Bożej. Następuje intuicyjne, ogólne poznanie Boga, bez posługiwania się pojęciami. Wola jest związana z Bogiem w skupieniu i odpocznieniu, podczas gdy intelekt i pamięć pozostają wolne i przeszkadzają w modlitwie przez poruszenia i dociekania. Modlitwa odpocznienia idzie w parze z procesem biernego oczyszczenia zmysłów, dlatego może towarzyszyć jej oschłość . Zjednoczenie proste W modlitwie zjednoczenia prostego wszystkie wewnętrzne władze duszy są utkwione w Bogu, wolne pozostają jedynie władze ciała. Znakiem rozpoznawczym tego stopnia modlitwy mistycznej są: brak roztargnień na modlitwie (władze wewnętrzne wyobraźnia i pamięć są utkwione w Bogu, w stanie zjednoczenia roztargnienia są psychologicznie niemożliwe).absolutna pewność zjednoczenia z Bogiem, brak jakichkolwiek wątpliwości w tym względzie. brak znużenia. Zjednoczenie ekstatyczne (pełne) W tym zjednoczeniu udzielanie się Boga duszy, na skutek wlania miłości i światła, jest tak intensywne, że naturalne władze pozostają w zupełnej bierności. Działanie nadprzyrodzone jest istotne, zawieszenie władz jest jego skutkiem a zjawiska występujące w sferze cielesnej drugorzędne. Zjednoczeniu ekstatycznemu (jak wskazuje nazwa) towarzyszą ekstazy, tj. stan, w którym wszystkie energie duszy tak są utkwione w jakimś przedmiocie, że osoba staje się bardziej lub mniej niezdolna do odbierania i odczuwania zewnętrznych bodźców zmysłowych. Stan duchowych zaręczyn charakteryzuje się pewnością osiągnięcia jeszcze wyższego stopnia zjednoczenia i pokojem płynącym z odczuwania Bożej obecności. Skutki Bożego obdarowania sprawiają większe: - poznanie siebie, - swoich braków, - swojej nicości, - odczucie potrzeby łaski, - poczucie pokoju i ufności Bogu, - uczucie miłości i pragnienie oddania się Bogu, - żarliwość i radykalizm w pełnieniu własnych obowiązków, - pragnienie większego zjednoczenia z Bogiem, - oczyszczenie duszy, - doświadczenie radości i słodyczy w cierpieniu. Zjednoczenie przemieniające Przez całkowite zjednoczenie ze Sobą w tzw. małżeństwie duchowym Bóg sprawia w duszy: - całkowite przekształcenie woli i wszystkich władz duszy dla wyłącznego praktykowania miłości. - Duch Święty sprawia, że człowiek nabywa nowego sposobu działania, całkowicie biernego, - następuje stałe zjednoczenie duszy z Bogiem we wzajemnym oddaniu się, - następuje pełniejsze uczestnictwo w życiu Boga,głębsze poznanie Jego atrybutów (tu najważniejsze jest poznanie wszystkich trzech Osób Trójcy Przenajświętszej, Ich wzajemnej relacji, życia wewnętrznego i wejście w życie trynitarne Boga). Opracowano na podstawie: Jerzy W. Gogola OCD, Teologia komunii z Bogiem, Kraków 2001.