Odpady: każda substancja lub przedmiot, których posiadacz pozbywa się, zamierza się pozbyć lub do których pozbycia został zobowiązany

Bioodpady: ulegające biodegradacji odpady ogrodowe i parkowe, odpady spożywcze i kuchenne z gospodarstw domowych, restauracji, placówek zbiorowego żywienia i handlu detalicznego i porównywalne odpady zakładów przetwórstwa spożywczego. Nie wolno karmić zwierząt bioodpadami. Bioodpady nie obejmują: odpadów z leśnictwa i odpadów rolniczych, odchodów, osadów ściekowych, innych odpadów ulegających biodegradacji, np. włókien naturalnych, papieru i przetworzonego drewna itp.

Odpady zielone i odpady drewna- odpady roślinne z ogrodów i parków, ścinki drzew, gałęzie, trawa, liście ( z wyjątkiem z zamiatania ulic), trocin, wióry drzewne i inne odpady drewna nieprzetwarzalnego z użyciem sub. Zawierających metale ciężkie lub związki organiczne.

Kompost- materiał stabilny, sanitarnie pewny, podobny do próchnicy, bogaty w sub. Organiczne i niewydzielający przykry zapach, uzyskiwany w procesie kompostowania selektywnie zebranych bioodpadów, który spełnia wymagania środowiskowe. W kompoście ważne żeby był on do czegoś jeszcze przydatny (np. nawożenie). Tak konstruujemy żeby nie było żywych jaj pasożytów (np. glisty ludzkiej, nicieni i kupki kociej/psiej). Brak bakterii salmonella. Musi zawierać min 30% sub. Organicznej.

Materiał przefermentowany (fermentat)- produkt fermentacji selektywnie zebranych bioodpadów, który spełnia wymagania środowiskowe

Biogaz- gaz stanowiący mieszaninę dwutlenku węgla, metanu i innych gazów w ilościach śladowych, powstający w kontrolowanych procesach beztlenowych rozkładu bioodpadów

Ustabilizowany bioodpad- odpad stanowiący produkt mechaniczno- biologicznego przetworzenia niesortowanych lub pozostałych odpadów komunalnych, jak również inne przetworzone bioodpady, które nie spełniają wymagań środowiskowych.

Kompostowanie- autotrmiczny i termofilowy rozkład biologiczny selektywnie zebranych bioodpadów w obecności tlenu i w kontrolowanych warunkach, przez mikro i makroorganizmy w celu produkcji kompostu.

Przetwarzanie- kompostowanie, beztlenowy rozkład, mechaniczno- biologiczne przetwarzanie lub każdy inny proces dla poprawiania stanu sanitarnego bioodpadów.

Zanieczyszczenia- kawałki tworzyw sztucznych, szkła, metali lub podobnych materiałów, które nie podlegają biodegradacji, z wyłączeniem, piasku, żwiru i małych kamieni.

OGÓLNE ZASADY POSTĘPOWANIA Z ODPADAMI: zapobiegać powstawaniu odpadów, zapobiegać odzysk odpadów, jeżeli nie udało się zapobiec ich powstawaniu, unieszkodliwiać odpady, których powstaniu nie udało się zapobiec lub których nie udało się odzyskać

KRAJOWY PLAN GOSPODARKI ODPADAMI Ogólne cele KPGO Zwiększenie odzysku, w tym w szczególności odzysku energii z odpadów, zgodnie z wymaganiami ochrony środowiska, Zmniejszanie ilości wszystkich odpadów kierowanych na składowiska odpadów (prowadzić selektywną zbiórkę odpadów), Zamknięcie do końca 2009 r. wszystkich krajowych składowisk nie spełniających standardów UE, Wyeliminowanie praktyki nielegalnego składowania odpadów

ZAPOBIEDANIE POWSTAWANIA ODPADÓW „U ŹRÓDŁA” : Producenci: produkcja bardziej trwałych oraz naprawialnych produktów, Handlowcy i detaliści, np. sposób pakowania i promowania towarów, Konsumenci, np. bardziej przemyślane decyzje zakupu towarów, Wsparcie dla rynku wytworów recyklingu

Przedsięwzięcia zmierzające do zmniejszenia ilości powstających i gromadzących w środowisku odpadów powinny obejmować: recykling surowców odpadowych w miejscu powstawania, recykling surowców odpadowych poza miejscem powstawania, redukcję wytwarzania „u źródła” poprzez:* modyfikację urządzeń i technologii mało i bezodpadowych tzw. Czystych, *modyfikację projektowanych wyrobów,* substytucję surowców stosowanych tradycyjnie

TECHNIKI I TECHNOLOGIE MINIMALIZACJI ILOŚCI ODPADÓW ORAZ RACJONALNEGO PRZETWÓRSTWA

1.Minimalizacja powstawania odpadów u źródła - wyrób nowej generacji- konserwacja

2. kontrola powstawania odpadów a) zmiany struktury materiału( - obróbki powierzchniowe, - zmniejszenie zawartości zanieczyszczeń materiału, - zmiany kompozycji składników materiałowych) B) zmiany technologii( - zmiana procesu, - zmiana wyposażenia technicznego, - dodatkowa automatyzacja stanowisk ,- zmiany w układach operacyjnych), c) racjonalizacja wytwarzania( - poprawa racjonalizacji zarządzania, - poprawa organizacji procesów produkcji, - zapobieganie stratom w procesie produkcji, - poprawa funkcji użytkowej materiałów i wyrobów, - segregacja odpadów w toku produkcji i po jej zakończeniu)

RECYKLING SUROWCÓW WTÓRNYCH

1.W miejscy procesu: -wtórne stosowanie(*powrót do pierwotnego procesu, *surowiec zastępczy dla innego procesu)

2. na zewnątrz -odzysk surowców( *procesy przetwórcze w celu regeneracji zasobów, *procesy przetwórcze, jako produkcja uboczna)

PRZECIWDZIAŁANIE POWSTAWANIU ODPADÓW -ograniczenie powstawanie odpadów przez optymalne przetwórstwo surowców, materiałów i paliw oraz użytkowanie wyrobów, - zwiększenie (maksymalizacje) stopnia wykorzystania odpadów, których postawania na obecnym poziomie techniki i technologii nie da się uniknąć, a także sukcesywne przetwarzanie odpadów nagromadzanych w poprzednich latach

MODYFIKACJA URZĄDZEŃ I TECHNOLOGII

Technologie wykorzystujące odpady przemysłowe, jako substratu części lub całości surowców naturalnych: - produkcji kruszyw i materiałów budowlanych, - produkcji kruszyw do robót inżynieryjnych i drogownictwa, - produkcji kruszyw do posadzki wyrobisk podziemnych, - produkcji wypełniaczy mineralnych dla różnych gałęzi przemysłu, pigmentów ceramicznych, - odzyskiwania metali nieżelaznych różnymi metodami, - odzyskiwania licznych sub. Chemicznych, - produkcji nawozów dla rolnictwa, środków do odkwaszania gleb, - produkcji pasz dla zwierząt hodowlanych, tłuszczów technicznych, - odzyskiwanie olejów przepracowanych, - odzyskiwanie mas celulozowych, kompostu

RECYKLING ODPADÓW WYEKSPLOATOWANYCH WYROBÓW POUŻYTKOWYCH MOŻE ODBYWAĆ SIĘ PRZEZ: -Ponowne, wielokrotne użycie produktu do spełnienia funkcji takiej, jak w cyklu pierwszym, po dodatkowym procesie uzdatniającym (np. regeneracja części zamiennych), -Wtórne wykorzystanie surowca bez zmiany jego składu i stanu do wytworzenia nowych produktów (np. wykorzystanie makulatury do wytwarzania papieru, stłuczki szklane do wytwarzania wyrobów szklanych, złomu metali do wytwarzania nowych odlewów żeliwnych), -Wykorzystywanie surowca wtórnego połączone ze zmianą jego stanu i składu (np. przetwórstwo odpadów komunalnych na gaz energetyczny, spalanie opon samochodowych w celu wykorzystania energii, wykorzystanie drewna z rozbiórki i opakowań do wytwarzania płyt drewnopodobnych)

Recykling obejmuje 3 fazy: -pozyskiwanie, -uzdatnianie, -gospodarcze wykorzystania

*pozyskiwanie- (odpłatne i nieodpłatne) surowców wtórnych z różnych odpadów poprodukcyjnych i poużytkowych realizuje się przez: -skup od ludności z warsztatów rzemieślniczych, różnych jednostek gospodarczych oraz organizacji społecznych, -selektywną zbiórkę odpadów do wielokomorowych pojemników, -społeczną zbiórkę od ludności, instytucji itp., -wyselekcjonowanie określonych surowców wtórnych ze zgromadzonych odpadów komunalnych (w zakładach mechanicznego sortowania, sortowanie przy składowiskach), -łączne wykorzystanie wszystkich zgromadzonych rodzajów odpadów

Wybór formy pozyskiwanie surowca odpadowego zależy od: -źródeł odpadów, -przeznaczenia pozyskiwanych odpadów, -zawartość składników użytkowych w odpadach, -dostępność niezbędnych urządzeń do sortowania i przerobu odpadów, -możliwość zbytu odzyskiwanych rodzajów surowców wtórnych, -sprawności działania jednostek pozyskujących i przetwarzających surowce wtórne, -aktywności społecznej mieszkańców (3x edukacja)

KIERUNKI WYKOŻYSTANIA ODPADÓW I ICH OBIEGI

-jednorodny, do wytworzenia takiego samego wyrobu, z jakiego powstały (np. makulatura= papier), --Różnorodnych, do wytwarzania różnych wyrobów, najczęściej odmiennych od wyrobów, z których powstały (np. szkło=wata szklana), -Energetyczny, do wytwarzania energii cieplnej (np. wyeksploatowane opony samochodowe spalane w piecach cementowni). -Zastępczy, w którym odpady, ze względu na określone uwarunkowania, są okresowo utylizowane niezgodnie z racjonalnymi przesłankami (np. odpady komunalne= kompost)

NIEKORZYSTNE SKUTKI WYKORZYSTANIA SUROWCÓW WTÓRNYCH

-przetwarzanie surowców wtórnych może być niekiedy bardziej pracochłonne niż przetwarzanie surowców pierwotnych, jeżeli konieczne jest przy tym przeprowadzenie dodatkowych operacji uzdatniających, takich jak sortowanie według rodzajów, rozmiarów, kolorów, jakości, albo czyszczenie, pranie, granulowanie, przetapianie itp., -Przetwórstwo surowców wtórnych, niejednokrotnie odznaczających się większym zanieczyszczeniem, powoduje powiększenie normy ich zużycia na jednostkę wyrobu, -Zainstalowanie dodatkowych, specjalistycznych maszyn i urządzeń uzdatniających surowce wtórne, -Wprowadzenie nowych procesów technologicznych do przetwarzania surowców wtórnych, -Pogorszenie wskaźników użytkowych i jakościowych produkowanych materiałów na bazie surowców wtórnych w porównaniu z otrzymywanymi z surowców pierwotnych, -Zwiększenie kosztów przerobu surowców wtórnych w stosunku do surowców pierwotnych

CHATAKTERYSTYKA ODPADÓW KOMUNALNYCH STAŁYCH (OKS)

ODPADY STAŁE: Skład ich zależy od:, -wyposażenia budynków w urządzenia techniczno-sanitarnych, -rodzaju zabudowy, -stopy życiowej mieszkańców

ODPADY KOMUNALNE ZAWIERAJĄ, -ok. 40-50% substancji organicznej, -0,53-0,87% azotu (jeżeli chcemy metan i spalanie), -0,45-0,88% fosforu (kompostowanie), -0,14-0,48% potas (kompostowanie), Około 50-60% stanowią części mineralne, w tym około 30% popioły z małych palenisk, Metale ciężkie: Mo, Cu, Zn, Co, Ni, Cd, Cr, Hg, Pb (one są najważniejsze przy nawozowym wykorzystaniu odpadów)

CECHY ODPADÓW KOMUNALNYCH, -zmienność ilościowa i jakościowa w cyklu wieloletnim, rocznym i w poszczególnych porach roku (zima dużo popiołu, lato plastik i papier, ), -duża zmienność składu morfologicznego i chemicznego OKS, -zagrożenie zakażeniem higieniczno- sanitarnym, -niestabilność, podatność na zagniwanie i wydzielanie uciążliwych odorów(siarkowodór i inne wydzielane przy fermentacji) frakcji organicznej (mokrej) zawartej w odpadach, -obecność odpadów niebezpiecznych tj. chemikaliów domowych, przeterminowanych leków, zużytych świetlówek, baterii, -zanieczyszczenie poszczególnych składników odpadów komunalnych (fakcji, surowców, materiałów) sub. Niebezpiecznymi głównie metalami ciężkimi

GRUPY OKS, -traktowane, jako realne surowce wtórne produkty niekonsumpcyjne: papier, tworzywa sztuczne, szkło, metale, tekstylia (około 30% masy odpadów), - rzadko traktowane, jako odpady wtórne odpady kuchenne z przygotowń posiłków, resztek pożywienia itp. (ok. 50%), -odpady paleniskowe z ogrzewania sezonowego mieszkań, głównie popiół i żużel (20%), -inne odpady o wątpliwej wartości surowcowej, występujące sporadycznie lub nieprzydatne do recyklingu ze względu na bezpieczeństwo ekologiczne: chemikalia i pozostałości odpadowe z porządków domowych

PROGNOZA ZMIAN W ZAKRESIE WYTWARZANIA ODPADÓW KOMUNALNYCH

Liniowy wskaźnik wzrostu ilości wytwarzanych odpadów komunalnych w woj. Zach- pom (wzrastający o 1% rocznie na 1 mieszkańca na rok

Wyszczególnienie 2006 2010 20018

Miasto 371 386 417

Wieś 140 146 157

Wskaźnik wzrostu poziomu selektywnego zbierania odpadów z 2% w 2006r. do 10% w 2010r. 15% w 2014r. 20% w 2018r. spowoduje to zmiany ilości odpadów niesegregowanych, zmniejszy się głównie zawartość wysegregowanych: papieru itp.

Wskaźnik redukcji poziomu składowania odpadów wytwarzanych z 95% w do poziomu: -2010 90% odpadów wytwarzanych -2014 85% odpadów wytwarzanych

-2018 80% odpadów wytwarzanych

Stan i prognoza składu głównej grupy odpadów komunalnych w latach 1985-2030

CEL I ZAKRES BADAŃ WŁAŚCIWOŚCI TECHNOLOGICZNYCH ODPADÓW

Odpady to mieszanina bardzo wielu materiałów

ZAKRES NIEZBĘDNYCH BADAŃ OBEJMUJE GRUPY WSKAŹNIKI:, -ilościowego nagromadzenia odpadów, -właściwości fizycznych, -właściwości paliwowych, -właściwości nawozowych

ILOŚCIOWE; Ilościwe nagromadzanie odpadów- wskaźniki nagromoadzania odpadów, -objętościowy- m³/mieszkańca/ rok, -Wagowy- kg/mieszkańca/rok

-nierównomierności nagromadzania: dobowy, miesięczny i roczny

Wskaźnik masowego nagromadzania

M=m₁-m₂ Gdzie -m₁- masa samochodu z odpadami zebranymi na trasie[kg], -m₂ masa samochodu bez odpadów [kg]

Wskaźnik nagromadzenia wagowy [bm]

Bm=m/(M*d) Gdzie:, -bm wskaźnik nagromadzenia (kg/M* doba), -m masa odpadów zebrana z obiektu lub trasy pomiarowej [kg], -M- liczba mieszkańców, -d- liczba dni gromadzenia odpadów

W sklepach zamiast l. mieszkańców dajemy powierzchnie sklepu [M/m²*doba]

Wskaźnik objętościowy nagromadzania odpadów (bobj.)

$bobj. = \frac{\sum_{i = 1}^{n}\text{vi}}{M*d}\ $Gdzie -bobj. Wskaźnik objętościowy nagromadzenia odpadów dm3/M*db), -Vi obj. Odpadów w poszczególnych, -d l. dni gromadzenia odpadów, -M liczba mieszkańców

Gęstość odpadów

G=bm/bobj

Roczna ilość odpadów (Mg/a)

$$Q_{a} = (\sum_{1}^{12}{Q_{\text{tyg}})*4,33}$$

Ważenie odpadów co dwa tygodnie (Mg/a)

$$Q_{a} = 2(\sum_{1}^{26}{Q_{\text{tyg}})}$$

Miesięczna ilość odpadów (Mg/mies)

Q_mies= Q_tyg*4.33

WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE CHARAKTERYZUJĄCE WSKAŹNIKI

-ciężar objętościowy odpadów (kg/m³)

-frakcje (analiza sitowa): 0-10, 10-40, 40-100 i powyżej 100 mm

-skład grupowy, który obejmuje podział na 10 podstawowych grup materiałów

WSKAŹNIKI WŁAŚCIWOŚCI PALIWOWYCH

-zawartość wody (wilgotność) przyjmowane odpady z wilgocią niższą niż 95% wilgoci z wyjątkiem szlamu, -części palne, -części niepalne

-części lotne, -ciepło spalania, -wartość opałowa, -składniki agresywne (SO₂, HCl, N₂O₅), -skład elementarny części palnych (C, H, S, N, Cl, O)

WSKAŹNIKI WŁAŚCIWOŚCI NAWOZOWYCH

-ogólna zawartość sub. Organicznych, -zawartość węgla, -zawartość azotu, -zawartość fosforu, -zawartość potasu,-zawartość metali ciężkich (Cd, Pb, Ni, Hg, Cr, Zn, Cu)

TYPY ŚRODOWISKA MIEJSKIEGO

Typ I- zabudowa wysoka (wielokondygnacyjna, zabudowa osiedlowa) z pełnym wyposażeniem techniczno- sanitarnym budynków i z podstawowym nasyceniem usługami, Typ II- zwarta zabudowa dzielnic śródmiejskich o dużym nasyceniu usługami, mieszane sposoby ogrzewania budynków, zróżnicowane wyposażenie w urządzenia techniczno sanitarne, Typ III- zabudowa jednorodzinna (podmiejska, osiedlowa lub rozproszona) domy z ogródkami. Każdy obywatel jest zobowiązany do posiadania pojemnika na odpady (0,11 lub 0,12 m³ pojemnik domek)

WSKAŹNIKI NAGROMADZANIA

-wskaźnik nagromadzania obj. 1,35 m3/mieszk/rok, -wskaźnik nagromadzenia wagowy 250 kg/mieszk/rok dla małych miast i osiedli 200 kg/mieszk/rok, a dla dużych do 300 kg/mieszk/rok

OGÓLNE STWIERDZENIA

-właściwości technologiczne odpadów miejskich ulegają ciągłym zmianą ( brak stałych właściwości)

- zmiany właściwości odpadów są rożne i zależne od typu środowiska miejskiego

-podstawowym źródłem informacji o właściwościach odpadów są badania prowadzone w cyklu rocznym (badane bo są zmiany składu)

-projektowanie zakładów unieszkodliwiania powinno być oparte na konkretnych, przeprowadzonych dla danego miasta wynikach badań

-projektując dla każdego miasta zasady gospodarki odpadami, należy brać pod uwagę ich zróżnicowane właściwości technologiczne i możliwości stosowania różnych metod lub technologii utylizacji odpadów z poszczególnych środowisk miasta

SYSTEMY GOSPODARKI ODPADAMI KOMUNALNYMI, SKŁADOWANIE ODPADÓW NA SKŁADOWISKACH. BUDOWA SKŁADOWISK

Składowisko odpadów- prawnie zlokalizowany i urządzony obiekt inżynierski, przeznaczony do deponowania odpadów o znanych właściwościach, gwarantujących ich bezpieczne gromadzenie przy minimalizacji wynikających z niego dla ochrony środowiska naturalnego zagrożeń

Na składowiskach odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne można składować

-odpady bytowo gospodarcze, *odpady rolnicze *odwodnione osady ściekowe *żużel, popiół, klinkier, gruz budowlany ( te pozostawiamy i dajemy, jako przesypkę (zamiast piasku np.) *odpady wielkogabarytowe

Na składowiskach odpadów zakazuje się składowania odpadów

-występujących w postaci ciekłej ( powyżej 95% wody) z wyłączeniem szlamu, -o właściwościach wybuchowych, żrących, utleniających, wysoce łatwopalnych lub łatwopalnych, -zakaźnych medycznych i zakaźnych weterynaryjnych

-powstających w wyniku prac naukowo-badawczych, rozwojowych lub działalności dydaktycznej, które nie są zidentyfikowane lub są nowe i których oddziaływanie na środowisko jest nieznane, -opon i ich części, z wyłączeniem opon rowerowych i opon o śr. Zewnętrznej większej niż 1400 mm

LOKALIZACJA SKŁADOWISK ODPADÓW KOMUNALNYCH

Czynniki lokalizacji składowisk odpadów komunalnych:

-niski poziom wód gruntowych (poziom wody niżej niż 1m pod składowiskiem [najniższym punktem])

-grunty o małej przepuszczalności w podstawie (gliny, iły itp.) o współczynniku filtracji

k ≤ 1, 0 * 10⁻⁹ m * s⁻¹

-naturalną ochronę otoczenia składowisk (lasy lub obszary zalesione (10m))

-nieznaczną odległość od miejsc powstania odpadów

-korzystny układ komunikacyjny dla wszystkich użytkowników składowiska

-odpowiednią odległość od terenów zamieszkałych, rekreacyjno- wypoczynkowych i przyrodniczych, podlegających specjalnej ochronie

-akceptacja społeczna

1.Składowiska odpadów niebezpiecznych i składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne nie mogą być lokalizowane:

*w strefach zasilania głównych i użytkowych zbiorników wód podziemnych * na obszarach otulin parków narodowych i rezerwatów przyrody *na obszarach lasów ochronnych *w dolinach rzek, w pobliżu zbiorników wód śródlądowych, na terenach źródliskowych, bagiennych i podmokłych, w obszarach mis jeziornych i ich strefach krawędziowych, na obszarach bezpośredniego bądź potencjalnego zagrożenia powodzią w rozumieniu przepisów prawa wodnego

*w strefach osuwisk i zapadlisk terenu, w tym powstałych w wyniku zjawisk krasowych, oraz zagrożonych lawinami *na terenach o nachyleniu powyżej 10° *na terenach zagrożonych glacitektonicznie lub tektonicznie, poprzecinanych uskokami, spękanych lub uszczelinowaconych

*na terenach wychodni skał zwięzłych porowatych, skrasowiałych i skawernowanych *na glebach klas bonitacji I i II *na terenach, na których mogą wystąpić deformacje ich powierzchni na skutek szkód górniczych *na obszarach ochrony uzdrowiskowej *na obszarach górniczych utworzonych dla kopalin leczniczych

KLASYFIKACJE SKŁADOWISK ODPADÓW KOMUNALNYCH I ICH USZCZELNIANIE

*kategoria I- składowisko gromadzące odpady nieaktywne, z których nie lugują się sub. zagrażające gruntom, wodom gruntowym (odpady budowlane, górnicze)* kategoria II- składowiska odpadów komunalnych- są to składowiska bioreaktory, w których odbywają się procesy biologicznej i chemicznej przemiany odpadów * kategoria III- składowiska odpadów przemysłowych powstałych w procesach przetwórczych o różnej klasie szkodliwości

SKŁADOWISKA POD WZGLĘDEM WIELKOŚCI DZIELI SIĘ NA

-małe F ≤ 2, 0 ha,  V ≤ 100 tys. m³

-średnie F ≤ 10, 0 ha,  V ≤ 800 tys. m³

-duże F ≥ 10, 0 ha,  V ≥ 800 tys. m³

PODZIAŁ ZE WZGLĘDU NA UWARUNKOWANIA KRAJOBRAZOWE ORAZ WYSOKOŚĆ UKSZTAŁTOWANIA NAD TERENEM

-niskie 2-4 m nad poziomem otaczającego terenu, -średnie 4-12 m nad poziomem otaczającego terenu, -wysokie powyżej 12m nad poziomem otaczającego terenu

ZE WZGLĘDU NA UKSZTAŁTOWANIE WYSYPISKA

-podpoziomowe ( w starych wyrobiskach i obniżeniach terenu, do powierzchni terenu)

-nadpoziomowe (na terenie płaskim) -przyskarpowe (oparte o zbocza)-mieszane

USZCZELNIENIA

Uszczelnienie naturalne- naturalne warstwy geologiczne gruntów spoinowych zalegające na danym obszarze o odpowiednich właściwościach (współczynnik filtracji k<1,9*10^-9) i miąższości (powyżej 3,0m) a zwierciadło wody gruntowej zalega minimum 1m poniżej spodu składowiska warstwa ta powinna być ciągła i nie powinna zawierać uprzywilejowanych dróg przepływu takich, jak: szczeliny, spękania i otwory po korzeniach lub zwierzętach

Uszczelnienie mineralne- stosuje się gdy w pobliżu miejscowe grunty nadają się do wykorzystania wykładzin warstwowych

Na uszczelnieniach mineralne stosuje się następujące rodzaje gruntów:

-grunty spoiste np. iły, gliny zwięzłe

- grunty spoiste z domieszką gruntów piaszczysto-żwirowych (części ilastych powyżej 60%)

-przepuszczalnie lub bardzo przepuszczalne piaski po ich uzdatnianiu

Współczynnik filtracji k<1*10^-9 m/s ( aby go osiągnąć w gruntach przepuszczalnych dodaje się środki uszczelniające- bentonit, mączkę iłową, szkło wodne)

Grunty nie powinny zawierać części organicznych powyżej 5% węglany wapnia powyżej 30%

Uszczelnienia sztuczne- gotowe wykładziny z folii (polietylenowych, polipropylenowych, PCV), pap bitumicznych, geomembran, mat bentonitowych (od pół do półtora milimertra grubość foli szerokość 0,5-1,5 m ne są sklejane tylko zgrzewane)

BUDOWA SKŁADOWISKA ODPADÓW KOMUNALNYCH

Powierzcznia składowiska w [ha]

$$A = \frac{\text{Qa\ t\ kc}}{\text{H\ hzo\ }10^{4}}$$

Gdzie: Qa- roczne nagromadzenie odpadów średnio dla roku środkowego przewidywanego okresu użytkowania obiektu: wartość tę dla danego roku oblicza się mnożąc przewidywalną liczbe mieszkańców przez przyjęty dla tego roku jednostkowy wskaźnik nagromadzenie w m³/M [m³/a], t- okres obliczeniowy (a), H- globalna wysokość złoża odpadów

Kc- współczynnik zapotrzebowania na powierzchnię całkowitą uwzględniający zagospodarowanie terenu, pasy zieleni ochronnej, drogi dojazdowe, wartość współczynnika zależy od wielkości składowiska i okresu eksploatacji (1,5-2), -kzo- współczynnik zagęszczenia odpadów w złożu składowanym

Współczynnik zagęszczenia odpadów na wysypisku, którego wartość zależy od przyjętej technologii wynosi

-przy naturalnym osiadaniu do 1,5, -przy ugniataniu spycharkami do 2,5, -przy ugniataniu kompaktorem do 3,5

Jednostkowa pojemność składowiska odpadów

$$\ V_{j} = \lbrack\frac{\text{qj}}{G}\left( 1 - \frac{P}{100} \right) + Vjp\rbrack$$

Gdzie:

Vj- jednostkowa pojemność składowiska odpadów m³/M, Qj- jednostkowa dobowa masa odpadów, która ma być składowana na składowisku kg/M, G- gęstość nasypowa odpadów po rozładowaniu samochodu śmieciarki kg/m³, P stopień zagęszczenie w %

Vjp- objętość materiału przykrywającego m³/M, t- liczba dni w roku

Etapy postępowania podczas składowania odpadów na składowisku. Grubość warstwy w cm

- ugniatanie warstwami, 3-5 jazd ubijarką zagęszcza odpady, co najmniej 50%

- i przykrywanie warstwy odpadów materiałem nieaktywnym ( na zakończenie dnia roboczego) na ostateczną warstwę przykrywającą daje się ziemię urodzajną odpowiednią dla wegetacji roślin, całkowita wysokość jednej warstwy odpadów i materiału przykrywającego wynosi 2-3m