KOMUNIKACJA- SCALENIE KOMPOZYCJI
Drogi ogrodowe dzieli się na podstawie rodzaju przewidywanego gruntu, rodzaju konstrukcji, użytych materiałów itp. W obrębie terenów zielni drogi dzieli się najczęściej na docelowe spacerowe.
Drogi docelowe- buduje się w celu uzyskania możliwie najkrótszego połączenia między dwoma różnymi punktami dlatego charakt. się przebiegiem linii prostej. Drogi docelowe powinny mieć nawierzchnie umożliwiające łatwe poruszanie się o każdej porze roku oraz szerokość dostosowana do przewidywanego ruchu.
Drogi spacerowe- prowadzi się tak aby uzyskać możliwie najlepsze warunki spaceru. Są one najczęściej stosowane do miejscowego ukształtowania terenu prowadzone wśród zwartych układów drzew nad brzegami zbiorników wodnych itp. Ich przebieg jest najczęściej krzywoliniowy a długość celowo zwiększona.
Nawierzchnie dróg spacerowych wykonuje się często z tańszych materiałów i stosunkowo prostymi spadami tak by mogły one służyć przede wszystkim w okresie letnim.
Z tego względu nawierzchnie takie są często niedostępne w okresie wiosennych lub jesiennych opadów
powinno się dążyć do tego żeby nawierzchnie dróg spacerowych ..............................
Oprócz omówionego podziału dróg na docelowe i spacerowe, drogi na terenach zieleni dzieli się na:
* piesze
* pieszo-jezdne
* jezdne
Konstrukcja dróg pieszych odznacza się stosunkowo najmniejszą wytrzymałością na obciążenia, ponieważ nie przewiduje się na ogół wjeżdżania na nie cięższych pojazdów. Na nawierzchniach takich dopuszczalne jest natomiast poruszanie się lekkich pojazdów (drogi wymagają zgłoszenia)
Nawierzchnie dróg pieszo-jezdnych buduje si8ę tak że nawierzchnia musi znieść obciążenia średnich ciężkości nie wykazując pęknięć lub odkształceń (drogi projektowane przez budowlańców, architektów)
Nawierzchnie dróg jezdnych są przystosowane do poruszania się po nich ciężkich pojazdów. Buduje się zwykle na niewielkich odcinkach jako dojazdy do różnych budynków gospodarczych i innych gdzie jest przewidywane dowożenie większych ilości ciężkich materiałów.
NAWIERZCHNIE dzieli się na:
1) gruntowe
2) twarde nie ulepszone
3) twarde ulepszone
GRUNTOWA- wykonuje się z miejscowego gruntu przez odpowiednie wyrównanie i nadanie odpowiednich spadków. Do gruntu używanych na takie nawierzchnie można dodać różnych spoiw poprawiających właściwości mechaniczne np. przepuszczalność, spoistość.
TWARDA NIE ULEPSZONA-(nawierzchnia powierzchniowo nie ulepszona) buduje się z kamieni naturalnych lub sztucznych o różnym stopniu rozdrobnienia przy czym kamieni nie łączy się za pomocą spoiw. Nawierzchnie takie wykonuje się najczęściej z kilku warstw kruszyw o różnym stopniu rozdrobnienia.
TWARDE ULEPSZONE- buduje się z łączonych różnymi spoiwami kamieni naturalnych lub sztucznych o różnym stopniu rozdrobnienia i obrobienia (np. kostka, płyty) a także z jednorodnych mas nie zawierających kruszyw kamiennych
Ze wzgl. plastyczno-dekoracyjnych buduje się często nawierzchnie KOMBINOWANE o charakterze mozaikowym (połączenie z tych 3 nawierzchni)
RODZAJE NAWIERZCHNI:
1) Elementy prefabrykowane
* płyty ażurowe
* kostki i płyty betonowe
* elastyczne- naw.sportowe
* masy(asfalt, żywica)
2). Naturalne
* gruntowe
* nie ulepszone- klinowane, żwirowe
* ulepszone- kamienne
* drewniane
ZASADY PROJEKTOWANIA W OGRODZIE
może dyktować tempo poruszania się w ogrodzie optycznie lub dosłownie
niektóre z nich jak żwir, traw wióry drzewne i woda są stosunkowo wdzięczne i neutralne
z takich właśnie optycznie „nie konfliktowych” mat powstaje wspaniałe tło dla bardziej skomplikowanych układów.
Inne mat.- szczególnie prefabrykowane lub cegły, zawierają w swej formie linie równoległe . Układane w sposób przemyślny podniosą jakość kompozycji
inne wzory odznaczają się większą statyką.
Regularne symetryczne kształty jak kwadrat, koło, wieloboki nie wytwarzają wrażenia postępowania w jakimś kierunku, wnoszą natomiast efekt spoczynku.
Standardowe płyty kamienne ułożone w niewielkim ogrodzie jeszcze bardziej go zmniejszają: duża pow pokryta małymi elementami będzie wyglądała bałamutnie i niepokojąco lub nieciekawie.
Mały ogród małe elementy. Duży ogród duże elementy i wzory.
To konstrukcja terenowa służąca do komunikacji pieszej pomiędzy różnymi poziomami ogrodu. Składa się ze stopni układanych w biegi
Bieg to zestaw kolejno następujących po sobie stopni. Zalecane jest projektowanie schodów o dł 5-7 stopni w biegu nie dłuższe niż 12 (powyżej trzeba zaprojektować spocznie)
Schody mogą biec równolegle do zbocza lub dochodzić do niego pod kątem prostym
Mogą być wcięte w zbocze lub stanowić konstrukcje wolno stojące
Usytuowanie schodów często zależy od rozmiarów wolnej pow. u góry i u dołu zbocza
WYBÓR MATERIAŁÓW NA SCHODY:
Należy dobrać indywidualnie, kierując się zasadami:
schody blisko domu do codziennego użytku powinny być w materiałach, kolorach i rozmiarach pasujących do otoczenia. Powinny być trwałe wygodne i bezpieczne
schody w bardziej oddalonych zakątkach mogą być z bardzie śmiałych materiałów
PROJEKTOWANIE SCHODÓW:
* dla wygody i bezpieczeństwa należy również wyraźnie zaznaczyć rytm poruszania się po nich zarówno przy schodzeniu jak i wchodzeniu. Można go określić zachowując stałą relację między wysokością podstopnicy a głębokością stopnia
* Zbyt wąskie schody narzucają mało komfortowe wrażenie pośpiechu i ponaglania, szerokie natomiast zachęcaja do wolnej , odprężającej przechadzki po ogrodzie.
BEZPIECZEŃSTWO:
schody szczególnie dla osób starszych i dzieci stanowią pewne niebezpieczeństwo dlatego powinny być projektowane z poręczami i balustradami
materiał na stopnie nie może być śliski a wykonane schody powinny być nachylone w celu odprowadzenia wód opadowych. 0-2 stopni na nawierzchniach gładkich ok. 1% a na chropowatych 2%
35-45cm- głębokość stopnicy, 12-15cm wysokość podstopnicy.
oświetlenie schodów
POCHYLNIA (rampa)
To konstrukcja terenowa służąca do komunikacji kołowej pomiędzy różnymi poziomami grodu
nachylenie od 1:15 do 1:20 czyli 1cm wzniesienia na każdy 15cm długości (wózki inwalidzkie, dziecięce, taczki, kosiarki)
przy niewielkich nachyleniach terenu należy stosować pochylnie zamiast schodów(do 2-3 stopni)
materiał do budowy pochylnie nie powinien być śliski, czasem powinien mieć balustradę lub poręcz.
PODŁOGA WNĘTRZA:
Poziome elementy ogrodu:
elementy ogrodu to oprócz komunikacji (patia, drogi, tarasy) również nasadzenia roślin okrywowych.
okrycie pow. gruntu roślinami podobnie jak położenie dywanu w mieszkaniach wprowadza element przytulności oraz zapewnia nawierzchnię do gier i wypoczynku
można je stosować na terenie płaskim także na pochyłym
mogą stanowić tło dla rabat, kwiatów, tego typu nawierzchnie tracą swe indywidualne cechy na rzecz masowego efektu.
ROŚLINY OKRYWOWE DZIELI SIĘ NA 2 gr:
1) Elastyczne- np. trawy po których można chodzić tak samo jak po chodniku
2) Dekoracyjne- zapewniają ład, wygląd, widok lub podkreślają jakieś jego cechy
Byliny: Ajuga reptans, Lisymachia nummularia
Krzewinka: Pachysandra terminalis, Vinca minor
Krzewy: Juniperus, Cotoneaster
W tej gr. roślin znajdują się również rośliny o f ochronnej np. ochrona skarp przed erozją.
Pionowe elementy ogrodu:
*ściany ogrodowego wnętrza można budować z wielu drobnych mat, indywidualnie do potrzeb inwestora, skali ogrodu i miejsca jego położenia i np. są to:
1) pionowe nasadzenia drzew
2) mury i płoty
3) bramy i otwory
4) konstrukcje dekoracyjne
*część z nich może stanowić trwałe bariery /np. ogrodzenie działki/ lub odrębne wnętrze ogrodu o określonej funkcji /np. liniowe nasadzenia drzew, aleje, altany, pergole itp./
im mniejsza i zamykana przestrzeń ogrodu tym bardziej dominujące elementy pionowe ogrodu
elementy pionowe zapewniają w ogrodzie intymność, prywatność i bezpieczeństwo
dziejąc durze wnętrze ogrodu na wnętrza mniejsze /indywidualne przestrzenie/ każde z nich traktowane jest jak pokój ogrodowy o określonej funkcji oraz strukturze /ściany/
można również dzieląc wnętrza przez wzniesienie, przejścia lub altany aby otworzyć subtelne odczucie zamknięcia a w tym samym czasie oferować ‘ramy’/okna widokowe/ przez które można oglądać pozostałe części ogrodu.
*drzewa
-jednogatunkowe i wielogatunkowe
-zimozielone lub o liściach sezonowych
*żywopłoty formowane i nienormowane
-jednogatunkowe i wielogatunkowe
-zimozielone lub o liściach sezonowych
*pnącza
-samoprzyczepne np. przy murach
-wymagające podpór np. pergoli, altany, czy trejaży itp.
-osłania przed wiatrem /chłód w ogrodzie dekoracyjnym wpływa na rośliny korzystnie/
-ekrany dźwiękochłonne, nasadzenia drzew przy domach
-wyznaczanie granic działki
-rozdzielanie wnętrz ogrodowych, elementy architektoniczne ogrodu
-ukrycie brzydkiego widoku
*wolnostojące:
-ograniczony, generalnie nie przenosi żadnej innej siły jak własny ciężar. Muszą być projektowane jako elementy stabilne zwłaszcza gdy są narażone na działanie silnych wiatrów
*oporowe:
-ich funkcja jest podpieranie tarasów na zboczach
-układane są na sucho, murowane lub z elementów prefabrykowanych ale zawsze z drenażem
-drewniane ściany
*w ogrodzie można znaleźć jeszcze 3 typ muru: mury budynków
-drewniane
-sztachetowe
-palisady
-ogrodzenia plecione /bambusowe, wierzbowe/
-ogrodzenia z żerdzi
-parkany /pełne ogrodzenia z desek/
-metalowe
-ściany ogrodzeniowe
-kute lub z elementów prefabrykowanych
-bramy pełnią funkcję komunikacyjną i dzielą się na:
-wjazdowe
-wejściowe
Ich wygląd i szerokość musi być zawsze dostosowana do funkcji jaka ma spełniać w danym ogrodzie
-otwory w murach zapewniają wgląd w otoczenie ogrodu
-bardzo dekoracyjny element ogrodu
-pergola- /po staropolsku chłodnica/ lekka i drewniana konstrukcja zapewniająca cień.
Zbudowana z elementów ażurowych najczęściej wsparta na słupach porośniętych pnączami. Założona najczęściej na palnie prostokąta. Miejsce biernego odpoczynku.
-bindaż –konstrukcja pergoli ale pełni funkcje komunikacyjną.
-girlanda i kolumnada- elementy dekoracyjne podkreślające ciąg komunikacji, wydzielanie wnętrza.
-trejaż- drewniana kratka służąca do wydzielania wnętrza, osłaniania widoku
-fałszywa perspektywa- uzyskana z trejażu naściennego lub przesadzonej perspektywy
-malarstwo iluzoryczne
-lustrzane elementy
-altana, pawilon, kiosk itp./ ażurowy metalowy domek służący do odpoczynku, wolnostojący domek./
-grota –pomieszczenie w skarpie, kopcu itp.
-domki drewniane, narzędziowe, zabawowe, budowlane o pełnych ścianach
-szklarnie