Wykonujący ćwiczenie:	Mariusz Gębala, Aleksander Pulzin, Ariel Samczyński Grupa 3
Nr ćwiczenia:	3
Temat ćwiczenia:	Badanie stycznika elektromagnetycznego
Data wykonania ćwiczenia:	25.03.2013r
Data oddania sprawozdania:	8.04.2013r
Ocena raportu:
Uwagi prowadzącego:

Cel ćwiczenia.

Celem ćwiczenia było zapoznanie się z budową stycznika i przekaźnika oraz z ich charakterystyczną pracą sterowania.

Opis podstaw teoretycznych pomiarów.

Stycznik jest łącznikiem mechanicznym, w którym zestyki utrzymywane są w położeniu wymuszonym siłą pochodzącą od elektromagnesu. W każdym styczniku z napędem elektromagnetycznym wyróżnia się zestyki główne (robocze), pomocnicze (zwierne, rozwierne lub przełączające) oraz cewkę napięciowo elektromagnesu.

Przekaźniki są elementami automatyki, których zadaniem jest zamykanie lub otwieranie współpracującego z nimi obwodu cewki stycznika. Włączanie lub wyłączanie stycznika odbywa się poprzez zamykanie lub otwieranie zestyków przekaźnika umieszczonych w obwodzie zasilania cewki stycznika. Zestyki utrzymywane są w pozycji wymuszonej pod wpływem dźwigni przyciąganej przez cewkę elektromagnesu. Przekaźnik ma wyprowadzone zaciski zestyków zwiernych, rozwiernych lub przełączających oraz zaciski cewki napięciowej. Wartość prądu przepływającego przez styki przekaźnika jest porównywalna z wartością prądu płynącego przez jego cewkę.

Różnica pomiędzy stycznikami i przekaźnikami polega na zakresie mocy jaką obsługują. Stycznikami załącza się układy dużej mocy (powyżej 16 A) np. silniki elektryczne, a przekaźnikami urządzenia, które załączają sygnały niskoprądowe lub sygnały o potencjale zerowym (np. podawanie sygnałów sterujących do lub od sterowników PLC).

Najważniejszą cechą układów łącznikowych jest współczynnik trzymania, wyrażony jako stosunek napięcia przyciągania do napięcia opadania zwory, która zależy od charakterystyki sprężyny oraz cewki.

Współczynnik trzymania wyliczono ze wzoru zamieszczonego poniżej:

$$K_{p} = \frac{U_{p}}{U_{r}}$$

gdzie:

• U_p – napięcie rozruchu [V]

• U_r – napięcie powrotu [V]

Błąd wyznaczenia wartości współczynnika trzymania wyliczony został z różniczki zupełnej:

$$\Delta K_{p} = \left. \mid\frac{1}{U_{r}}*\Delta U_{p} \right.\mid + \left. \mid\frac{- U_{p}}{{U_{r}}^{2}}*\Delta U_{r} \right.\mid$$

gdzie:

• ΔU_p – błąd odczytu napięcia rozruchu [V]

• ΔU_r – błąd odczytu napięcia powrotu [V]

Pomiary i obliczenia

Pomiary polegały na zmianie wartości napięcia w układzie. Po uzyskaniu dostatecznie dużego napięcia lub dostatecznie małego następowało załączenie lub rozłączenie styków w styczniku. Wartości napięcia i płynącego w tych momentach prądu zostały zanotowane. Uzyskane wartości wykorzystane zostały do obliczenia współczynników trzymania.

Według przepisów zwora elektromagnesu powinna być przyciągnięta przy napięciu do 0,7Un i odpaść przy obniżeniu napięcia do 0,5Un. W dalszej części raportu wyniki teoretyczne zostaną porównane z wynikami praktycznymi.

W ćwiczeniu wykorzystano następujące urządzenia :

• Miernik uniwersalny SANWA RD700

• Watomierz DW-6060

• Zasilacz DF1750 SLSA

• Autotransformator HSN 0203

• Przekaźniki RELPOL type R2M

• Styczniki GMC 16M

  1. Stycznik z napięciem AC

Tabela 1

Wykres 1

Przekaźnik z napięciem AC

Tabela 2

Wykres 2

Stycznik z napięciem DC

Tabela 3

Wykres 3

Przekaźnik z napięciem DC

Tabela 4

Wykres 4

Schemat układu