1. Rodzaje gwintów i ich zastosowania
   

Ze względu na kształt:

-gwint metryczny(M)- duża wytrzymałość, samohamowność, niska sprawność ; zastosowanie: zegarki, do konstrukcji precyzyjnych(śruby z trzpieniem sprężystym), gwinty zwykłe,

-gwint calowy- oznaczenie: calowy o średnicy 1’’

-trapezowy symetryczny(Tr)- jest stosowany w mechanizmach silnie obciążonych, pracujących rzadziej i przy małej prędkości (śruby dźwigników śrubowych i wrzecion zaworów), jak również w śrubach przenoszących duże obciążenie w obu kierunkach (śruby pociągowe).

-trapezowy niesymetryczny(S)- jest stosowany przy jednostronnym działaniu dużych sił, przy dużej prędkości, gdy wymagana jest duża sprawność i wytrzymałość zmęczeniowa (śruby w połączeniach ruchowych pras śrubowych, zaciskowych urządzeń walców, haków, dźwigów itp.)

-okrągły(Rd)- charakteryzuje się dużą wytrzymałością zmęczeniową i statyczną. Jest stosowany w połączeniach spoczynkowych często rozłącznych oraz narażonych na zanieczyszczenia i korozję, m.in. w złączach wagonowych, hakach żurawi, przewodach pożarniczych, elektrotechnice

-prostokątny- cechuje się największą sprawnością, ale i najmniejszą wytrzymałością, nie został znormalizowany

-rurowy/walcowy(G)

Ze względu na skok

-zwykły

-drobnozwojowy

-grubozwojowy

1.2 istota samohamowności połączenia gwintowego

Śruba będzie samohamowna, jeżeli dowolnie duża siła osiowa Q, obciążająca śrubę, nie wywoła jej obrotu.

Warunek samohamowności gwintu:

Kąt pochylenia linii śrubowej gwintu γ musi być mniejszy od pozornego kąta tarcia ρ’.

Kąt pochylenia linii śrubowej gwintu :

 

P – skok gwintu [mm];

d₂ – średnia średnica gwintu [mm] Pozorny kąt tarcia jest zdefiniowany następująco:

gdzie:

μ – współczynnik tarcia [-]; przyjmowany zazwyczaj z przedziału 0,08 – 0,12,

α – kąt zarysu gwintu od strony działania siły

3. tarcie w połączeniu gwintowym

Moment tarcia na całej powierzchni gwintu umownie jest sprowadzany do momentu na średniej średnicy gwintu d₂. A więc obrót nakrętki na śrubie pod działaniem siły F spowoduje powstanie siły tarcia na średniej średnicy gwintu. Ponieważ siła ta nie jest prostopadła do zarysu gwintu należy uwzględnić pochylenie linii śrubowej gwintu określone kątem pochylenia tej linii γ oraz pochylenie siły w stosunku do zarysu gwintu określone pozornym kątem tarcia ρ’.

- moment tarcia na powierzchni gwintu

Mt2=F*μ*r_śruby – moment tarcia między nakrętką a przedmiotem

F-

1.4. optymalny stan obciążenia w parze: śruba-nakrętka,

Optymalnym stanem obciążenia jest obciążenie siłą osiową. Warunkiem tego stanu jest prostopadłość osi śruby do powierzchni: łba śruby, oporowych nakrętki, styku elementów łączonych. Jeżeli warunek ten nie zostanie spełniony, mogą się pojawić dodatkowe naprężenia w śrubie wywołane momentami gnącymi. W połączeniu ze zmiennymi naprężeniami roboczymi mogą one prowadzić do zniszczenia śruby.

1.5. analiza stanu obciążenia śruby i nakrętki