15. TEMAT: ROZKŁAD CZĘSTOŚCI ZDARZEŃ PRZYPADKOWYCH – KRZYWA ROZKŁADU KULEK W APARACIE GALTONA
Materiał: aparat Galtona, 205 kulek, szkiełko podstawowe
Warunki i przebieg: Kulki należy umieścić w - zamkniętej przez szkiełko podstawowe - komorze trójkątnej aparatu Galtona. Po usunięcie szkiełka kulki i przechyleniu aparatu, kulki powinny losowo wpaść do różnych komór aparatu Galtona. Należy policzyć kulki w każdej z 11 komór. Porównać uzyskany rozkład liczbowy kulek z rozkładem dwumianowym dla 11 współczynników z trójkąta Pascala.
Wyniki: komora: 1= np. 0 kulek 2 = np.2 kulki i tak do 11= np. 1 kulka
w tym samym układzie współrzędnych narysować 2 wykresy (papier milimetrowy – poprosić):
1. krzywa Galtona (doświadczalna):
oś X = nr (1 –11) komory aparatu Galtona
oś Y = liczba kulek w danej komorze
2. krzywa Gaussa (teoretyczna przybliżona)
oś X = nr (1 –11) komory aparatu Galtona
ośY = współczynniki 10 rzędu trójkąta Pascala podzielone przez 5
(są na tablicy: 0 2 9 24 42 51 42 24 9 2 0)
Wniosek: Badanie rozkładu kulek w aparacie Galtona to model badania rozkładu w populacji natężenia cech wieloczynnikowych ilościowych. Krzywa Galtona jest częściowo zbliżona do krzywej Gaussa. Gwoździe w aparacie symbolizują wpływ czynników środowiska na wykształcenie się określonego natężenia cechy.
19. TEMAT: WYKRYWANIE „PAŁECZKI DOBOSZA”
Materiały: jednorazowy, jałowy nożyk, spirytus salicylowy, wata, kropla krwi pobrana z opuszki palca, rękawiczki, szkiełka podstawowe, wanienka do barwienia, roztwór May-Grunwalda, woda destylowana, barwnik Giemsy, zegar, mikroskop.
Warunki i przebieg:
1. założyć rękawiczki, spirytusem zdezynfekować opuszkę palca, nożykiem przekłuć opuszkę, kroplę krwi umieścić na brzegu szkiełka podstawowego i zrobić cienki rozmaz: szkiełko podstawowe o szlifowanym brzegu po kątem 45o umieścić w kropli krwi – wtedy krew rozlewa się wzdłuż tego brzegu i przesuwając szkiełko od siebie rozciągnąć kroplę krwi jak najdalej.
2. preparat z rozmazem krwi położyć na wanience i wysuszyć, a potem barwić:
- roztwór May-Grunwalda (=utrwalacz i barwnik): 3 min., spłukać wodą
- barwnik Giemsy: na 30 min., po 30min spłukać wodą
- preparat wysuszyć, oglądać pod pow. 1000 x( immersja olejowa) szukamy „pałeczki dobosza” = grudka chromatyny na nitce odchodzącej od jądra granulocytu obojętnochłonnego
Wyniki: stwierdza się obecność chromatyny płciowej w postaci „pałeczki dobosza” w jądrze granulocytu obojętnochłonnego
Wnioski: „pałeczkę dobosza” można wykryć w jądrze granulocytu obojętnochłonnego osoby, która ma minimum 2 chromosomy płciowe X. Znaleziono pałeczkę dobosza, oznacza to, że badaną osobą może być kobieta (46,XX) lub mężczyzna z zespołem Klinefeltera (47,XXY)