1. Minimalne spadki dna kanałów grawitacyjnych (hydrauliczne i stosowane)

- wyliczone - stosowane - uwagi
i = 5.9‰ przy vc = 0.8 m/s i = 9.2‰ przy vc = 1.0 m/s
i = 4.3‰ (0.8 m/s) i = 6.7‰ (1.0 m/s)
i = 3.4‰ (0.8 m/s) i = 5.3‰ (1.0 m/s)
i = 2.3‰ i = 3.6‰
i = 1.7‰ i = 2.7‰

Ogólnie obowiązuje zasada:

i _min ,

gdzie: d = d_wew. [m] ,

i _min w [‰].

1. Maksymalne spadki dna kanałów grawitacyjnych

Spadki maksymalne określa się w podobny sposób - tj. przy całkowitym wypełnieniu prędkość przepływu ścieków nie może przekroczyć wartości:

- v_{c max} = 3.0 m/s – w kanalizacji byt.-gosp. i przem. dla rur betonowych i kamionkowych,

- v_{c max} = 5.0 m/s – w kanalizacji byt.-gosp. i przemysł. dla rur żelbetowych i żeliwnych,

- v_{c max} = 7.0 m/s – w kanalizacji deszczowej i ogólnospławnej, niezależnie od materiału kanałów; w Niemczech nawet 10 m/s (przy pełnym wypełnieniu), jako że kanały te działają okresowo w porównaniu ciągle pracującymi kanałami bytowo-gospodarczymi i przemysłowymi.

1. Zasady projektowania spadków kanałów z uwzględnieniem spadków terenów

Spadki dna kanałów grawitacyjnych (i_k) muszą spełniać (omówiony już) warunek:

- zależnie od średnicy kanału (np. i_{k min} = 1/d).

I przypadek, gdy spadek terenu (i_t) jest mniejszy od minimalnego spadku dna kanału (i_{k min}):

(- teren tzw. „płaski”)

- wówczas na trasie kanału występuje systematyczny wzrost wartości zagłębienia kanału (od np. Z_min do Z_max).

Racjonalny spadek dna kanału w terenie płaskim: i_k = i_{k min}

II przypadek, gdy: (- teren tzw. „pochyły”)

- kanał równoległy do terenu, tj.: i_k = i_t, wówczas zagłębienie kanału na jego trasie jest niezmienne (i wynosi np. Z_min).

Racjonalny spadek dna kanału w terenie pochyłym, zgodnym z kierunkiem przepływu: i_k = i_t

III przypadek, gdy:

Rys. 79. Racjonalny spadek dna kanału w stromym terenie: i_k = i_{k max}