Gmina Gardeja znajduje się na południowo-wschodnim krańcu Województwa Pomorskiego. Otaczają ją gminy takie jak: Kwidzyn, Sadlinki, Kisielice, Łasin, Prabuty oraz Rogóźno. Centrum społecznym gminy jest miejscowość Gardeja gdzie znajduje się Zespół Szkół (podstawówka oraz gimnazjum). Jeśli chodzi o specyfikę obszaru jest to teren rolny ponieważ 58% całej powierzchni to grunty orne. Liczba mieszkańców wynosi 8248 w tym 5 952 w wieku produkcyjnym. Znajduje się na terenie łatwo dostępnym o ciekawej rzeźbie terenu.

Po wstępnym przeanalizowaniu strategii oraz długich i żmudnych konsultacjach wybraliśmy 8 problemów które według nas odgrywają najważniejszą rolę w zatrzymywaniu rozwoju gminy Gardeja, są to:

1. Zły stan infrastruktury drogowej w gminie

2. Bezrobocie w śród osób o niskim wykształceniu ( zasadniczo zawodowe, gimnazjalne i poniżej).

3. Niedostateczna infrastruktura turystyczna.

4. Zły stan techniczny budynków komunalnych w gminie.

5. Niedostateczna infrastruktura sportowa w gminie.

6. Słaba komunikacja publiczna wewnątrz i na zewnątrz gminy.

7. Migracja młodzieży do większych miast.

8. Niski poziom wykształcenia wśród mieszkańców gminy.

W celu uzyskania lepszego poglądu na ważność problemu postanowiłyśmy stworzyć miarę i sposób jej kwalifikowania; tak aby mieć przejrzysty sposób oceny danego problemu. Cały zabieg pozwala wybrać ten problem, który jest najważniejszy i wpływa najbardziej na rozwój gminy.

Miary tworzyłyśmy w oparciu o inne gminy, dane statystyczne czy własne doświadczenia z powyższym problemem. Starałyśmy się przyporządkowywać miary obiektywnie choć w niektórych punktach było to bardzo trudne ponieważ posiadałyśmy różnorodne zainteresowanie danym problemem lub bezpośredni kontakt spowodował lekko subiektywna ocenę.

Problemem, który okazał się najważniejszy według naszej skali jest „Słaba komunikacja publiczna wewnątrz i na zewnątrz w gminie Gardeja”. Braliśmy pod uwagę wszystkie jej aspekty oraz skutki. Wybrany problem ma również wpływ na inne aspekty np. bezrobocie czy niski poziom wykształcenia. Ponieważ trudności lub brak możliwości dotarcia do potencjalnego pracodawcy może powodować ,że potencjalni pracownicy pomimo chęci pracy nie są w stanie jej podjąć. Niski poziom wykształcenia w gminie może być spowodowany brakiem możliwości dotarcia do placówki oświatowej, która znajduje się w miejscowości Gardeja lub okolicznych gminach np. Kwidzynie. Zaś trudności w dotarciu lub ich utrudnienie może powodować zaprzestanie nauki lub braku sposobności podjęcia dalszej nauki w miejscowościach zbyt daleko oddalonych gdzie dojazd z ich miejscowości jest nie możliwy.

Dlatego postanowiłyśmy skoncentrować się na tym problemie ponieważ oddziałuje on bardzo mocno na mieszkańców naszej gminy.

Pomocne w znalezieniu rozwiązań problemów będzie doprecyzowanie go oraz zastanowienie się jakie czynniki mają wpływ na nasz problem. Postanowiłyśmy skupić się na komunikacji publicznej we wewnątrz gminy ponieważ powoduje on najwięcej problemów oraz ma największy wpływ na mobilność mieszkańców. Dlatego naszym doprecyzowanym problemem jest „Nieefektywna komunikacja wewnątrz gminy Gardeja”. W co zawarłyśmy zły dobór tras, zbyt małą częstotliwość kursowania autobusu oraz zbyt wysokie koszty przejazdu w stosunku do trasy.

Pomocne w tym zadaniu będzie stworzenie drzewa problemów które uwidoczni nam podstawy i skutki problemów.

Analiza problemu „Nieefektywna komunikacja wewnątrz gminy Gardeja” ukazała nam trzy najważniejsze powodu jego istnienia. Nasz problem składa się z trzech podstaw: z niedobrych połączeń między miejscowościami w gminie, niskiemu poziomowi zaangażowania mieszkańców oraz nieznajomości rynku komunikacji w gminie czyli brak zorientowania na potrzeby mieszkańców w kwestii rozkładu autobusów oraz ich częstotliwości. Naszym zdaniem są to trzy podstawy które musimy naprawić aby nasz problem nieefektywnej komunikacji wewnętrznej został zminimalizowany do zera. Aby komunikacja publiczna działała jak najlepiej musimy zastanowić się w jaki sposób zmniejszyć problemy. Drzewo celów pomoże nam zastanowić się głębiej jakich kroków i decyzji potrzebujemy najbardziej.

Spoglądając na nasze drzewo celów możemy dojść do pomysłu ,że aby poprawić komunikacje publiczna naszej gminy należy pozyskać nowych przewodników, zwiększyć poczucie przynależności mieszkańców do swojego regionu co zwiększy ich aktywność lokalną oraz poprawa komunikacji werbalnej między urzędnikami odpowiedzialnymi za komunikacje a mieszkańcami gminy. Dzięki drzewie celów mamy ogólny pogląd na kierunek naszych działań. Musimy zastanowić się w jaki sposób najefektywniej zadziałać na podstawy problemu aby zmniejszyć ich zasięg czy wielkość. Ponieważ podejrzewamy ,że w naszym przypadku nie będzie możliwe stworzenie idealnego rozwiązania dla wszystkich mieszkańców dlatego musimy się zastanowić nad działaniami które trafią i pomogą jak największej liczbie odbiorców naszej gminy.

Działanie	Opis	Argumenty „za”	Argumenty „przeciw”
Ułatwienia wejścia na rynek dla przewoźników	Zmniejszenie formalności, pomoc urzędników przy wypełnianiu dokumentów i realizacji przedsięwzięcia.	-więcej chętnych dzięki zmniejszeniu biurokracji -pomoc urzędników podczas prowadzenia działalności gospodarczej	-brak chęci pomocy interesantom ze strony urzędników -możliwość pojawienia się konfliktów z innymi przedsiębiorcami z powodu faworyzowania przewoźnika
Zwiększenie atrakcyjności regionu dla innych przewoźników	Zmniejszenie podatków, dopłaty do biletów przez Urząd Gminy	-atrakcyjny region pod względem finansowym dla przewoźnika (gmina pomaga za pomocą dopłat) -zwiększony popyt na korzystanie z komunikacji poprzez stosownie dopłat Urzędu Gminy	-obciążenie budżetu gminy -brak pewności czy będziemy atrakcyjnym regionem dla inwestorów
Utworzenie połączeń między mniejszymi miejscowościami w gminie	Utworzenie dodatkowych kursów , które zapewnią połączenia między miejscowościami w gminie.	-efektywniejsze połączenia dostosowane do potrzeb mieszkańców -zwiększenie oferty komunikacji spowoduje większą mobilność	-początkowy wkład gminy może obciążyć jej budżet -nie pewność co do współpracy mieszkańców w tworzeniu gminnego przewoźnika
Zwiększenie aktywności mieszkańców w wyrażaniu swoich potrzeb	Spotkania z Radnymi danej miejscowości lub regionu ( konsultacje z mieszkańcami odnośnie realizowanych lub przyszłych przedsięwzięć w gminie.	-polepszenie warunków życia mieszkańców spowodowane aktywnym udziałem w rozwoju gminy -mocniejsze poczucie przynależności	-nie mamy pewności czy mieszkańcy będą zainteresowani współpracą - nie wiemy jakie będzie nastawienie urzędników do pomysłu
Zmiana nastawienia mieszkańców do pracy Urzędu Miasta	Zorganizowanie dni informacyjnych w Urzędzie Gminy podczas których będzie można kontaktować się z pracownikami Urzędu Gminy	-mieszkańcy posiadają lepsze zdanie o urzędzie -lepszy kontakt między mieszkańcami i urzędnikami	-nie wiadomo czy ludzie będą chętni do udziału w spotkaniach -nie wiemy jakie będzie nastawienie urzędników do pomysły
Zapoznanie z procedurami Urzędu Gminy	Stworzenie przewodnika w którym będą instrukcje dotyczącą sposobu załatwiania spraw w urzędzie oraz wymaganej dokumentacji	- petent przyjdzie do urzędu z całą dokumentacją co skróci czas jej składania - zmniejszenie się kolejek w urzędach	-nie wiemy kto byłby odpowiedzialny za stworzenie takiego przewodnika -obawy czy uda nam się stworzyć uniwersalny przewodnik pomocny mieszkańcom
Zapoznanie się z potrzebami mieszkańców odnośnie komunikacji publicznej	Przeprowadzenie ankiety wśród mieszkańców na temat potrzeb komunikacyjnych.	-dzięki analizie potrzeb mieszkańców efektywniej stworzymy komunikacje w gminie -mieszkańcy mają pewność że gmina dba o ich potrzeby i reaguje na nie	-nie wiemy kto wykona te ankiety -nie mamy mieszkańcy rzetelnie wypełnią ankiety
Wydelegowanie Urzędników na szkolenie z zakresu komunikacji werbalnej oraz technik komunikacji	Urzędnicy którzy na co dzień mają kontakt z petentami zdobędą praktyczną wiedzę z podstaw komunikacji co zaowocuje wydajniejszą pracą	-zadbamy o rozwój kompetencji miękkich pracowników gminy - poprawi się komunikacja werbalna urzędnik-petent	- koszty przeszkolenia wszystkich urzędników obciążą budżet - nie jesteśmy pewni jak pracownicy odnieśli by się do takiej propozycji, jaki mieli by do niej stosunek.

Działanie które wybrałyśmy aby rozwiązać nasz problem to utworzenie dodatkowych kursów autobusowych, które zapewnią połączenia między miejscowościami w gminie. Tak aby mieszkańcy mieli możliwość łatwego i stosunkowo taniego dojazdu do innej miejscowości w gminie. Za całokształt projektu odpowiedzialna będzie jednostka urzędu gminy czyli wydział ds. transportu zaś partnerem w projekcie będzie PKS Kwidzyn, który obecnie posiada kilka tras przebiegających przez naszą gminę. Bardzo ciężko w naszej gminie będzie tworzenie nowego przewoźnika który będzie potrafił od samego początku zapewnić bogate trasy autobusowe oraz dużą ich częstotliwość. Dlatego postanowiłyśmy ,że skuteczniej było by poprawić działające już trasy autobusów oraz dołączyć kilka nowych z partnerem który istnieje już w gminie. Spowoduje to krótszy czas przygotowywań tzn. przetargów na przewoźnika. Jednak bardzo ważnym aspektem naszego projektu jest zakup nowych autobusów dla przewoźnika które zostaną zakupione na tworzone trasy będą stacjonować w miejscowościach gminy Gardeja (w miejscu zamieszkania kierowców). Spowoduje to efektywnie wykorzystać możliwości autobusów oraz zaoszczędzi na kosztach dojazdu autobusu do miejsca rozpoczęcia trasy. Cały projekt jest przewidziany na okres 3,5 roku jednak po tym okresie działania będą zmodernizowane do nowych potrzeb oraz dalej realizowane.

Projekt w naszym założeniu, jeśli chodzi o grupę docelową, ma przypominać „efekt domino”. Poprawienie komunikacji w obrębie gminy tak, aby usprawnić poruszenie się mieszkańców z bardziej oddalonych miejscowość do głównej miejscowości w gminie (Gardeja) czego efektem ma być zmniejszając się bezrobocie, zmniejszenie wydatków na zasiłki socjalne oraz poprawienie się poziomu wykształcenia mieszkańców. Bezrobotni, którzy do tej pory nie byli w stanie znaleźć pracy w obrębie miejsca zamieszkania w obecnej sytuacji gdzie mają możliwość łatwego przemieszczania się mogą znaleźć pracę w gminie lub powiecie (np. łatwe dostanie się do głównej miejscowości gminy pozwala na łatwy dojazd do pobliskich gmin). Zmniejszenie wydatków na zasiłki co pochłania największą część budżetu gminy może być wydane w bardziej efektywny sposób. Możliwość dojazdu z mniejszych miejscowości pozwoli na kontynuowanie nauki bez dużych kosztów finansowych (np. internat) co jest istotnym elementem w naszej gminie gdzie poziom zamożności jest dość niski. Podsumowując naszą grupą docelową projektu są mieszkańcy wsi, którzy będą aktywnie korzystać z komunikacji transportowej oraz ich najbliższe rodziny dzięki którym polepszy się poziom.

	Jednostka	Liczba ( ilość)	Koszt	Koszt całkowity
Koordynator projektu	miesiąc	36	1 300zł	46 800zł
Koszt zakupu autobusów z wyposarzeniem	sztuka	9	680 000	6 120 000
Koszt wyremontowania lub zbudowania przystanków	sztuka	18	1200	216 000zł
Koszty promocji	sztuka	15	1300	29 500zł
Koszty administracyjne	miesiąc	36	450	16 200zł
			Suma	6 438 500

Identyfikacja interesariuszy

• Podmioty oddziałujące na projekt:

- Rada Gminy

decyduje o podjęciu działań dotyczących projektu, od nich zależy czy będzie on realizowany, mają wpływ na projekt pod względem finansowym

- Mieszkańcy gminy

do nich projekt jest kierowany, bez ich udziału projekt nie będzie mógł być zrealizowany

–PKS Kwidzyn

Wpływają na projekt pod względem logistycznym, efektywność projektu zależy w dużym stopniu od podejścia do klientów/ grupy docelowej

• Podmioty na które projekt oddziałuje:

-urząd gminy

projekt może spowodować obciążenie budżetu gminy o dodatkowe koszty w początkowych fazach projektu

- mieszkańcy

realizacja projektu spowoduje polepszenie warunków ich życie poprzez możliwości dotarcia do różnych miejsc

- pracodawcy

nowe połączenie pomogą im w pozyskaniu nowych pracowników, którzy nie będą mieli problemów w dotarciu do pracy

• Potencjalni partnerzy projektu (sprzymierzeńcy):

- przedsiębiorstwa w gminie

Wzrost dochodów/sprzedaży spowodowany wzrostem konsumpcji. ( polepszył się poziom życia więc więcej ludzie nabywają towarów)

-Powiatowy Urząd Pracy

Zwiększenie zasięgu możliwości dotarcia mieszkańców do innych rejonów gminy/ powiatu spowoduje możliwość podjęcia pracy przez mieszkańców gminy w innymi miejscu. PUP ma większe szanse na pomoc w znalezieniu pracy dla mieszkańców.

• Przeciwnicy realizacji projektu:

- PKS w Grudziądzu

jest przeciwnikiem projektu ponieważ jego realizacja wiąże się z utworzeniem potencjalnej dla niego konkurencji.

- część mieszkańców

mogą stwierdzić, że problem braku dodatkowych połączeń nie jest priorytetowym problemem w gminie nie będą przychylni do realizacji projektu.

- wójt/ radni gminy

może stwierdzić, że taka inwestycja nie jest potrzebna, radni mogą odrzucić pomysł realizacji takiego projektu.

Kluczowi interesariusze:

• Rada Gminy

Członkowie rady gminy są zainteresowaniu wpływem projektu na ich region wyborczy zaś cała rada rozważa projekt pod względem finansowania; aby w jak najtaniej i najefektywniej rozwiązać problem. Ich oczekiwaniem jest przejrzystości projektu i realistyczny budżet projektu. Od ich decyzji zależy czy projekt zostanie zrealizowany.

• Mieszkańcy

Wszyscy mieszkańcy gminy, przeciwnicy i zwolennicy projektu, na nich skierowany jest projekt. Od projektu oczekują lepszych rozwiązań komunikacyjnych pozwalającym na sprawne i szybkie poruszanie się, ważnym elementem dla nich jest także komfort jazdy

• PKS Kwidzyń

Zależy im aby zarobić na projekcie oraz pozyskać nowych klientów, nie chcą skupiać się tylko na naszej gminie wolą rozwinąć połączenia. W projekcie zapewniają głos doradczy oraz pomoc logistyczną strony projektu np. wstępne tworzenie tras autobusów. PKS Kwidzyn ma wpływ na projekt od początku tworzenia projektu.

Rekomendacje:

• Rada Gminy

-sposób realizacji projektu

Uważamy że powinniśmy mieć większy wpływ na decyzje podczas realizacji projektu niż mieszkańcy gminy

-termin realizacji projektu

termin spełnia nasze oczekiwania

- koszty realizacji projektu

zmniejszyć koszty przeprowadzenia projektu tak aby nie obciążył budżetu oraz były efektywnie wykonany ponieważ budżet nie jest wystarczająco duży na samodzielną realizację tego projektu

• Mieszkańcy

-sposób realizacji projektu

mieszkańcy chcieli by mieć jeszcze większy wpływ na realizację projektu

-termin realizacji projektu

Chcieli by aby czas wdrożenia projektu był krótszy aby jak najszybciej mogli korzystać z nowych połączeń

- koszty realizacji projektu

Mieszkańcy którzy będą korzystali z autobusów są zadowoleni z pomysłu dopłat do biletów oraz powstania nowych możliwości komunikacji autobusowej, a mieszkańcy którzy byli przeciwni realizacji projektu

• PKS Kwidzyn

-sposób realizacji projektu

przewoźnik wolałby rozwinąć trasy na dłuższy dystans co spowoduje lepsze połączenia do większych miast ( nie w obrębie gminy tylko od małej miejscowości w gminie do dużego miasta np. Kwidzyn, Trójmiasto)

-termin realizacji projektu

Interesariusz nie ma zastrzeżeń co do terminu realizacji projektu ponieważ był on konsultowany od samego początku z nim.

- koszty realizacji projektu

Interesariuszowi zależy na zakupie nowych autobusów które mogły by obsługiwać trasy ponieważ sam nie jest wstanie zapewnić obsługi nowych tras

Potencjalni partnerzy projektu i ich wkład własny:

Cały projekt oparty jest na partnerstwie z PKS Kwidzyn który jest przewoźnikiem kilku istniejących tras. Chcemy aby rozwinął swoje linie kursowania autobusów o inne miejscowości gdzie w tym momencie nie ma żadnej komunikacji publicznej.

Wkładem własnym partnera jest jego doświadczenie w świadczeniu tego typu usług na danym terenie. Wie jak tworzyć trasy, rozkłady itp. oraz rozwiązywać bieżące problemy.

Z analizy potrzeb i oczekiwań interesariuszy wywnioskowałyśmy że nasz projekt musi zwiększyć swój zasięg po za obręb gminy i miejscowości , tak aby mieszkańcy mogli swobodnie dostawać się do większych miast w sąsiednich gminach, powiatach lub województwach. Dlatego dobrze było by nie skupiać się tylko na komunikacji publicznej wewnątrz gminy ale także wyjść po za jej granice. Będzie to dobre rozwiązanie dla mieszkańców gminy oraz rozwoju. Podejrzewamy że wpłynie to także na rozwój turystki w naszej gminie spowodowany możliwością poruszania się na dużym obszarze w łatwy i komfortowy sposób.

Możliwe środki finansowania projektu:

Bardzo ciężko jest finansować nasz projekt z funduszy unijnych jeśli ma on zasięg gminny ponieważ Regionalny Program Operacyjny Woj. Pomorskiego nie zakłada finansowania zakupu autobusów jeśli program ma zasięg lokalny. Jedyna możliwa oś finansowania projektu jest tylko wtedy kiedy rozwiniemy nasz zasięg transportu o połączenie małych miejscowości gminy z większymi miastami w powiecie, województwie.

Jedyny możliwy sposób finansowania:

3.1. ROZWÓJ I INTEGRACJA SYSTEMÓW TRANSPORTU ZBIOROWEGO

Typ projektu:

4) budowa nowej, rozbudowa i przebudowa istniejącej punktowej infrastruktury transportu zbiorowego (np. stacje kolejowe, integracyjne węzły przesiadkowe, systemy parkingowe typu „park&ride” oraz „bike&ride”, wraz z towarzyszącą infrastrukturą służącą obsłudze pasażerów) w obszarach regionalnych węzłów integracyjnych;

5) budowa, rozbudowa i przebudowa28 zaplecza technicznego transportu zbiorowego, w tym zajezdni autobusowych, tramwajowych i trolejbusowych, wraz z infrastrukturą i zagospodarowaniem terenu;

Typ beneficjenta: Jednostka samorządu terytorialnego

Maksymalny poziom dofinansowania ze środków EFRR wynosi 70%.

Minimalna wartość projektu, co do zasady, wynosi 8 000 000 PLN

-wkład własny 5% wydatków kwalifikowalnych w przypadku jednostek samorządu

Terytorialnego