Temat: DZIELENIE WYRAZÓW PRZY PRZENOSZENIU ICH DO NASTĘPNEGO WIERSZA
Główne zasady podziału:
*na cząstki słowotwórcze
*na sylaby
Dzielimy:
* połączenie liter "rz" -> [r-z] CZYTANYCH jako dwie oddzielne spółgłoski np. mar-znąć, Tar-zan
*połączenie liter "dz", "dż" -> [d-z], [d-ż] CZYTANYCH jako dwie oddzielne spółgłoski np. nad-żerka, nad-zór
*połączenie oddawane literami "au", "eu" odczytywanych jako DWIE PEŁNE SAMOGŁOSKI np. na-uka, Tade-usz
*dwie jednakowe litery zapisywane obok siebie w jednym wyrazie zarówno rodzimym jak i zapożyczonym
np. al-legro, lek-ki
*wyrazy posiadające przedrostki np. bez-płatny, przeciw-mgielny
*wyrazy złożone rodzime w miejscu złożenia, gdzie pojawia się element spajający (-O-, -I-, -Y-)
samogłoskę zaliczamy do członu pierwszego, a następnie dokonujemy podziału po nim np. rzeczO-znawca, grzybObranie
*ze względu na rdzeń i przedrostek np. pod-ręcz-nik, Wielka-noc
*ze względu na grupy spółgłoskowe-> grupę spółgłosek można w całości przenieść do następnego wiersza lub podzielić dowolnie,
pamiętając jednak, że co najmniej jedna ze spółgłosek powinna znaleźć się w drugiej, przenoszonej części wyrazu,
np.war-stwa, wars-twa, warst-wa, ale nie: warstw-a
*dzielimy także grupy spółgłoskowe, u których zaleca się wybór takiego punktu podziału,
aby grupa spółgłosek przenoszona do następnego wiersza mogła rozpoczynać jakiś polski wyraz,
np. ocem-brować, ocemb-rować, ale nie: oce-mbrować, gdyż nie ma polskiego wyrazu rozpoczynającego się od grupy spółgłosek mbr.
Nie dzielimy:
*połączeń literowych (dwuznak i trójznak), które oddają jedną głoskę, to są: ch, rz, sz, dz, dź, dż, dzi
*liter oddających jedną głoskę- samogłoskę w wyrazach obcych tzn. nie piszemy we-ekend, ale wee-kend, fast fo-od, ale fast foo-d
*połączeń liter "au", "eu" w wyrazach, które w wymowie brzmią jak jedna sylaba "ał", "eł"
np. au-tor [ałtor, nie: a-utor], pau-za [pałza, nie: pa-uza]
*połączeń kierujących się zasadą : SPÓŁGŁOSKA-I-SAMOGŁOSKA np. bieda -> bie-da, mięta -> mię-ta
*wyrazów na granicy rdzenia i przyroska
*wyrazów jednosylabowych, np. kat, jęk, lód, mak.