Ozime czemu nie na wiosne
Odp. Bo wyrosną ale nie zakwitną.
Indukcja kwitnienia:
Morfogeneza generatywna jest sterowana genetycznie. Następuje tutaj uaktywnienie się szeregu genów odpowiadających za zjawisko indukcji i różnicowanie się poszczególnych elementów kwiatu. U wielu roślin zakwitanie jest w miarę niezależne od warunków zewnętrznych, można wiec uważać, że rozwój generatywny tych roślin jest regulowany wyłącznie przez czynniki wewnętrzne. Kwitnienie większości roślin zależy jednak również od czynników zewnętrznych i odpowiednie czynniki termiczne, świetlne decydują o możliwości różnicowania generatywnego tych roślin. (termoindukcja, wernalizacja, jaryzacja), indukcja fotoperiodyczna, fotoindukcja generatywna.
2. rola aba
Odp Kwas abscysynowy –
hormon spoczynku
i
odporności na stresy
Kwas abscysynowy (ABA) powszechnie występuje w roślinach wyŜszych. Powstaje w
roŜnych organach tj. w starzejących się liściach i organach reproduktywnych (owocach), a
takŜe w korzeniach, nasionach i pąkach. Miejscem syntezy ABA w komorce są plastydy. W
roślinie przemieszcza się głownie elementami floemu i ksylemu. Wysoki poziom kwasu
abscysynowego występuje w starzejących się tkankach oraz w roślinach rosnących w
warunkach stresowych. StęŜenie ABA w tkankach regulowane jest takŜe przez natęŜenie
syntezy i tworzenie koniugatow z glukozą.
Aktywność biologiczna kwasu abscysynowego
• Jest odpowiedzialny za przechodzenie roślin w stan spoczynku (nasiona bulwy,
cebule, pąki)
• Hamuje wzrost objętościowy komorek
• Hamuje fotosyntezę i syntezę chlorofilu
• Hamuje transport jonow przez błony komorkowe
• Powoduje zamykanie się aparatow szparkowych
• Przyspiesza procesy starzenia organow i tkanek
• Jest odpowiedzialny za tworzenie warstwy odcinającej podczas opadania liści,
owocow, kwiatow.
• Hamuje kiełkowanie nasion
• PodwyŜszony poziom ABA jest reakcją roślin na stres np. podczas braku wody ABA
powoduje zamykanie aparatow szparkowych i ograniczenie transpiracji, a takŜe
zwiększa pobieranie wody przez korzenie.
Najlepiej poznany jest mechanizm zamykania aparatow szparkowych pod wpływem ABA,
i regulacja spoczynku i kiełkowania (hamowanie) nasion, a takŜe jego udział w reakcji na
stresowe warunki środowiska.
Mechanizm zamykania/otwierania aparatow szparkowych został szczegołowo omowiony we
wcześniejszych wykładach, natomiast stan spoczynku i proces kiełkowania nasion zostanie
przedstawiony w następnym wykładzie.
ABA jest odpowiedzialny za proces porastania zboŜ, ktory polega na przedwczesnym
kiełkowaniu ziarniakow w kłosach (żyta, pszenicy i pszenżyta ) lub kolbach (kukurydza)
(rysunek poniŜej).
Porastanie nasion
Zbyt niskie stęŜenie ABA
(brak spoczynku) powoduje
przedwczesne kiełkowanie
nasion na roślinie matecznej,
co powoduje duŜe straty
plonu rolniczego.
http://www.farmer.pl/Resources/259/pszenzyto.jpg
Sci. Agric. (Piracicaba, Braz.), v.63, n.6, p.564-566,
November/December 2006
Porastający kłos pszenicy
Porastanie zboŜ jest spowodowane głownie zbyt niską zawartością ABA nagromadzanego w
dojrzewających ziarnikach. Porastanie jest przyczyną strat w rolnictwie szacowanych na
świecie na prawie miliard dolarow rocznie. Wiele państw przeznacza spore środki na
uzyskiwanie nowych odmian o zmniejszonej podatności na porastanie. Porośnięte ziarno nie
moŜe być wykorzystane jako materiał siewny, a w wypadku jęczmienia jest takŜe złym
surowcem dla browarnictwa. Stopień porastania zaleŜy od przebiegu pogody w czasie
dojrzewania i zbioru. Częste opady, ciepła i słoneczna pogoda sprzyja porastaniu. W Polsce
straty plonu zboŜ z tego powodu wynoszą 5–10 proc. ogolnej produkcji, a kiedy pogoda jest
wyjątkowo niekorzystna, mogą być jeszcze większe.
W roŜnych niekorzystnych warunkach środowiskowych (stresach) tj. susza, mroz, chłod,
przegrzaniem i inne, obserwuje się w ciągu kilku godzin gwałtowny wzrost (10-50 krotny)
zawartości ABA, ktory indukuje ekspresję genow, umoŜliwiających syntezę białek
stresowych. Dlatego ABA nazywany jest niekiedy hormonem alarmowym lub stresowym,
warunkujących przetrwanie niekorzystnych warunkow. Udział ABA w reakcji roślina na
stresowe warunki środowiska był juŜ omowiony we wcześniejszych wykładach, a takŜe
będzie jeszcze poruszany w następnych wykładach.
W rolnictwie ABA jest stosowany do wywoływania lub przyspieszania desykacji roślin.
3. Fotorespiracja
Odp. Różnica miedzy fotooddychaniem a oddychaniem tlenowym: Fotooddychanie zachodzi w chlorolastach, mitochondriach i peroksysomach, natomiast oddychanie mitochondrialne w mitochondriach. W odróżnieniu od oddychania mitochondrialnego, fotooddychanie nie generuje energii metabolicznej, lecz ją konsumuje
Jakie czynniki stymulują intensywność fotooddychania?
*temperatura- jej podwyższenie wzmaga proces utleniania 1,5-bisfosforybulozy,
*natężenie napromieniowania – malejące natężenie stymuluje proces oddychania, poniżej punktu kompensacyjnego – przewaga oddychania nad fotosyntezą,
*niskie stężenie CO2 względnie wysokie O2- faworyzuje proces fotooddychania
4. aktywny transport – dowód
odp Dowody na aktywny transport:
Bezpośrednie analizy soku komórkowego roślin hodowanych na płynnych pożywkach o znanym składzie dostarczają dowodu, że zarówno kationy jak i aniony akumulowane są przez rośliny w innych proporcjach niż te w jakich występują w pożywce. Różnice w pobieraniu poszczególnych pierwiastków są tak znaczne, że nie można jej wytłumaczyć ani wymianą jonową, która jest najdoskonalszą metodą transportu pasywnego.
Dowód na aktywny transport wody:
Jeżeli by w okresie wiosennym, to jest w czasie kiedy rośliny nie mają jeszcze liści, zranić jej tkankę, lub ściąć łodygę, to z miejsca zranionego zacznie wyciekać ciecz. roślina pozbawiona liści pozbawiona jest transpiracyjnego ciągu wody, z tąd dowód na metaboliczny transport wody zlokalizowany w korzeniach. Zjawisko gutacji jest również dowodem na nietranspiracyjny, metaboliczny transport wody. Ciecz wyciekająca ze ściętej tkanki czy też hydatody nie jest czystą wodą, ale roztworem soli. Roślina poprzez zmianę stężenia osmotycznego w naczyniach ksylemu reguluje parcie korzeniowe, zmiana stężenia osmotycznego wymaga nakładu energii.
5.wzrost ograniczony i nieograniczony
odp Nieograniczony- pędy i korzenie posiadają aktywny stożek wzrostu,
Ograniczony-liście i owoce 1etap: utworzenie wymaganej liczby kom. 2etap: powiększanie komórek., -merystem boczny twoży szkielet liścia, -merystem płytkowy wypełnia parenchymę liścia.
6.dyfuzja – rola
odp Dyfuzja-definicja i rola fizjologiczna:
Dyfuzja jest to zdolność przemieszczania się danej substancji z jednego miejsca do innego, w wyniku jej przypadkowych kinetycznych drgań. Jest to zdolność penetracji jednych cząsteczek pomiędzy cząsteczkami innego ciała. W wyniku tego procesu dojdzie do wyrównania się stężeń substancji w danej objętości cieczy lub gazu. Rola fizjologiczna: samo pobieranie wody na zasadzie osmozy jest dyfuzją cząsteczek wody, asymilacja CO2, czy też oddychanie O2- pobieranie tych gazów z jednego miejsca jakim są liście, czy korzenie powoduje spadek stężenia tych gazów w danym miejscu. Gdyby nie dyfuzja, czyli wyrównanie stężeń-w układzie jako całości to z wyniku braku CO2 czy O2-procesy te jak fotosynteza, czy oddychanie ustałaby (śmierć).
7. susza fizjologiczna - czynniki glebowe
odp Susza glebowa i fizjologiczna-pojęcie:
Susza glebowa – kiedy w glebie niema wody fizjologicznie użytecznej, tzn. jest tylko woda higroskopowa, błonkowata, wiązana chem.
Susza fizjologiczna – jest woda dostępna, ale z jakichś przyczyn roślina nie może jej pobrać (niska temp gleby, niedobór O2, zasolenie gleby).
Wpływ czynników glebowych na susze fizjolgiczną:
a)Temperatura gleby; pobieranie wody przez rośliny z gleby ustaje na ogół przy temp. 0*C, temp. przekraczająca 45 – 50 *C również powoduje zahamowanie pobierania wody. W niskiej temp. następuje:
A) wzrost lepkości plazmy – obniżenie jej przepuszczalności
B) obniżenie intensywności procesów oddechowych – zmniejszenie metabolicznego pobierania wody.
C) zwiększenie lepkości wody ( wiązania wodorowe)
b) Niska zawartość tlenu w glebie – obniżenie lub zahamowanie procesów oddechowych. Energia jest potrzebna do aktywnego pobierania wody – parcie korzeniowe roztworu glebowego.
c) Stężenie roztworu glebowego – bardzo ujemny potencjał wodny w , mniejszy niż potencjał wodny komórek korzeni – uniemożliwia pobieranie wody. Niskie w roztworu glebowego jest wynikiem dużego zasolenia gleby (zaintensywne nawożenie)– cząsteczki wody oddziaływują z jonami soli i są uwsteczniane.
d) Inhibitory oddechowe w środowisku glebowym.
e)Zagłodzenie tkanek korzeni, brak substancji zapasowych – brak źródła energii.
8. rola ketokwasów
Odp. W CYKLU KREBSA. Kwas pirogronowy - najprostszy keto kwas. Keto kwasy które łatwo ulegają aminowaniu, wytwarzane są zwłaszcza podczas procesów oddechowych: kwas α-ketoglutarowy (odgrywa zasadniczą rolę u roślin wyższych) i szczawiooctowy w cyklu kwasu cytrynowego, kwas pirogronowy w glikolizie. Stąd ścisła zależność pomiędzy syntezą aminokwasów a procesami oddechowymi.
CH3-CO-COOH. Kwas pirogronowy (pirogronian) jest najważniejszym punktem węzłowym pozamitochondrialnego metabolizmu wewnątrzkomórkowego. Jest on tą cząsteczką, która przenika do mitochondrium by tam ulec dalszym przemianom.
Sumarycznie szlak ten można przedstawić następującym równaniem:
1 C6H12O6 + 2 NAD + 2 ADP + 2 P 2 CH3-CO-COOH + 2 NADH2 + 2 ATP
W szlaku glikolizy na początku zostają zużyte 2 cząsteczki ATP do przyłączania grup fosforanowych, następnie jednak odzyskane są 4 cząsteczki. Łącznie powstają więc 2 cząsteczki ATP oraz 2 cząsteczki NADH2. Wodór z NADH2 może zostać przetransportowany do mitochondrium i tam ulec spaleniu z tlenem. Powstanie wtedy 6 cząsteczek ATP z 2 cząsteczek NADH2.
2 NADH2 + O2 + 6 ADP + 6 P 2 NAD + 2 H2O + 6 ATP
Łącznie więc na tym etapie spalania glukozy z 1 cząsteczki glukozy powstaje 8 cząsteczek ATP.
CZYLI GŁÓWNA ROLA W PROCESACH ODDYCHANIA I WYDZIELANIA ENERGII
9. magnez rola fizjologiczna
odp Magnez:
- występuje głównie w chloroplastach (w stromie) – w chlorofilu (w zależności od warunków świetlnych, w ścianach komórkowych występuje w powiązaniu z pektynami, w wakuoli występuje w postaci fosforanów, stanowiąc pulę rezerwową tego makroelementu, magnez neutralizuje w komórce aniony organiczne i nieorganiczne, działa antagonistycznie do jonów K+ i NH4+ - zmniejszając ich pobieranie, jest pierwiastkiem bardzo ruchliwym, wiąże się z różnymi enzymami – tworzy z nimi wiązania jonowe typu mostków, np. między białkami i ATP, oraz uczestniczy w regulacji pH w komórce, występuje w chlorofilu w formie czterowartościowego kompleksu (chelatu), tworzy połączenia pomiędzy podjednostkami rybosomów, wpływa na aktywność
RUBISCO DEFICYT: chloroza liści starych, bo łatwo reutylizowany pierwiastek, nekroza między żyłkami, nekroza brzegów liści, hamowanie wzrostu szczególnie korzeni