Prawo finansów publicznych

• Studium przypadku 1

Zagadnienia związane ze zwrotem udzielonych z budżetu jednostki samorządu terytorialnego dotacji regulują przepisy art. 252 Ustawy
z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. Czy przepis prawa miejscowego może regulować raz jeszcze, co jest regulowane ustawą, lub modyfikować przepisy ustawowe?

Zob. Uchwala Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu z dnia
25 stycznia 2012 r. 2/167/12

ODPOWIEDŹ: Nie, przepis prawa miejscowego nie może jeszcze regulować tego, co jest uregulowane ustawą, ani też modyfikować przepisów ustawowych.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 25 marca 2003 r. IISA/Wr 2572/02 orzekł, że narusza powszechnie obowiązujący porządek prawnym stopniu istotnym nie tylko regulowane przez gminę raz jeszcze tego, co zostało już zamieszczone w źródłach powszechnie obowiązującego prawa, lecz także modyfikowanie przepisu ustawowego przez akt wykonawczy niższego rzędu, co możliwe jest tylko w przepisach wyraźnie przewidzianego upoważnienia ustawowego.

Kolegium wskazuje, ze zagadnienia związane ze zwrotem udzielonych z budżetu j.s.t. dotacji regulują przepisy art. 252 ustawy o finansach publicznych i przepis prawa miejscowego nie może regulować raz jeszcze tego co uregulowane jest ustawą lub modyfikować przepisy ustawowe.

• Studium przypadku 2

Czy działania kontrolne Najwyższej Izby Kontroli (NIK) podlegają kognicji sądów administracyjnych?

Zob. Postanowienie Naczelnego Sądu administracyjnego w Warszawie z dnia 19 stycznia 2012r. II GSK 759/11 oraz Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 25 stycznia 2011r. II GSK 1535/10

ODPOWIEDŹ: Nie, działalność Najwyższej Izby Kontroli nie podlega kognicji sądowo - administracyjnej, ponieważ NIK nie jest organem administracji publicznej.

Z art. 203 Konstytucji RP oraz art. 21 ustawy o NIK wynika, że Najwyższa Izba Kontroli jest naczelnym organem kontroli państwowej.

Poprzez sprawowanie kontroli należy rozumieć funkcję państwową odmienną od stanowienia prawa, jego wykonywania i sprawowania wymiaru sprawiedliwości; istota kontroli sprowadza się do ustalenia stanu rzeczy, który istnieje i porównania go ze stanem, jaki powinien istnieć w świetle obowiązującego prawa. Stwierdzone rozbieżności znajdują odzwierciedlenie w protokole kontroli, a uwagi i wnioski
z kontroli znajdują się w wystąpieniu pokontrolnym. NIK,
w odróżnieniu od podmiotów sprawujących obowiązki z zakresu administracji publicznej, nie dysponuje środkami przymusu, które mogłyby doprowadzić do realizacji wniosków zawartych
w wystąpieniu pokontrolnym.

• Studium przypadku 3

Czy brak podpisu członka orzekającego Samorządowego Kolegium Odwoławczego na egzemplarzu decyzji doręczonym jednej ze stron stanowi rażące naruszenie prawa w znaczeniu art. 156 § 1 pkt 2 kodeksu postępowania administracyjnego?

Zob. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 25 kwietnia 2013 r. III SA/Gd 152/13

ODPOWIEDŹ: Tak, według art. 156 § 1 pkt 2 kodeksu postępowania administracyjnego wydana została bez podstawy prawnej oraz
z rażącym naruszeniem prawa.

Przesłanki stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej

Art. 156. 

§ 1. Organ administracji publicznej stwierdza nieważność decyzji, która:

1) wydana została z naruszeniem przepisów o właściwości,

2) wydana została bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa,

3) dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną,

4) została skierowana do osoby nie będącej stroną w sprawie,

5) była niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma charakter trwały,

6) w razie jej wykonania wywołałaby czyn zagrożony karą,

7) zawiera wadę powodującą jej nieważność z mocy prawa.

§ 2. Nie stwierdza się nieważności decyzji z przyczyn wymienionych w § 1 pkt 1, 3, 4 i 7, jeżeli od dnia jej doręczenia lub ogłoszenia upłynęło dziesięć lat, a także gdy decyzja wywołała nieodwracalne skutki prawne.

• Studium przypadku 4

Statut jednostki budżetowej, nadany na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. h i pkt 15, art. 40 ust. 2 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym oraz art. 11 ust. 2 i art. 12 ust. 2 ustawy o finansach publicznych
z 2009 r., nie zawiera norm generalnych i abstrakcyjnych, nie nakłada obowiązków ani nie przyznaje praw nieokreślonemu kręgowi odbiorców, nie jest zatem aktem o charakterze ustrojowo-organizacyjnym. Czy może zatem korzystać z przymiotu aktu prawa miejscowego?

Zob. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 13 września 2011r. II SA/Op 324/11 oraz P. Chmielnicki, Glosa do wyroku WSA z dnia 13 września 2011r. II SA/Op 324/11

ODPOWIEDŹ: Nie, nie może korzystać z przymiotu aktu prawa miejscowego.

• Studium przypadku 5

Czy dopuszczalne jest zamieszczenie w załączniku do uchwały budżetowej planowych wielkości dochodów i wydatków nimi finansowanych przypisanych do poszczególnych jednostek?

Zob. Uchwała Regionalnej Izby Obrachunkowej we Wrocławiu z dnia 24 listopada 2010r. 105/10

ODPOWIEDŹ: Nie, nie jest dopuszczalne zamieszczenie w załączniku do uchwały budżetowej planowanych wielkości dochodów
i wydatków nimi finansowanych przypisanych do poszczególnych jednostek.

Zgodnie z art. 214 ustawy o finansach publicznych w załącznikach do uchwały budżetowej zamieszcza się:

1) zestawienie planowanych kwot dotacji udzielanych z budżetu jednostki samorządu terytorialnego;

2) plan dochodów rachunku dochodów jednostek, o których mowa
w art. 223 ust. 1, oraz wydatków nimi finansowanych;

3) plany przychodów i kosztów samorządowych zakładów budżetowych.

Pomimo tego, że mając na względzie zasady przejrzystości
i jawności finansów publicznych dopuszczalne jest zamieszczenie w tym załączniku planowych wielkości dochodów i wydatków nimi finansowanych przypisanych do poszczególnych jednostek, to należy jednak wyraźnie odróżnić normatywny charakter powyższych wielkości od planów finansowych sporządzanych dla poszczególnych rachunków utworzonych w jednostkach. Wyłącznie plan finansowy sporządzany w jednostce, a nie planowane wielkości dochodów i wydatków nimi finansowanych ujęte w załączniku do uchwały budżetowej, stanowi podstawę gospodarki finansowej w tej jednostce.

• Studium przypadku 6

Czy kierownik jednostki sektora finansów publicznych odpowiada za każdy z czynów spenalizowanych w art.. 5-18 ustawy
o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych?

Zob. Orzeczenie Regionalnej Komisji Orzekającej z dnia 26 lutego 2010r. DB-0965/18/10

ODPOWIEDŹ: Tak, kierownik jednostki odpowiada z każdy czyn spenalizowany w art. 5-18 Ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.

„Stosownie do postanowień art. 4 pkt 2 i 3 ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych podlegają kierownicy jednostek sektora finansów publicznych oraz pracownicy jednostek sektora finansów publicznych, którym powierzono określone obowiązki w zakresie gospodarki finansowej lub czynności przewidziane w przepisach o zamówieniach publicznych. Oznacza to, że kierownik jednostki sektora finansów publicznych odpowiada za każdy z czynów spenalizowanych w art. 5 do 18 ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.„

(Orzeczenie Regionalnej Komisji Orzekającej z dnia 26 lutego 2010r. DB-0965/18/10)

Prawo podatkowe

1. Czy umożliwienie stronie przeglądania akt (art. 178 § 1 i § 2 Ordynacji podatkowej) w każdym stadium postępowania podatkowego lub kontrolnego ( art. 292 Ordynacji podatkowej) jest czynnością materialno-techniczną organu podatkowego ? (Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dn. 12.09.2008 r. I/SA/Lu 163/08.)

Odpowiedź: TAK - Umożliwienie stronie przeglądania akt w każdym stadium postępowania podatkowego lub kontrolnego jest czynnością materialno-techniczną organu podatkowego.

Czynność materialno-techniczna ma wyraźną podstawę prawną, upoważnienie mające postać aktu normatywnego albo aktu administracyjnego i wywołuje konkretne skutki prawne. Obywatele muszą się jej podporządkować a prawnym obowiązkiem organów administracji jest współudział w tej czynności.

Art.178 § 1 Ordynacji podatkowej: Strona ma prawo wglądu w akta sprawy, sporządzania z nich notatek, kopii lub odpisów. Prawo to przysługuje również po zakończeniu postępowania.

2. Przepis art. 274 § 1 Ordynacji podatkowej znajduje zastosowanie w przypadku stwierdzenia przez organ podatkowy uchybień formalnych w złożonej deklaracji podatkowej w postaci np. błędów lub oczywistych omyłek pisarskich bądź wypełnienia jej niezgodnie z wymaganiami. Czy określonym w tym przepisie tryb może służyć do korygowania wadliwości deklaracji spowodowanych błędnym uwzględnieniem lub pominięciem w podstawie opodatkowania danych wynikających z określonych zdarzeń wpływających na jej wielkość?

(wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dn. 6.07.2010 r. I GSK 914/09.)

NIE.

• Przepis ten znajduje zastosowanie wyłącznie w przypadku stwierdzenia przez organ podatkowy uchybień formalnych w złożonej deklaracji podatkowej w postaci: błędów lub oczywistych omyłek pisarskich bądź wypełnienia jej niezgodnie z wymaganiami.

• Nie służy natomiast do korygowania wadliwości deklaracji spowodowanych błędnym uwzględnieniem lub pominięciem w podstawie opodatkowania danych wynikających z określonych zdarzeń rzutujących na jej wielkość.

Art. 274. § 1. W razie stwierdzenia, że deklaracja zawiera błędy rachunkowe lub inne oczywiste omyłki bądź że wypełniono ją niezgodnie z ustalonymi wymaganiami, organ podatkowy w zależności od charakteru i zakresu uchybień:

koryguje deklarację, dokonując stosownych poprawek lub uzupełnień, jeżeli zmiana wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty nadpłaty, kwoty zwrotu podatku lub wysokości straty w wyniku tej korekty nie przekracza kwoty 1.000 zł;

zwraca się do składającego deklarację o jej skorygowanie oraz złożenie niezbędnych wyjaśnień, wskazując przyczyny, z powodu których informacje zawarte w deklaracji podaje się w wątpliwość.

3. Opłata skarbowa to danina publicznoprawna, charakteryzująca się cechami podobnymi do podatków i ceł, ale czy ma charakter świadczenia odpłatnego ? Czy wartość opłaty skarbowej jest związana z wartością towaru , czy stanowi koszt czynności dokonanej przez organ ?

Zob. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 27 stycznia 2010 r. III SA/Po608/09

• TAK

Opłata skarbowa jest świadczeniem odpłatnym, uiszczona przez podatnika opłata skarbowa od wydanego zaświadczenia stanowi formę ekwiwalentu za czynności organów administracji publicznej podejmowane w indywidualnych sprawach należących do właściwości tych organów, natomiast wpływy z tej opłaty stanowią dochód własny gmin.

• Opłaty odznaczają się pełną ekwiwalentnością, co oznacza, że wartość świadczenia administracyjnego odpowiada wysokości pobranej opłaty.

Wartość opłaty skarbowej nie jest związana z wartością towaru, a stanowi koszt czynności dokonanej przez organ.

• akt zgonu i akt urodzenia jest zwolniony z opłaty skarbowej. Akt małżeństwa kosztuje 84 zł.

4. Opłata z tytułu rejestracji odbiornika radiowego lub telewizyjnego (abonamentu rtv) stanowi opłatę, o której mowa w art.2 § 2 Ordynacji podatkowej. Po jakim czasie opłata ta się przedstawia ? Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 30 lipca 2012 r. I SA/G1 210/12.

• Abonament radiowo-telewizyjny jest przymusowym bezzwrotnym świadczeniem publicznoprawnym, rodzajem daniny publicznej, którą od pozostałych danin odróżnia jedynie celowy charakter.

W związku z powyższym, zgodnie z art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej, zaległości z tego tytułu przedawniają się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności.

5. Czy doradca podatkowy jest uprawniony do reprezentowania strony w postępowaniu w przedmiocie zarzutów egzekucyjnych na etapie kontroli sądowej przez sąd administracyjny I instancji?

Zob. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 21 kwietnia 2009 r. I SA/Rz 32/09

TAK

art. 41 ust. 1 ustawy o dor.pod., który stanowi, iż pełnomocnikiem podatnika (...) w postępowaniu przed organami administracji publicznej w sprawach obowiązków podatkowych może być również doradca podatkowy. Postępowanie egzekucyjne jest postępowaniem prowadzonym przez organy administracji publicznej i dotyczy "obowiązków podatkowych" w rozumieniu wyżej przedstawionym, a zatem w postępowaniu w sprawie (przedmiocie) zarzutów egzekucyjnych zobowiązanego może reprezentować doradca podatkowy.

6. Czy doradca podatkowy jest uprawniony do występowania w charakterze pełnomocnika w postępowaniu przed sądami administracyjnymi w innych sprawach niż bezpośrednio dotyczące obowiązków podatkowych np. w sprawach celnych? (postanowienie Naczelnego sądu administracyjnego w Warszawie z 24.04.2008 r. I GZ 121/08)

Odpowiedź: TAK , ale:

Na dzień ogłoszenia postanowienia: Ustawa z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym (Dz.U. 2002 nr 9 poz. 86) art. 41 - NIE

ust. 1. W postępowaniu przed organami administracji publicznej w sprawach obowiązków podatkowych pełnomocnikiem podatnika, płatnika, inkasenta oraz osób, o których mowa w art. 2 ust. 1a, może być również doradca podatkowy.

ust. 2. Doradca podatkowy uprawniony jest do występowania w charakterze pełnomocnika w postępowaniu w zakresie sądowej kontroli decyzji administracyjnych w sprawach dotyczących obowiązków podatkowych.

Nie jest zatem uprawniony do występowania w charakterze pełnomocnika w postępowaniu przed sądami administracyjnymi w innych sprawach, niż dotyczące bezpośrednio obowiązków podatkowych, np. w sprawach celnych.

Ustawa z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym (Dz.U. 2011 nr 41 poz. 213) art. 41 – TAK (obecnie)

ust. 1. W postępowaniu przed organami administracji publicznej w sprawach obowiązków podatkowych i celnych oraz w sprawach egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami pełnomocnikiem podatnika, płatnika, inkasenta oraz osób, o których mowa w art. 2 ust. 1a, może być również doradca podatkowy.

ust. 2. Doradca podatkowy jest uprawniony do występowania w charakterze pełnomocnika w postępowaniu w zakresie sądowej kontroli decyzji, postanowień i innych aktów administracyjnych dotyczących spraw, o których mowa w ust. 1.

Doradca podatkowy - Ustawa z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym.(tekst pierwotny: Dz. U. 1996 r. Nr 102 poz. 475) (tekst jednolity: Dz. U. 2011 r. Nr 41 poz. 213 ze zm.)

Doradca podatkowy to zawód zaufania publicznego. Aby uzyskać uprawnienia doradcy podatkowego należy spełnić łącznie następujące warunki:

• mieć pełną zdolność do czynności prawnych,

• korzystać z pełni praw publicznych,

• posiadać nieskazitelny charakter i swoim dotychczasowym postępowaniem dawać rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu doradcy podatkowego,

• posiadać wyższe wykształcenie,

oraz

• złożyć z wynikiem pozytywnym egzamin na doradcę podatkowego,

• odbyć w Polsce sześciomiesięczną praktykę zawodową,

• złożyć wniosek o wpis na listę (nie później niż w okresie 3 lat od złożenia egzaminu)

lub

• być członkiem Państwowej Komisji Egzaminacyjnej do Spraw Doradztwa Podatkowego, albo

• posiadać stopień naukowy doktora habilitowanego nauk prawnych lub nauk ekonomicznych w zakresie prawa finansowego lub finansów.

Prawo celne

nie ma

Prawo dewizowe

Studium przypadku 1:

Walutami wymienialnymi są waluty obce. Wskaż przepis prawa, z którego wynika, jakie waluty są wymienialne.

Art. 2 pkt. 10 Ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. Prawo dewizowe (Dz. U. z 2012 r. poz. 826, z późn. zm.)

• walutami obcymi są znaki pieniężne (banknoty i monety) będące poza krajem prawnym środkiem płatniczym, a także wycofane z obiegu, lecz podlegające wymianie;

• wymienialne rozrachunkowe jednostki pieniężne stosowane w rozliczeniach międzynarodowych, w szczególności jednostkę rozrachunkową Międzynarodowego Funduszu Walutowego (SDR);

Obwieszczenie Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 26 stycznia 2015 r. w sprawie ogłoszenia wykazu walut wymienialnych (M.P. 2015 poz. 148)

Jest 125 walut wymienialnych

Studium przypadku 2:

Stosowanie do reglamentacji zawartej w Ustawie z dnia 27 lipca 2002 r. Prawo dewizowe działalność kantorowa jest działalnością regulowaną w rozumieniu przepisów Ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej i wymaga wpisu do rejestru. Rejestr działalności regulowanej jest jawny. Każdy ma prawo do dostępu do zawartych w nim danych za pośrednictwem organu, który prowadzi rejestr. Jaki organ prowadzi rejestr działalności kantorowej?

Art. 16

(Ustawa z dnia 27 lipca 2002r. Prawo dewizowe (Dz. U. z 2012 r. poz. 826, z późn. zm.)

Organem prowadzącym rejestr działalności kantorowej jest Prezes Narodowego Banku Polskiego

Studium przypadku 3:

Jakiej karze podlega niedopełnienie obowiązku aktualizacji danych wpisanych do rejestru działalności kantorowej?

Art. 106d. § 1. KKS 

Kto wykonuje działalność gospodarczą polegającą na kupnie i sprzedaży wartości dewizowych oraz pośrednictwie w ich kupnie i sprzedaży bez wpisu do rejestru działalności kantorowej lub wbrew przepisom ustawy, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności do roku, albo obu tym karom łącznie

Studium przypadku 4:

Kto wbrew obowiązkowi nie zgłasza organom celnym lub organom Straży Granicznej przywozu do kraju albo wywozu za granicę wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych bądź w zgłoszeniu tym podaje nieprawdę, podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe czy przestępstwo skarbowe.

KARZE GRZYWNY ZA WYKROCZENIE SKARBOWE

USTAWA z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy

Art. 106f. Kto wbrew obowiązkowi nie zgłasza organom celnym lub organom Straży Granicznej przywozu do kraju albo wywozu za granicę wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych albo w zgłoszeniu tym podaje nieprawdę, podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.

Studium przypadków 5:

Wskaż przykłady przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych przeciwko obrotowi dewizowemu.

Kodeks karny skarbowy (rozdział 8)

Art. 100. § 1. Rezydent, który bez wymaganego zezwolenia dewizowego albo wbrew jego warunkom wywozi, wysyła lub przekazuje do krajów trzecich krajowe lub zagraniczne środki płatnicze, z przeznaczeniem na podjęcie lub rozszerzenie w tych krajach działalności gospodarczej, w tym na nabycie nieruchomości na potrzeby tej działalności, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych.

§ 2. Jeżeli wartość przedmiotu obrotu, o którym mowa w § 1, nie przekracza ustawowego progu, sprawca podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.

Art. 103. § 1. Rezydent, który bez wymaganego zezwolenia dewizowego albo wbrew jego warunkom zbywa w kraju trzecim, zarówno bezpośrednio, jak i za pośrednictwem innych podmiotów, papiery wartościowe dłużne o terminie wykupu krótszym niż rok albo wierzytelności lub inne prawa, których wykonywanie następuje poprzez dokonywanie rozliczeń pieniężnych, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych.

§ 2. Jeżeli wartość przedmiotu obrotu, o którym mowa w § 1, nie przekracza ustawowego progu, sprawca podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.

Art. 106h. Kto wbrew obowiązkowi nie przedstawia organom celnym lub organom Straży Granicznej, na ich żądanie, przywożonych do kraju lub wywożonych za granicę wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych, podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.

Art. 106k. Kto wbrew obowiązkowi nie przechowuje dokumentów związanych z dokonanym obrotem dewizowym lub wykonywaną działalnością kantorową, podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.

Studium przypadków 6:

Wskaż i omów podstawę normatywną regulującą działalność kantorów w Internecie.

• Obecnie żadne przepisy prawne nie definiują pojęcia kantoru internetowego i nie określają warunków jego prowadzenia

• W odniesieniu do kantorów internetowych stosuje się tożsamą podstawę normatywną jak w przypadku kantorów tradycyjnych ale często jest ona niewystarczająca

• Brzmienie [ustawy z 2002 r. - Prawo dewizowe] sugeruje [...] w sposób jednoznaczny, iż z działalnością kantorową mamy do czynienia wyłącznie w sytuacji, w której przedmiotem sprzedaży są waluty obce w formie gotówkowej (banknoty lub monety). Tylko bowiem pieniądz w formie gotówkowej jest przywołany w definicji działalności kantorowej. To z kolei prowadzi do wniosku, iż działalność polegająca na sprzedaży walut w formie bezgotówkowej nie stanowiłaby działalności kantorowej i - w konsekwencji - nie byłaby działalnością regulowaną, przynajmniej na gruncie ustawy - Prawo dewizowe

• Transakcje wymiany walut w formie gotówkowej, w przypadku gdy do wymiany nie jest używany rachunek płatniczy, nie podlegają w ogóle ustawie z 2011 r. o usługach płatniczych.

• Art. 74 ust. 2 [ustawy z 2011 r. o usługach płatniczych] nie powinien być traktowany jako podstawa do wyłączenia stosowania przepisów o działalności kantorowej do instytucji płatniczych prowadzących tzw. kantory internetowe.

• Należy uznać wirtualne rachunki prowadzone przez kantory internetowe dla swoich klientów za rachunki, które w zależności od swojej funkcjonalności mogą być kwalifikowane jako rachunki płatnicze w rozumieniu ustawy z 2011 r. o usługach płatniczych.

• Część usług świadczonych przez kantory internetowe [w których wykonywana jest wymiana walut w oparciu o rachunki przedpłacone] spełnia kryteria zakwalifikowania ich jako usługi płatnicze w rozumieniu u.u.p. [ustawy z 2011 r. o usługach płatniczych].

Będą to w szczególności

• usługi polegające na prowadzeniu rachunku płatniczego (art. 3 ust. 1 pkt 1 u.u.p.),

• wykonywanie transakcji płatniczych przy użyciu instrumentów płatniczych oraz przez wykorzystanie polecenia przelewu (art. 3 ust. 1 pkt 2 ppkt b) i c) u.u.p.) oraz wydawanie instrumentów płatniczych (art. 3 ust. 1 pkt 5 u.u.p.).

• Jednocześnie jednak, na mocy wyłączenia wskazanego w art. 6 pkt 11 u.u.p. do usług tych, z uwagi na ich ograniczony charakter, nie będzie miała zastosowania [ustawa z 2011 r. o usługach płatniczych] W konsekwencji przedsiębiorcy prowadzący kantory internetowe nie musieliby występować o zezwolenie na prowadzenie działalności w formie instytucji płatniczej w związku z tymi usługami. Nie musieliby również stosować przepisów powołanej wyżej ustawy w odniesieniu do takich usług.

Prawo walutowe

1. Czy sąd powinien orzec przepadek komputera wraz z drukarką oskarżonego, które służyły do fałszowania banknotów? Zob. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 1 sierpnia 2013r. II Aka 234/13

TAK
Zgodnie z kodeksem karnym art. 316

Art. 316. § 1. Pieniądze, dokumenty i znaki wartościowe podrobione, przerobione albo z usuniętą oznaką umorzenia oraz podrobione lub przerobione narzędzia pomiarowe, jak również przedmioty służące do popełnienia przestępstw określonych w tym rozdziale ulegają przepadkowi, chociażby nie stanowiły własności sprawcy.

§ 2. Podrobione albo przerobione znaki urzędowe określone w art. 314 należy usunąć, chociażby to miało być połączone ze zniszczeniem przedmiotu.

2. Czy podrobienie dokumentu w postaci weksla stanowi przestępstwo
Zob. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 19 grudnia 2012r. II Aka 231/12

TAK
Zgodnie z kodeksem karnym art. 310

Art. 310. § 1. Kto podrabia albo przerabia polski albo obcy pieniądz, inny środek płatniczy albo dokument uprawniający do otrzymania sumy pieniężnej podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 5 albo karze 25 lat pozbawienia wolności.

§ 2. Kto pieniądz, inny środek płatniczy lub dokument określony w § 1 puszcza w obieg albo go w takim celu przyjmuje, przechowuje, przewozi, przenosi, przesyła albo pomaga do jego zbycia lub ukrycia, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

3. Jakiej karze podlega ten, kto środki płatnicze instrumenty finansowe papiery wartościowe, wartość dewizowe, prawa majątkowego lub inne mienie ruchome lub nieruchome, pochodzące z korzyści związanych
z popełnieniem czynu zabronionego, przyjmuje, przekazuje lub wywozi za granicę, pomaga w przenoszeniu ich własności lub posiadaniu albo podejmuje inne czynności, które mogą udaremnić lub znacznie utrudnić stwierdzenie ich przestępstwa pochodzenia lub miejsca umieszczenia, ich wykrycie, zajęcie albo orzeczenie przepadku?

Zob art. 299 Ustawy z dnia 6 czerwca 1997r. Kodeks karny

(Dz. U. z 1997r. Nr 88 poz. 553 z późn. zm.)

podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

4. Czy każdy obywatel ma prawo do korzystania ze wszystkich dostępnych w obrocie legalnych środków płatniczych?

Zob. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie
z dnia 5 kwietnia 2011r. II SA/Sz 1002/10 oraz Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 7 października 2011r. 1OSK 1276/11.

1 Tworzenie stref płatnego parkowania jest ograniczeniem konstytucyjnych praw i wolności podatkowym ochroną konstytucyjnych wartości pozostającym w zgodzie z zasadą proporcjonalności

2. Każdy obywatel ma prawo do korzystania ze wszystkich dostępnych obrocie legalnych środków płatniczych.

3. Pod pojęciem :sposobu pobierania opłaty: o którym mowa w art. 13b ust.4 pkt 3 u.d.p., należy rozumieć zasady, formy i ogół czynności technicznych, pozwalających na dokonanie opłat za parkowanie pojazdu w strefie płatnego parkowania. W pojęciu mieści się zwłaszcza ustanowienie kilku wariantów uiszczenia opłat i pozostawianie osobom korzystającym ze strefy płatnego parkowania wybór metody regulowania tych opłat, a także ograniczenie nominałów monet, które mogą być wykorzystywane do ich uiszczenia.

5. Istota i zadania Europejskiego Systemu Banków Centralnych
Zob. Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej – Rozdział 2

Tworzą go:

Europejski Bank Centralny

Krajowe Banki Centralne 28 państw członkowskich Unii Europejskiej.

Europejski System Banków Centralnych (ESBC) powstał na mocy Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, jako organ sprawujący zadania bankowości centralnej. ESBC rozpoczął swoją działalność 1 stycznia 1999 r., tj. z chwilą rozpoczęcia III etapu tworzenia Unii Gospodarczej i Walutowej (UGW) i kierowany jest przez organy decyzyjne EBC

Zadania:

• określenie i realizacja polityki pieniężnej w ramach strefy euro,

• dokonywanie operacji walutowych, zgodnie z zasadami wspólnej polityki pieniężnej,

• utrzymywanie i zarządzanie oficjalnymi rezerwami dewizowymi państw członkowskich należących do strefy euro, prowadzenie

• polityki emisyjnej w odniesieniu do euro,

• zapewnienie niezawodnego i szybkiego systemu rozliczeń pieniężnych oraz płatności czyli popieranie sprawnego funkcjonowania systemów płatniczych.

6. Czy ustalenie wzorów i wielkości emisji banknotów o nominalnej wartości 10 zł, 20zł, 50zł, i 100zł ma swoją podstawę normatywną ? Wskaż art. Prawny z którego wynika jego obowiązywanie.
Tak

Na podstawie art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. z 2013 r. poz. 908 i 1036) zarządza się, co następuje:

§ 1. Ustala się:

1) wzór i wielkość emisji banknotu nominalnej wartości 10 zł, określone w załączniku nr 1 do zarządzenia;

2) wzór i wielkość emisji banknotu nominalnej wartości 20 zł, określone w załączniku nr 2 do zarządzenia;

3) wzór i wielkość emisji banknotu nominalnej wartości 50 zł, określone w załączniku nr 3 do zarządzenia;

4) wzór i wielkość emisji banknotu nominalnej wartości 100 zł, określone w załączniku nr 4 do zarządzenia.

§ 2. Banknoty, o których mowa w § 1, wprowadza się do obiegu z dniem 7 kwietnia 2014 r.

§ 3. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Publiczne prawo bankowe

1. Czy wymieniony pkt. 5 umowy Banku Spółdzielczego X stanowi klauzulę niedozwoloną?

„zmiany regulaminu, wynikające ze zmian powszechnie obowiązujących przepisów prawa, nie wymagają wypowiedzenia warunków umowy i Regulaminu, a informacje o tych zmianach Bank zamieszcza w Komunikatach wywieszonych w lokalach Banku.”

• Wyrok Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 5 czerwca 2012 r. XVII Amc 893/11

Tak, ale jest o niedozwolona klauzula

• PRZYKŁADOWE KLAUZULE NIEDOZWOLONE STOSOWANE W UMOWACH BANKOWYCH

• „Nadpłaty w kwotach nie przekraczających 15 zł nie podlegają zwrotowi”

• "W przypadku, gdy posiadacz rachunku zobowiązał się do odbierania korespondencji i wyciągów w Oddziale PKO - bp, korespondencję nie odebraną przez 30 dni uznaje się za doręczoną„

• „Bank może wypowiedzieć umowę kredytu w całości lub w części, w szczególności z powodu: 1) niespłacenia w terminie należności, o których mowa w § 13 ust. 1, 2) zagrożenia terminowej spłaty kredytu z powodu złej sytuacji finansowo majątkowej Kredytobiorcy, 3) znacznego obniżenia się realnej wartości złożonego zabezpieczenia lub utraty tego zabezpieczenia, 4) niedotrzymania innych warunków umowy kredytu”

• „Wypłaty gotówkowe z konta osobistego – 2 zł”

• " Jednostka Banku uzależnia udzielenie kredytu od... posiadania przez Wnioskodawcę rachunku bankowego w jednostce Banku, która udziela kredytu„

• „Opłata za spóźnioną spłatę minimalnej kwoty – 45 zł.”

2. Reglamentacja w procesie tworzenia banków, w postaci wymogu uzyskania zezwolenia KNF, odnosi się do dwóch kategorii banków, tzn. akcyjnych oraz spółdzielczych. Czy zezwolenie jest potrzebne do utworzenia banku państwowego?

Wskaż podstawę normatywną.

Zezwolenie KNF nie jest potrzebne. Nie, nie można ogłosić upadłości NBP.

NBP jest konstytucyjnym organem władzy publicznej oraz bankiem centralnym RP. NBP posiada osobowość prawną, ale nie podlega wpisowi do KRS. Czy można ogłosić upadłość NBP (czy posiada zdolność upadłościową)?

Art. 58 Ustawy o NBP Niemożność ogłoszenia upadłości NBP

Art. 14 Pr. Bank.

1. Bank państwowy może być utworzony przez Radę Ministrów w drodze rozporządzenia, na wniosek Ministra Skarbu Państwa zaopiniowany przez KNF. W tym samym trybie następuje likwidacja banku państwowego, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 147 ust. a pkt 3.

2. Rozporządzenie Rady Ministrów o utworzeniu banku państwowego określa nazwę, siedzibę, przedmiot i zakres działania banku, jego fundusze statutowe, w tym środki wydzielone z majątku Skarbu Państwa, które stają się majątkiem banku.

3. Bank państwowy nie podlega wpisowi do rejestru przedsiębiorstw państwowych).

Minister Skarbu Państwa w porozumieniu z Ministrem Finansów i po zasięgnięciu opinii KNF nadaje w drodze rozporządzenia statut bankowi państwowemu.

3. Czy bank odpowiada za szkody wynikające z przesłania pieniędzy na nieprawidłowo podany rachunek, niezgodny z określeniem nazwy podmiotu wskazanego w poleceniu przelewu?

• Wyrok SA z dnia 17 grudnia 2008 r I CSK 205/08

Tak, ale jest to nieodzowna klauzula

4. W jakim czasie klient, który stracił pieniądze na skutek przestępstwa, może się domagać od banku ich zwrotu?

Wyrok SN z dnia 21 października 201, IV CSK 236/10

art. 442. Roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia.

5. Jeśli chodzi o przyjmowanie depozytów przez notariuszy – nie mają oni obowiązku rejestrowania przyjęcia czy wydania depozytu lub wycofania depozytu, jesli transakcji dokonuje instytucja obowiązana przeprowadzajaca transakcję, np. Bank. Czy mają taki obowiązek, jesli depozyt jest przyjmowany, wydawany lub zwracany w formie gotówkowej bądź rzeczowej, o ile przekracza równowartość 15 tys eur w jednej lub kilku transakcjach, traktowanych jak jedna, lub gdy transakcja jest podejrzana?

Zob. Art 18 Ustawy z dnia 14 lutego 1991. Prawo o notariacie (tekst jedn. Dz.U z 2008., Nr 189, poz. 1158)

Tak, mają obowiązek rejestrowania.

Art. 18. § 1. Notariusz jest obowiązany zachować w tajemnicy okoliczności sprawy, o których powziął wiadomość ze względu na wykonywane czynności notarialne.

§ 2. Obowiązek zachowania tajemnicy trwa także po odwołaniu notariusza.

§ 3. Obowiązek zachowania tajemnicy ustaje, gdy notariusz składa zeznania jako świadek przed sądem, chyba że ujawnienie tajemnicy zagraża dobru państwa albo ważnemu interesowi prywatnemu. W tych wypadkach od obowiązku zachowania tajemnicy może zwolnić notariusza Minister Sprawiedliwości.

§ 4.Obowiązek zachowania tajemnicy nie dotyczy informacji udostępnianych na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2010 r. Nr 46, poz. 276,z późn. zm.19) – w zakresie określonym tymi przepisami

Powinni opracować sposób rejestrowania transakcji, których wartość przekracza 15 tys. euro, nawet wówczas gdy zostały przeprowadzone za pomocą kilku operacji, lecz okoliczności wskazują, że są ze sobą powiązane, a podzielono je tylko w celu uniknięcia rejestracji.

6. Czy Generalnemu Inspektorowi przysługuje prawo wstrzymania transakcji lub blokady rachunku z własnej inicjatywy?

Tak Art. 4. [Zadania Generalnego Inspektora] Ustawa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu

…Do zadań Generalnego Inspektora należy uzyskiwanie, gromadzenie, przetwarzanie i analizowanie informacji w trybie określonym w ustawie oraz podejmowanie działań w celu przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, a w szczególności:

Pkt. 2 przeprowadzanie procedury wstrzymania transakcji lub blokady rachunku.

Publiczne prawo rynku finansowego

Studium przypadków 1. Postanowienia umowne uznane prawomocnym wyrokiem SOKiK za niedozwolone wpisywane do rejestru klauzul niedozwolonych'. Wskaz przykłady klauzul niedozwolonych w umowach z zakresu: usług finansowych, usług bankowych, usług ubezpieczeniowych czy kredytu konsumenckiego.

USŁUGI FINANOSOWE

Postanowienie niedozwolone:

„Kasa zastrzega sobie prawo do zmiany niniejszego Regulaminu. Zmiana Regulaminu może nastąpić wyłącznie z ważnych powodów. Za ważne powody o jakich mowa w ust. 1 uważa się: (...) zmianę zasad lub warunków świadczenia usług, a w szczególności rozszerzenie funkcjonalności istniejących produktów i usług, rezygnacji lub zmiany dotychczas oferowanych produktów lub usług mających wpływ na udzielenie lub obsługę pożyczek/kredytów.”

USŁUGI BANKOWE

Postanowienie niedozwolone:

"W przypadku naruszenia zobowiązania do zachowania poufności, o którym mowa w ust.1 powyżej Klient zobowiązuje się zapłacić na rzecz Getin Banku karę umowną w wysokości 100% środków wypłaconych na rzecz Klienta (słownie:..)"

USŁUGI UBEZPIECZENIOWE

Postanowienie niedozwolone:

"Ergo Hestia nie odpowiada także za szkody powstałe: podczas normalnej eksploatacji pojazdu (wynikające z naturalnego zużycia) lub spowodowane wstrząsami na nierównościach dróg albo będące następstwem korozji lub wad fabrycznych, a także będącymi następstwem nienależycie przeprowadzonych wcześniejszych napraw.

Studium przypadków 2. Czy pracownicy urzędu Komisji Nadzoru Finansowego należą do korpusu slu2by cywilnej? Zob. Wyrok Naczelnego Sadu Administracyjnego w Warszawie z dnia 10 czerwca 2011 r. 11 GSK 476/10.

Odpowiedz: NIE

Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.

Art. 153. 1. W celu zapewnienia zawodowego, rzetelnego, bezstronnego i politycznie neutralnego wykonywania zadań państwa, w urzędach administracji rządowej działa korpus

służby cywilnej.

Art.1 53. 2. Prezes Rady Ministrów jest zwierzchnikiem korpusu służby cywilnej.

Studium przypadków 3. Czy naruszenie przepisów prawa (art. 130 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi) w okresie zatrudnienia przez doradcę inwestycyjnego. polegające na wykorzystaniu informacji poufnej dotyczącej planowanych wyników finansowych spółki przed ich publikacją, może skutkować skreśleniem z listy doradców inwestycyjnych? Zob. Wyrok Naczelnego Sadu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 października 2009 r. II GSK 487/09.

Odpowiedz: TAK

Ustawa z dnia 29.07.2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi

Art. 130. 1. Komisja może skreślić maklera lub doradcę z listy albo zawiesić jego uprawnienia do wykonywania zawodu na okres od 3 miesięcy do 2 lat na skutek naruszenia w związku z wykonywaniem zawodu:

1)  przepisów prawa lub regulaminów i innych przepisów wewnętrznych, do których przestrzegania makler lub doradca jest zobowiązany w związku z wykonywaniem zawodu, lub

2)   zasad uczciwego obrotu, lub

3)  interesów klientów.

Art. 130. 2. Komisja wydaje decyzję o skreśleniu z listy albo o zawieszeniu uprawnień do wykonywania zawodu po przeprowadzeniu rozprawy.

Studium przypadków 4. Czy wyrok Sadu Polubownego oraz ugoda przed nim zawarta maja, po ich uznaniu przez właściwy miejscowo i rzeczowo sąd powszechny zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego, moc prawną na równi z wyrokiem sądu powszechnego? Czy dopuszczalna jest publikacja wyroku Sadu Polubownego?

Odpowiedz: TAK

Regulamin Sądu Polubownego przy Komisji Nadzoru Finansowego

Dział I
Organizacja Sądu Polubownego
Rozdział 3.
Postępowanie arbitrażowe
§ 35.

2.  Wyrok Sądu Polubownego oraz ugoda przed nim zawarta mają, po ich uznaniu przez właściwy miejscowo i rzeczowo sąd powszechny zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego, moc prawną na równi z wyrokiem sądu powszechnego.

§ 36. Publikacja wyroku Sądu Polubownego dopuszczalna jest jedynie za zgodą stron i pod warunkiem nieujawnienia ich danych.

Studium przypadków 5. Czy podejmowane uchwały Komisji Nadzoru Finansowego są aktami prawa powszechnie obowiązującego?

Odpowiedz: NIE

Konstytucja
Rzeczypospolitej Polskiej
z dnia 2 kwietnia 1997 r.

Rozdział III

ŹRÓDŁA PRAWA

Art. 87. 1. Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia.

2. Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są na obszarze działania organów, które je ustanowiły, akty prawa miejscowego.

Studium przypadków 6. Instytucja sądów polubownych z założenia ma umożliwiać szybkie i niedrogie rozstrzyganie spraw. Przykładowo w roku 2013 do sądu polubownego przy KNF wpłynęło 171 wniosków o rozstrzygnięcie sporu, a zgodę na postępowanie wyraziło zaledwie 12 przedsiębiorców oraz 15 spraw pozytywnie załatwiono na rzecz powoda bez wdawania się w spór (zawarto ugodę lub złożono propozycję ugody). Wskaż przyczyny takiego stanu i skutki dla konsumentów?

Mimo faktu  iż, arbitraż cechuje się prostszą procedurą postępowania, niższymi i przewidywalnymi z góry kosztami, jednoinstancyjnością i szybkością postępowania, kameralną atmosferą, jest dyskretny, gwarantuje też poszanowanie interesów obu stron oraz tajemnic handlowych, liczba wpływających wniosków wciąż jest mała.

Instytucja Sądu Polubownego jest w Polsce jeszcze wciąż mało znana i wykorzystywana. Grono doświadczonych arbitrów jest stosunkowo wąskie – a  to jak kompetentni, fachowi, a nawet uczciwi okażą się arbitrzy jest zależne od wyboru dokonanego przez same strony sporu, co nie jest łatwym wyborem

Należy również podkreślić, że wyrok wydany przez Sąd Arbitrażowy jest ostateczny, w zasadzie nie ma od niego odwołania. Wprawdzie sąd powszechny może zbadać prawidłowość wyroku sądu polubownego, ale tylko w bardzo ograniczonym zakresie.

Prawo celne

STUDIUM PRZYPADKÓW

1. Wskaż przesłanki stosowania zwolnienia z należnościprzywozowych mienia osobistego (mienia przesiedlenia).

Przesłanki, które muszą być spełnione, aby rzeczy wchodzące w skład mienia osobistego osób, które przenoszą swoje miejsce zamieszkania z państwa trzeciego na obszar celny Wspólnoty, mogły być zwolnione z należności celnych przywozowych zawarte są w art. 3-11 rozporządzenia Rady (WE) Nr 1186/2009 ustanawiającego wspólnotowy system zwolnień celnych. Zwolnieniu podlega:

• mienie osobiste, które pozostawało w posiadaniu oraz było używane w poprzednim miejscu zamieszkania przez osobę zainteresowaną przez okres co najmniej 6 miesięcy do dnia, w którym osoba ta przestała zamieszkiwać w państwie trzecim,

• Zwolnienie może być udzielone tylko tym osobom fizycznym, których miejsce poprzedniego zamieszkania znajdowało się poza obszarem celnym Wspólnoty nieprzerwanie przez okres co najmniej 12 miesięcy,

• Zwolnienia nie stosuje się do: napojów alkoholowych, tytoniu i wyrobów tytoniowych, handlowych środków transportu (środki transportu przeznaczone do prowadzenia działalności gospodarczej), przedmiotów wykorzystywanych do wykonywania rzemiosła lub zawodu, innych niż przenośne instrumenty i sprzęt potrzebny do wykonywania tych zajęć,

• Mienie osobiste może być przywożone i deklarowane w kilku oddzielnych partiach w okresie 12 miesięcy od daty ustalenia przez osobę zainteresowaną miejsca zamieszkania na obszarze celnym Wspólnoty,

• Zwolnienie udzielane jest pod warunkiem ich nieodstępowania przez okres 12 miesięcy od dnia dopuszczenia do obrotu,

• mienie osobiste dopuszczone do swobodnego obrotu może zostać zwolnione z należności celnych przywozowych, zanim osoba zainteresowana ustali swoje miejsce zamieszkania na obszarze celnym Wspólnoty, pod warunkiem że osoba ta zobowiąże się do faktycznego ustalenia tam swojego miejsca zamieszkania w terminie sześciu miesięcy,

• Zwolnienie z należności celnych przywozowych uzależnione jest także od zobowiązania się osoby zainteresowanej do faktycznego ustalenia miejsca zamieszkania na obszarze celnym Wspólnoty w  terminie wyznaczonym przez właściwe organy, stosownie do okoliczności

1. Czy członkowie zarządu spółki Z.O.O., odpowiadają solidarnie także za dług celny spółki Z.O.O., jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się bezskuteczna, ponad to członek zarządu nie wykazał wystąpienia którejkolwiek z okoliczności zwalniającej go od odpowiedzialności?

Z mocy art. 66 ust. 1 ustawy z dnia 19 marca 2004 r. Prawo celne (Dz.U. Nr 68, poz. 622) do odpowiedzialności m.in. z tytułu długu celnego stosuje się odpowiednio przepisy m.in. rozdziału 15 działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, a więc także przepisy art. 108 i art. 116 ostatnio wymienionej ustawy. Odpowiednie zastosowanie art. 116 Ordynacji podatkowej oznacza, że członkowie zarządu spółki z o.o. odpowiadają solidarnie także za dług celny spółki z o.o., jeżeli jego egzekucja z majątku spółki okazała się bezskuteczna, a członek zarządu nie wykazał wystąpienia którejkolwiek spośród okoliczności zwalniających go od odpowiedzialności.

1. Funkcjonariusz Oddziału Celnego w B. Ujawnił 20 butelek po 250 ml sadła z niedźwiedzia, przewożonego przez podróżującą autokarem kursowym obywatelkę Ukrainy; nie miała wymaganego zezwolenia celnego. Czy sadło niedźwiedzie znajduje się pod ochroną?

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt na podstawie Załącznika nr 1 niedźwiedź brunatny jest zaliczany do zwierząt objętych ścisłą ochroną.

Zgodnie z paragrafem 6 tego samego Rozporządzenia w stosunku do dziko występujących zwierząt, należących do gatunków objętych ochroną ścisłą czy też częściową, wprowadza się m.in. zakaz wwożenia z zagranicy lub wywożenia poza granicę państwa okazów gatunków (okaz to też każda łatwo rozpoznawalna część gatunku lub produkt ze zwierzęcia).

Dodatkowo sadło niedźwiedzie znajduje się pod ochroną „Konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem (CITES)”. Załącznik I Konwencji obejmuje wszystkie gatunki zagrożone wyginięciem, natomiast art. III wyjaśnia, że eksport jakichkolwiek okazów należących do gatunków objętych załącznikiem I będzie wymagał uprzedniego uzyskania i przedstawienia zezwolenia eksportowego.

Reasumując, Ukrainka takiego zezwolenia nie posiadała, zatem postąpiła wbrew przepisom prawa, przewożąc przez granicę sadło niedźwiedzie.

1. W nocy z dnia 10 na 11 kwietnia br. Funkcjonariusze celni w B. Wraz z funkcjonariuszami policji zatrzymali ponad 300 tys. sztuk papierosów bez polskich znaków akcyzy. Nielegalne wyroby tytoniowe, opatrzone białoruskimi i ukraińskimi banderolami, były ukryte w przeszukiwanym przez funkcjonariuszy garażu. W związku z uzasadnionym podejrzeniem dokonania przestępstwa skarbowego ujawnione papierosy i pieniądze zabezpieczono do sprawy karnej skarbowej. Wartość zatrzymanych papierosów oszacowano na kwotę ponad 150 tys. zł. Wskaż podstawę normatywną powyższego zdarzenia.

Jako podstawę normatywną możemy uznać artykuły Kodeksu Karnego Skarbowego tj.: art. 65 § 1 i 4, w zb. z art. 91 § 1 i 4, w zw. z art. 7 § 1.

1. Czy każdy towar sprowadzony na teren unii powinien otrzymać przeznaczenie celne?

Biorąc pod uwagę wyrok wojewódzkiego sadu administracyjnego w Gliwicach z dn. 20.09.2010 III SA/G1 1311/10 nie każdy towar może dostać takie przeznaczenie. Muszą być spełnione wszystkie wymagania mające na celu zapewnienie skuteczności i zgodności.

1. Wymień organy właściwe w zakresie podatku od gier oraz zasady określenia właściwości miejscowej.

Organami podatkowymi właściwymi w zakresie podatku od gier są:

• naczelnik urzędu celnego,

• dyrektor izby celnej.

Właściwość miejscową organów podatkowych w sprawach podatku od gier ustala się według:

• miejsca lokalizacji ośrodka gier;

• siedziby podmiotu urządzającego gry liczbowe, loterie pieniężne, grę telebingo, loterie audiotekstowe lub zakłady wzajemne;

• siedziby organu właściwego do udzielenia zezwolenia na urządzanie loterii fantowej lub gry bingo fantowe.

KOMPETENCJE

1. Jakie wymagania należy spełnić, aby zostać funkcjonariuszem celnym lub agentem celnym? Wskaż podstawę normatywną.

Agentem celnym może zostać osoba fizyczna jeżeli spełnia następujące warunki:

1. Ma pełną zdolność do czynności prawnych,

2. Posiada kwalifikacje lub doświadczenie w zakresie obsługi celnej podmiotów gospodarczych;

3. nie została skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub przestępstwo skarbowe;

4. wystąpiła z wnioskiem o wpis na listę agentów celnych.

5. Jednak warunek 2 zostanie spełniony jeżeli osoba ta posiada:

6. dyplom ukończenia studiów wyższych, na kierunku w dziedzinie nauk ekonomicznych, prawnych lub technicznych, obejmującym wiedzę i umiejętności z zakresu prawa administracyjnego i finansowego, w szczególności prawa celnego, albo świadectwo ukończenia studiów podyplomowych w tym zakresie,

7. co najmniej trzyletnie doświadczenie w sprawach celnych,

8. decyzję o uznaniu kwalifikacji do wykonywania zawodu agenta celnego.

Funkcjonariuszem celnym może być osoba która spełnia wymagania t.j.:

• jest obywatelem polskim;

• nie była karana za przestępstwo popełnione umyślnie;

• ukończyła osiemnaście lat życia i ma pełną zdolność do czynności prawnych oraz korzysta z pełni praw publicznych;

• jest nieskazitelnego charakteru;

• ma odpowiednie wykształcenie i odbyła aplikację administracyjną;

• posiada stan zdrowia pozwalający na zatrudnienie na określonym stanowisku.

Art.3 Ustawa z dnia 16 września 1982 r. O pracownikach urzędów państwowych,

§2 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 stycznia 1983 r. w sprawie niektórych praw i obowiązków urzędników administracji celnej.

1. Definicja wolnych obszarów celnych i składów wolnocłowych ich systematyka oraz przykłady

Wolny obszar celny – wyodrębniona, niezamieszkana część większego obszaru celnego (teren), traktowana jak zagranica, na którym obowiązuje jednolity system celny. W wolnym obszarze celnym może być prowadzona działalność gospodarcza korzystając z systemu zaniechania poboru cła i podatku.

Skład wolnocłowy – wydzielone pomieszczenie, w którym dokonuje się podobne czynności jak w wolnym obszarze celnym.

Wolne obszary celne w Polsce znajdują się w następujących miastach:

• Gdańsk – WOC na obszarze Portu Gdańskiego

• Gliwice

• Szczecin i Świnoujście

• Terespol

• Warszawa – Port Lotniczy

Stawka VAT 0%

Dostawa do wolnych obszarów celnych towarów, przeznaczonych do wywozu dla odbiorcy poza terytorium Wspólnoty i objętych procedurą wywozu w rozumieniu przepisów celnych, w tym także w celu ich kompletacji, pakowania lub formowania przesyłek zbiorowych, opodatkowana jest stawką VAT 0% (art. 83 ust. 1 pkt 22 lit. b ustawy o VAT).

Korzyści

• Instytucja wolnego obszaru celnego umożliwia zawieszenie płatności cła i podatków w odniesieniu do towarów nie wspólnotowych, przeznaczonych do dopuszczenia do swobodnego obrotu na obszarze celnym Unii Europejskiej (funkcja zawieszenia płatności).

• Skład celny stanowi ogniwo pośrednie w reeksporcie towarów sprowadzanych z państw trzecich i przeznaczonych do powrotnego wywozu (funkcja reeksportowa).

• Towary nie wspólnotowe, którym nadano przeznaczenie celne „wprowadzenie towaru do wolnego obszaru celnego lub do składu wolnocłowego" nie muszą być, w celu zakończenia tej przeznaczenia celnego, dopuszczane do obrotu na obszarze celnym Unii Europejskiej. Jeżeli jest to uzasadnione potrzebą gospodarczą towary te mogą zostać powrotnie wywiezione. Nie ma wówczas potrzeby uiszczania należności celnych i podatkowych.

• Przeznaczenie celne „wprowadzenie towaru do wolnego obszaru celnego lub do składu wolnocłowego" pozwala na zakończenie uprzednio stosowanej procedury celnej np. procedury uszlachetniania czynnego lub przetwarzania pod kontrolą celną.

• Towary wprowadzone do wolnego obszaru celnego lub składu celnego mogą podlegać procesom przetworzenia (funkcja produkcyjna). W ramach tej działalności jest możliwe użycie towarów w procesach wytwórczych (produkcyjnych) realizowanych w wolnym obszarze celnym lub składzie wolnocłowym.

• Instytucja wolnego obszaru celnego w praktyce wykorzystywana jest także do prowadzenia detalicznej sprzedaży towarów na przejściach granicznych (funkcja sklepu wolnocłowego). Działalność taka jest w Polsce rozpowszechniona na lotniczych przejściach granicznych.

Systematyka

• Z przepisów rozporządzenia nr 2913/92 wynika więc podział na4:
  składy wolnocłowe będące pomieszczeniami podmiotu gospodarczego, który posiada pozwolenie organu celnego, znajdującymi się na wspólnotowym obszarze celnym (art. 167 ust. 1 i 2 rozporządzenia nr 2913/92 i art. 800 rozporządzenia Komisji (EWG) nr 2454/93 z dnia 2 lipca 1993 r. ustanawiającego przepisy w celu wykonania rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (Dz. Urz. WE L 253 z 11.10.1993, s. 1; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 2, t. 6, s. 3),

• wolne obszary celne o kontroli typu I, a zatem ogrodzone, gdzie przeprowadzane kontrole celne w istocie dotyczą istnienia i dozoru ogrodzenia oraz dozoru towarów wprowadzanych oraz wyprowadzanych (art. 168 ust. 1 rozporządzenia nr 2913/92 i art. 799, 800 i 805 rozporządzenia nr 2454/93),

• wolne obszary celne o kontroli typu II, które nie muszą być ogrodzone, a zarówno kontrole i formalności celne, jak i kwestie dotyczące długu celnego są unormowane zgodnie z procedurą składu celnego (art. 168a ust. 1 rozporządzenia nr 2913/92 i art. 799, 800 i 813 rozporządzenia nr 2454/93).
  W obszarach o kontroli typu I kontrola ta dotyczy głównie aspektu ogrodzenia, zaś w obszarach o kontroli typu II – kwestii istnienia ewidencji towarów.