Bankowość islamska szansą dla Europy ?

Beata Paxford

Widmo bezrobocia i ujemnego wzrostu gospodarczego stanęło nad Europą i Stanami Zjednoczonymi. Jedynymi państwami, które wydają się być odporne na kryzys są kraje islamskie. Na pytanie, w jaki sposób gospodarka państw islamskich tak dobrze prosperuje pada jedna odpowiedź: bankowość islamska.

Bankowość islamska to bankowość oparta na zasadach religii Islamu. Zakazuje ona m.in. pobierania odsetek, nieuczciwej konkurencji, handlu pornografią, bronią. Zgodnie z bankowością islamską, bank i klient działają razem dzieląc między siebie zarówno zysk jak i ryzyko. Olbrzymią wagę przywiązuje się do respektowania umów, nawet tych zawartych ustnie.

Bankowość islamska zakłada pełną równość stron umowy, nawet umowa kredytowa zawarta pomiędzy bankiem a klientem opiera się na zasadach współpracy oraz podziału zysku i ryzyka. Bardzo ważne jest, aby wszelkie umowy były zrozumiałe dla każdej ze stron i nie zawierały postanowień wprowadzających w błąd, gdyż może to skutkować nieważnością umowy. Ponadto zakazane jest korzystanie z większości instrumentów pochodnych, gdyż jest to uznawane za obrót nieistniejącym towarem. Dzięki temu systemowi, kraje islamskie uniknęły inwestycji w ryzykowne instrumenty finansowe, gdyż obrót wirtualnymi pieniędzmi i długiem jest niezgodny z zasadami Islamu.

Bankowość islamska zaleca wiernym branie aktywnego udziału w obrocie gospodarczym, pozwala to, bowiem na bogacenie się społeczeństwa i prowadzi do ogólnego dobrobytu.

Kolejnym plusem korzystania z bankowości islamskiej jest możliwość zainwestowania zarobionych pieniędzy w krajach europejskich. Jednak warunkiem inwestycji arabskich w danym państwie było korzystanie z narzędzi bankowości islamskiej. I Tak Wielka Brytania zmieniła prawo, aby mógł powstać bank islamski oferujący sposoby finansowania przedsięwzięć gospodarczych zgodnie z prawem koranicznym. Islamic Bank of Britain dzięki etycznym zasadom bankowości islamskiej zyskał olbrzymią popularność także wśród nie-muzułmanów oferując atrakcyjne kredyty hipoteczne. Bardzo popularnymi stają się usługi doradcze w dziedzinie bankowości islamskiej oferujące klientom korzystne zasady leasingu zwanego ijarah.

Kolejnymi krajami witającymi inwestorów islamskich są Francja i Niemcy. Francja powołała radę, która będzie zajmować się opracowywaniem implementacji zasad bankowości islamskiej do prawa francuskiego. Wszystko po to, aby przyciągnąć kapitał petrodolarowy.

Niemiecki land Saksonia-Anhalt wprowadził rodzaj obligacji islamskich zwanych sukuk, aby ratować upadające firmy.  Użycie sukuk oparte było na współpracy władz landu i spółek arabskich. Dzięki skorzystaniu z sukuk, firmy zyskały potężny zastrzyk gotówki, a inne landy zastanawiają się nad skorzystaniem z islamskich obligacji.

Przedstawiając przykłady państw europejskich wspierających bankowość islamską nie można zapominać o Turcji, ważnym ośrodku tej dziedziny bankowości, która jest również organizatorem konferencji poświęconych szerokiemu spektrum zagadnień finansowania opartego na Islamie. Zaraz za nią są Londyn i Paryż, a w tym roku gościć będzie taką konferencję także i Moskwa.

W dobie kryzysu i braku stabilizacji gospodarczej, oczy Europy będą zwrócone nie jak dotychczas ku Stanom Zjednoczonym, ale w stronę Orientu. Orientu i jego etycznych zasad przejrzystego inwestowania, bez udziału toksycznych obligacji.