Synonimy – inaczej wyrazy bliskoznaczne, np. :
wiatr = wicher, wichura, tajfun
niepogoda = słota, szaruga, plucha, chlapa
Mimo bliskości znaczenia wyrazy te różni natężenie cechy lub subiektywna postawa mówiącego względem wypowiedzi
Antonimy – wyrazy o znaczeniu przeciwstawnym; kontrast znaczeniowy uwydatnia się, gdy zestawimy je w pary, np. : duży – mały, wysoki – niski, bogaty – biedny, życie – śmierć
Homonimy – wyrazy o takim samym brzmieniu, ale mające różne znaczenie, np. morze – może, nóż – (a) nuż
Antonim - termin oznaczający przeciwieństwo, odwrotność znaczeniową innego terminu, antonimy to terminy przeciwstawne. Są nimi np. ciepło - zimno, mądry - głupi, syty - głodny. Dziedzina wiedzy zajmująca się m.in. antonimami to językoznawstwo.
Antonimy właściwe podlegają stopniowaniu (np. młody - stary, młodszy - starszy; mądry - głupi, mądrzejszy - głupszy), nie oznaczają niezależnych przeciwstawnych jakości, lecz służą jako leksykalny środek wyrażania stopniowania (np. wysoki - niższy - najniższy, młody - starszy - najstarszy).
Antonimy komplementarne to pary wyrazów, w których zaprzeczenie jednego powoduje stwierdzenie drugiego, np. On jest żonaty → On nie jest kawalerem.
Do antonimów zalicza się też tzw. konwersje, czyli pary wyrazowe typu kupić - sprzedać, ożenić się - wyjść za mąż.
Termin antonim również posiada swój antonim, jest nim synonim.
Zło dzieje się na świecie, bo złodzieje są na świecie.
***
Była sobie ryba piła, która ciągle wodę piła,
a jej ulubionym narzędziem była piła.
***
Pojechałbym nad morze, ale mama nie może.
***
Maja mi nie wierzy, że byłem na strażackiej wieży.
***
Kogut z kurką zjedli sobie kiełbasę ze skórką.
***
W lesie na polanie rosła jagódka. Zerwała ją dziewczynka o imieniu Jagódka.
***
Była sobie zielona żabka, która przyczepiała firanki na żabki.
A jak skończyła, to popłynęła żabką do sklepu Żabka po cukierki.
***
Bóg stworzył rzekę Bug i drzewo buk.
A człowiek to opisał w książce, czyli w book.
***
Zobaczyłem, że na drzewie rozkwitają pączki
i zabrałem mamę do cukierni na pączki.
***
Nasz mały kot ciągle miauczy,
bo to miauczenie to taki zaszyfrowany kod dla kotów.
***
Była sobie wyścigówka bardzo szybka.
Pojechała na wyścig i trafił ją kamień, i pękła jej szybka.
***
Chociaż idę do przedszkola bardzo wolno, mamie krzyczeć na mnie nie wolno.
***
Stał sobie królewski zamek. Król zamknął drzwi na zamek,
a klucz schował do kieszeni zamykanej na zamek błyskwiczny.
***
Jestem człowiek wolny, bo mogę robić co chcę
- czasem szybki, czasem wolny - nikt nie pogania mnie.
***
W pewnym morzu śledź śledzia śledzi.
***
Spotkaly się trzy konie – konik polny wyskoczył z trawy, konik morski wychylił się z wody, a konik domowy wyszedł ze stajni. Konie to mój konik.
***
Dzwonki biły na alarm, bo ogrodnik zrywał wszystkie polne dzwonki.
***
Drogi Dziadku! Nie zbaczaj z drogi, idź prosto do sklepu
i kup mi jakiś niezbyt drogi zestaw klocków Lego.
***
Zostaw ten nóż! A nuż sobie zrobisz krzywdę!
***
Pewnien bałwan śniegowy chciał spotkać bałwana morskiego
i wskoczył do morza. I się rozpuścił... A to bałwan!
***
Matko Święta! Znów będą święta!