Wykład 1 24.02.2014

Analiza techniczna to badanie zachowań rynku, gównie w oparciu o wykresy, którego celem jest prognozowanie trendów cenowych. Zadaniem analizy technicznej jest wyznaczenie momentów kiedy warto jest dany papier wartościowy kupić a kiedy sprzedać. W podejmowaniu decyzji inwestycyjnych nie są brane pod uwagę wskaźniki makroekonomiczne analizy branżowej, raporty ogłaszane prze spółki.

Wszystkie potrzebne do prognozy informacje odczytuje się z wykresu historycznej zmienności cen. Modele analizy technicznej zakładają że ceny akcji zmieniają się wg możliwych do zaobserwowania powtarzalnych schematów. Zależne od zastosowanego modelu można zauważyć powtarzalność pewnych figur geometrycznych lub zachowanie wskaźników statystycznych.

Analiza techniczna powinna stosowana równolegle z analizą fundamentalną. Analiza fundamentalna odpowiada na pytanie „jaki walor kupić lub sprzedać?” zaś analiza techniczna „kiedy najlepiej to uczynić?”

Zwolennicy analizy technicznej twierdzą, że:

• O cenie decyduje popyt i podaż

• Inwestor poprzez umiejętne dokonywanie transakcji kupna, sprzedaży może osiągnąć ponadprzeciętny dochód, który wynika z różnicy cen akcji (przy dokonywanych transakcjach nie ma znaczenia czy spółka emitująca dane akcje jest dobra czy rokuje dobre perspektywy rozwoju czy też ma słabszą kondycje finansową)

• Analizę techniczną stosuje się najczęściej przy krótkoterminowym podejściu decyzji inwestycyjnych (max do kilku miesięcy)

Najważniejsze założenia analizy technicznej:

• Bieżąca cena odzwierciedla wszystkie czynniki mogące wpłynąć na cenę dlatego wystarczy analizować tylko ceny zawierające skutki działania czynników a nie przyczyny

• Na rynku występują pewne wzory zachowań, które można zidentyfikować narzędziami analizy technicznej i które powtarzają się w różnych okresach

Fazy hossy:

1. Wzrastają kursy akcji niedowartościowanych co wykorzystują najbardziej doświadczeni inwestorzy. Amatorzy boją się zainteresować nie widząc wyraźnego jeszcze trendu. Potencjał rynku jest wtedy największy, wskaźniki rynkowe C/Z, C/WK są jeszcze na niskim poziomie

C/Z= Cena/Zysk na akcji

C/WK= cena/wartość księgowa

1. Następuje przyśpieszenie wzrostu kursów, co jest wynikiem wzrostu popytu. Dołączają kolejni inwestorzy zachęceni wzrostem kursów, zapoczątkowanym w fazie I, pojawiają się mniej doświadczeni inwestorzy

2. Optymizm sięga zenitu. Dołącza coraz więcej niedoświadczonych inwestorów, którzy uwierzyli że giełda jest maszynką do robienia pieniędzy. Wskaźniki rynkowe (C/Z i Z/WK) przekraczają rozsądne poziomy odzwierciedlające realną wartość akcji, która stała się przewartościowana lecz wielu nie chce nawet o tym słyszeć. Chciwość odbiera umiejętność rozsądnego myślenia, większość liczy na dalsze wzrosty. O tym, że jest to ostatnia faza hossy w pierwszej kolejności orientują się najbardziej doświadczeni inwestorzy i wstrzymują zakup akcji

Fazy bessy:

1. Profesjonaliści pozbywają się akcji, oni zarobili najwięcej. Ceny akcji zaczynają spadać. Niedoświadczeni inwestorzy nie zdają sobie jeszcze sprawy z zagrożenia

2. Coraz większa liczba inwestorów uświadamia sobie, że może stracić zyski lub znaczną część zainwestowanego kapitału. Rozpoczyna się paniczna wyprzedaż posiadanych akcji po coraz niższych cenach. Najbardziej panikują niedoświadczeni inwestorzy składając zlecenia po cenie rynkowej. Wzrastająca podaż akcji przyśpiesza desperacje ich cen. Kursy akcji spadają w szybkim tempie. Pojawiają się też inwestorzy którzy chcą wykorzystać okazję, kupują więc akcje licząc, że jest to okazja do tanich zakupów

3. Kursy akcji dalej zniżkują lecz w tempie wolniejszym niż w fazie II. Akcje sprzedają teraz głównie inwestorzy którzy kupili akcje podczas paniki w II fazie oraz ci którym nie udało się ich sprzedać gdyż ustalili wcześniej zbyt wysokie limity w zleceniach sprzedaży w skutek czego nie zostały one zrealizowane, wyprzedają je więc po aktualnych cenach

Analiza techniczna

Ocena kursów i obrotów w przeszłości w celu ustalenia przyszłych tendencji

Określenie prawdopodobieństwa zmiany kursów

Tezy analizy technicznej:

• Ceny podlegają trendom

• Na rynku występują powtarzające się trendy

• Rynek dyskontuje wszystko, zmiany cen rynkowych dokonuje się wcześniej niż zmiany sytuacji gospodarczej kraju

Prezentacja informacji wykresem:

• Punktowy

• Liniowy

• Punktowo symboliczny

• Słupkowy

• Świecowy

Punktowy. Tworzą wyłącznie ceny zamknięcia z każdego dnia.

Liniowy. Polega na połączeniu linią prostą cen z poszczególnych okresów np. dni tygodnia itp. Najczęściej są to ceny zamknięcia. Jest łatwiejszy do analizowania.

10.03.2014

Wykres punktowo – symboliczny „kółko – krzyżyk”

• Pokazuje zmiany cen

• Kółko – spadek

• Krzyżyk – wzrost

• Eliminuje nieznacznie ruchy, które często zaśmiecają wykresy słupkowe

• Usuwają często wprowadzający w błąd efekt upływu czasu

Wykres słupkowy

• Pokazuje zmiany cen w czasie

• Kreska pionowa – zakres wahań kursów od najwyższego do najniższego

• Kreska pozioma – po lewej – kurs otwarcia i po prawej – kurs zamknięcia

Wykres świecowy

• Najczęściej stosowany

• Skonstruowany z prostokąta i wypustek

• Prostokąt zwany korpusem pokazuje różnice między kursem otwarcia i zamknięcia

• Biały kolor – kurs zamknięcia położony jest wyżej niż kurs otwarcia – kurs wzrósł

• Czarny kolor – kurs zamknięcia położony jest poniżej kursu otwarcia – kurs spadł

• Linie powyżej i poniżej korpusu – cienie

• Cień górny – kurs maksymalny

• Cień dolny kurs minimalny

• Długie białe korpusy po większym spadku oznaczają siłę rynku lub zapowiedź zmian trendu

• Krótkie górne cienie lub ich brak potwierdzają siłę zjawiska

Hossa

• To rynek byka

• Długoterminowy wzrost kursu giełdowego papierów wartościowych lub towarów

• Hossa jest z reguły o wiele dłuższa niż bessa

Bessa

• To rynek niedźwiedzia

• Rynek niedźwiedzia związany jest z długoterminową dominacją podaży

• Długoterminowy spadek kursu giełdowego papierów wartościowych lub towarów

• Bessa jest bardziej gwałtowna

Cykle hossy i bessy na rynku

J.J. Murphy

„Złudne wrażenie przypadkowości stopniowo znika w miarę nabywania umiejętności czytania wykresów”

Kluczem jest trend

Trend jest to pewna regularna tendencja wg której kształtują się ceny akcji na rynku

Rodzaje trendu

• Malejący – szczyty i dołki układają się coraz niżej (rynek niedźwiedzia, bossa)

• Wzrostowy – szczyty i dołki układają się coraz wyżej (rynek byka, hossa)

• Boczny – szczyty i dołki układają się horyzontalnie (boczny)

coraz niższe dołki linie trendu wzrastającego

coraz wyższe szczyty

linie trendu spadkowego

Kanał trendu

Z uwagi na czas trwania trendu można podzielić na

• Długoterminowy

• Średnioterminowe (do roku)

• Krótkoterminowe (kilka miesięcy, tygodni)

Generalna zasada podejmowania decyzji przez inwestora na podstawie trendu:

• Inwestor kupuje akcje, jeżeli trend jest wzrostowy

• Inwestor sprzedaje akcje, jeżeli trend jest spadkowy

• Inwestor czeka z podjęciem decyzji, jeżeli ..... horyzontalny ....... odstępstwo po dłuższym spadku, kupujemy więcej akcji -> akumulacja

Pojęcie kanału:

• Czasami trend biegnie pomiędzy dwiema równoległymi liniami:

  • linią trendu

  • linią kanału

LINIE WSPARCIA I OPORU

Punkty odbicia zniżek zwane są WSPARCIEM, (jest to obszar lub poziom), na którym zainteresowanie ze strony kupujących jest dostatecznie silne, aby przezwyciężyć presję sprzedających. W rezultacie spadek zostaje powstrzymany, a ceny ponownie idą w górę.

Linia oporu- przeciwnie do linii wsparcia, stanowi pewien poziom cen, na którym presja ze strony sprzedających jest silniejsza od popytu, w rezultacie ceny się cofają.

* Jak mamy BESSE interesują nas linie wsparcia.

Linie trendu jak sama nazwa wskazuje są to przede wszystkim linie wyznaczające kierunek bieżącej tendencji. Pomimo swej prostoty są one jednymi z najcenniejszych narzędzi w analizie technicznej. Dla trendów wzrostowych linię trendu wyznacza układ coraz wyższych minimów cenowych, które można połączyć prostą. Można ją wówczas określić mianem linii wsparcia, której przebicie może stanowić sygnał spowolnienia trendu lub jego odwrócenia. Niejednokrotnie w ramach głównego trendu można wyodrębnić oddzielny układ minimów cenowych, wówczas nowo wyznaczoną prostą określa się jako przyśpieszoną linię trendu. Odwrotnie sytuacja wygląda dla linii trendu spadkowego. Tworzy ją sekwencja coraz niższych maksimów cenowych, jednocześnie jest to linia oporu. Jej przebicie lub istotne naruszenie stanowi pierwszy sygnał, że trend zaczyna wytracać bieżący impet lub w chwili przebicia następuje jego odwrócenie. Również tutaj w ramach istniejącego trendu możliwe jest wyznaczenie dodatkowych linii przyśpieszonych. W momencie przebicia linii trendu, zarówno dla tendencji wzrostowych jak i spadkowych, nabierają one przeciwnego charakteru (wewnętrzne linie trendu). Oznacza to, że pokonana linia wsparcia trendu wzrostowego staje się oporem i odwrotnie przebita linia trendu spadkowego wyznacza później poziom wsparcia. (Wzięte ze strony na ktorej był ten wykres)

Przyspieszona linia trendu: Ceny danego instrumentu zaczynają rosnąć w szybszym tempie, nie jest źle bo linia trendu nie jest przełamana, jednak główny trend ulega zmianom.

FORMACJE- są pewnymi wzorami powstającymi na wykresach odzwierciedlającymi wzajemne relacje popytu i podaży, na podstawie których możliwe jest przewidywane zachowanie rynku.

Podstawowym narzędziem generującym sygnały, czy trend jest wzrostowy, spadkowy bądź horyzontalny są formacje techniczne.

Inwestor identyfikując formacje w trakcje jej trwania pośrednio formułuje prognozę kształtowania się kursów akcji w najbliższym okresie (wzrost, spadek, trendy horyzontalny), co pozwala mu na podjęcie odpowiedniej decyzji (zakup, sprzedaż, wstrzymanie się od decyzji).

Formacja zapowiadająca zmianę trendu:

• głowy i ramion

• podwójnego szczytu/dna

• V

• spodka

Do podstawowych zasad interpretacji i oceny formacji należą:

• Identyfikacja trendu, w ramach którego pojawia się formacja

• Wielkość formacji, oraz czas trwania tendencji- im większa formacja i poprzedzający ją ruch tym większe potencjalne zmiany z niej wynikające

• Wielkość formacji odwrócona i kontynuacji- zazwyczaj w formie kształtują się dłuzej niż w formie kontynuacji

• Rozkład wolumenu podczas powstawania formacji- potwierdzenie formacji przez kształtowanie wolumenu

GŁOWA I RAMIONA

ODWRÓCONA GŁOWA I RAMIONA

PODWÓJNY SZCZYT

PODWÓJNE DNO

Zlecenie ochronne (SL)

LA- limit aktywacji- do jakiego poziomu ma spaść cena, żeby system zareagował ...... na określony czas -> 7 dni ?

LW- limit wykonania:

• PKC- dwie spółki, bo to uchroni przed .... spadkiem

• określana cena minimalna- np. 4,6, ale jak spadnie poniżej, to z tym ??

CZĘŚĆ OD ŁUKASZA!!!

FORMACJE ZAPOWIADAJĄCE KONTYNUACJE TRENDU:

• Trójkąty

• Chorągiewki

• Kliny

• Czworokąty

TRÓJKĄTY

Kierunek flagi jest odwrotny do kierunku trendu.

Kliny: spadek, wzrost po klinie jest szybszy niż jakby był przed nim

Flagi, trójkąty, kliny: mają większą dynamikę po wybiciu niż przed formacją

Cechy wspólne chorągiewki i flagi:

• wysoki wolumen obrotów na początku formacji, malejący w trakcie trwania formacji

• krótki okres trwania formacji (2-3 tyg)

• duża "gęstość" (liczba punktów na wykresie) chorągiewki lub flagi wskazująca na kontynuacje trendu w dłuższym okresie

• koniec trwania tej formacji wskazuje na koniec trendu

Do czego służą wskaźniki analizy technicznej;

Wskaźniki Analizy Technicznej zostały stworzone do pomocy w identyfikowaniu pewnych stanów rynku i generowania odpowiednich sygnałów.

Podział wskaźników:

1. Wskaźniki trendu

   1. MACD

   2. ADA

   3. Średnie kroczące

2. Wskaźniki zmienności

   1. ATR

   2. Wstęga Bolingera

3. Wskaźniki impetu

   1. Oscylator stochastyczny

   2. RSI

   3. Accumulation Swing Index

   4. Momentum

4. Wskaźniki siły rynku

   1. Accumulation/Distribution

MACD- (Moving Average Convergence / Divergence)

wskaźnik skonstruowany przez analityka Gerarda Appela w roku 1979. XX wieku. Wskaźnik bada zbieżności i rozbieżności średnich ruchomych. Jest różnicą wartości długoterminowej i krótkoterminowejśredniej wykładniczej. Wykorzystywana jest do badania sygnałów kupna i sprzedaży akcji.

LINIA SYGNALNA- trzyokresowa wykładnicza średnia krocząca

Jeżeli MACD jest pod linią sygnału -> KUP, jeżeli ponad -> SPRZEDAŻ.

ADX- pokaże, czy jest trend czy go nie ma

Wskaźnik ten jest najczęściej używany z linią DMI. Jego zadaniem jest pomiar wielkości i siły trendu, jednak bez wskazania jego kierunku. Jeżeli analizując wskaźnik widzimy, że wskaźnik kierunkowy +DI, znajduje się powyżej -DI to wówczas mamy ruch kierunkowy w górę i odwrotnie, gdy +DI znajduje się poniżej -DI to mamy do czynienia z ruchem kierunkowym w dół.

Jeśli wskaźnik ADX rośnie oznacza to, że na rynku wstępuje trend wzrostowy lub spadkowy.

Jeżeli wskaźnik ADX spada lub nie zmienia się oznacza to, że na rynku nie ma określonego trendu. Czyli jest trend boczny,

ŚREDNIE KROCZĄCE

Należą do jednych z popularniejszych narzędzi stosowanych w Analizie Technicznej wykorzystywanych do generowania sygnałów wejścia i/lub wyjścia z rynku. Pozwalają one określić, w którą stronę porusza się rynek, jednak nie mierzą jego siły (impetu).

1. Prosta średnia krocząca

2. Wykładnicza średnia krocząca

3. Ważona średnia krocząca

4. Wygładzona średnia krocząca

ATR- Average Tru Range

WSKAŹNIK BOLLINGERA