1. Inwestycje- pojęcie, rodzaje, podstawowe zagadnienia.
Inwestycje:Celowo wydatkowany kapitał przez inwestora (np. firmę) skierowany na powiększenie jego dochodów.
Inwestycja: długookresowe, obarczone ryzykiem alokowanie zasobów ekonomicznych w celu osiągnięcia korzyści w przyszłości
Rodzaje inwestycji:
- Rzeczowe obejmujące nabycie budynków i budowli, maszyn i urządzeń, środków transportu, obiektów produkcyjnych, zapasów itp.
- Finansowe jak zakup patentów, licencji itp.
- Niematerialne takie, które oznaczają lokatę środków pieniężnych w udziałach w innych firmach lub w długoterminowych papierach wartościowych, np. akcjach, obligacjach, bonach skarbowych.
Podstawowe zagadnienia
Inwestycja rzeczowa: inwestycja w składniki aktywów rzeczowych: środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne
Przedsięwzięcie inwestycyjne: kompleksowo ujęty, materialny zakres inwestycji przewidziany do zrealizowania w określonym celu, miejscu i czasie
Projekt inwestycyjny: opracowanie, które jest podstawą realizacji przedsięwzięcia inwestycyjnego
2.Cechy inwestycji rzeczowych- opis
-Wiążą się zawsze z odłożeniem bieżącej konsumpcji przez właścicieli i oczekiwaniem na określone korzyści w odległej, niepewnej przyszłości,
- obciążane są relatywnie wysokim ryzykiem inwestycyjnym
- długi czas przygotowania i realizacji projektu innowacyjnego,
- zakłócenia działalności operacyjnej firmy w czasie modernizacji
- cechuje je zwykle długi okres zamrożenia kapitału,
- skutkują stanem finansów w długiej perspektywie,
- wiążą się z wydatkowaniem znacznych środków pieniężnych,
- wielu uczestników procesu inwestycyjnego.
3.Etapy kształtowania strategii inwestycyjnej w firmie- schemat- opis
Podejści procesowe w realizacji projektu inwestycyjnego
1. Cele strategiczne przedsiębiorstw
2. Uwarunkowania inwestycyjne
3 Decyzje inwestycyjne
4. Etap przedinwestycyjny
5. Etap realizacji inwestycji
6. Etap eksploatacji inwestycji
7. Efektywność inwestycji
4. Klasyfikacja inwestycji rzeczowych
· Odtworzeniowe - Polegające na zastępowaniu zużytych oraz przestarzałych aktywów nowymi. Ich celem jest przede wszystkim zapobieganie wzrostowi kosztów produkcji, stwarzania majątku.
· Modernizacyjne - Ukierunkowane głównie na zmniejszenie kosztów wytwarzania wyrobów (przeprowadzane zazwyczaj równolegle z inwestycjami odtworzeniowymi).
· Innowacyjne - Służące modyfikacji wytwarzania dotychczasowych wyrobów.
· Rozwojowe - Mają na celu zwiększenie szeroko rozumianego potencjału produkcyjnego firmy, a tym samym wzrost np.: wydajności parku maszynowego, rozwój sieci handlowej, rozszerzenie, zmianę kanałów dystrybucji własnych produktów. Służą także wdrażaniu do produkcji nowych wyrobów, zaspokajających w większym stopniu potrzeby konsumenta, przez to będącymi dla niego bardziej atrakcyjnymi.
· Strategiczne - Chroniące firmę przed skutkami działalności konkurencji, wzmacniające pozycję firmy na rynku (np. otworzenie filii, wchodzenie w związki koope
- inwestycje strategiczne – o charakterze
defensywnym – zmierzające do ochrony przedsiębiorstwa przed działaniem konkurencji lub przed niekorzystnymi warunkami narzucanymi przez dostawców,
ofensywnym – służące umocnieniu pozycji firmy na rynku poprzez np. tworzenie filii, wchodzenie w związki kooperacyjne, przejmowanie konkurentów na drodze fuzji,
defensywno-ofensywnym; przykładem takich działań mogą być prace badawcze, poszukiwania geologiczne itp.,
- inwestycje dotyczące ustroju społecznego – służące zapewnieniu możliwie najlepszych warunków personelowi firmy, zarówno w czasie pracy, jak i poza nią,
- inwestycje dotyczące interesu publicznego – obejmujące m.in. wydatki związane z ochroną środowiska naturalnego, tworzeniem funduszy służących finansowaniu badań naukowych, szeroko rozumianym mecenatem przedsiębiorstw w dziedzinie kultury, edukacji itp.
5. Etapy projektu inwestycyjnego - opis.
Cykl Rozwojowy Projektu Inwestycyjnego (cykl życia)
I FAZA: Przedinwestycyjna
1 etap:
- Studium możliwości (poszukiwanie idei na inwestycje)
- Badamy rynek zbytu krajowy i zagraniczny
- Badamy zasoby czynników produkcji, które są dostępne
- Analizujemy strukturę konkurencji
- Badamy możliwości lokalizacji inwestycji
- Badamy politykę przemysłową prowadzoną przez rząd
- Analizujemy wysokość nakładów koniecznych do poniesienia
- Badamy zasoby finansowe inwestora i dostępne źródła finansowania
2 etap: Określenie wariantów inwestycyjnych i wstępna ich selekcja (pogłębione studium możliwości)
3 etap: Opracowanie studium przedrealizacyjnego
4 etap: Ocena tego projektu i podjęcie właściwej decyzji
W 1 etapie dokładność pozyskiwanych informacji w stosunkudo obiektywnej rzeczywistości wynosi +/- 30 %
W 2 etapie dokładność pozyskiwanych informacji w stosunku do obiektywnej rzeczywistości wynosi +/- 20 %
W 3 etapie dokładność pozyskiwanych informacji w stosunku do obiektywnej rzeczywistości wynosi +/- 10 %
II FAZA: Realizacji projektu inwestycyjnego
1 etap: Przygotowanie ostatecznych planów technicznych projektów łącznie z harmonogramem prac i dostaw
2 etap: Prowadzenie negocjacji i zawieranie kontraktów z wykonawcami robót inwestycyjnych i kontrahentami.
3 etap: Budowa, przygotowanie terenu, zakupy, instalacja urządzeń
4 etap: Marketing przedprodukcyjny
5 etap: Rekrutacja i szkolenie pracowników
6 etap: Przyjęcie obiektu do eksploatacji, odbiór techniczny obiektu.
III FAZA: Eksploatacji, faza operacyjna
1 etap: Odtwarzanie
2 etap: Restrukturyzacja
3 etap: ekspansja innowacyjna
IV FAZA: Likwidacja obiektu
Ta faza może wiązać się z ponoszeniem pewnych kosztów
6. Scharakteryzuj zjawisko zmiany wartości pieniądza w czasie: wartość obecna, wartość przyszła, stopa dyskonta.
Wartość obecna pieniądza: to teraźniejsza wartość przyszłego przepływu środków pieniężnych. W tym celu posługujemy się dyskontem.
Obliczamy wartość jaką ma dzisiaj kwota uzyskana w przyszłości
FV – przyszłe prognozowane wpływy,
PV – obecna wartość kwoty uzyskanej w przyszłości
k – stopa procentowa
n – liczba okresów
PV=FV/(1+k)n
Wartość przyszła jest to wartość zainwestowanej kwoty w określonym punkcie czasu w przyszłości
Do obliczenia wartości przyszłej konieczne są dane dotyczące wielkości zainwestowanej kwoty, okresu na jaki kwota ta ma być zainwestowana oraz stopy procentowej
FV – wartość przyszła
PV – wartość zainwestowanej kwoty
k – stopa procentowa
n – liczba okresów
FV=PV(1+k)n
Stopa dyskonta : poziom stopy dyskontowej jest wyrazem wymaganej przez inwestora stopy zwrotu. Można ją określić w oparciu o 2 kryteria:
1). Stopę wolną od ryzyka
2). Średnioważony koszt kapitału
7. Rodzaje decyzji inwestycyjnych w rozwoju przedsiębiorstwa
- rentowność
* okresowe płatności pieniężne,
* zysk kapitałowy,
- kontrolowanie ryzyka
* ryzyko,
* łatwa zbywalność instrumentu
- płynność finansowa
* bezpieczeństwo,
* niskie koszty transakcyjne
8. Istota stopy dyskontowej w ocenie efektywności ekonomicznej
projektów inwestycyjnych
9. Zdefiniuj średnioważony koszt kapitału i jego rolę przy
realizacji projektów inwestycyjnych.
Średnioważony koszt kapitału:
WACC jest obliczeniem całkowitego koszt kapitału dla firmy, w którym każdej kategorii kapitału proporcjonalnie nadaje się odpowiednią wagę. Wszystkie źródła kapitału - akcje, obligacje i inne zadłużenie długoterminowego - są ujęte w kalkulacji WACC.
gdzie:
WACC- średni ważony koszt kapitału,
Ki- koszt i-tego składnika kapitału,
Wi- udział i-tego składnika kapitału w źródłach finansowania,
n- liczba składników kapitału,
Zastosowanie
Średni ważony koszt kapitału jest używany przy ocenie rentowności inwestycji. Bardzo często WACC jest używany do wyznaczania stopy dyskonta przy stosowaniu metod oceny projektów inwestycyjnych opartych na zdyskontowanych przepływach pieniężnych (np. metoda NPV).
10. Próg rentowności i jego rola w wycenie CF- Zysku
Próg rentowności – wielkość sprzedaży (produkcji), w której osiągnięte przychody ze sprzedaży zrównają się z poniesionymi kosztami czyli zysk operacyjny będzie równy zero. Przedsiębiorstwo nie będzie generowało zysku, jak i nie będzie przynosiło strat. Próg rentowności pomaga w ocenie ryzyka podejmowanych decyzji dotyczących wielkości produkcji i ceny produktu.
Próg rentowności i jego analiza odgrywają ogromną rolę w podejmowaniu decyzji krótkookresowych, w odniesieniu do następujących problemów:
· ustalenia optymalizacji zysku,
· określenia cen wytwarzanych wyrobów,
· obliczenia rozmiarów produkcji zapewniającego osiągnięcie zakładanego zysku,
· ustalenia wpływu zmian wielkości produkcji, cen, kosztów na poziom wyniku,
· wyznaczenia opłacalności wariantów decyzyjnych w różnych technikach produkcyjnych.
11. Scharakteryzuj dynamiczne metody oceny efektywności
inwestycji:
- Metoda bieżącej wartości netto (NPV) to różnica między zdyskontowaną wartością wpływów z przedsięwzięcia inwestycyjnego ze zdyskontowaną wartością nakładu
n
NPV = CFt/(1+r)t
t=0
NPV – wartość bieżąca netto inwestycji
CFt – przepływy pieniężne w okresie t,t= 0,1,2, … , n ( w tym nakłady i wartość rezydualna)
r – stopa dyskonta
Projekty inwestycyjne, które kwalifikują się do realizacji powinny
charakteryzować się dodatnią wartością NPV.
NPV>0 projekt może być realizowany
NPV<0 nie powinno się go realizować
NPV=0 przedsięwzięcie nie wpływa na wzrost wartości firmy
Wady:
- zakłada stopę reinwestycji przepływów dodatnich równą stopie dyskontowej,
- nie zawiera informacji o marginesie ryzyka.
12. Scharakteryzuj dynamiczne metody oceny efektywności
inwestycji: PB, DPB.
Proste metody oceny efektywności przedsięwzięć
Okres zwrotu(PB)-okres w którym następuje zwrot pierwotnie zaangażowanych nakładów inwestycyjnych
PB=r(n-1)+K/CFT
r- rok przed zakończeniem spłaty
KT niepokryty koszt na początku roku w którym występuje spłata
Zalety:
- prostota
- podejście intuicyjne
- łatwa do oszacowania
Wady
- nie uwzględnia zmienności wartości pieniadza w czasie
- oparta jedynie na zysku jako mierniku korzyści
13.Scharakteryzuj dynamiczne metody oceny efektywności
ekonomicznej inwestycji :
a) NPVR
Wskaźnik zdyskontowanej stopy zysku jako uzupełnienie wartości absolutnej
NPV:
NPVR = NPV/PVI
gdzie:
PVI – zdyskontowana wartość bieżąca netto inwestycji
Miernik ten określa bieżącą wartość zysku netto przypadającą na jednostkę
zdyskontowanych nakładów inwestycyjnych.
b) IRR- Wewnętrzna stopa zwrotu-metoda oceny efektywności ekonomicznej inwestycji rzeczowej, a także wskaźnik finansowy wyznaczony w oparciu o tę metodę.
gdzie:
CFt – przepływy gotówkowe w okresie t,
r – stopa procentowa,
I0 – nakłady początkowe,
t – kolejne okresy (najczęściej lata) eksploatacji inwestycji
Powyższa formuła ma zastosowanie przy stałej stopie dyskonta w rozpatrywanym okresie. W przypadku ogólnym, gdy stopa ta nie jest stała, saldo przepływów finansowych należy dyskontować odrębnie dla każdego okresu z daną stopą dyskonta.
Właściwości IRR
- Stopa IRR jest wielkością przy której NPV = 0,
- Dane przepływy pieniężne posiadają tyle wartości IRR ile w danym przepływie inwestycyjnym następuje zmian znaków,
- Możliwa jest sytuacja, gdy wartość IRR dla danego przepływu nie może zostać obliczona.
Wady metody IRR
- Odrzuca lub aprobuje tylko pojedyncze projekty.
- Trudności w hierarchizowaniu przedsięwzięć o różnej skali.
- Nie może być stosowana do oceny inwestycji o niekonwencjonalnym przepływie pieniędzy.
c) Metoda współczynnika zyskowności (PI) polega na wyznaczeniu ilorazu
bieżącej wartości inwestycji (PV) oraz poniesionych nakładów
inwestycyjnych według następującego wzoru:
gdzie:
PI - współczynnik zyskowności,
CFt- przepływy pienięŜne w okresie t, t = 1, 2, ..., n
CF0 - bieżąca wartość poniesionych nakładów inwestycyjnych.
Realizacja projektu jest możliwa, jeśli wartość powyższego
współczynnika jest większa od jedności.
Wady:
- nie umożliwia porównywania projektów o różnych wartościach nakładów inwestycyjnych,
- zakłada stopę reinwestycji przepływów dodatnich równą stopie dyskontowej.
14. Scharakteryzuj proste metody oceny efektywności inwestycji ROI, ROA, ARR
Proste metody oceny opłacalności projektów gospodarczych
- nie uwzględniają zmiany wartości pieniądza w czasie
- subiektywne kryterium decyzyjne
- elementy rachunku w pierwszym roku inwestycji traktowane są jako reprezentatywne
- wpływy i koszty
ROI: wskaźnik rentowności stosowany w celu zmierzenia efektywności działania przedsiębiorstwa, niezależnie od struktury jego majątku czy czynników nadzwyczajnych. Sposób obliczania wskaźnika:
gdzie:
- zysk netto,
- kapitał,
- przychody ze sprzedaży.
Z przedstawionego wzoru wynika, że ROI jest iloczynem wskaźnika rentowności sprzedaży oraz wskaźnika rotacji majątku. Pierwszy mówi o tym, jaką część zrealizowanej sprzedaży stanowi zysk operacyjny. Wskaźnik wzrasta, gdy każda jednostka wartości sprzedaży kreuje coraz większy zysk.
Drugi wskaźnik informuje, ile razy w ciągu danego okresu jednostka wartości majątku podlega transformacji w przychody ze sprzedaży. Gdy wskaźnik ten wzrasta, oznacza to coraz intensywniejsze wykorzystanie majątku.
Oznacza to, że wskaźnik ROI zależy od zysku jednostkowego oraz od wielkości sprzedaży, przypadającej na jednostkę zainwestowanego majątku.
ROA: (ang. return on assets) - wskaźnik rentowności aktywów.
ROA to stosunek zysku netto spółki do wartości jej aktywów; może być też obliczany jako iloczyn rentowności sprzedaży oraz wskaźnika obrotu aktywów.
Informuje o zdolności spółki do wypracowywania zysków i efektywności gospodarowania jej majątkiem. Im wyższy jest wskaźnik ROA, tym lepsza jest kondycja finansowa spółki. Wskaźnik istotny m.in. dla instytucji finansowych rozważających udzielenie kredytu i badających możliwości jego spłaty.
ARR: KSIĘGOWA STOPA ZWROTU- wartości korzyści netto i nakładów są wyrażone jako kategorie księgowe. Wartości te mają wielkości średnie nie zaś roczne jak w prostej stopie zwrotu
ARR = Kśr / Iśr
Kśr - średnia księgowa korzyść netto
Iśr - średnia księgowa wartość całkowitych nakładów inwestycyjnych
Jeżeli:
ARR ≥ ROA lub ROI - przedsięwzięcie opłacalne
ARR < ROA lub ROI - przedsięwzięcie nieopłacalne
Zalety
- Prosta i zrozumiała
- Łatwa do obliczenia
- Potrzebne informacje zwykle dostępne
Wady
- Nie uwzględnia zmiennej wartości pieniądza w czasie
- Przyjmuje zysk jako miernik korzyści netto przedsięwzięcia inwestycyjnego
- Wymaga subiektywnego wyznaczenia wartości granicznej stopy zwrotu
- Nie można jej stosować do przedsięwzięć charakteryzujących się różnym poziomem ryzyka
15.Scharakteryzuj rodzaje ryzyka występujące przy realizacji
projektów inwestycyjnych
Ryzyko projektów inwestycyjnych można podzielić na kilka kryteriów. Zgodnie z kryterium faz realizacji inwestycji wyróżniamy:
- ryzyko fazy przedrealizacyjnej,
- ryzyko związane z pozyskiwaniem i doborem odpowiedniej struktury finansowania projektu
- ryzyko realizacji przedsięwzięcia,
- ryzyko eksploatacji,
- ryzyko likwidacji.
Ze względu na kryterium przedmiotowe występuje m. in.:
- ryzyko sponsora,
- ryzyko źródeł finansowania,
- ryzyko przekroczenia planowanych nakładów
16.Analiza wrażliwości - pojecie , istota formuła
Analiza wrażliwości to analiza, która opiera się na przewidywaniu wyniku, przy zastosowaniu zmiennych układów mających wpływ na wyniki. Dotyczy ona głównie ustalania wrażliwości opłacalności danego przedsięwzięcia na zmiany parametrów wejściowych danego modelu ekonomicznego. Stanowi ważne narzędzie redukcji ryzyka decyzji podejmowanych w gospodarce rynkowej, zwłaszcza dotyczących zyskowności inwestowania. Głównym zadaniem analizy wrażliwości jest obliczanie punktu zwrotnego, który oznacza zrównanie się kosztu sprzedawanego wyrobu z dochodami.
Analiza ta pozwala obliczyć graniczny poziom zastosowania poszczególnych czynników, które zapewniają osiągnięcie określonego progu rentowności. Może być ona stosowana dla rozważenia potencjalnego wpływu różnych struktur cen i kosztów, które mogą być związane z różnymi systemami produkcji lub operacji