Hymn olimpijski
Zgodnie z protokołem i na życzenie Pierre de Coubertin'a, podczas otwarcia I Igrzysk w Atenach w 1896 r. zabrzmiał "Hymn olimpijski", wykonany przez stuosobowy chór i orkiestrę złożoną z trzystu instrumentalistów.
Twórcą muzyki był absolwent konserwatorium ateńskiego i paryskiego, grecki kompozytor o światowej sławie - Spiridon SAMARA, który sam poprowadził inauguracyjne wykonanie Hymnu. Słowa napisał ceniony grecki poeta Kostis PALAMAS.
Pierwsze wykonanie miało niesamowitą oprawę. Hymn zaintonowano pod otwartym niebem w jasnym blasku słońca, w obecności wzruszonych doniosłością chwili widzów. Jeszcze nie umilkły ostatnie akordy, a wszyscy, za przykładem króla Jerzego I - zaczęli domagać się powtórzenia hymnu.
Hymn olimpijski
Nieśmiertelny Duchu Antyku, czysty ojcze
piękności wielkiej i prawdziwej,
zejdź, zjaw się i zabłyśnij tu
w chwale twej ziemi i nieba.
Wznieć zapal godnych walk,
biegu, zapasów, rzutów,
uwieńcz świeżą gałązką ciało,
uczyń je żelaznym i szlachetnym.
Pola, góry i morza lśnią tobą
jak białoczerwona, ogromna świątynia,
do której, Nieśmiertelny Duchu Antyku,
biegnie twój czciciel, każdy naród.
Przekład: Nisko Chadzinikolau
Hymn olimpijski został ponownie wykonany w Atenach w 1906 roku na Igrzyskach Międzygreckich. Później na długo zapadła cisza. Próbowano różnych rozwiązań. Zwracano się z propozycjami do wybitnych kompozytorów, między innymi Ryszarda Straussa, ogłaszano konkursy. W 1954 roku członek MKOl, książe Pierre z Monako zaoferował 1000 dolarów dla zwycięzcy konkursu na hymn olimpijski. Nadesłano 392 kompozycje z całego świata. Zwycięzcą konkursu rozstrzygniętego w 1955 r. został polski kompozytor, stale mieszkający w Paryżu, Michał SPISAK.
Warstwę słowną utworu stanowiły fragmenty Epiników Pindara. Hymn Olimpijski skomponowany przez Polaka rozbrzmiewał podczas otwarcia VII Zimowych Igrzysk Olimpijskich w Cortina d`Ampezzo i na Igrzyskach XVI Olimpiady w Melbourne w 1956 roku.
W 1957 r. żona Spirosa Samary zrzekła się praw do Hymnu Olimpijskiego i wyraziła pragnienie, aby dzieło jej męża stało się własnością ruchu olimpijskiego. Na 54. Sesji MKOl w Tokio w 1958 r. utwór Samary zatwierdzono jako oficjalny Hymn Olimpijski, a partyturę zdeponowano w siedzibie MKOl.
Organizatorzy kolejnych igrzysk proponują własne aranżacje hymnu Samary. Do historii przeszła aranżacja Domenica Fantiniego przygotowana na Igrzyska XVII Olimpiady w Rzymie w 1960 r. czy partia solowa wykonana przez Placido Domingo w czasie Igrzysk XXV Olimpiady w Barcelonie w 1992 r.
Po wykonaniu Hymnu Olimpijskiego, wzbijają w niebo tysiące gołębi i na główny maszt wciągana jest flaga olimpijska.