BADANIE STOSUNKÓW INTERPERSONALNYCH

W GRUPIE DZIECI CZTERO- PIĘCIOLETNICH

METODĄ SOCJOMETRYCZNĄ.

„ Z KIM NAJBARDZIEJ LUBISZ SIĘ BAWIĆ?”

W roku szkolnym 2004/2005 do grupy II uczęszczają dzieci cztero

i pięcioletnie. W grupie jest przewaga chłopców 16 I dziewcząt 6 . Są to dzieci w większości uczęszczające 1 rok do przedszkola.

Niektóre dzieci miały problemy z adaptacją w grupie, izolowały się poprzez samodzielne zabawy, nieuczestniczenie w zajęciach, a także przy spożywaniu posiłków. Celem przeprowadzenia badań socjometrycznych było zbadanie, czy dzieci zaakceptowały nowe środowisko, czy zawiązały się pierwsze przyjaźnie, a także, czy nowe dzieci zostały zaakceptowane i przyjęte przez dzieci już uczęszczające do przedszkola.

SOCJOGRAM KOŁOWY

Analiza badań

Badania przeprowadzone zostały ....... w grupie dzieci 4-5 letnich. Na 22 dzieci w grupie 12 to dzieci 4-letnie. W grupie jest 6 dziewczynek i 16 chłopców. 10 dzieci uczęszcza do przedszkola po raz pierwszy, 12 to dzieci uczęszczające już wcześniej do przedszkola, lecz niektóre z nich były urlopowane z powodów rodzinnych. W grupie jest również dużo jedynaków.

Dwoje dzieci ma poważne problemy z wymową, przez co ich kontakt z rówieśnikami jest trudniejszy, ale nie wpływa to negatywnie na wzajemne relacje.

Największą ilość punktów otrzymali:

1. Kuba P. - 3

2. Krystian G. - 2

3. Partycja P. - 2

Największą ilość punktów otrzymał Kuba P. Do przedszkola uczęszcza już trzeci rok, jest liderem w grupie, często narzuca swoje zabawy. Są to zazwyczaj zabawy typowo chłopięce (zabawy samochodami, bądź budowanie pistoletów z klocków). Podczas zabaw jest bardzo głośny, na zajęciach trudno mu skupić uwagę, jest dość ruchliwy, jednak ma dobrą pamięć i szybko przyswaja nowe treści programowe.

Krystian G. jest w przedszkolu pierwszy rok, dosyć szybko zaaklimatyzował się w grupie, podczas zabaw również głośno się zachowuje często krzycząc.

Patrycja jako jedyna dziewczynka otrzymała dwa punkty. Ma największe problemy z wymową. Często bawi się sama stwarzając wokół siebie swój własny świat. Czasami kontakt z nią jest bardzo trudny, sprawia wrażenie jakby w ogóle nie słuchała, co się do niej mówi. Pommo tego została dwukrotnie wybrana.

Spora grupa dzieci otrzymała po jednym punkcie (14). Wśród nich są 4 dziewczynki i 10 chłopców. 2 dziewczynki są pierwszy rok w przedszkolu (Weronika i Paulina). Ich okres adaptacji w grupie był nieco dłuższy, szczególnie Weroniki, gdyż jest jedynaczką i jej emocjonalne przywiązanie do mamy było bardzo silne, praktycznie nie odstępowała mamy na krok, dosyć często płakała i pytała kiedy pojedzie do domu. Z rozmów z mamą wynikało, ze Weronika po powrocie do domu od razu szła spać i z nikim nie chciała rozmawiać na temat przedszkola. Nastąpiła duża poprawa, Weronika już nie płacze i uczestniczy w zajęciach, jest wesołą, roześmianą dziewczynką.

U Paulinki okres adaptacji był znacznie krótszy. Początkowo proszona o aktywne udzielanie się na zajęciach od razu pytała, kiedy jedzie do domu i mówiła, że nie chce tego robić.

Zosia i Zuzia są przedszkolakami drugi rok. Zosia ma 4 lata, jest nieśmiała i wstydliwa w stosunku do dorosłych. Nie lubi tłumu dzieci, często chowa się za nauczycielką. Używa jeszcze bardzo dużo spieszczeń. Jest wesoła roześmianą dziewczynką, nie zawsze uczestniczy w zajęciach (szczególnie w zajęciach ruchowych).

Na 14 chłopców 4 z nich jest pierwszy raz w przedszkolu. Największy problem z akceptacją miał Kuba K (jeden z bliźniaków). Jest bardzo upartym dzieckiem, często nie chciał uczestniczyć w zajęciach, przeważnie chciał się tylko bawić samochodami, dość często nie chciał spożywać posiłków, nie chciał też przebierać się w strój gimnastyczny i piżamę, pytany „dlaczego?” - odpowiadał zawsze „bo nie”. W czasie przebywania dziecka w przedszkolu nastąpiła duża poprawa, jednak nie w kwestii spożywania posiłków.

Aż 5 dzieci nie otrzymało żadnego punktu (Piotr B., Michał Kr.,

Michał K., Krystian P., Wiktoria Sz.). Wiktoria uczęszcza do przedszkola drugi rok, jest ciekawą świata dziewczynką, jednak pochodzi z rodziny patologicznej i ma to ogromny wpływ na jej rozwój psychiczny. Trudno jej też skupić uwagę na dłuższą chwilę, ale zapytana przez nauczyciela na temat zajęć potrafi udzielić odpowiedzi.

Piotrek tez jest dzieckiem „drugorocznym”. Ma on poważne problemy z wymową, od dwóch lat korzysta z porad logopedy. W czasie zabaw jest bardzo głośny - krzyczy, ponadto biega po sali.

Michał i Krystian są w przedszkolu pierwszy rok. Ich okres adaptacji w grupie nie był zbyt długi, zdarzały się sytuacje, że chcieli jechać już do domu i płakali. Michał jest indywidualistą, nie zawsze chciał uczestniczyć w zajęciach, nie chciał przebierać się do zajęć gimnastycznych. Krystian natomiast jest głośny w czasie zabaw. W sytuacjach konfliktowych z innymi dziećmi bardzo głośno krzyczy i płacze. Michał - to dziecko, u którego okres adaptacji w grupie trwa nadal. Jest jedynakiem, mieszka na wsi, gdzie nie ma kontaktu z dziećmi, przebywa tylko wśród osób dorosłych. Początkowo bardzo płakał i krzyczał odbierany zazwyczaj od ojca, nie chciał bawić się z dziećmi, posiłki spożywał przy osobnym stoliku. Obecnie bawi się już z innymi dziećmi, wspólnie zjada posiłki, jednak nie zawsze uczestniczy w zajęciach. Nie odpowiada podczas czytania listy obecności. Nie chce również brać udziału w zajęciach rytmiki na sali gier. Chętnie mówi o sobie, w czasie zabaw jest grzeczny. Bawi się zarówno z dziewczynkami jak iż chłopcami.

Wskazówki do dalszej pracy

W grupie jest przewaga chłopców. Nadal jest potrzeba pracy nad dyscyplina w grupie, gdyż jest to dość głośna grupa i trudno jest skupić uwagę na zajęciach. Wiele dzieci ma również problemy z dokańczaniem prac. Szybko się nudzą i nie cha ich dokańczać, np. zamalowywanie konturów malowanek. Trudno im przyswoić przekazywane treści. W rankach i popołudniach należy również skupić większą uwagę na sprzątanie zabawek po zabawie. Bardzo często zwracać trzeba im uwagę na zachowanie. Dopiero podniesienie głosu sprawia, że reagują na słowa nauczyciela.

Należy częściej organizować zabawy wspólnie niż indywidualnie, zwrócić większą uwagę na sposób kontaktowania się dzieci między sobą, na zabawy w małych grupach, obserwować zachowanie dzieci w obecności rodziców, a także w ciągu całego pobytu dziecka w przedszkolu.

Karty pracy

Bibliografia

M. Łobocki Metody badań pedagogicznych PWN Warszawa 1984

W. Zaczyński Praca badawcza nauczyciela WSiP Warszawa 1997

PRZEBIEG BADANIA

1. Zabawa integracyjna „ Powiedz jak się nazywasz?”

Dzieci i nauczyciel siedzą w kole na krzesełkach.

Nauczyciel trzyma ramę i mówi : - Mam na imię Marta , powiedz jak się nazywasz i wskazuje dziecko podając mu ramę. Następnie dziecko wypowiada swoje imię i podaje dalej ramę, aż odpowiedzą wszystkie dzieci.

2. Słuchanie nagrania piosenki „ Wesoło nam” S. Karaszewskiego:

a) rozmowa na temat treści piosenki;

3. Zabawa „ Z kim się lubisz bawić?”.- rozpoznawanie imion.

Dzieci podają sobie piłkę turlając, wymieniając głośno do jakiego dziecka ją podaje.

4. Rysowanie na temat „Z kim lubisz się bawić?”

2. dzieci rysują swoją dłoń, a następnie podchodzą do dziecka, z którym najchętniej się bawią i odrysowują jego dłoń na drugiej stronie kartki;

5. Indywidualne omawianie prac każdego dziecka:

1. odpowiadanie dzieci na pytanie „ z kim najbardziej lubisz się bawić?”.

---