Gospodarka odpadami:

Ćw. 1.

Odpady - wszystkie przedmioty oraz substancje stałe, a także nie będące ściekami substancje ciekłe powstałe w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej lub bytowania człowieka i nieprzydatne w miejscu lub czasie, w którym powstały; za odpady uważa się również osady ściekowe.

Odpady (2001) - każda substancja lub przedmiot należący do jednej z kategorii, określonych w załączniku, których posiadacz pozbywa się, zamierza się pozbyć lub do ich pozbycia jest zobowiązany.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 w sprawie odpadów: Odpady - oznaczają każdą substancję lub przedmiot, których posiadacz pozbywa się, zamierza się pozbyć lub do ich pozbycia jest zobowiązany.

Wpływ odpadów na środowisko: - naruszenie obiegu materii w środowisku - ubytku rolno-leśnej przestrzeni produkcyjnej - zwiększenie nakładów inwestycyjnych na budowę składowisk odpadów, ich eksploatacje i rekultywacje - degradacja środowiska przez: * zanieczyszczenie gleb * zanieczyszczenie wód podziemnych i cieków wodnych * zanieczyszczenia powietrza (pyły, gazy, lotne związki zapachowe) * inwazję gryzoni i ptactwa * zagrożenia epidemiologiczne * pogorszenie warunków estetycznych krajobrazu

Gospodarowanie odpadami - zbieranie, transport, odzysk i unieszkodliwianie odpadów, w tym działania wykonywane w charakterze sprzedawcy odpadów i pośrednika w obrocie odpadami, wraz z nadzorem nad takimi działaniami oraz nad miejscami unieszkodliwiania odpadów.

Gospodarka odpadami ma być prowadzona bez szkody dla zdrowia i życia ludzi oraz dla środowiska, w szczególności: - bez zagrożenia dla wody, powietrza, gleby, roślin i zwierząt - bez powodowania uciążliwości przez hałas lub zapachy; oraz - bez niekorzystnych skutków dla terenów wiejskich lub miejsc o szczególnym znaczeniu (2008/98 WE art. 13 Dyrektywa).

Piramida gospodarki odpadami: - od góry: unikanie, mineralizacja, recykling, utylizacja, składowanie - trójkąt odwrócony, identyczna kolejność, podpory: finanse oraz świadomość ekologiczna

Ćw. 2.

Metoda organoleptyczna - lub inaczej sensoryczna, tzn. metody oceny za pomocą narządów zmysłów, tj. wzroku, smaku, węchu, dotyku pozwalają najszybciej ocenić jakość badanego materiału. Pozwalają również na bardziej kompleksową ocenę jakości produktu, czego nie da się osiągnąć żadną z innych metod. Nie sposób bowiem metodami chemicznymi lub instrumentalnymi określić tak złożone cechy, jak smak, zapach lub konsystencje produktu. Analiza organoleptyczna rozwinęła się w odrębną gałąź wiedzy. Jej głównym zadaniem jest określenie warunków i sposobów przeprowadzania oceny wyglądu, konsystencji, zapachu, smaku tak, aby uzyskane wyniki mimo jej niewątpliwej subiektywności charakteryzowały się wymaganą dokładnością, precyzją oraz powtarzalnością.

Metody organoleptyczne mają tę zaletę, że są powszechnie dostępne, gdyż każdy człowiek odczuwa zjawiska zewnętrzne dzięki posiadanym narządom zmysłu. Oczywiste jest jednak, że ludzie, którzy nie reagują na poszczególne cechy, np. barwę lub zapach, nie będą w stanie określić tych cech. Ponadto wrażliwość poszczególnych ludzi na różne podniety jest różna. Stąd tak duża subiektywność oceny organoleptycznej.

Oznaczano: barwę, zapach, strukturę, gęstość.

Oznaczone odpady: - pył z suszarni osadu ściekowego - kora drzewa - trociny z tartaku - osad ściekowy - gruz - gleba skażona związkami ropopochodnymi - żużel ze spalania węgla - gleba zdewastowana przez kopalnictwo - popiół ze spalania - wata szklana (in. wełna mineralna) - trociny ze stolarni

Ćw. 3.

Zasolenie odpadów - polega na gromadzeniu rozpuszczalnych soli w wodzie. Do zasolenia przyczyniają się: K⁺, Mg²⁺, Ca²⁺, Cl^-, Na⁺, SO₄^2-, CO₃²⁺. Rozpuszczają się one i przemieszczają w wodzie. Podczas parowania sole zostają w glebie.

Nadmiar soli: - obniża jakość wody - niszczy strukturę gleby - obniża żyzność gleby (brak tlenu; mogą nie nadawać się pod uprawę). - zakłóca rozwój roślin ograniczając pobieranie składników pokarmowych i obniżając jakość wody - na wpływ na metabolizm organizmów glebowych - powoduje obumieranie roślin

Dwie metody oznaczania zasolenia: - pośrednia - konduktometr - bezpośrednia

Bezpośrednia - ilościowe oznaczanie zawartości poszczególnych jonów i sumowanie ich zawartości. Metoda pracochłonna ale dająca możliwości pełnej interpretacji wyników i oceny badanego materiału.

Metoda pośrednia - wykorzystująca zależność przewodnictwa elektrycznego roztworu od ilości zawartych z nich jonów. Metoda określania przewodnictwa elektrycznego jest powszechnie stosowana ze względu na łatwość jej wykonania.

1 S (simens) = 1 000 mS (mili) = 1 000 000 µS (mikro)

1. Równanie dla przewodności wyrażonej w µS:

y = 89,46 * x + 3,82 x = y - 3,82/89,46

2. Równanie dla przewodności wyrażonej w mS:

y = 0,0895 * x + 0,0038 x = y - 0,0038/0,0895

W zadaniach obliczyć i podać: - wielkość przewodności elektrycznej roztworu odpadu (konduktometr) - z krzywej wzorcowej odczytać zawartość soli w odpadzie lub wyliczyć x z równania - zaliczyć odpad do kategorii degradacji i podać wrażliwość roślin na badany odpad - na podstawie zawartości soli ocenić jego szkodliwość dla roślin - na podstawie tabeli określić przydatność odpadu do przyrodniczego zagospodarowania (rekultywacja gruntów bezglebowych, melioracyjne użyźnienie, nawożenie, przebudowa tekstury, likwidowanie wyrobisk, uciążliwość w składowaniu, trudność w rekultywacji zwałów i osadników).

Klasy przewodności elektrycznej: - < 2 mS/cm - mała - 2 - 4 mS/cm - mała - 4 - 8 mS/cm - średnia - 8 - 16 mS/cm - duża - > 16 mS/cm - bardzo duża

Kategorie degradacji gleb według zasolenia:

Kategoria degradacji	Stężenie soli mS/cm	Wrażliwość roślin
Bez degradacji	Do 2	Nie reagują
Słabo zdegradowane	2 - 4	Reagują niektóre
Średnio zdegradowane	4 - 8	Reaguje większość
Silnie zdegradowane	8 - 16	Tolerują niektóre
Bardzo silnie zdegradowane	>16	Rośliny giną

Kategorie zasolenia wody i jej wpływ na rośliny:

Zawartość soli g/dm^3	Szkodliwość dla roślin
0 - 1,0	Żadna lub mała
1,0 - 2,4	Średnia
2,4 - 4,2	Duża
>4,2	Bardzo duża

Ćw. 4.

Oznaczanie substancji organicznej w odpadach.

Zawartość substancji organicznej jest podstawowym składnikiem niektórych odpadów. Jej obecność decyduje o wielu właściwościach fizyko-chemicznych i chemicznych odpadów, pomimo że charakterem odbiega od cech próchnicy glebowej. Obecność substancji organicznej w odpadach niejednokrotnie wyznacza kierunek zagospodarowania tych odpadów. Na podstawie zawartości substancji organicznej odpady dzielimy na: - mineralne (do 1 % substancji organicznej) - mineralno-organiczne (od 1 do 50 % substancji organicznej) - organiczne (powyżej 50 % substancji organicznej)

Przy opracowaniu zagospodarowania odpadami poprzez spalenie niezwykle ważna jest znajomość zawartości w nich popiołu, a także ogólna zawartość substancji organicznej. Substancje organiczną dzielimy na: - rozkładalną substancję organiczna (RSO) - nierozkładalną substancję organiczną (NSO)

RSO - część substancji organicznych, które ulegają rozkładowi pod wpływem silnych kwasów lub rozpuszczają się w alkaliach, czyli są podatne na biologiczny rozkład. RSO możemy oznaczyć metodą Tiurina (metoda na mokro) i dwuchromianową (K_ZCr₂O₇).

NSO - wyznacz się ją z różnicy między stratami prażenia a rozkładalnymi substancjami organicznymi.

Odpady o zbyt wąskim i zbyt szerokim stosunku C:N (7 do 15 % substancji organicznej - wąski zakres). Odpady, które mogą być kompostowane - co najmniej 30 % substancji organicznej.

Obliczenia: 1. Ogólna zawartość substancji organicznej w odpadach. % SO = (A-B) *100 SO - ogólna zawartość s. org. ------------ A - masa odpadu przed spopieleniem A B - masa odpadu po spopieleniu

2. Zawartość rozkładalnych substancji organicznych (RSO). % RSO = C_org. * 2,13 C_org. - zawartość węgla organicznego

3. Zawartość nierozkładalnych substancji organicznych. % NSO = SO - RSO

4. Stosunek C:N ( C - zawartość węgla organicznego, N - zawartość azotu).

Pytania, które miała gr. 2:
1. Definicja odpadów i wymienić podział odpadów pod wzgl. genezy
2. Co to jest gospodarka odpadami
3. Wyjaśnij pojęcie zasolenia
4. zadanie do obliczenia, ale podobno nie było takich na ćwiczeniach
5. klasyfikacja odpadów pod wzgl. chemcznym i scharakteryzować I kategorię
6. Coś o substancji organicznej prawdopodobnie opisać NSO I RSO

W 1 grupie były pyt
1. odpady komunalne i podział ze wzg na geneze
2.gospodarka odpadami
3.metody oznaczania zasolenia
4.klasyfikacja odpadów pod wzgl. chemcznym i scharakteryzować IV kategorię
5.podział odpadów ze wzg na zawartość SO i oznaczanie SO
6. zadanie do obliczenia jak wyżej czyli nie wiadomo skąd wzięte

---