Mięśnie kończyny górnej
Mięśnie obręczy kończyny górnej:
⇒ deltoideus (m. naramienny) - przyczepia się do końca barkowego obojczyka, wyrostka barkowego łopatki i dolnej powierzchni grzebienia łopatki oraz do guzowatości naramiennej.
Czynność : część barkowa zgina i odwodzi w stawie ramiennym; część obojczykowa obraca do wewnątrz i przywodzi oraz zgina; część grzbietowa obraca na zewnątrz i prostuje.
Unerwienie : nervus axillaris (nerw pachowy).
⇒ supraspinatus (m. nadgrzebieniowy) - przyczepia się do dołu nadgrzebieniowego i do guzka większego kości ramiennej i do torebki stawowej.
Czynność : odwodzi, obraca na zewnątrz, zgina w stawie ramiennym.
Unerwienie : nervus suprascapularis (nerw nadłopatkowy).
⇒ infraspinatus ( m. podgrzebieniowy) - przyczepia się do 2/3 przyśrodkowych dołu podgrzebieniowego i do guzka większego kości ramiennej.
Czynność : obraca na zewnątrz, odwodzi i zgina staw ramienny.
Unerwienie : nervus suprascapularis (nerw nadłopatkowy).
⇒ teres minor (m. obły mniejszy) - przyczepia się na powierzchni grzbietowej brzegu bocznego łopatki i do guzka większego kości ramiennej.
Czynność : obraca na zewnątrz w stawie ramiennym.
Unerwienie : nervus axillaris (nerw pachowy).
⇒ teres major (m. obły większy) - przyczepia się na powierzchni grzbietowej dolnego kąta łopatki i do grzebienia guzka mniejszego kości ramiennej.
Czynność : przywodzi i obraca na zewnątrz w stawie ramiennym.
Unerwienie : nervi infrascapulares (nn. podłopatkowe).
⇒ subscapularis ( podłopatkowy) - przyczepia się do powierzchni żebrowej łopatki, powięzi podłopatkowej, guzka mniejszego kości ramiennej.
Czynność: Przywodzi ramię i obraca do wewnątrz
Unerwienie: nn. podłopatkowe
Mięśnie ramienia:
⇒ coracobrachialis (m. kruczoramienny) - przyczepia się do wyrostka kruczego łopatki oraz do 1/2 górnej powierzchni przedniej przyśrodkowej kości ramiennej.
Czynność : zgina, przywodzi, obraca do wewnątrz i na zewnątrz w stawie ramiennym.
⇒ biceps brachii (m. dwugłowy ramienia) - głowa długa (caput longum) przyczepia się do guzka nadpanewkowego łopatki i obrąbka stawowego; głowa krótka (caput breve) przyczepia się do wyrostka kruczego łopatki. Przyczep dalszy znajduje się na guzowatości kości promieniowej, a część włókien przechodzi w rozcięgno przyczepiające się do powięzi łokciowej.
Czynność : W stawie ramiennym zgina, ponadto głowa długa odwodzi i obraca do wewnątrz, głowa krótka przywodzi; w stawie łokciowym zgina i odwraca (najsilniej!!!).
⇒ brachialis (m. ramienny) - rozpoczyna się na przegrodzie międzymięśniowej bocznej i przyśrodkowej i na przedniej powierzchni 1/2 dolnej k. ramiennej i dochodzi do guzowatości k. łokciowej.
Czynność : zgina w stawie łokciowym.
⇒ triceps brachii (m. trójgłowy ramienia) - caput longum (głowa długa) przyczepia się do guzka podpanewkowego łopatki; caput laterale (głowa boczna) do powierzchni tylnej k. ramiennej powyżej sulcus nervi radialis (bruzdy n. promieniowego) i do przegrody międzymięśniowej bocznej; caput mediale (głowa przyśrodkowa) do powierzchni tylnej k. ramiennej poniżej sulcus nervi radialis , do przegrody międzymięśniowej bocznej i przyśrodkowej; przyczep końcowy znajduje się na powierzchni tylnej wyrostka łokciowego k. łokciowej.
Czynność : najsilniejszy prostownik w stawie łokciowym.
⇒ anconeus (m. łokciowy) - przyczepia się do nadkłykcia bocznego k. ramiennej, ligamentum collaterale radiale (w. pobocznego promieniowego), powierzchni tylnej trzonu kości łokciowej.
Czynność : prostuje w stawie łokciowym, zapobiega wpuklaniu się torebki stawowej.
Mięśnie przedramienia grupa przednia powierzchowna:
⇒pronator teres (m. nawrotny obły) - posiada dwie głowy : głowę ramienną, która rozpoczyna się na przegrodzie międzymięśniowej przyśrodkowej i nadkłykciu przyśrodkowym k. ramiennej oraz głowę łokciową, która przyczepia się do wyrostka dziobiastego; obie łączą się i dochodzą do powierzchni bocznej części środkowej k. promieniowej.
Czynność : zgina w stawie łokciowym oraz nawraca przedramię.
⇒flexor carpi radialis (m. zginacz promieniowy nadgarstka) - przyczepia się do nakłykcia przyśrodkowego k. ramiennej i powięzi przedramienia, a kończy się na podstawie II k. śródręcza.
Czynność : słabo zgina w stawie łokciowym; głównie zgina dłoniowo i odwodzi w stronę promieniową w stawie promieniowo-nadgarstkowym. Gdy ręka jest zgięta grzbietowo, a przedramię wyprostowane nawraca je.
⇒palmaris longus (m. dłoniowy długi) - przyczepia się do nadkłykcia przyśrodkowego k. ramiennej i powięzi przedramienia; kończy się w rozcięgnie dłoniowym.
Czynność : słabo zgina w stawie promieniowo-nadgarstkowym, słabo nawraca przedramię; napina rozcięgno dłoniowe (za jego pośrednictwem zgina stawy dłoni i stawy śródręczno-paliczkowe).
⇒flexor carpi ulnaris (m. zginacz łokciowy nadgarstka) - posiada dwie głowy : ramienną i łokciową. Głowa ramienna rozpoczyna się na nadkłykciu przyśrodkowym k. ramiennej i powięzi przedramienia. Głowa łokciowa przyczepia się do tylnej powierzchni wyrostka łokciowego k. łokciowej i brzegu tylnego k. łokciowej; ścięgno końcowe dochodzi do k. grochowatej.
Czynność : zgina i przywodzi w stawie promieniowo-nadgarstkowym. Uwaga!!! unerwiony przez n. łokciowy.
⇒flexor digitorum superficialis (m. zginacz palców powierzchowny) - ma dwie głowy : ramienno-łokciową (przyczepia się do nadkłykcia przyśrodkowego k. ramiennej i wyrostka dziobiastego k. łokciowej) oraz promieniową (przyczepia się do powierzchni przedniej końca bliższego k. promieniowej); włókna mięśnia odchodzą od łuku ścięgnistego rozpiętego między obiema głowami. Mięsień posiada cztery brzuśce, z których wychodzą 4 ścięgna biegnące pod troczkiem zginaczy przez kanał nadgarstka, dochodząc do paliczka bliższego dzieląc się na dwie odnogi. Ścięgno rozdwajając się tworzy szczelinę, przez którą przechodzi ścięgno zginacza głębokiego palców, który dochodzi do paliczka środkowego. (stąd nazwy : flexor perforans et perforatus, odpowiednio dla zginacza głębokiego i powierzchownego).
Czynność : zgina w stawie promieniowo-nadgarstkowym; zgina stawy dłoni oraz przywodzi palce do palca środkowego.
Mięśnie przedramienia grupa przednia głęboka:
⇒flexor digitorum profundus (m. zginacz głęboki palców) 2- rozpoczyna się na 2/3 górnych przedniej i przyśrodkowej powierzchni trzonu k. łokciowej oraz błonie międzykostnej przedramienia; kończy się na podstawach paliczków dalszych.
Czynność : zgina i przywodzi w stawie promieniowo-nadgarstkowym; zgina wszystkie stawy dłoni. Uwaga !!! jest unerwiony podwójnie : przez gałąź nerwu pośrodkowego - nerw międzykostny przedni są unerwione dwa brzuśce od strony promieniowej (dla palców II i III); od strony łokciowej unerwia go nerw łokciowy (dla palców IV i V).
⇒flexor pollicis longus (m. zginacz długi kciuka) 6 - przyczepia się do powierzchni przedniej k. promieniowej, błony międzykostnej przedramienia oraz nadkłykcia przyśrodkowego k. ramiennej, dochodząc do podstawy paliczka dalszego kciuka.
Czynność : zgina i odwodzi dłoń w stawie promieniowo-nadgarstkowym; zgina kciuk we wszystkich jego stawach. Unerwiony jest przez gałąź n. pośrodkowego - nerw międzykostny przedni.
Mięśnie przedramienia grupa przednia głęboka:
⇒pronator quadratus (m. nawrotny czworoboczny) - rozpościera się między1/4 dolnymi przednich powierzchni kości promieniowej i łokciowej.
Czynność : słabo nawraca przedramię oraz zwiera powierzchnie stawowe obu stawów promieniowo-łokciowych. Jest unerwiony przez gałąź nerwu pośrodkowego - nerw międzykostny przedni.
Mięśnie przedramienia grupa tylna powierzchowna:
⇒extensor digitorum (m. prostownik palców) - rozpoczyna się na nadkłykciu bocznym k. ramiennej, więzadle pobocznym promieniowym, więzadle obrączkowym k. promieniowej i powięzi przedramienia. Jego ścięgna kierują się na podstawy powierzchni grzbietowych paliczków bliższych palców i przechodzą w rozścięgno grzbietowe, które przyczepia się do podstaw paliczków dalszych.
Czynność : prostuje palce w stawach śródręczno-paliczkowych; odwodzi palce (nie działa bezpośrednio na stawy międzypaliczkowe; jest to zarezerwowane dla mm. glistowatych i międzykostnych). Jest najsilniejszym prostownikiem w stawie promieniowo-nadgarstkowym.
⇒extensor digiti minimi (m. prostownik palca małego) - rozpoczyna się wspólnie z poprzednim, kończy się na powierzchni grzbietowej podstawy paliczka bliższego palca V, przechodząc w rozścięgno grzbietowe.
⇒extensor carpi ulnaris (m. prostownik łokciowy nadgarstka) - przyczepia się do nadkłykcia bocznego k. ramiennej, więzadła pobocznego promieniowego, powięzi przedramienia i powierzchni tylnej k. łokciowej; kończąc się na podstawie V k. śródręcza.
Mięśnie przedramienia grupa tylna głęboka:
⇒abductor pollicis longus (m. odwodziciel kciuka długi) - przyczepia się do powierzchni tylnej k. łokciowej, do błony międzykostnej i powierzchni tylnej k. promieniowej; dochodzi do podstawy I k. śródręcza, część ścięgna dochodzi do k. czworobocznej większej; częściowo łączy się ze ścięgnem prostownika krótkiego kciuka i wreszcie przechodzi w brzusiec m. odwodziciela krótkiego kciuka.
Czynność : w stawie promieniowo-nadgarstkowym odwodzi, zgina dłoniowo. Odwodzi i odprowadza kciuk w stawie nadgarstkowo-śródręcznym I.
⇒extensor pollicis brevis (m. prostownik krótki kciuka) - przyczepia się do błony międzykostnej, powierzchni tylnej k. promieniowej i dochodzi do podstawy paliczka bliższego kciuka.
Czynność : prostuje kciuk w stawie śródręczno-paliczkowym. Odwodzi kciuk i dłoń.
⇒extensor pollicis longus (m. prostownik długi kciuka) - rozpoczyna się na 1/3 środkowej tylnej powierzchni k. łokciowej i błonie międzykostnej przedramienia i dochodzi do podstawy paliczka dalszego kciuka.
Czynność : słaby prostownik stawu promieniowo-nadgarstkowego; prostuje kciuk we wszystkich jego stawach; przywodzi kciuk współpracując z m. międzykostnym grzbietowym I.
⇒extensor indicis (m. prostownik wskaziciela) - rozpoczyna się na powierzchni tylnej k. łokciowej i błonie międzykostnej przedramienia poniżej przyczepu m prostownika długiego kciuka; łączy się ze ścięgnem dla wskaziciela od prostownika palców i kończy w rozcięgnie grzbietowym wskaziciela.
Czynność : prostuje wskaziciel; w stawie promieniowo-nadgarstkowym prostuje odwodzi w stronę promieniową.
Mięśnie przedramienia grupa boczna:
⇒brachioradialis (m. ramienno-promieniowy) - przyczepia się do brzegu bocznego k. ramiennej w dolnym odcinku, do przegrody międzymięśniowej bocznej i kończy się tuż powyżej wyrostka rylcowatego k. promieniowej.
Czynność : zgina w stawie łokciowym; w zależności od położenia przedramienia odwraca lub nawraca. Jego brzeg przedni ku dołowi ogranicza bruzdę promieniową przedramienia, w której leży t. promieniowa, 2 żyły, gałąź powierzchowna n. promieniowego i naczynia chłonne.
⇒extensor carpi radialis longus (m. prostownik promieniowy nadgarstka długi) - przyczepia się do brzegu bocznego i nadkłykcia bocznego k. ramiennej, do przegrody międzymięśniowej bocznej i kończy się na powierzchni grzbietowej podstawy II k. śródręcza.
Czynność : zgina w stawie łokciowym, nieco nawraca przedramię; silnie zgina grzbietowo i odwodzi w stawie promieniowo-nadgarstkowym (jest antagonistą zginaczy palców).
⇒extensor carpi radialis brevis (m. prostownik promieniowy nadgarstka krótki) - przyczepia się do nadkłykcia bocznego k. ramiennej i powięzi przedramienia i dochodzi do powierzchni grzbietowej podstawy III k. śródręcza.
Czynność : słabo zgina w stawie łokciowym; prostuje w stawie promieniowo-nadgarstkowym.
⇒supinator (m. odwracacz) - przyczepia się do grzebienia m. odwracacza na k. łokciowej; do więzadła obrączkowego k. promieniowej; do więzadła pobocznego promieniowego i do nadkłykcia bocznego k. ramiennej. Jego włókna obejmują od tyłu 1/3 górną k. promieniowej i kończą się na powierzchni tylnej, bocznej i przedniej powyżej i poniżej guzowatości k. promieniowej.
Czynność : niezbyt silnie odwraca przedramię.
Mięśnie ręki:
Mięśnie kłębu kciuka:
⇒ abductor pollicis brevis (m. odwodziciel krótki kciuka) -
Czynność : odwodzi i przeciwstawia w stawie nadgarstkowo-śródręcznym, zgina w stawie śródręczno-paliczkowym, prostuje w stawie międzypaliczkowym (poprzez rozścięgno dłoniowe).
Unerwienie : nerw pośrodkowy.
⇒ flexor pollicis brevis (m. zginacz krótki kciuka) -
Czynność : odwodzi, przywodzi i przeciwstawia w stawie nadgarstkowo-śródręcznym; zgina w stawie śródręczno-paliczkowym. Ma dwie głowy : powierzchowną i głęboką.
Unerwienie : głowa powierzchowna przez nerw pośrodkowy; głowa głęboka przez gałąź głęboką nerwu łokciowego.
⇒ opponens pollicis (m. przeciwstawiacz kciuka) -
Czynność : przeciwstawia i przywodzi kciuk.
Unerwienie : gałęzie nerwu pośrodkowego.
⇒ adductor pollicis (m. przywodziciel kciuka) -
Czynność : przywodzi i przeciwstawia w stawie nadgarstkowo-śródręcznym; zgina w stawie śródręczno-paliczkowym. Ma dwie głowy : skośną i poprzeczną.
Unerwienie : gałąź głęboka nerwu łokciowego.
Mięśnie kłębu palca V:
⇒ palmaris brevis (m. dłoniowy krótki) -
Czynność : mięsień skórny, szczątkowy; marszczy skórę wyniosłości palca małego.
⇒ abductor digiti minimi (m. odwodziciel palca małego) -
Czynność : odwodzi i zgina mały palec w stawie śródręczno-paliczkowym; prostuje w stawie międzypaliczkowym.
⇒ flexor digiti minimi brevis (m. zginacz krótki palca małego) -
Czynność : zgina mały palec w stawie śródręczno-paliczkowym.
⇒ opponens digiti minimi (m. przeciwstawiacz palca małego) -
Czynność : wyprowadza k. V śródręcza z płaszczyzny pozostałych kości.
Mięśnie glistowate i międzykostne:
⇒ lumbricales (mm. glistowate) - w liczbie 4; są położone między ścięgnami zginaczy głębokich palców.
Czynność : zginają palce II, III, IV i V w stawach śródręczno-paliczkowych. Wspólnie z mięśniami międzykostnymi prostują palce w obu stawach międzypaliczkowych.
Unerwienie : I i II są unerwione przez nerw pośrodkowy; III i IV są unerwione przez gałąź głęboką nerwu łokciowego.
⇒ interossei (mm. międzykostne) - wyróżniamy ich dwie warstwy : dłoniowe i grzbietowe. W warstwie dłoniowej są trzy mięśnie; w warstwie grzbietowej są cztery mięśnie.
Czynność : odwodzą palce w stawach śródręczno-paliczkowych; mm. międzykostne dłoniowe przywodzą palce II, IV i V. Wspólnie zginają palce w stawach śródręczno-paliczkowych i prostują w obu stawach międzypaliczkowych, współpracując z mm. glistowatymi.
Unerwienie : gałąź głęboka nerwu łokciowego.
3