Temat:Kreon - Antygona. Konflikt tragiczny.
Klasa III gimnazjum
czas: 2x45 min.
Cele:
Uczeń
-wyrabia nawyk prowadzenia kulturalnej dyskusji
-omawia postawy: Kreona i Antygony bohaterów„Antygony” Sofoklesa
-broni swojego stanowiska, ćwiczy umiejętność wypowiadania się z uzasadnieniem
-uwrażliwia się na błędy językowe
Metody:
-dyskusja punktowana
-praca z tekstem
Środki dydaktyczne:
-„Antygona” Sofoklesa
-Słownik języka polskiego i wyrazów obcych
-Karty:
— kryteria dyskusji punktowanej
— słowniczek: wyrazy, wyrażenia niezbędne w dyskusji
-kartki formatu A3, arkusze papieru
-flamastry
Przebieg lekcji:
I Wstęp
przypomnienie budowy dramatu
charakterystyka Antygony- sprawdzenie prac
Wprowadzenie
pozostało nam rozwiązanie konfliktu: między kim a kim toczy się spór (między Antygoną i Kreonem o złamanie prawa i pochowanie brata Antygony)
kto ma rację przekonamy się po burzliwej dyskusji- sąd nad Kreonem
II 10 przykazań prawidłowej dyskusji:
nie krzycz, nie podnoś głosu
nie krytykuj innych
nie wyrywaj się, zgłoś gestem chęć udziału w dyskusji
nie przerywaj czyjejś wypowiedzi
nie lekceważ stanowiska innego niż twoje
bądź uprzejmy
mów głośno, wyraźnie i wyraziście
mów krótko to, co najważniejsze
zwracaj uwagę na to, w jaki sposób mówisz
nie monopolizuj dyskusji
III Wyrażenia, które można wykorzystać w dyskusji /kartki, ksero/ — załącznik
IV Przypomnienie kryteriów oceny dyskusji- załącznik
V Wyznaczenie ról:
Kto jest po stronie Kreona?
Kto po stronie Antygony?
2 osoby będą oceniać innych (karty oceniania)
2 osoby będą prokolantami- na planszach zapisują istotne uwagi. Przedstawiciel strony Kreona- wpisuje racje Kreona, Antygony- jej racje
2 osoby będą strzec porządku przebiegu (rozprawy sądowej)
One: oddają komuś głos, utrzymują porządek, zwracają uwagę na niestosowne zachowanie i wypowiedzi
(10 minut na przygotowanie argumentów stron)
Przykładowe zgromadzenie argumentacji
Kreon |
Antygona |
— uznaje Polinejkesa za zdradę ojczyzny — prawa państwa nad boskimi i rodzinnymi — w państwie nie może rządzić kobieta — prawa państwa ważniejsze niż względy rodzinne — wszyscy wobec prawa są równi, muszą mu podlegać — bogowie nie mogą się opiekować Polinejkesem, bo jest zdrajcą — musi być porządek bo inaczej trudno rządzić — on jest władcą a inni powinni go słuchać |
— Polinejkes to jej brat, nie widzi w nim zdrajcy — Przedkłada prawa boskie nad ludzkie — Uważa Kreona za tyrana i wroga — Miłość do brata ważniejsza niż uchwały — Na świat przyszła kochać a nie nienawidzić — Boi się przegrać z kobietą — Za Antygoną przemawia lud — Nie jest dobrym władcą, ponieważ wszyscy się go boją
|
Pytania pomocnicze
— Czy Polinejkes jest zdrajcą?
— Co z miłością braterską? Jak wy byście postąpili?
— Czy zawsze trzeba respektować prawo władcy? A jeśli jest tyranem, a nasze przekonania są inne?
— Czy kobieta morze rządzić? Dlaczego nie?
— Czy Kreon twierdzi, że bogowie stoją za nim?
— Wola Kreona, według niego była zgodna z wolą ludu, czy miał rację?
— Czy można powołać się na wolę ogółu?
— Prawo jest jedno, każdy musi go przestrzegać?
— Czy może być porządek w domu, gdy opiekunem jest tyran?
— Czy Kreon jest dumny i zacięty czy tylko stanowczy i respektuje prawo?
PODSUMOWANIE- WNIOSKI
Odczytanie argumentów przez protokolantów
Racje Antygony jako oskarżycielki
Racje Kreona jako oskarżonego
Konflikt
Prawo boskie a ludzkie
Interes jednostki a państwa
Uczucie a rozum
Kto ma rację ?
Konflikt tragiczny- konflikt dwóch zrównoważonych racji, wszystkie ich poczynania prowadzą nieuchronnie do klęski
Zadanie domowe
Kto ma rację: Antygona czy Kreon? Swoje rozważania zapisz w formie rozprawki. Wykorzystaj argumentację stron konfliktu- przedyskutowaną na lekcji.
ZAŁĄCZNIKI
Wyrażenia i określenia które mogą być pomocne w dyskusji:
1 Zajęcie stanowiska:
Według mnie; Myślę że; Uważam że; Moim zdaniem; Jestem przekonany, że, Sądzę że
2 Jesteś innego zdania i nie zgadzasz się z rozmówcami:
X nie ma racji, ponieważ; nie podzielam jego opinii, oceny, zdania; Nie zgadzam się; Mam wątpliwości, czy słuszna jest opinia; Zgadzam się wprawdzie z ale
3 Nawiązujesz do wypowiedzi kolegi lub odwołujesz się do innych stanowisk:
Uważam, podobnie jak X, że; Zgadzam się z X; Popieram, podzielam zdanie, argumentację X; Pozwolę sobie zacytować zdanie; Odwołam się do słów
4 Uzupełniasz wypowiedzi kolegów:
Chcę dodać; Można jeszcze uwzględnić; Chcę uzupełnić wypowiedz X
5 Nie chcesz przyjąć argumentów swojego rozmówcy i podtrzymujesz swoje zdanie:
Nie zgadzam się z moim przedmówcą, ponieważ ...; Mam wątpliwości, czy punkt widzenia X jest słuszny, ponieważ; X nie ma racji, gdyż; Z wypowiedzi kolegi wynika, że… gdy tymczasem ...; Być może X ma rację, ale ...
Kryteria oceny dyskusji
— prezentacja faktów (liczba faktów) +2
— zajęcie stanowiska (prezentacja własnej opinii) +2
— komentarz do informacji lub jej uzupełnienie +1
— zwrócenie uwagi na błąd +1
— rozpoczęcie dyskusji +1
— rozwijanie dyskusji +1
— wciągnięcie do dyskusji osoby która się nie wypowiadała +1
— przerywanie innym, przeszkadzanie w dyskusji -3
— monopolizowanie dyskusji (wypowiedzi powyżej 30 sek.) -2
— ataki osobiste (niewłaściwe uwagi personalne) -3