ZAGADNIENIA EGZAMIN TPL 2009 /10
IV rok część I
Wymagania stawiane lekom przemysłowym.
Procesy jednostkowe - rozdrobnienie i mikronizacja
Zjawiska fizyczne wystepujące w substancjach sproszkowanych i zmikronizowanych.
Kryteria wyboru urządzeń do rozdrabniania i mikronizacji.
Metody pomiaru wielkości cząstek.
Suche postacie leku wg FP VII i VIII - podział (Farmakopea do wglądu w Katedrze TPL).
Granulaty - charakterystyka, podział ze względu na przeznaczenie i cele granulacji.
Substancje pomocnicze ( właściwości, zadania, podział, rola poszczególnych typów substancji w procesie granulacji, przykłady).
Metody granulowania ( na sucho, na mokro, fluidyzacyjna).
Peletki ( definicja, metody otrzymywania, powlekanie).
Czynniki wpływające na dostępność farmaceutyczną substancji leczniczej .
Sposoby zwiększania rozpuszczalności substancji leczniczej w wodzie.
Stałe rozproszenia - pojęcie, rodzaje, metody otrzymania, nośniki.
Trwałość stałych rozproszeń (czynniki wpływające na stałość trwałych rozproszeń).
Cyklodekstryny - budowa schemat cząsteczki, podział, otrzymywanie.
Rola cykoldeksteyn w technologii postsci leku.
Kompleksy substancji leczniczych z CD ( różne postacie leku z α,ß i ɣ).
Pochodne cyklodekstryn. Przykłady leków z cyklodekstrynami.
Tabletki - definicja wg FP VII, zalety, wady, wymagania, podział.
Tabletki o nie modyfikowanym i modyfikowanym uwalnianiu - cechy, podział.
Postacie leku o przedłużonym uwalnianiu.
Tabletki do stosowania w jamie ustnej
Tabletki mukoadhezyjne - zasada działania, wady i zalety.
Substancje pomocnicze - definicja, podział, substancje stosowane w wytwarzaniu granulatów i tabletek.
Rola substancji pomocniczyh
Schemat wytwarzania granulatów i tabletek.
Tabletkowanie - definicja, sposoby tabletkowania, typy tabletkarek (rotacyjna, uderzeniowa, prasa hydrauliczna), porównanie tabletkarek.
Kompresja i kompakcja proszków i granulatów - etapy.
Powlekanie granulatów i tabletek ( cukrowe, polimerami).
Kapsułki - definicja i rodzaje wg FPVII, EurPh
Kapsułki twarde - zalety, wady, wymagania, skład, etapy wytwarzania, substancje pomocnicze, kapsułki multiple-units.
Kapsułki miękkie - skład, zalety, substancje pomocnicze, rola plastyfikatorów, etapy wytwarzania.
Kapsułki - oddziaływanie otoczka - wypełnienie; rodzaje oddziaływań, zapobieganie.
Żelatyna - typy, rola w wytwarzaniu kapsułek.
Homeopatia - definicja, obowiazujace farmakopee.
Podstawowe zasady i pojęcia homeopatii (4 zasady; pojęcia - obraz leku, materia medica, repertoria, potencja, lek homeopatyczny itd.)
Kierunki terapii naturalnej oparte o homeopatyczne sporzadzanie leku ) izopatia, homotoksykologia).
Klasyczne metody sporządzania leków homeopatycznych oraz ewolucja zasad sporządzania leków wg Hahnemanna.
Farmakopealne postacie leków homeopatycznych.
Składniki leków homeopatycznych ( surowce - sarkody, nozody, substancje pomocnicze )
Depozycja cząstek w układzie oddechowym (metody określania depozycji płucnej in vivo i ex vivo.
Nebulizacja - definicja, substancje pomocnicze.
Inhalalatory i nebulizatory - typy, wady i zalety.
Nowe możliwości farmakoterapii inhalacyjnej (liposomy, cyklodekstryny, mikrosfery, pulmosfery).
ZAGADNIENIA IV rok część II
EGZAMIN TECHNOLOGIA POSTACI LEKU 2009/10
(pyt. 1-18 wykłady + Farmacja Stosowana, Janicki /zielona/)
Leku pozajelitowe - podział, definicje.
Leki do wstrzykiwań - wymagania, drogi podania.
Postacie leków do wstrzykiwań.
Substancje pomocnicze i ich rola w postaciach leków do wstrzykiwań (rozpuszczalniki, solubilizatory, przeciwutleniacze, bufory, substancje przeciwbakteryjne, substancje do doprowadzenia do izotoniczności).
Płyny infuzyjne - definicje, podział, wymagania, drogi podawania.
Różnice pomiędzy roztworami do wstrzykiwań i roztworami do wlewów
(cel stosowania, drogi podania, sposób podania, objętości itd.).
Aseptyka, antyseptyka, dezynfekcja
Warunki sporządzania leków pozajelitowych wg GMP (pomieszczenia, wyposażenie, miejsce wykonania leków wyjaławianych i niewyjaławianych, ciąg do produkcji leków pozajelitowych, dokumentacja).
Dializoterapia - podział, wskazania, techniki dializ, koncentraty do dializ.
Płyny stosowane w zaburzeniach gospodarki wodno-elektrolitowej (podział, charakterystyka).
Płyny stosowane przy utracie krwi (preparaty krwiozastępcze i krwiopochodne, preparaty krwiozastępcze pełniące funkcję preparatów komórkowych krwi).
Płyny stosowane w żywieniu pozajelitowym (roztwory aminokwasów, węglowodanów, elektrolitów, witaminy i pierwiastki śladowe, woda).
Niezgodności powstałe w wyniku łączenia płynów do podawania pozajelitowego (przykłady).
Ciąg do produkcji leków pozajelitowych, dokumentacja.
Badania płynów infuzyjnych.
Płyny stosowane w odwodnieniu (odwodnienie izo-; hipo- i hiperosmotyczne), przykłady płynów nawadniających.
Płyny zastępcze, korygujące (zastosowanie, skład).
Płyny stosowane w przewodnieniu (przewodnienie izo, hipo i hiperosmotyczne, skład płynów).
Oznakowanie płynów infuzyjnych.
Cele apteki szpitalnej.
Zadania kierownika apteki szpitalnej.
Całkowite żywienie pozajelitowe (CŻP), definicje, wskazania, składniki.
Standardy żywienia pozajelitowego.
Składniki CŻP: rola, charakterystyka, węglowodany, emulsje, aminokwasy, witaminy, pierwiastki śladowe, woda, elektrolity.
Systemy wielu butelek (all-in-one), (wymagania przy podawaniu).
Mieszaniny odżywcze (wymagania, zasady stosowania, sporządzanie).
Procesy prowadzące do utraty stabilności mieszanin odżywczych (wytrącenie, inaktywacja substancji leczniczych, rozkład emulsji tłuszczowej).
Wpływ czynników fizykochemicznych i fizjologicznych na proces uwalniania i parametry równania Noyesa-Whitney´a.
Metody zwiększania biodostępności substancji aktywnej.
Rola lipidów w klasycznych postaciach leku oraz w „układach lipidowych”.
Klasyfikacje, skład i charakterystyka układów lipidowych.
Czynniki wpływające na szybkość rozpuszczania API.
Cele współczesnej technologii farmaceutycznej.
Tabletki o przedłużonym uwalnianiu (cele przedłużonego uwalniania, charakterystyka), typy tabletek, nośniki API.
Profile uwalniania API z postaci tabletek o zmodyfikowanym uwalnianiu.
Doustne systemy terapeutyczne (OROS).
Liposomy (schemat budowy, skład, wady i zalety liposomowych postaci leków).
Modyfikacje powierzchni liposomów - przyczyny i cele.
Mikrosfery i nanosfery - budowa systemu matrycowego i zbiornikowego.
Czynniki wpływające na szybkość uwalniania API z mikro i nanosfer biodegradowalnych polimerów.
Mikrokapsułki - budowa, otrzymywanie, zastosowanie, uwalnianie API, substancje mikrokapsułkowane - przykłady.
Dendrymery (budowa, charakterystyka, rola jako nośników API) niosomy i kropki kwantowe.
ZAGADNIENIA V ROK
I. Zagadnienia z wykładów dr Winnickiej
Podaj definicję interakcji w fazie farmaceutycznej.
Wymień przyczyny interakcji w fazie farmaceutycznej.
Omów ogólne zasady poprawiania niezgodności recepturowych. Omów interakcje farmaceutyczne w proszkach (podaj przykłady).
Omów interakcje farmaceutyczne w maściach (niezgodności fizyczne i chemiczne - podaj przykłady).
Omów interakcje fenobarbitalu sodowego w mieszankach.
Interakcje farmaceutyczne soli alkaloidów w miksturach (podaj przykłady).
Omów niezgodności aminofiliny w miksturach (podaj przykłady).
Omów wzajemne oddziaływanie postaci leku i tworzywa opakowania.
Podaj przykłady interakcji miedzy substancją leczniczą i pomocniczą oraz substancjami leczniczymi między sobą.
Interakcje farmaceutyczne w mieszankach (podaj przykłady).
Reszta to materiał z wykładów w bieżącym roku akademickim.